Елиххан калавĕ


Тухрăм çав мĕлке умне.

 

Çын тăрать умра...

Этемĕн

Ма хăрас-ха этемрен?

Анчах çын тени кутемĕн

Тĕл пулать вăл тĕрлĕрен.

 

Ваттисем авал каланă:

Вăрманти вăл — вăрманла.

Тĕлсĕр инкеке çакланнăн

Леш çын чакрĕ каялла.

 

Пăхкалать хăй урлă-пирлĕ,

Сывлăшне çăтать аран.

— Чим-ха, — терĕм эпĕ мирлĕн, —

Ан хăра сунарçăран.

 

Мĕншĕн эс каплах хăюсăр,

Çулсăр-мĕнсĕрех çӳрен? —

Çынпа тăтăм куçа-куçăн,

Пăхрăм куçĕнчен тӳрех.

 

Пăхрăм та самант чухларăм:

«Ав иккен ĕç-пуç мĕнле!..»

Эп кунта тӳрех палларăм

Леш... Чукмарăн ывăлне.

 

Сулхăн вăрмантах пит пăчă

Пулса кайрĕ пек мана.

Хай мĕлке те пырса тăчĕ

Ман пата хăюллăнах.

 

— Елиххан папайăм, — терĕ, —

Халь те эс çак ращара

Сулланатăн кунĕн-çĕрĕн,

Шав йĕрлетĕн кашкăра?! —

 

— Сулланап, çӳреп-ха, — тетĕп, —

Майĕпе те ерипе,

Кашкăра, тилле йĕрлетĕп

Ват сунарçă урипе.

 

Çавă, — тетĕп, — ман тивлетĕм,

Çавă пурнăç тыткăчи, —

Вăл куçран пăхать, кĕтет тем,

Кашкăр чунлă тĕксĕм çын.

 

— Эпĕ те ак сулланатăп, —

Тет вăл, — тĕлсĕр-мĕнсĕрех...

Кирлĕ мар эп никама та

Çакă çутă тĕнчере.

 

Çынсенчен, — тет, — пытанатăп,

Сĕтĕрнетĕп çĕрле çеç. —

 

Эпĕ ун çине пăхатăп,

Алăсем ман тĕлкĕшеç.

 

Вăл тăрать — вил чун хутаçĕ,

Сывлăша вăл варалать.

Унăн куçĕсем çунаççĕ

Тĕлсĕр тĕксĕм кăварла.

 

Куçĕсем ун тем ыйтаççĕ,

Йăлăнаççĕ — тем кĕтеç?!

— Чĕрене, — тет вăл, — туртать-çке

Асăмри тăван кĕтес.

 

— Тăван çĕр çапла-ха, — тетĕп, —

Пăрахмасть пире чĕнме. —

Ăшăмра хаяр питлетĕп

Сăхă чунлă этеме.

 

Ĕнер çеç ялта çӳренĕ

Çак усал çĕр çĕмĕрсе.

Вăл утнипеле чĕтренĕ

Чӳрече кантăкĕсем.

 

Вăл киревсĕр мăшкăлланă

Ялти çамрăк хĕрсене.

Улпут евĕр тыткаланă

Ашшĕ пирĕн çĕрсене.

 

Халь тăрать вăл ак, мăнтарăн,

Сивле тытнăн çӳçенет...

Ĕнер вут тĕртсе çунтарнă

Вăл колхоз витисене.

 

Хăй çапах пиртен шикленнĕ,

Сехĕрленнĕ пĕтесрен.

Коммунистсене тĕлленĕ

Обрезпа вăл кĕтесрен.

 

Акă халĕ пит йăвашшăн

Пыл сĕрсе тăрать мана.

Хăвăртрах вăл хăтăласшăн,

Пытанасшăн вăрмана.

 

Мана тĕлсĕр тĕл пулнишĕн,

Çук, вăл пĕртте савăнмасть.

— Елиххан мучи, — тет нишлĕн, —

Ĕнтĕ пултăр ырă каç...

 

— Чим-ха, — тетĕп, — çитсе кур-ха

Ху çуралнă кĕтесе.

Ăш сăра ялйышăн пур халь,

Эс те пăхăн астивсе. —

 

Хам калатăп, чăмăртатăп

Алăри пăшалăма.

Туххăмрах лăплантаратăп —

Шут тытсассăн шăвăнма.

 

— Каç та пулчĕ, çитĕ, — тетĕп. —

Ялалла, атя, утар! —

Анчах çак шакал, сисетĕп,

Ялалла утасшăн мар.

 

— Хам пата каятпăр, — тетĕп, —

Ут чипер хампа пĕрле.

Пĕр шуйттан та, пĕр этем те

Курас çук пире çĕрле. —

 

Хирĕç вăл сăмах чĕнмерĕ,

Хускалмарĕ вырăнтан.

Эпĕ урăх тӳсеймерĕм,

Çиллĕм тулса килчĕ ман.

 

Пăшала пĕррех çĕклерĕм,

Кăшкăртăм пур халăмран:

— Ут тавай, тĕнче тискерĕ,

Пыр пĕр сассăр ман умра!

 

Вăл тăрать çаплах чĕнмесĕр

Пуш чунпа та пуш алпа.

Эпĕ ăна вара пĕр шелсĕр

Тĕртрĕм хыттăн пăшалпа.

 

— Ут часрах, санпа халь манăн

Вăхăт çук аппаланма.

Утмасан, тӳрех хăналăп

Ăшаланă тăхланпа.

 

Çын шикленчĕ-и е мури,

Пăхкаларĕ те кăн-кан,

Чип-чипер, шалта чун пуррăи,

Вăл хускалчĕ вырăнтан.

 

Ак утать вăл, эп — ун хыççăн.

Вăрманта — сĕм-тĕттĕм каç.

Сунара вĕреннĕ куçăм

Ĕнтĕ мăч та хупăнмасть.

 

Вăрманпа çапла пыратпăр,

Акă чылаях кайсан:

— Эсĕ, — тет вăл, — пулнă паттăр,

Мĕн калас-ха — партизан...

 

Унтан сикрĕ вăл сасартăк

Каçхи тĕксĕм вăрмана.

— Эс капла-и? Чим, кăтартăп

Тарма тĕрĕс çул сана!..

 

Курока туртса яратăп,

Тĕллемесĕр, сас çине.

Вăрман чăтлăхĕ çăра та,

Пурпĕр хирĕç час чĕнет.

 

Çухăрать, — мĕн тăван эсĕ? —

Нăйкăш сасăпа вăрман.

Хураха эп тĕллемесĕр

Шăп лектернĕ ураран.

 

Мана çав çеç кирлĕ пулнă, —

Таркăн, ан тарса çӳре.

 

...Çавнашкал пĕрре хăюлăх

Эп кăтартрăм тĕнчере.

 

Çавăн пек пĕр пулăш патăм

■ Страницăсем: 1 2 3

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: