Хура вăрман хушшинче
Утатăп эп пĕр-пĕччен,
Ват юмансен шавĕнче
Хавасланап утнинчен.
Çинçе сукмак йĕрĕпе
Пырса кĕреп вĕтлеме1,
Вĕтлĕх мана курнипе
Тытăнать пек чĕтреме;
Вĕçен кайăк-кĕшĕксем
Чарăнаççĕ юрлама,
Тилли, чĕрĕп, пакшассм
Тытăнаççĕ пытанма...
Эй, ан чĕтрĕр, йывăçсем! —
Эпĕ сире хуçас çук;
Ўсĕр, сарлăр, хунавсем, —
Çанталăкĕ ырă чух...
Юрлăр, юрлăр савăнса,
Ырă кайăк-кĕшĕксем;
Выльăр, чупăр ыткăнса,
Мулкачăсем, пăшисем!
Эп сунарçă çынни мар,
Вăрман касакан та мар.
Сире эпĕ тивес çук,
Нимле сиен кӳрес çук.
Пĕлетĕп эп: пурнăçа
Юратать пур тĕрлĕ чун;
Сывлăх кирлĕ чĕр пуçа;
Пурте кĕтет ырă кун.
Чухлатăп эп: эсĕр те
Савăнатăр хĕвелпе;
Вăрманĕ те, уйĕ те —
Тулăх сирĕн сассемпе.
Хура вăрман хушшинче
Çӳретĕп эп пĕр-пĕччен,
Ват чăрăшсен хӳттинче
Хавасланап утнинчен...
Пыратăп ак чăтлăхра2,
Шартах сикрĕм пĕр тĕлте;
Инçе те мар, хам умрах,
Турат хуçăлчĕ çĕрте!
«Мĕн ку? Кашкăр-кашаман?!
Е упа ку, е куян?!»
Çук!.. Ак куртăм — çын мĕлки
Тарать иккен вăл манран!
Вĕлтлетрĕ ун кĕлетки...
Кам ку? Паллах, дезертир!
Хĕрлĕ Çара каясран
Пытаннă вăл — шиклĕ тир.
Пур-ха ун пекки паян...
Кĕретĕп эп хырлăха —
Уç сывлăшлă ырлăха.
Ĕмĕртенхи ват хырсем
Лараççĕ чăнк! çĕкленсе;
Вĕсен ешĕл тăррисем
Кашлаççĕ кăшт чӳхенсе.
Хырсем çемçен кашлани
Пуçа, чуна ачашлать;
Уç сывлăшпа сывлани
Тин шăм-шакра вăй хушать;
Хытнă кăкăр çемçелет,
Чĕрӳ тикĕссĕн тапать;
Йывăр шухăш сирĕлсе
Кăмăлу та лăш пулать...
* * *
Халăх çинчи ĕçсенчен
Кăшт хăтăлса тухнă чух,
Е кил-çуртри тертсенчен
Вăхăтлăха хăпнă чух, —
Аван, ырă — вăрманта
Ирĕкленсе çӳреме:
Пухатăн вăй эс унта
Каллех хĕрсе ĕçлеме.
1919, август