Чикансем


Кăнтăртан пирĕн хушша

Пĕр çыннине çиленсе

Кăларнă вăл хваласа.

Пĕлеттĕм эп ятне те,

Анчах халь маннă ăна.

Вăл, ватăскер пулин те,

Ырă, ăшă чĕрипе

Çамрăк çын пек пулнă тет.

Юханшыв хыт шавлани

Мана аса илтерет

Унăн ырă сассине,

Унăн хитре юррине.

Дунай шывĕ хĕрринче

Асаттесем хушшинче

Пурăннă вăл вăрçмасăр,

Çынсене тарăхтармасăр.

Ыр халлапсем итлеме,

Ун ăсĕнчен тĕлĕнме

Çамрăк-ватти-мĕнĕпех

Пуçтарăннă яланах.

Пĕчĕк ача евĕрлĕ

Халсăр, хăравçă пулнă.

Ытти çьнсем ун валли

Пулăсем тытса тăнă.

Хăвăрт юхан Дунай шывĕ

Шăна пуçласассăнах,

Вăйлă тăмансем пит сивĕ

Пăлханма тапрансанах —

Вĕсем тасават çынна

Çемçе тирпе чăрканă;

Юрлă пурнăç пăлхавне

Вăл çапах хăнăхайман,

Типсе кайнă, сăн-сăпатсăр.

Асаттесемпе пĕрле

Çӳренĕ пĕр савăнăçсăр.

Çылăхлă ĕç тунăшăн

Турă ăна çиленсе

Асаплантарать тесе,

Вăл яланах куляннă.

Хăтăлăп-ши асапран,

Çак хурлăхлă пурнăçран

Тесе, çав çын хуйхăрнă,

Дунай тăрăх çӳренĕ.

Хăй инчетри хулине

Вăл асăна-асăна

Нумай тăкнă куççульне.

Вăл вара вилес умĕн

Канлĕх тупман шăммине

Кăнтăр çĕрне куçарма

Хушса хăварнă пытарма.

 

Алеко

Çапла ĕнтĕ, чаплă, Рим,

Санăн пулнă ачусем!

Эй, Рим туррисемпеле

Хитре хĕре савнăран

Сăв кăларса юрлакан!

Кала-ха ĕнтĕ мана:

Мĕн-ши чаппа пуянлăх?

Пурте курас вилĕмлĕх,

Чавса хунă шăтăк вăл.

Ратран рата чап пырать,

Чаплă çынна ырăлать;

Чикан чатăр тăрринчен

Кăвак тĕтĕм сарăлать,

Мухтавлă çынсем çинчен

Пĕр халлап анчах юлать.

 

Ĕнтĕ иртрĕ икĕ çул,

Икĕ çул та тĕрĕс çул.

Анчах чикансем çавах

Кĕпĕрленсе çӳреççĕ.

Кăçта пынă çавăнта

Вĕсемшĕн тараватлăх,

Пур вырăн та хăналăх.

Хут çитиччен тарайса,

Чикан хĕрĕпе пĕрле

Ак Алеко ирĕкре.

Вăл чикансем хушшинче

Иртнĕ куншăн хуйхăрмасть,

Чикан хĕрĕ çумĕнче

Вăл пĕр хуйхăсăр çӳрет.

Пĕчĕк çемье çав-çавах,

Алеко та çав-çавах.

Иртсе кайнă кунсене

Вăл асăнма пăрахнă,

Чикансенĕн пурнăçне

Ĕнтĕ тинех хăнăхнă.

Чикансенĕн чатăрне,

Çĕр каçмалăх хӳтлĕхне

Вăл чĕрипе юратать;

Вĕсен çӳрен пурнăçне,

Чухăн, уçă чĕлхине

Алеко тем пек савать.

Хăй çуралнă еннинчен

Тарнă упа унпала

Ялан пĕрле чатăрта.

Çеçенхирти ялсенчеи

Витĕр тухма май килсен,

Мăлтаван çурт çывхĕнче,

Сыхă ушкăн умĕнче

Мăклă упа йăвăррăн

Хыттăн мĕкĕрсе ташлать.

Кансĕр хыт сăнчăр уншăн,

Тарăхса ăна кышлать.

Патак çине тайăнса

Ватă питлĕхне шаккать;

Алеко юрă юрласа

Тискер упапа çӳрет;

Земфира хăй ăрасна

Пӳртрен пӳрте ĕретлет,

Кăмăлтан паракантан

Вăл тиркемесĕр илет.

Çĕрле те пулать вара.

Вĕсем виççĕш чатăра

Пĕр çĕре пуçтарăнаççĕ,

Чĕрĕ кĕрперен унта

Каçхи апат пĕçереççĕ.

Ватă часах чатăрта

Ыйха кайса çывăрчĕ —

Йĕри-тавра шăп пулчĕ...

Пит шăп чатăр ăшĕнче,

Тĕттĕм унăн айĕнче.

Сивĕнсе пыран юнне

Çурхи хĕвел ăшшипе

Ватă ăшăтса ларать.

Земфира сăпка панче

Юрату çинчен юрлать;

Алеко ун çумĕнче

Вăл юрланине тăнлатъ,

Кĕл пек шуралса каять.

 

Земфира

Хăруш ар, ватă ар,

Кас мана, эс çунтар,

Хăрас çук: эп Тăн-тăн,

Çĕçĕрен е вутран;

Эп сана кураймасп,

Сана эп юратмасп:

Теприне юратап,

Уншăн чуна парап.

 

Алеко

Чарăн. Мана йăлăхтарчĕ,

Сирĕн юрра юратмасп.

 

Земфира

Юратмастăн? Кирлĕччĕ.

Эп юрă хамшăн юрлап.

Кас мана е çунтар;

Нимĕн те каламасп.

Хăруш ар, ватă ар,

Эс ăна пĕлес çук.

Ешĕл курăкран та

Çав ача çамрăкрах,

Вĕри, шăрăх кунран

Вăл тата вĕрирех.

Ах, вăл епле çамрăк,

Чисти ешер курăк!

Вăл хăюллă пăхать,

Мана тем пек савать.

Шăппăн çĕрле ăна

Эпĕ ачашларăм!

Санăн сухалунтан

Унпа эпĕ култăм!

 

Алеко

Земфира, чарăн, çитет...

 

Земфира

Ман юрра ăнлантăнам?

 

Алеко

Земфира!...

 

Земфира

Сан çиллӳ килет пулсан,

Çилленсемех, тархасшăн:

Эп сан çинчен çак юрра

Юрлас тетĕп, ан чар-ха.

(Земфира Алеко çинчен юрласа пушă хирелле каять: «Ватă ар, хăрушă ар...»)

 

Ватă

Нихçан аса илес çук,

Вăл юрра эп çамрăк чух

Шухăшласа кăларнă.

Ĕлĕкренпех çав юрра

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5 6

Çавăн пекех пăхăр

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: