Тӑван чӗлхепе тата литературӑпа федераци шайӗнче олимпиада иртет. Чӑваш Енӗн Культура тата ӳнер институчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче одимпиадӑн инҫет ҫыхӑну мелӗпе йӗркеленӗ пӗрремӗш тапхӑрӗ вӗҫленнӗ.
Чӑваш чӗлхи тата литератури енӗпе Чӑваш Енри, Тутарстанри тата Донецк Халӑх Республикинчи 350 ытла шкул ачи хутшӑннӑ. Вӗсенчен 172-шӗ иккӗмӗш тура лекнӗ.
Иккӗмӗш тапхӑр нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче 10 сехетре Чӑваш патшалӑх университетӗнче куҫӑн мелпе иртӗ.
Шупашкарти Кадет корпусӗнче ачасене географи вӗрентнӗ учительницӑран пӗр яш тӑрӑхлани пирки Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха.
Аса илтерер: иртнӗ ҫул вӗҫӗнче пӗр яш хӑйӗн учительне машинӑпа йӗрлесе пынӑ май ун пирки килӗшӳсӗр сӑмахсемпе перкелешнине сӑнлакан видео тӗнче тетелӗнче сарӑлнӑччӗ. «Ҫыхӑнура» форумра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав ача республикӑри Кадастр палатин директорӗн ывӑлӗ иккен.
Кайран каччӑ учительтен каҫару ыйтса видео ӳкерсе илнӗ, ашшӗ каҫару ыйтса СМС-ҫыру янӑ-мӗн.
Хӗрарӑм хӑйне кӳрентернӗшӗн каччӑпа судлашасшӑн та пулнӑ-мӗн, анчах ӗҫе вӗҫне ҫитерме май килмен.
Кӑрлачӑн 25-мӗшӗнче учитель те, Кадет корпусӗн директорӗ Наталья Тимофеева та (вӑл учителе хӳтӗленӗ иккен) ӗҫрен кайнӑ. Вӗрентекен заявлени ҫырса панӑ иккен, директорӑн вара ӗҫ килӗшӗвӗнче палӑртнӑ вӑхӑчӗ вӗҫленнӗ-мӗн.
Кӑрлачӑн 26-мӗшӗнче Муркаш районӗнчи Калайкасси шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен муниципалитет шайӗнчи IX-мӗш фестиваль-конкурс иртнӗ.
Шкулта пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑмӑртӑва ҫичӗ вӗрентекен хутшӑннӑ. «Чӑваш чӗлхи вӑрттӑнлӑхӗ» секцире 1-мӗш вырӑна Калайкасси шкул вӗрентекенӗ Алевтина Шишкина тухнӑ, 2-мӗш вырӑна — Москакасси шкул вӗрентекенӗ Ирина Пушкина.
«Тӑван сӑмахлӑх пуянлӑхӗ» секцире Шатракасси шкулӗнче нумай ҫул ӗҫлекен Ольга Вишневӑна ҫитекен пулман. 2-мӗш вырӑнта — Муркаш шкул вӗрентекенӗ Елена Исакова, 3-мӗшӗнче — Ҫатракасси шкулӗнчи Людмила Никитина.
Ильинка шкулӗнчи Людмила Семенова «Сапӑрлӑх тӗллевӗсене тӗпе хунӑ урок» номинацире ҫӗнтернӗ, «Йӑла-йӗрке тытса пыма вӗрентекен урок» номинацире — Сыпайӗнчи Надежда Яковлева.
Мероприяти Ярапайкассин шкулӗнче ӗҫлекен Алевтина Димитриева «Петӗр Хусанкай пултарулӑхне ФГОСпа килӗшӳллӗ вӗрентмелли мелсем» темӑпа рттернӗ мастер-класпа вӗҫленнӗ.
Иртнӗ ҫул пирӗн республикӑра Паллӑ ентешсен ҫулталӑкӗ иртрӗ. Чӑваш кӗнеке издательствинче ҫак кунсенче «Их имена на все времена» вӗренӳ пособийӗ кун ҫути курнӑ.
Ӑна Ю.Н. Исаев, И.В. Ядранская, А.Г. Берман, Е.В. Касимов, Ф.Н. Козлов, А.В. Кузнецов, Л.И. Михайлова (Филиппова) пухса хатӗрленӗ. Кӗнеке 14 пин те 100 экземпляр тиражпа пичетленсе тухнӑ. Вӗренӳ пособийӗ 35 урокран тӑрать.
Улттӑмӗш классенче вӗренекенсем валли вара «История Чувашии и чувашского народа» кӗнеке пичетлесе кӑларнӑ. Редакторӗ – А.Г. Майорова.
Журналист шухӑшӗ
Пушӑ вӑхӑт нумай та пенсире, тепӗр чух Интернета кӗрсе тӗрлӗ хыпарпа паллашатӑп. Ӗлӗкрех алран кӗнеке каймастчӗ, халӗ эрнере пӗрре тытатӑп-и ӑна, ҫук та-и...Хам юратакан кӗнекесене темиҫе хут та вуласа тухнӑ, хальхи нумай ҫыравҫӑн хайлавӗ вара чуна пырсах пӗтмест. Тӑван ҫӗршыва, атте-аннене, хамӑр ҫуралса ӳснӗ тавралӑха юратма хистекен —хавхалантаракан произведенисем питӗ сахал. Патриотизм теми халӗ «модӑра» мар: чӑн малти вырӑнта—укҫа, укҫа, укҫа... Ас тӑватӑп-ха, журналистсемпе ирттерекен тӗл пулусенче те пире: «Ҫамрӑксене укҫа тума вӗрентекен статьясем ытларах ҫырмалла, паян тӗп вырӑнта предприниматель пулмалла», — тетчӗҫ. Пӗр пысӑк пуҫлӑх вара шавах хӑй ача чух пасарта ҫырла сутса укҫа тунипе мухтанатчӗ. Пуҫларӑмӑр вара ҫырма: районти пӗр предприниматель те хаҫатра вырӑн йышӑнмасӑр юлмарӗ пулмалла. Пӗрремӗш страницӑра— суту-илӳҫӗсен пысӑк портречӗ, иккӗмӗшӗнче — ун ҫинчен мухтаса ҫырнӑ очерк е тӗрленчӗк, виҫҫӗмӗшӗнче — интервью...
Капла хирӗҫлесе ним те калас теместӗп-ха эпӗ: хальхи саманара укҫа патша вырӑнӗнче пулни вӑрттӑнлӑх мар.
Шупашкарти шкулсенчен вӗренекенсемпе вӗрентекенсене паян та эвакуациленӗ. Паян та — 20 ытла шкултан. Ачасемпе учительсене урамра шӑнса тӑрасран ҫывӑхри учрежденисене илсе кайнӑ. Вырӑна полици ӗҫченӗсемпе васкавлӑ службӑсем пырса ҫитнӗ. Яваплисем тӗрӗслесе пӗтернӗ хыҫҫӑн ачасем парта хушшине ларнӑ.
Аса илтерер: ӗнер Шупашкарти 24 шкула эвакуацилеме тивнӗ. Йӑлтах – мина хунӑ тесе пӗлтернине пула. Анонимлӑ хыпарсем электронлӑ почтӑна килнӗ. 24 шкулти ачасене ирхине урама кӑларнӑ. Вӗсем тӳрех йӗрке хуралҫисене чӗннӗ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче кӗҫӗн классенче вӗренекенсем валли «Литература вулавӗ» кӗнеке кун ҫути кӑтартнӑ.
Республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх,
4-мӗш класс валли кӑларнӑ вӗренӳ кӗнекине В.И. Игнатьева, Н.Н. Чернова тата Л.В. Николаева авторсем хатӗрленӗ.
Кӗнекене пултарулӑх ӗҫӗсем, илӗртӳллӗ тӗрлӗ хӑнӑхтару кӗртнӗ.
Маларах асӑннӑ министерствӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, «литература вулавне пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӗренӳ организацийӗсене усӑ курма ҫӗнӗ вӗренӳ стандарчӗпе килӗшӳллӗн хатӗрленӗ».
Ҫӗнӗ Шупашкарти пӗр шкулта хими класӗ уҫасшӑн. Ӑна 2023 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен йӗркелесе ярасшӑн.
Кунашкал класра ачасем хими предметне тарӑннӑн вӗренӗҫ. Педагог ятарлӑ квалификациллӗ пулӗ.
Хими класне ачасем конкурс витӗр тухсан кӑна лекме пултарӗҫ. Унта вӗреннӗ ача техникума кӗме, виҫӗ ҫултан квалификациллӗ должноҫ илме пултараҫҫӗ.
Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, 5-6-мӗш классен хими предмечӗпе база пӗлӗвӗ пулӗ.
Шупашкар районӗнчи Янӑш шкулӗн директорне ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑшӑн штрафланӑ. Ӑна РФ Пуҫиле кодексӗн 292-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе явап тыттарнӑ.
2021 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче ӗҫ укҫин фончӗн хавхалантару пайне валеҫекен комисси ӗҫ кӑтартӑвӗпе тухӑҫлӑхӗшӗн виҫӗ воспитателе пӗчӗк балл лартса пама йышӑннӑ. Воспитательсенчен пӗри шкул директорӗн тӑван хӗрӗ пулнӑ.
Шкул директорӗ хаклава палӑртакан приказа хӑй тӗллӗн улшӑну кӗртсе балсене ӳстерсе панӑ.
Ҫапла вара 2021 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнчен пуҫласа раштавччен виҫӗ воспитателе хавхалантару укҫине 392 пин тенкӗ ытла йӗркене пӑсса куҫарса панӑ.
Суд шкул директорне 25 пин тенкӗ штраф хурса панӑ. Приговор хальлӗхе вӑя кӗреймен-ха.
Тутарстанри Олимпиада центрӗнче тӑван чӗлхесен олимпиади иртнӗ. Ӑна раштав уйӑхӗн 19-21-мӗшӗсенче йӗркеленӗ.
Ӑс-тӑнпа пултарулӑха, тавҫӑрулӑхпа мал ӗмӗтлӗхе кӑтартса пама май паракан ӑмӑртӑва Тутарстанра пурӑнакан тӗрлӗ халӑх ачисем хутшӑннӑ. Ҫавсен йышӗнче мордвасем, удмуртсем, марисем пулнӑ. Чӑваш ачисем те тантӑшӗсенчен кая юлас темен — олимпиадӑна ҫунатлансах хутшӑннӑ.
Чи пултаруллисене ӑшӑ сӑмахпа ҫеҫ мар, тав хучӗсемпе те хавхалантарнӑ.
+13.3 °C