http://www.sibil.ru/ сайтри сӑн

Паян, утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Чӑваш наци вулавӑшӗнче ҫӗнӗ акци пуҫланнӑ. Хальхинче прихутсенчен, кӗнеке лавккисенчен, ыркӑмӑллӑх организацийӗсенчен, православи тӗнне ӗненекенсенчен православи кӗнекисене йышӑнаҫҫӗ. Ҫапла майпа ку литературӑпа пурте паллашма пултаракан вулавӑш йӗркелесшӗн.

Акци йӗркелӳҫисем ҫакнашкал кӗнекесем ҫын чунӗшӗн усӑлллӑ пулнине палӑртаҫҫӗ. Килте тахҫанах вуласа тухнӑ кӗнеке ҫӳлӗк ҫинче тусанланса выртать-и? Эппин, вулавӑша йӑтса пырӑр. Вӑл шӑпах халӗ кирлӗ пулӗ. Кашни экземпляр хӑйӗн вулаканне тупатех.

Тӗн литературине (аудиокӗнеке те юрать) ҫак адреспа йышӑнаҫҫӗ.: Шупашкар хули, Ленин проспекчӗ, 15-мӗш ҫурт, 1-мӗш хут. Тунтикунран пуҫласа шӑматкунччен ирхи 9 сехетрен пуҫласа каҫхи 18 сехетчен йышӑнаҫҫӗ. Акци пирки 62-38-12 номерпе шӑнкӑравласа тӗплӗнрех пӗлме пулать.

Акатуйра алла-аллӑн тытӑнса тунӑ сӑнчӑр

Паян Сентӗрвӑрри районне ырӑ хыпар ҫитнӗ. Культура ҫурчӗн электрон почтине «ПАРИ агентствисем» Президентӗнчен, «Раҫҫей рекорчӗсен кӗнекин» тӗп редакторӗнчен Алексей Свистуновран ҫыру килнӗ.

Мӗн пирки пӗлтернӗ-ха унта? Тахҫантанпах кӗтнӗ ҫырӑва культура ҫурчӗн ӗҫченӗсем хумаханса та савӑнса вуланӑ. Ҫырура Сӗнтӗрвӑрри хули «Раҫҫей рекорчӗсен кӗнекине» кӗнине пӗлтернӗ. Нумаях пулмасть Акатуйра, ҫӗртмен 14-мӗшӗнче, Сӗнтӗрвӑрри хулинче 1679 ҫын алӑран тытӑнса вӑрӑм сӑнчӑр тунӑ. Эппин, Сӗнтӗрвӑрри – рекордсмен!

Красноармейски районӗнче ҫуллахи лагерьсене 8 шкул ҫумӗнче йӗркеленӗ. Районта «Красноармейски районӗнчи шкул ҫумӗнчи чи лайӑх лагерь - 2014» конкурс ирттерсе чи маттуррисене тӗрлӗ номинацире палӑртнӑ.

«Ҫуллахи педагогика» номинацире Трак шкулӗ ҫумӗнчи «Хурӑн» сывлӑха ҫирӗплетмелли лагерь ҫӗнтернӗ. «Ҫуллан ҫӗнӗ тухӑҫӗсем» номинацире Карай шкулӗ ҫумӗнчи «Хӗвел» лагерь мала тухнӑ.

«Пултарулӑх асамат кӗперӗ» номинацире Упи шкулӗ ҫумӗнче йӗркеленӗ «Хӗвел» лагерь чи маттурри пулнӑ. «Ӑнӑҫу лапамӗ» номинацире Еншик Чуллӑ шкулӗ ҫумӗнчи «Антошка» тата Красноармейски вӑтам шкулӗ ҫумӗнчи «Хӗвел» лагерьсем ҫӗнтернӗ.

«Эпӗ – Раҫҫей гражданинӗ» номинацире Чатукасси шкулӗ ҫумӗнчи «Ҫил» лагерь мала тухнӑ. «Сывлӑх, спорт, интеллект» номинацире вара – Алманчӑ шкулӗ ҫумӗнчи «Хӗвел» тата Именкассинчи «Кулӑ» лагерьсем.

Ачасем лагерте каннӑ чухне хӑйсен пултарулӑхне аталантарнӑ. Унта тӗрлӗ мероприяти, конкурс ирттернӗ. Пӗр сӑмхапа, ачасем кӑмӑллӑ юлнӑ.

100 ҫулхи Решида Азизова

Патӑрьел районӗнчи Тутар Сӑкӑтра пурӑнакан Решида Азизована пӗр ӗмӗрхи юбилей ячӗпе ҫичӗ мӑнукӗпе мӑнукӗсен ҫичӗ ачи кӗлчечек ӳкернӗ ылтӑн ҫӗрӗ парнеленӗ.

Кинеми – Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин участникӗн мӑшӑрӗ, тыл ӗҫченӗ, ӗҫ ветеранӗ. Мӑшӑрӗпе вӑл тӑхӑр ҫул кӑна пурӑнса юлнӑ. Икӗ ывӑл ҫуратнӑ. 1943 ҫулта унӑн упӑшки Бедертдин вӑрҫӑра хыпарсӑр ҫухалнӑ. Хӗрарӑмӑн ывӑлӗсенчен пӗри 36-ра вилнӗ, тепри – 62-ре. Кинемей халӗ икӗ мӑнукӗпе пурӑнать.

Пӗр ӗмӗр чиккине ҫитнӗ кинемейӗн йӑмӑкӗсем те унпа пӗр ялтах пурӑнаҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри ҫитес ҫул 90 ҫул тултарать, тепри – 80-ра.

Кӑҫал Чӑваш Енри икӗ ҫемье «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орден медальне тивӗҫнӗ. Вӗсенчен пӗри Вӑрмар поселокӗнче пурӑнать.

Нагардӑна Силеровсене РФ Президенчӗн федерацин Атӑлҫи округӗнчи тулли праваллӑ элчелӗ Михаил Бабич хӑй панӑ. Игорьпе Татьяна пилӗк ача пӑхса ӳстереҫҫӗ. Асли – 11-те, кӗҫӗнни 3 ҫулта ҫеҫ. Амӑшӗ мӗнле ӗлкӗрет-ши? Татьяна каланӑ тӑрӑх, пӗрремӗшӗпе ҫеҫ йывӑр пулнӑ, мӗншӗн тесен – йӑлтах уншӑн ҫӗнӗ. Иккӗмӗшӗпе, виҫҫӗмӗшӗпе тата ыттисемпе ҫӑмӑлрах. Аслисем, арҫын ачасем, пулӑшаҫҫӗ: пӗҫереҫҫӗ, кӗҫӗннисене ача пахчинчен кайса илеҫҫӗ, ҫитереҫҫӗ.

Татьянӑпа Игорь ачасене сывӑ пурнӑҫ йӗркине хӑнӑхтараҫҫӗ. Килте – турниксем, тренажерсем. Аслин Алексейӑн ишесси енӗпе – 3-мӗш разряд.

Силеровсем туслӑ пурӑнаҫҫӗ. Аслисем кӗҫӗннисене пулӑшаҫҫӗ. Ҫӗмйипе канаҫҫӗ. Вӗсем 2012 ҫулта «Ҫулталӑк ҫемйи» республика конкурсне хутшӑнса иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Икӗ ҫул каялла хӑйсем Вӑрмарта клиника уҫнӑ. Унт Татьяна – бухгалтерта, Игорь стоматологра ӗҫлет.

Силеровсем 22 ҫул пӗрле пурӑнаҫҫӗ. Ачисем ҫӗршыва юрӑхлӑ ҫын пулччӑр тесе тӑрӑшаҫҫӗ.

Асӑну хӑми уҫнӑ чухне

Утӑн 4-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Шуркасси ялӗнче Ҫурҫӗр Кавказ регионӗнче пуҫ хунӑ Леонид Пучков аслӑ сержанта халалласа асӑну хӑми уҫнӑ.

Унта полици тытӑмӗнче ӗҫлекенсем те килнӗ. Аса илтерер: Леонид Пучков пӗлтӗрхи авӑнӑн 16-мӗшӗнче Ҫурҫӗр Кавказри Серноводск ялӗнче сирпӗнекен хатӗре пула вилнӗ. Иккӗленӳ ҫуратакан урапана курсан плицейскисем унӑн ҫулне пӳлнӗ. Террорист хӑйӗн ҫумӗнчи минӑна сирпӗтнӗ. Синкерте виҫӗ полицейски вилнӗ. Вӗсенчен иккӗшӗ – Чӑваш Енрен. Вӗсем террориста тытса чарнӑран чылай ҫыннӑн пурнӑҫӗ ҫӑлӑннӑ.

Леонид Пучков шалти ӗҫсен органӗнче 6 ҫул ӗҫленӗ. Унӑн арӑмӗ тата пӗчӗк ачи юлнӑ.

РФ ШӖМӗн Шупашкар районӗнчи уйрӑмӗ вырнаҫнӑ урама та Леонид Пучков ячӗпе хисеплесшӗн. Ку - унти полицейскисен шухӑшӗ.

Ҫӗнӗ йышши машинӑна пухаҫҫӗ. Андрей Холмов сӑн ӳкерчӗкӗ.

«АвтоВАЗ» ертӳҫи Бу Инге Андерссон ӗнер Тутарстанра LADA Vesta ҫӗнӗ автомобиль кӑтартнӑ. Мӗншӗн унта хӑтланине компани вӑл машинӑсем Тутарстанри автопасарта самай пысӑк тӳпе йышӑннипе сӑлтавланӑ. LADA Vesta маркӑллине сериллӗ производствӑна 2015 ҫулхи авӑн 25-мӗшӗнче кӑларасшӑн.

«LADA Vesta епле сутӑнасси пирки калама мана йывӑртарах, анчах малтанласа 400 пин тенкӗ ыйтсан эпир конкуренцие чӑтӑмлӑн йышӑнатпӑр. Машинӑн хӑрушсӑрлӑх стандарчӗсем Европӑри евӗр пулӗҫ, двигателӗсем ВАЗ тата Renaultӑн пулӗҫ. АвтоВАЗ машинисенчен ҫӗнӗ йышшин интерьер чи лайӑххи пулмалла», – тенӗ Андрессон.

Хальхи вӑхӑтра завод малтанхи 33 автомобиле пухать иккен. Вӗсене ҫурла уйӑхӗнче тестлама тытӑнӗҫ. «Авӑн уйӑхӗнче ҫул ҫинче курӑр», – тенӗ «АвтоВАЗӑн» ертӳҫи. Планшетра вӑл ҫӗнӗ маркӑн сӑнӳкерчӗкне кӑтартнӑ.

Ҫывӑх вӑхӑтра завод LADA Vesta, LADA X-Ray, LADA X-Ray Cross кӑларма тытӑнӗ. Машинӑсен Хусанти хӑтлавӗ вӑхӑтӗнче лифтбек кузовлӑ LADA Granta маркӑллине те кӑтартнӑ.

Аса илтеретпӗр, «АвтоВАЗ» – ҫӑмӑл автомашина кӑларакан пердприятисенчен Раҫҫейри тата Хӗвелтухӑҫ Европӑри чи пысӑк заводсенчен пӗри. Ӑна 1967 ҫулта уҫнӑ.

Малалла...

Чӑваш Енре ҫӗртмен 30-мӗшӗнчен пуҫласа утӑн 4-мӗшӗччен Украинӑран тарса килнӗ 25 ҫын пульницӑна килнӗ. ЧР Сывлӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх – республикӑри ача ҫуратмалли ҫуртсенче икӗ пепке кун ҫути курнӑ. Иккӗшӗ те – хӗрача.

Украинӑран килнӗ 32 ҫулти хӗрарӑм, утӑн 1-мӗшӗнче Шупашкарти Президент перинаталь центрӗнче ача ҫуратнӑскер, Чӑваш Енре 2012 ҫулхи авӑнӑн 20-мӗшӗнче пурӑнма ирӗк илнӗ. Донецк облаҫӗнче пурӑннӑ 18 ҫулти ҫамрӑк хӗрарӑм, утӑн 2-мӗшӗнче ача ҫуратнӑскер, Улатӑр районне кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче килнӗ.

Украинӑран Чӑваш Ене килнисенчен ытларахӑшӗ тӑванӗсем патӗнче пурӑнаҫҫӗ. Вӗсене кирлӗ тӗк тумтирпе тивӗҫтереҫҫӗ. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта кӗтес тупнӑ 18 ҫула ҫитнӗ 38 ҫынран 16-шне ӗҫ вырӑнӗ кирлӗ.

Ҫак эрнере республикӑра прокурорсене черетлӗ хутчен вырӑнпа ылмаштарнӑ. Унччен ҫавӑн йышши ылмашусем Муркаш, Хӗрлӗ Чутай, Элӗк, Ҫӗмӗрле районӗсенче пулнӑччӗ.

Хальхинче улшӑну Шупашкар районне тата Шупашкарти Ленин районне пырса тивнӗ. Шупашкар районӗнче 7 ҫул прокурорта ӗҫленӗ Александр Моисеева республикӑн тӗп хулин Ленин районӗнче йӗрке тума шаннӑ, унта прокурорта 13 ҫул тӑрӑшнӑ Зелфинас Карама – Шупашкар районне.

Шупашкар ГЭСӗн ертӳҫи Вадим Бардюков

Ӗнер Шупашкар ГЭСне ертсе пыма ҫӗнӗ ҫынна лартнӑ. Тилхепене 59 ҫулти Вадим Бардюкова тыттарнӑ. Пуҫлӑх лавне вӑл унччен те туртнӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче Красноярск крайӗнчи районсенчен пӗрин пуҫлӑхӗ тата вырӑнти Депутатсен пухӑвӗн ертӳҫи пулнӑ.

Тӗрӗссипе, Бардюков ҫак тытӑмра самай ӗҫленӗ. Энергетикӑри унӑн опычӗ виҫӗ теҫетке ҫул ытла-мӗн. Курейскри тата ытти гидроэлектростанци объекчӗсене тума та вӑл нумай тӳпе хывнӑ. Хӑй вӑл Иваново хулинче ҫуралнӑ.

Бардюковчен Шупашкар ГЭСне Владимир Дорофеев ҫичӗ ҫул ертсе пынӑ. Ӗҫе вӑл тивӗҫлӗ канӑва кайнине пула ҫу уйӑхӗнче пӑрахнӑ иккен. Дорофеев 67-ре пулнӑ.