Пăлхарсен хули Пăлхар
Тĕп пулни çинчен хыпар
Сахал мар халапсенче.
Тугарсен эпосĕнче
Ун çинчен пĕлтернипе
Паллашар-и йĕркипе?
Тарчĕ Тăхтамăш тухса,
Илчĕ Этикей тытса
Çĕршыва хăй аллине,
Çитрĕ Сарай хулине.
Кунта çĕр-çĕр манара,
Урамĕсем хулара
Сакăр вуннă таранах,
Çутăлтарать таврана
Ылтăн тăрăллă кермен,
Сарă мрамор пур енчен,
Хуралçисем шур тумпа,
Хураллаççĕ ушкăнпа.
Алăкĕ шап-шурăскер,
Кĕмĕл пек йăлтăртискер.
Этикей хĕçĕпеле
Алăка ик еннелле
Яриех уçса ярать,
Хурала хирсе хурать.
Кĕчĕ ылтăн кермене, —
Çитрĕ Тимĕр хан умне:
«Керменпеле хулана, —
Сыхлăр, — тет мăрса ăна. —
Эпĕ Турă хушнипе
Хай Тăхтамăш çулĕпе
Вĕçтерем хăваласа,
Тавăрам пуçне касса:
Хăтарам çĕршывăма,
Канлĕх пултăр çарăма».
Сывпуллашрĕ Тимĕрпе,
Этикей хан çарĕпе
Çул тытатъ Пăлхаралла,
Хăвармарĕ ывăла.
Ак çитет хула патне,
Паллаймарĕ ун сăнне.
Курăнмасть хапхи кунта.
Коранти сăвва унта
Ылтăнпа тĕрленĕччĕ,
Ик манара тĕлĕнче
Чул купи те кĕл анчах,
Çук никам та, шăп-шăпах.
Йăсăрланать талккăшпе —
Аслă хула анлăшпе.
Утмăлахчĕ миçĕтсем,
Енчĕ пекчĕ çийĕсем,
Куç харшийĕ тимĕртен, —
Тинкеретчĕç айĕнчен
Минаретăн куçĕсем.
Халĕ ишĕлнĕ вĕсем.
Этикей çитет унта.
Пĕр çынна курать кунта:
Путай пай ларать пĕччен,
Шурă çӳçлĕ вăл иккен
Пысăк хуйхă пуснипе.
Ватă мар хăй çулĕпе.
Этикей ыйтать унран:
«Ма тусан çинче ларан?
Ма пуçу сан шап-шурах,
Шур эрĕмрен шурăрах?
Кам тустарчĕ Пăлхарна?»
Путай пай калать ăна:
«Чăн та çӳçĕм шап-шурах,
Шăрăх шуртнă курăках.
Чингиз ывăлĕ Джучи
Питĕ хăюллăччĕ —
Илеймерĕ Пăлхара,
Намăс курчĕ çеç вара.
Тапăнса килсессĕн те,
Хулана илсессĕн те —
Чингиз мăнукĕ Байду
Хускатмарĕ аркату.
Талха Забир тăхăмĕ
Пăлхара татах илме
Килчĕ те хапхамăртан
Юлчĕ вырăн çĕрпе тан.
Çавăнпа çӳç шап-шурах,
Шăрăх шуртнă курăках.
Эсĕ ху та çук чухне,
Ăспаруçу çук чухне
Мĕн тăвайтăр-ха Путай,
Пĕр-пĕчченçĕ юлнă пай?
Мĕншĕн эсĕ Уксаха
Лартрăн аслă пуçлăха?
Сарайран килсе вара
Вăл çаратрĕ Пăлхара.
Укçа çапан Атраçа
Хăвармарĕ упраса.
Укçа çапан Пăлхара
Йăлт аркатрĕ вăр-хурах.
Килчĕ Тăхтамăш урса —
Юлчĕ ишĕлчĕк тăрса.
Чечекри çарансене
Таптаттарчĕ утсене.
Çитрĕ вăл кайсассăнах
Хĕрлĕ вырăс таврана.
Çăп-çăра сухаллăскер,
Çĕмĕрчĕ вăл пит тискер,
Вăл çаратрĕ Пăлхара,
Ун шăллĕне Сăвара,
Çӳл хапхаллă Хусана,
Чĕкетăва Сапана,
Хамăн Ишлĕ пӳлмине,
Вут хыптарчĕç хулине.
Илчĕ туртса тир-сăран,
Пухрĕ укçа тем таран,
Вун тăватă хулама
Вăл пиллерĕ кĕл пулма.
Çакăн чул курсассăн куç
Шуралмасăр юлмĕ пуç.
Путай пай салхуланса
Пуçне тытрĕ шăпланса.
Этикей калать ăна:
«Пусарсамччĕ кăмăлна,
Ан кулян-ха, тус пăртак,
Эс, тăванăм, курăн ак:
Тăхтамăша çарĕпех
Эп тĕп тăвăп пурпĕрех.
Юнлантарăп сухалне,
Касса татăп ун пуçне.
Хĕрлĕ çăра сухала,
Хĕçпеле те вутпала
Вун тăватă хулама
Пиллекене кĕл пулма,
Мул çаратнă вырăса
Эпĕ явап тыттарса
Тавăрттарăп укçине,
Кастарăпах ун пуçне.
Вăй илсессĕн малашне
Çĕклĕпĕр хуласене.
Эй, тăванăмçăм Путай,
Хурлăха эс ан путай».
Манăçман Путай пирте.
Чăвашсем пурнан çĕрте
Пурăнать Путайкасси.
Тен, хайхи Путай сасси
Илтĕнмест-ши тепринче?
Шупашкарăн хĕрринче
Пурччĕ ял ун ятлăскер,
Пĕчĕкскер, йăмраллăскер.
Ахаль мар Чапаев та
Çуралать-çке çавăнта.