Чӑваш Енри Госохотрыбслужбӑна пӗтернӗ. Малашне сунарҫӑсен сунара тухма ирӗк илмешкӗн урӑх адреспа каймалла пулӗ.

Госохотрыбслужба раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ӗҫлеме пӑрахнӑ. Халӗ ку ыйтпу ЧР Ҫутҫанталӑк министерствин специалисчӗсем ӗҫлеҫҫӗ. Раштавӑн 4-мӗшӗнчен пуҫласа сунара тухмашкӑн ирӗк илме ҫак адреспа пымалла: Шупашкар хули, Мир проспекчӗ, 90\2. Ыйтса пӗлмелли телефон: (8352) 28-75-77, 62-68-49.

Ведомствӑна пӗтересси пирки авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗнче хушу тухнӑ. Анчах официаллӑ мелпе вӑл раштавӑн 1-мӗшӗнче ҫеҫ ӗҫлеме пӑрахнӑ.

Сӑмах май, хӗллехи сунар малалла пырать. Кӑрлачӑн 10-мӗшӗччен — мулкач, нарӑсӑн 28-мӗшӗччен ытти чӗрчуна тытма юрать. Хир сыснипе пӑшисене ҫулталӑк вӗҫӗччен ҫеҫ пеме юрать.

Чӑваш халӑх сайчӗ черетлӗ открытка кӑларчӗ, хальхинче ӑна эпир ҫитсе пыракан Ҫӗнӗ Ҫул уявне халалларӑмӑр.

Малтанхи открыткӑсен виҫи А6 форматлӑ пулсан кӑна эпир тӗнче стандарчӗпе — 11х22 см виҫепе — кӑлартӑмӑр. Шалта Ҫӗнӗ ҫулта саламламалли сӑвӑ йӗркисем те пур. Унӑн авторӗ — Владимир Андреев, сӑвӑ сӑмахӗсене Геннадий Дегтярёв редакцилесе парса.

Открыткӑна «СУМ» лавккара туянма пулать. Унан хакӗ — 30 тенкӗ. Ыттисем пекех кун открыткӑна йӑлт чӑвашла хатӗрленӗ.

Аса илтеретпӗр, Чӑваш халӑх сайчӗ кӑҫал открыткӑсем сахал мар кӑларчӗ. Чи малтанхине эпир Тӑван чӗлхе кунӗ ячӗпе халӑх патне ҫитертӗмӗр. Ҫавӑн пекех Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин, Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗ, Чӑваш чӗлхи кунӗ ячӗпе те пичетленӗччӗ. Унсӑр пуҫне уйрӑммӑн «Саламлатпӑр!» ятли те кун ҫути курнӑччӗ.

Раҫҫей Патшалӑх Думин депутачӗ Виктор Пинский тата Михаил Игнатьев Элтепер

Чӑваш Енри кашни пиллӗкмӗш ҫемье, Шупашкарта пурӑнакансенчен кашни тӑваттӑмӗшӗ, ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх тӑкакӗсене субсидипе саплаштарать.

Пӗр енчен лайӑх ҫак хыпар. Мӗншӗн тесен ку вӑл патшалӑх пулӑшнине пӗлтерет. Тепӗр енчен, савӑнмаллах пек те туйӑнмасть. Субсидие тупӑш пӗчӗк ҫемьесене кӑна параҫҫӗ те, апла тӑк ҫынсен «кӗмӗлӗ» хӗсӗкрех.

«Кӑҫалхи ҫул утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ЖКХ тарифӗсем ӳснине кура, граждансене пурӑнмалли ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх пулӑшӑвӗсемпе усӑ курнӑшӑн субсидипе тивӗҫтерме бюджетра кӑҫал малтанхи ҫулхисемпе танлаштарсан 20 процент ытларах укҫа-тенкӗ пӑхса хӑварнӑ», — тесе хыпарланӑ Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче.

Субсидие мӗн чухлӗ ҫынна панине Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев Раҫҫей Патшалӑх Думин депутачӗпе Виктор Пинскийпе ирттернӗ ӗнерхи тӗлпулура уҫӑмлатнӑ.

Ӗнер, раштавӑн 9-мӗшӗнче, пирӗнтен Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче те Чӑваш патшалӑх университетӗнче те нумай ҫул хушши ӗҫленӗ литературовед, сӑвӑҫ, ҫыравҫӑ, чӗлхеҫӗ, Раҫҫей ҫыравҫисен пӗрлешӗвӗн пайташӗ, Чӑваш Республикин Патшалӑх премийӗн лауреачӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Фёдоров Георгий Иосифович профессор вӑхӑтсӑр уйрӑлса кайнӑ.

Георгий Иосифович 1942 ҫулхи нарӑсӑн 10-мӗшӗнче Ҫӗмӗрле районӗнчи Тӑванкасси ялӗнче ҫуралнӑ. Тӑван ялӗнчи ҫичӗ ҫул вӗрентекен шкулта пӗлӳ илнӗ хыҫҫӑн И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институтне ҫул тытнӑ, ӑна 1971 ҫулта пӗтернӗ. Федоров ытларах критикӑпа литература пӗлӗвӗнче палӑрнӑ. Вӑл 9 кӗнеке ҫырнӑ. Георгий Иосифович «Сӑнарлӑ сӑмах шыравӗ», «Художественный мир чувашской прозы», «Художественный мир Федора Ухсая», «Иван Мучи пултарулӑхӗ». «Ай, мӑнтарӑн хир мулкачи», «Вӑр-вӑр кайӑк, вӑр кайӑк», «Туй ачи, пуса ачи» повеҫсен авторӗ. Юлашки вӑхӑтра профессор чӑваш чӗлхин фразеологи словарӗпе ӗҫленӗ. Материала пуҫтарма вӑл 1970-мӗш ҫулсенчех пуҫланӑ — пурнӑҫ тӑршшӗпе пухнӑскере пичетлеме хатӗрлетчӗ.

Малалла...

Шупашкарта Ҫӗнӗ 2016 ҫулхи символӗн конкурсне ирттереҫҫӗ. Унта кашниех хутшӑнма пултарать.

«Ҫулталӑк палли» конкурс раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗчен пырӗ. Ҫавӑнпа ӗҫсене унччен илсе ҫитермелле. Йӗркелӳ комитечӗ Шупашкарти Э.М.Юрьев ячӗллӗ 4-мӗш ӳнер шкулӗнче вырнаҫнӑ, ҫавӑнпа ӗҫсене унта кӗтеҫҫӗ.

Конкурса уйрӑм ҫын е ушкӑн ӑсталанӑ япаласене йышӑнаҫҫӗ. Вӗсене тӑмран, пластилинран, тӑварлӑ чустаран, ҫипрен, пусмаран, хутран, вӗтӗ шӑрҫаран, йывӑҫран тата ытти материалтан хатӗрлеме пулать. Ӗҫсен ҫӳллӗшӗ 10–50 сантиметр пулмалла. Унта ят-шыва, ӳсӗме, ӗҫ ятне тата ӗҫ йӗркине кӑтартнӑ хут ҫыпӑҫтармалла.

Ҫӗнтерӳҫӗсемпе призерсене тӗрлӗ ӳсӗмре палӑртӗҫ. Вӗсене раштав уйӑхӗн 27-мӗшӗнче хальхи пултарулӑхӑн «Ҫеҫпӗл» академийӗнче чыслӗҫ.

Муркаш район администрацийӗн экс-пуҫлӑхӗн патшалӑха кӳнӗ тӑкака саплаштарма тиветех. Суд прокурор панӑ тавӑҫа тивӗҫтерме йышӑннӑ.

59 ҫулти Юрий Ивановӑн 3,5 миллион тенкӗ тӳлеме тивӗ. Суд тата следстви палӑртнӑ тӑрӑх, Юрий Иванов 2011 ҫулта, Муркаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗн пуканне йышӑннӑ чухне, ҫӗр лаптӑкӗсен рынокри хакне пӗлмесӗрех ҫынсене панӑ.

Чиновникӑн ӗҫӗ район хыснине 3,5 миллион тенкӗлех тӑкак кӑтартнӑ. Ҫапла пӗлтерет ЧР прокуратурин пресс-служби.

Халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центр ӗҫченӗсем «Шупашкарти 1-мӗш типографи» тулли мар яваплӑ общество ӗҫченӗсемпе тӗл пулнӑ. Ку тӗлпулӑва организацие панкрут тесе йышӑннӑран йӗркеленӗ.

ЧР Ӗҫ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, унта 60 ытла ҫын хутшӑннӑ. Вӗсене республикӑри ӗҫ рынокӗнче кирлӗ профессисем пирки каласа кӑтартнӑ, буклетсемпе брошюрӑсем валеҫсе панӑ.

Шупашкарти 1-мӗш типографие ЧР Арбитраж сучӗ кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнче тунӑ йышӑнупа килӗшӳллӗн панкрут тенӗ. Ҫавна май унти ӗҫченсене кӑҫал раштав уйӑхӗнче ӗҫрен кӑларӗҫ.

Сӑмах май, кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче асӑннӑ организаци ӗҫпе тивӗҫтерекен япӑх хуҫасен йышне кӗнӗ. Пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнче вара унӑн директорне административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Ара, организацие тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн унти 138 ӗҫчене 1,5 миллион тенкӗ шалу тӳлеменни ҫиеле тухнӑ.

Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗ малашне Леонид Пучков ячӗпе хисепленме тытӑнӗ. Ку йышӑнӑва Шупашкар район администрацийӗ тунӑ.

Леонид Пучков ҫак шкулта вӗреннӗ. Халӗ унта ҫулсерен ӑна халалланӑ ӑмӑртусем иртеҫҫӗ, асӑну хӑми ҫакнӑ.

Шел те, ҫамрӑк Леонид Пучковӑн пурнӑҫӗ синкерле вӗҫленнӗ. 2013 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче вӑл Чечня Республикинче сирпӗнсе кайнӑ. Террорист полици уйрӑмӗн территорине кӗме хӑтланнӑ, анчах май килмен. Ҫавӑнпа вӑл хӑйне урапарах сирпӗтсе янӑ.

Ун чухне виҫӗ полицейски вилнӗ. Иккӗшӗ — Чӑваш Енрен. Вӗсем — 28-ти Леонид Пучков аслӑ сержант тата 23 ҫулти Александр Егоров.

Антон Батраков Америкӑран усрава илнӗ ҫемьерен тарса килни пирки республика пӗр вӑхӑт кӗрлерӗ. Ку Ҫӗнӗ ҫул Антона чӑн-чӑн парне кӳнӗ. 20 ҫулти каччӑ «Ласковый май» ушкӑнра юрлама пуҫлӗ.

Ӑна унта Андрей Разин продюсер чӗннӗ. Раштавӑн 5-мӗшӗнче Шупашкарта 90-мӗш ҫулсен вӗҫӗнчи ташӑ каҫӗ иртнӗ. Унта Чӑваш Енри каччӑ юрлама тухасси паллӑ пулнӑ-ха. Анчах кам? Никам та пӗлмен.

Ку хыпара куракансене Андрей Разин пӗлтернӗ. Антон, тӑлӑхскер, музыкӑна кӑмӑллать. Вӑл рэп вулать.

— Ун чухне эп тӑлӑхсен общежитийӗнче япала ҫума хатӗрленеттӗм. Вахтер килчӗ те мана «Ласковый май» директорӗ шӑнкӑравалнине пӗлтерчӗ. Вӑл мана концерта чӗнчӗ.

Антона ушкӑн солисчӗ Денис асӑрханӑ. Вӑл Шупашкарти концерт умӗн Антон пирки сюжет курнӑ та унпа кӑсӑкланнӑ. Нумаях пулмасть Денис Чӑваш Ене Антона илсе кайма килнӗ. Раштавӑн 7-мӗшӗнче Антон Мускава кайнӑ.

Елизавета Шишкина ӗҫӗ

Патшалӑх элемӗсем пирки чи лайӑх пӗлекенсене палӑртма республика шайӗнчи конкурс иртнӗ. Унта мӗнпур район-хуларан 279 ӗҫ тӑратнӑ. Ҫав шутра Йӗпреҫ районӗнчи ачасем те пур. Вӗсем конкурса 10 ӗҫ ҫитернӗ.

Конкурс виҫӗ номинаципе иртнӗ: «Раҫҫей элемне мухтатӑп...», «Раҫҫей элемӗнче ҫӗннине уҫатӑп», «Патшалӑх символики декораципе прикладной ӳнерте».

Юлашкинчен асӑннинче Йӗпреҫри ача-пӑча пултарулӑх ҫуртӗнчи «Асамат» пултарулӑх мастерскойне ҫӳрекен Елизавета Шишкина иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Вӑл тӗрлӗ тӗслӗ хутран «Акӑш-патриот» кӳлепе ӑсталанӑ. Ӑна Раҫҫей ялавӗ тӗслӗ тунӑ. Пултарулӑх мастерскойне кӑҫал тӑваттӑмӗш ҫул ҫӳренине пӗлтереҫҫӗ вырӑнтисем. Ҫак вӑхӑтра хӗрача пултарулӑхне туптаса, ҫӗнӗрен ҫӗннине ӑша хывса пырать.