Вырсарникун, авӑнӑн 18-мӗшӗнче, республикӑра, Раҫҫейӗн ытти тӑрӑхӗсенче пекех, черетлӗ суйлав иртрӗ. Тӗнче тетелӗнче пӗр хыпар сарӑлчӗ — чӑвашла бюллетень ыйтнӑшӑн суйлава килнӗ ҫынна «провокатор» тесе айӑпланӑ. Чи малтанах кун пирки «Идель. Реалии» сайт пӗлтерчӗ, кайран вӗсем ҫине таянса хамӑр та хыпарларӑмӑр. Ӗҫ-пуҫ чӑннипе мӗнле иртнине пӗлес тесе эпир Илле Ивановпа ҫыхӑнтӑмӑр.

— Ырӑ кун, Илья Арсентьевич!

Малалла...

Сергей Щербаков: Мог ли Симбирск в начале ХХ века стать столицей Чувашской Республики?

Не вопрос! Конечно, мог!

Саранск стал мордовской столицей .

Казань стала татарской столицей .

Чебоксары стали чувашской столицей .

Ижевск стал удмуртской столицей.

.............................................................

И так далее. Вплоть до того, что Биробиджан почему-то стал еврейским центром.

Ну а с Симбирском какая проблема? Нет проблем!

Малалла...

Иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулсен варринче Чӑваш телевиденийӗнче ӗҫлекенсем хушшинче сас-хура ҫӳретчӗ: «Николай Дмитров кинооператор Яков Ухсай сӑвӑҫа кашни утӑмра фотоаппаратпа ӳкерсе илет, хӑҫан та пулсан курав уҫса пысӑк укҫа хырса илесшӗн...»

Вӑтӑр ҫул иртсен ҫакна аса илтӗм те ӗлӗкхи ӗҫтешӗм патне шӑнкӑравларӑм.

— Чӑнах та, Яков Гавриловича сахал мар ӳкернӗ эпӗ, — пӗлтерчӗ Николай Васильевич. — Халӑх сӑвӑҫипе туслашсах кайнӑччӗ. Шӳтлесе вӑл мана Бенкендорф тесе чӗнетчӗ. Ӳкернӗ кадрсене хут ҫине ҫаптарса ӑна парнелеттӗм.

Малалла...

Есть ли перспективы возобновления проекта?

В основе всех национальных движений в мире лежит какая-нибудь консолидационная идея. Они дают вектор и направление дальнейшего развития. Как правило, их бывает несколько, но одна из них является ведущей и доминирует над остальными. Когда этого доминирования не получается, то появляется раскол в обществе, который может привести к социальным конфликтам и к гражданской войне. Как это сейчас, к примеру, происходит в Сирии, где сильны сторонники объединения мусульман мира в единое государство, а также пантюркисты, сторонники присоединения к Турции.

Малалла...

Корреспондент «Чувашского народного сайта» обратился к председателю Центрального Совета чувашских старейшин Виталию Станьялу с просьбой ответить на три вопроса по поводу предстоящих выборов в Госсовет Чувашской Республики и Госдуму Российской Федерации.

- Виталий Петрович, первый вопрос: ожидаете ли перемен от выборов в Государственный Совет республики?

- Особых иллюзий у меня нет. Кроме того, у нас ведь по Конституции статуса государства не осталось.

Малалла...

(Кирилл Кириллов кайнӑранпа 20 ҫул ҫитнине асӑнса)

«Эс хӑвна епле тытнине ӑнланас тесен сан хӑвӑнти программӑсене (эс хӑв хывман, санран килмен программӑсене) уҫса пӑхмалла», – тетчӗ В.Г. Мурашковский. «Ученому и собеседнику» тесе алӑ пусса парнелерӗ вӑл мана П.В. Денисовӑн «Религиозные верования чуваш» кӗнекине (1959). Хӑй пирки вӑл «ватӑ еврей» тетчӗ, эп ун патне хӑнана пырсан вӑл манпа калаҫнӑ чухне пуҫне еврейсен ҫӗлӗкне – кипа – тӑхӑнатчӗ.

Малалла...

Ҫак кунсенче манӑн Шупашкарти Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ микрорайонӗнчи пурӑнакан хваттер ҫумӗнчи тамбурӗнче малярсен бригада — хастар та ырӑ кӑмӑллӑ чӑваш хӗрарӑмсем юсавлӑ ӗҫӗсем турӗҫ. Маччана шуратрӗҫ, стенасене сӑрларӗҫ. Питӗ лайӑх та виҫеллӗ ӗҫлерӗҫ.

6 сул каялла кӳршӗсен хваттерти квартирантсем пӗр Интернет компание проводкӑна тума чӗнчӗҫ. Лешсем вара тӗрӗс мар электрокабель ҫине хӑйӗн прибор лартрӗҫ. Ҫакӑншӑн кайран пушар тухрӗ. Пожарниксем, тав Турра, сӳнтерчӗҫ. Пушар хыҫҫӑн маччапа стенасем хуралчӗҫ.

Малалла...

Чӑннипе, ку вырӑн «ҫӑпан» пекех. Нумаях пулмасть иртнӗ акци пирки вуласан ҫак сӑмаха пуҫарас килчӗ. Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Трактор тӑвакансен культура керменӗ хыҫӗнчи ращана нимелле ҫӳр-ҫапран тасатнӑ. «Симӗс Раҫҫей» экологи общество юхӑмӗн хастарӗсем пӗчӗкех мар лаптӑка тирпей-илем кӗртнӗ. Мероприятие 150 ытла ҫын хутшӑннӑ. Ку — сахал мар. Шӑматкунлӑха министерствӑсемпе ведомствӑсен, предприятисемпе организацисен ӗҫченӗсем, студентсем тата ахаль ҫынсем хутшӑннӑ.

Малалла...

Мӑсӑльмансен Хӑрпан пайрамӗ ҫитнӗ май, чӑваш чӗлхинче упраннӑ арап сӑмахӗсене тӗпӗр хут аса илессӗм килчӗ. Нумайӑшӗ тӗнпе йӑла пулӑмӗсене, хӑшӗ пӗри хаклава, палла ят параҫҫӗ.

Хӑрпан – قربان

Телей – طالع

Хавас – هوس

Лайӑх – لايق

Айӑп – عيب

Ӑслай – اصول

Эрех – عرقى

Мухмӑр – مخمور

Этем – آدم

Хапӑл – قبول

Хатӗр – حاضر

Хӑват – قوّة

Пайта – فائدة

Шар – شرّ

Словарьсенче ку сӑмахсене ҫырса кӑтартнӑ-ха.

Малалла...

Чӑваш! Чӑваш!..

Чӑваш! Чӑваш!..

Сан ыйӑхлӑ уюсене,

Сан лӑпкӑ кӑмӑллӑ, ачаш,

Йӑваш-айван ялусене

Савмашкӑн манӑн халӑм ҫук.

Чӑваш тӗнчи ҫывхарнӑ чух

Чӑвашӑн чунӗ йӑваш-ши?

Анаслӑ ыйахӑн ӑшши —

Вырӑнлӑ-ши?.. Вырӑнлӑ-ши!..

Тӑван чӑваш хӑюллине,

Вӑл вӑйлине курасчӗ ман.

Чӑваш!..

Ҫӗклен те ҫунатлан!

Куҫна тёлле хӗвел ҫине.

(Ҫеҫпӗл Мишши. Чӑваш! Чӑваш!.. 1921)

«Мӗн тумалла? Чӑваш халӑхӗ малалла кайтӑр тесен мӗн тумалла?..» Ҫӗн йӗркелӳ (перестройка) пуҫланнӑранпах (1987) чӑваш ҫак ыйтун тупсӑмне уҫҫӑн (пуҫтарӑнса, пухусенче, ҫын ҫинче, пичетре, радио-телевиденире, мунчара, хӑнара…) шырать?

Малалла...