Пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Вӗренӳ институтӗнче Чӑваш ҫамрӑкӗсен 2-мӗш форумӗ иртӗ. Вӑл 10 сехетре пуҫланӗ.
Институтра пӗлтернӗ тӑрӑх, «форум тӗллевӗ — чӑвашла калаҫмалли хутлӑх йӗркелесси, тӗрлӗ сферӑра ӗҫлекен ҫамрӑксемпе паллаштарасси, кӑсӑклӑ проектсем ҫинчен пӗлтересси».
Форума йӗркелекенӗсем – чӑвашсен «Хавал» пуҫару ушкӑнӗ тата «Ҫамрӑксен хаҫачӗ».
Чӑваш ҫамрӑкӗсен 2-мӗш форумне шкул ачисене, студентсене тата ытти ҫамрӑка йыхравлаҫҫӗ.
Форума хутшӑнас тесен https://goo.su/C3qJfb3 каҫӑпа кӗрсе регистрациленмелле.
Чӑваш ҫамрӑкӗсен 1-мӗш форумӗ 2019 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче иртнӗ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Чуваши в русской литературе и публицистике XIX века» монографи пичетленсе тухнӑ. Ӑна филологи наукисен докторӗ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн вырӑс чӗлхипе литературин кафедрин профессорӗ Людмила Сарбаш ҫырнӑ.
Людмила Николаевна – 200 ытла ӑслӑлӑх ӗҫӗн авторӗ, Чӑваш Республикин гуманитари наукисен енӗпе патшалӑх премийӗн лауреачӗ. 2009–2010 ҫулсенче вӑл Раҫҫей гуманитари ӑслӑлӑх фончӗ ирттерекен тӗпчевсене хутшӑннӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн «Изображение народов Среднего Поволжья в русской литературе и публицистике XIX века» темӑпа публикацисем ҫырнӑ.
Вырӑс сӑмахлӑхӗнче чӑвашсем пирки епле калани чӑваш этносӗшӗн яланах кӑсӑклӑ пулнӑ. Чӑваш писателӗсем вырӑс писателӗсем, публицисчӗсем, тӗпчевҫисем пирӗн ҫинчен каланисемпе пӗрре кӑна мар усӑ курнӑ.
«Чуваши в русской литературе и публицистике XIX века» монографире вара автор пуян этнографин анлӑ сийне илсе кӑтартнӑ. Кӗнекене алла илекенсем М.Е. Салтыков-Щедрин, С.В. Максимов, А.А. Потехин, А.А. Коринфский, Вас. Ив. Немирович-Данченко, Ф.Д. Нефедов тата ыттисем чӑвашсене епле сӑнланипе те паллашма пултарӗҫ.
Пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Ӗпхӳ хулин П. Миронов ячӗллӗ Чӑваш вырсарни шкулӗнче иртнӗ регионсем хушшинчи «Тарасов вулӑвӗсем» наукӑпа методика семинарине Чӑваш делегацийӗ те хутшӑннӑ.
Унта Чӑваш наци ӑслӑлӑхпа ӳнер академийӗн хастарӗсем, Лидия Филиппова ҫыравҫӑ пулнӑ.
Аса илтерер: Ӗпхӳри П.М. Миронов ячӗллӗ Чӑваш вырсарни шкулӗн ертӳҫи пулнӑ Иван Тарасов 2023 ҫулхи утӑ уйӑхӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑччӗ. Иван Григорьевич Пушкӑртстанри Кӑрмаскал районӗнче ҫуралса ӳснӗ, чӑваш халӑхӗшӗн ырми-канми тӑрӑшнӑ. Иван Тарасов чӑваш телекӑларӑмӗсене ертсе пынипе паллӑ. Вӑл «Ентешсем» тата «Еткерлӗх» ҫутӗҫ программисен, ҫавӑн пекех 350 ытла кӑларӑм авторӗ.
Чӑваш Республикин паллӑ общество ӗҫченӗ, вӗрентекен, журналист, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Иван Тарасов ҫуралнӑранпа 65 ҫул ҫитнине халалласа регионсем хушшинчи семинар ирттернӗ. Кун пирки Елизавета Долгова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Мероприятие Чӑваш халӑхӗн чӗлхипе йӑли-йӗркине аталантарас тата упрас енӗпе Пушкӑртстанри Чӑваш Республикин канашӗ, П.М. Миронов ячӗллӗ Ӗпхӳри Чӑваш вырсарни шкулӗ, Чӑваш наци ӑслӑлӑхпа ӳнер академин Пушкӑрт Республикинчи уйрӑмӗ йӗркеленӗ.
Иркутск облаҫӗнчи чӑваш хастарӗ Надежда Фидикова «О Родине с любовью говорим» (чӑв. Тӑван ҫӗршыв ҫинчен юратса калаҫатпӑр) сӑвӑ илемлӗ вулакансен конкурсӗнче палӑрса пӗрремӗш степеньлӗ диплома тивӗҫнӗ.
Надежда Фидикова — чӑвашсен «Юлташ» общество организацийӗн хастарӗ.
Конкурса Зима районӗнчи Самар ялӗнче йӗркеленӗ. Унта тава тивӗҫлӗ канурисем хутшӑннӑ.
Иркутск облаҫӗнчи Балаганск районӗнчи Бирит ялӗнче пурӑнакан Пётрпа Мария Салминсем ҫемье йӑла-йӗркене упрас тесе тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫемьепе пӗрлех чӑваш халӑхӗн культурине манӑҫа кӑлармаҫҫӗ. Ҫемьене Иркутск облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗн Хисеп хучӗпе хавхалантарнӑ.
Кил хуҫи хӗрарӑмӗ, Мария Степановна, «Юрӑ — халӑх чунӗ» чӑваш юррин фестивале хутшӑнать. Кил хуҫи, Петр Александрович, тӑван Чӑваш Ене ҫитсе курайманшӑн кулянать иккен.
Чӑваш ҫемйин пурнӑҫӗпе Иркутскри чӑвашсен «Юлташ» общество организацийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева паллашнӑ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Марина Карягина драматург пьесипе «Ҫӗн Кун Ачи» спектакль лартассипе Раҫҫей Федерацийӗн тата Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Борис Манджиев режиссёр тӑрӑшать.
Калмӑк режиссёрӗ Ҫеҫпӗл Мишшипе театр чӗлхи урлӑ паллаштарма тӗллев лартнӑ май Ҫеҫпӗл пурӑннӑ саманана сӑнарласшӑн.
«Ун чухнехи шухӑшсем паян та актуаллӑ. Хамӑр утӑмшӑн хамӑрӑн яваплӑ пумалла», — тесе шухӑшлать иккен асӑннӑ театрта виҫҫӗмӗш спектакль лартакан режиссёр.
«Ҫеҫпӗл Мишши хӑйӗн 22 ҫулӗнче туса ӗлкӗрнӗ ӗҫӗсемшӗн пирӗн ун умӗнче пуҫа таймалла. Унӑн кӗске кун-ҫулӗнче темӗн те пулнӑ. Вӑл хӑйне тӗпӗ-йӗрӗпе, мӗн юлмиччен ҫынсене панӑ. Вӑл утса тухнӑ кӑткӑс ҫула пурте тӳсеймӗ», — каласа кӑтартнӑ Борис Манджиев театр сайтӗнче вырнаҫтарнӑ интервьюра.
Аякра пурӑнакан ентешӗмӗрсем хамӑр халӑхӑмӑрӑн культурине, чӗлхине упраса хӑварма тӑрӑшни питех те хавхалантарать. Вӗсем ҫак пуянлӑха хӑйсен ачисене парса хӑварма тӑрӑшаҫҫӗ.
Красноярск хулинче пурӑнакан Ксения Сапожникова тата Таисия Бродовская, ав, чӑваш ҫӗрӗнчен аяка пурӑнсан та чӑвашла юрлаҫҫӗ, чӑваш культурипе кӑсӑкланаҫҫӗ. Ҫав енӗпе вӗсене амӑшӗсем пулӑшса пыраҫҫӗ.
Ксения тата Таисия шкулта иртекен мероприятисене хасар хутшӑнса тантӑшӗсене те чӑваш культурипе паллаштараҫҫӗ.
Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав малалла ӗҫлет. Чӑваш наци музейӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, паянхи куна унта чӑваш тӗррин кунне халалланӑ.
Курава пырса куракансем чӑва эрешӗллӗ брошка хатӗрлеме пултараҫҫӗ. Ҫав енӗпе вӗсене Чӑваш тӗррин музейӗнче ӗҫлекен Татьяна Петрова пулӑшать. Наци тумне тӑхӑнса сӑн ӳкерӗнме те май пур. Пысӑк экран ҫинче вара чӑвашсен виҫӗ этнографи укшӑнӗпе паллаштаракан фильм кӑтартаҫҫӗ.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрта тӑрӑшакансем паян ӗҫе чӑваш эрешӗллӗ тумпа пынӑ. Ятарлӑ ҫипуҫ ҫуккисем хӑйсен тумне тӗрленӗ алшӑллисемпе илемлетнӗ.
«Ӗҫе тӗрӗпе» республика акцине эпир хаваспах хутшӑнатпӑр. Ҫипуҫ ҫумне илемлӗн ҫыпӑҫтарса хунӑ пӗчӗк сӑмса тутри те илем кӳрет, сӑн ҫуталсах каять», — тенӗ центрта ӗҫлекен Татьяна Ильина.
Унсӑр пуҫне центра куравсем те уҫӑлнӑ. Унта учреждение ҫӳрекен кинемейсемпе мучисем ӑсталанӑ хитре япаласемпе паллаштараҫҫӗ.
+19.3 °C