Сегодня мы представляем на обсуждение специальный проект Николая Адёра по созданию документального фильма о возрождении чувашской деревни в глубинке. Автор ждет ваших отзывов и комментариев.
Проект, идея
Документальное кино, телефильм, телерассказ:
«Как живёшь, деревня?»
«Кумашка: глубинка безнадёжная?»
«Обыкновенная глубинка (деревня)»
«Не хотим вымирать!»
«Деревня героев»
«Правда о деревне»
«Три дня в Кумашке»
Телефильм об одном дне (трёх днях) жизни деревни Верхняя Кумашка Шумерлинского р-на Чувашии.
Малалла...
Паян пӗрремӗш хут Пичет кунне уявланӑ мероприятие хутшӑнтӑм. Унччен те, паян та, унта мана чӗнменччӗ те, вӑл мӗнле иртнине халиччен хам куҫпа курманччӗ, хам хӑлхапа илтменччӗ. Паян вара пырса ҫитме май пулчӗ. Тепӗр тесен, хама та калем ӑсти тесе хаклама пулать-ҫке. Енчен те Мускаври тӳре-шара пирӗн сайта МИХ пек регистрацилеме хирӗҫ пулмасан (хутсене ярса парса) хам та малашне ют ҫын пек унта пулмӑп ӗнтӗ.
Чи малтан мана мӗн тӗлӗнтерчӗ-ха? Ӑна Раҫҫей пичечӗн (кӑрлачӑн 13-мӗшӗ) тата Чӑваш пичечӗн (кӑрлачӑн 19-мӗшӗ) кунӗсене халалланӑ пулин те чӑваш чӗлхи пач та курӑнмарӗ.
Канмалли кунсене тепӗр кил хуҫи хӗрарӑмӗсем пӳрт-ҫурта тирпейлесе ирттереҫҫӗ. Ку ӗҫе кӑткӑслатмасӑр пурнӑҫламалли ансат темиҫе меслетпе паллашар
Кран тасатма
Хром кран ӑвӑс хутпа ҫӑмӑллӑн ҫуталать.
Ҫӗтӗк вырӑнне
Урай ҫумалли швабра ҫӗтӗкӗ япӑхса пӗтнӗ пулсан ҫӗннине шыраса лавккана чупмасан та юрать. Ун валли мамӑклӑ нуски каять.
Пӗҫермелли формӑна тасатма
Пӗҫермелли формӑна апат тӑварӗпе сӑтӑрмалла та хут салфеткӑпа тасатмалла.
Нумай ҫул иртнӗ пулсан та, И.Я.Яковлева хисеплекенсем, сума сӑвакансем Чӑваш Республикинче, Раҫҫейре анчах мар, тата ытти нумай ҫӗр-шывсенче пурӑнаҫҫӗ.
Шупашкар хулинче И.Я.Яковлевӑн палӑк пур, унӑн ячӗпе хисепленсе тӑракан музей, педагогика университечӗ, шкулсем, урамсем. Ун ҫинчен кӗнекесем ҫырнӑ, фильмсем ӳкернӗ. Мӗншӗн-ха ун пек ҫынна манмаҫҫӗ, асрах усраҫҫӗ?
И.Я.Яковлев чӑваш халӑхне питӗ юратнӑ, Чӑваш ҫӗр-шывӗ чечекленсе аталантӑр тесе тӑрӑшнӑ, тӑван халӑхӑн ывӑл-хӗрӗ ҫуралнӑ ҫӗр-шывшӑн мухтантӑр, ӑна пуянлатассишӗн тӑрӑшса ӗҫлетӗр тенӗ.
Пӳркелти (Тутарстан, Пӑва районӗ) И.Н.Юркин музейӗ-ҫурчӗ. Мӗн иккенне пӗлтерсе ҫакса хунӑ хӗрлӗ табличка вырӑсла ҫеҫ пулни тӳрех куҫа тӑрӑнать.
Юрий Яковлев тӗпчевҫӗне пирӗн хуть те хӑҫан та пӗр япалашӑн авӑна-авӑна, тайӑла-тайӑла тав тумашкӑн тивет. Иван Николаевич Юркин (1863-1943) ятне тивӗҫлӗ шая ҫӗклесе янӑшӑн. Ман хамӑн та Иван Никколайччӑ пирки ҫырнӑ сонет пур.
Автор: Васильева Галина Аркадьевна
Эпӗ Упи ялӗнче пурӑнатӑп. Вӑл Ҫавал шывӗ хӗрринче ларать. Анчах та ку тӗлте Ҫавал питӗ ансӑр та ӑшӑх. Инҫех те мар кӳлӗсем ҫуталса выртаҫҫӗ. Вӗсене тӗрлӗ сӑлтава кура ят панӑ. Тӗпсӗр кӳлӗ тесе ӗлӗк-авал кӳлӗ тӑршшӗне вун икӗ вӗрен ҫыхса виҫсе пӑхсан та ҫитейменнишӗн каланӑ. Торф кӑларнӑ вырӑнта пулса кайнӑскерне Торф кӳлли тенӗ. Йывӑҫсем ӳснине кура Сархурӑн кӳлли ят панӑ. Пирӗн тӑрӑхра шыв ытларах ҫырмасенче. Ҫавӑнпа та кунти ялсем ҫырмасем тавра вырнаҫнӑ.
Ҫак кунсенче тӗнче тетелӗнчи хаҫатсенчен пӗринче, вӑл Правительство ҫумӗнче мар хаҫатсен шутне кӗрет, Михаил Игнатьев Элтепер ҫуралнӑ тӑрӑхра, Шупашкар районӗнчи Янӑшра, районти Акатуя ирттерме хыпарлакан информаци пичетленчӗ. Анчах темшӗн ку хыпара хӑшӗсем кутӑнла йышӑннӑ, ырӑ хыпар айне тем тӗрлӗ комментари хӑвараҫҫӗ. Республика ертӳҫи Михаил Васильевич вӑл тӑрӑхран пулнипе унта ирттереҫҫӗ, унтисем иртӗхеҫҫӗ тесшӗн.
Хам та Шупашкар район ҫынни пулнӑ май унти пурнӑҫа сӑнаса тӑратӑп.
Пӗрремӗш ҫавра. Чӑваша пӗтерекенсем
«18 ӗмӗр вӗҫӗнче пӗр ыйту ҫуралать. Ку ыйту – хальхи философин полюсӗсенчен пӗри. «Мӗн вӑл тӗнче? Кам вӑл ҫын? Мӗн вӑл ун чӑнлӑхӗ? Мӗн вӑл ун пӗлӗвӗ? Пӗлӳ мӗнле пулать?..» Ҫак ыйтусене эпир йӑлана кӗнӗ философи ыйтӑвӗсем теме хӑнӑхнӑ. 18 ӗмӗр вӗҫӗнче, ман шутпа, тепӗр ыйту ҫуралать: «Камсем вара эпир пирӗн вӑхӑтра?» Ку ыйтӑва эсир Кантӑн пӗр ӗҫӗнче тупатӑр. Чӑнлӑх тата пӗлӳ пирки ҫӳлерех асӑннӑ ыйтусене айккине сирнӗрен тухман вӑл.
Низовые чуваши Казанской губернии. Фотография Г.Ф. Локке, 1869 г.
Продолжаем, так сказать, бороться, с представителями казанской исторической школы. Пример:
На стр. 793 в качестве одного из основных доказательств идентификации болгар и татар как одного этноса приводится документ второй половины XVI века «История о Казанском царстве».
Тӗнче тетелӗнчи калаҫусене тишкерме килӗштеретӗп. Вӗсене вуласан тепӗр МИХринчен ытларах хыпар пӗлме пулать.
Чӑваш халӑх сайчӗн администраторӗ Аҫтахар Плотников Фейсбукра «Чӑвашла калаҫма халӗ питӗ модно!» магнитик тусан мӗнлерех-ши тесе ыйту хускатнӑ. Кам мӗнле пулӗ те, магнитиксене эпӗ питӗ юрататӑп. Ҫӗнех мар манӑн холодильникӑм йӑлт ун пекки айӗнче ларать. Ют хуласене кайсан ывӑлӑма магнит туянса килме ыйтатӑп. Юрӗ, ку вӑл эпӗ тейӗпӗр. Тӗнче тетелӗнчисем Аҫтахар сӗнӗвне тӗрлӗрен йышӑннӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.10.2024 15:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 18 - 20 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
Обсуждение проекта «Как живёшь, деревня?»
«Хыпар» хаҫатӑн тиражӗ пӗчӗк пулнишӗн кам айӑплӑ?
Кил-ҫурта хӑтлӑх кӗртмелли ансат меслетсем
И.Я.Яковлев
Кам — Ху?
Элтепер ҫуралнӑ тӑрӑхри Акатуй калаҫтарать
Камсем вара эпир, чӑвашсем, паян?
+20.3 °C