Авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче ҫӳп-ҫап йышӑнакан комплексӑн Ҫӗнӗ Шупашкарти филиалӗнче граната тупнӑ. РГД-5 ятлӑскере тупсан комплекса ӗҫлеме чарнӑ, ӗҫлекенсене урама кӑларнӑ та ятарлӑ службӑсене чӗнсе илнӗ.
Специалистсем тӗрӗсленӗ те граната вӗренмелли пулманнине, унӑн детонаторӗ ҫуккине палӑртнӑ. Ӑна тата тӗплӗнрех тӗрӗслеме илсе кайнӑ. Кун хыҫҫӑн ҫӳп-ҫап йышӑнакан комплекс ӗҫлесе пуҫланӑ.
Ӗнер кӑнтӑрла хыҫҫӑн Тӑвай районӗнче Вырӑс Нарвашӗнчен инҫех мар ҫӳп-ҫап купи ҫунма тытӑннӑ. Кун пирки ҫынсем васкавлӑ службӑна 16 сехет те 16 минутра шӑнкӑравласа пӗлтернӗ.
Пушарнӑйсем тӳрех ҫитнӗ. Вырӑна район прокурорӗн ҫумӗ Артур Белов та пынӑ. 18 сехет ҫурӑ тӗлне полигонра унта-кунта ҫунакан вырӑнсем кӑна юлнӑ. Вӗсене тӑпрапа, шывпа сапнӑ.
Халӗ прокуратура тӗрӗслев ирттерсе ҫӳп-ҫап купи мӗншӗн ҫунма тытӑннине палӑртать.
Ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкарти "Байконур" микрорайонти Кӑкшӑм пӗви ҫывӑхӗнче хӑйне евӗр ӑмӑрту иртӗ. Унта хутшӑнакансем ҫӳп-ҫап пуҫтарса уншӑн балл илӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсемпе призерсене парнесемпе хавхалантарӗҫ.
Конкурс "Таса вӑйӑ" ятлӑ. Унта хутшӑнас тесен 1-2 ҫынран тӑракан командӑна регистрацилемелле. Кӑкшӑм пӗвинчи ятарлӑ конкурса та хутшӑнма май пулӗ. "Крокодилсене тытни" ятлӑскерте пӗвере шинӑсем тытмалла.
Юлашкинчен вӗри апатпа хӑналӗҫ.
Шупашкар районӗнчи Лапсар ял тӑрӑхӗнче ҫӳп-ҫап купи пулнине кӑҫал ҫу уйӑхӗнче асӑрханӑ. Унта строительство ҫӳп-ҫапӗ купаланса выртнӑ.
Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри тата Чӗмпӗр облаҫӗнчи управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл 120 тӑваткал метр лаптӑка йышӑннӑ. Ҫӗрӗ вара ял хуҫалӑх пӗлтерӗшлӗ.
Ведомство Шупашкар район администрацине кун тӗлӗшпе асӑрхаттарнӑ. Авӑн уйӑхӗнче свалкӑна тасатнӑ, ҫӗр лаптӑкне усӑ курма юрӑхлӑ тунӑ.
«Таса вӑйӑсем» квест-вӑййа Шупашкарти 60 ытла ҫын хутшӑннӑ. Вӗсем «Солнечный», «Ясная поляна» микрорайонсем ҫывӑхӗнчи вӑрманта ҫӳп-ҫап пуҫтарнӑ.
Унта хутшӑнакансем артефактсен конкурсӗнче тупӑшнӑ, куншӑн балсене тивӗҫнӗ. 60 ытла ҫын 78 михӗ уйӑрнӑ ҫӳп-ҫап, 103 михӗ хутӑш ҫӳп-ҫап, 13 покрышка, 6 батарейка, пысӑк ҫӳп-ҫап пухнӑ. Пӗтӗмпе – 1,3 ытла тонна.
«ЭКО-ЛЕВИКИ» команда ҫӗнтерӳҫӗ пулнӑ, иккӗмӗш вырӑнта – «Шупашкар замесӗ», виҫҫӗмӗш вырӑна «Химик-энтузиастсем» тивӗҫнӗ.
Ҫуркунне кахал ҫын та урампа пахчана тирпейлеме вӑй-халпа вӑхӑт тупатех.
Кӳкеҫри 27-мӗш професси училищинче (темиҫе ҫул каялла ӑна Ҫӗрпӳри аграрипе технологи техникумӗпе пӗрлештерчӗҫ) вӗренекенсем вӗренӳ заведенийӗ тавралли территорие тасатса тирпейленӗ. Анчах ҫӳп-ҫап миххисене урамрах купаласа хунӑ. Ҫамрӑксем ӗҫлени харама каясси те часах. Ара, йытӑсем туртса-ҫурса пӗтерсен е вӑйлӑ ҫилпе михӗсем ҫӗтӗлсе пӗтсен ҫӳп-ҫап каллех сапаланса пӗтӗ.
Кӳкеҫсем тӗнче тетелӗнчи пабликсенчен пӗринче ҫӳп-ҫап купине ӳкерсе илсе вырнаҫтарнӑ, вырӑнти пуҫлӑхсене михӗсене турттараса кайма ыйтнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти ҫӳп-ҫап йышӑнакан полигонра ӗҫлекенсем кӑвак тӗслӗ чӑрӑшсене иккӗмӗш пурнӑҫ парнеленӗ. Вӗсем йывӑҫсене, тымарӗпех тӑпӑлтарнӑскерсене, кӳрсе килнӗ ҫӳп-ҫап ӑшӗнче тупнӑ.
Ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнче унти ӗҫченсем тӑватӑ чӑрӑша асӑрханӑ. Кашни - 1 метр ытла. Полигон ӗҫченӗсем вӗсене хӑйсем патӗнче лартнӑ. Чӑрӑш турачӗсем йӗркеллех,анчах тӑрри хуҫӑлнӑ. Ҫапах вӗсем кайран ӳсӗҫ. Ҫапла полигонра мини-аллея пулнӑ.
Полигон ӗҫченӗсем ку таранччӗн чӗрчунсене те ҫӑлнӑ. Ҫав шутра - кушак ҫури, чӗрӗп. Хальхинче ав чӑрӑшсене пӗтме паман.
Етӗрнери свалка ӗҫлеме пуҫланӑранпа унта 31 пин ытла кубла метр ҫӳп-ҫап пухӑннӑ. Халӗ ӑна пӗтерме йышӑннӑ.
Ҫак ӗҫе кам пурнӑҫлӗ? Аукцион ирттерсе организацие палӑртнӑ. "Перспектива" тулли мар яваплӑ общество свалкӑна 34 миллион тенкӗпе рекультиваци тума килӗшнӗ. Аукционра малтанхи хак 39,1 миллион тенкӗ пулнӑ.
Свалкӑна пӗтерсен 2 гектара яхӑн ҫӗр ял хуҫалӑх тӗлӗшпе усӑ курма пушанать.
Аукционра ҫӗнтернӗ организаци ӗҫе пурнӑҫлама тытӑннӑ ӗнтӗ.
Раштав уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти ҫӳп-ҫап уйӑракан комплексра ӗҫлекенсем хӑрушлӑх кӑларса тӑратакан япала тупнӑ. Вӑл – мина.
Вырӑна экстреннӑй служба ӗҫченӗсем ҫитнӗ. Комплексри хатӗр-хӗтӗре ӗҫлеме чарнӑ. «Чӑваш Ен» Патшалӑх телерадиокомпанийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, йӗрке хуралҫисем лару-тӑрӑва уҫӑмлатаҫҫӗ.
Сӑмах май, кӑҫал ҫулла шӑрӑх ҫанталӑка пула ҫӳп-ҫап куписем ҫуннӑччӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ҫӗмӗрлере ҫӳп-ҫап купи ҫунма пуҫлани пирки пӗлтернӗччӗ. Юрать-ха, пушарнӑйсем тата ҫав вырӑнта ӗҫлекенсем ҫулӑма сарӑлма паман, сӳнтернӗ.
Ун чухне вырӑнти тӳре-шара ҫӳп-ҫап купи хӑй тӗллӗн ҫунма тытӑнма пултарни пирки каланӑччӗ. Анчах пӗр эрнерен вӗсен шухӑшӗ улшӑннӑ, пушар урӑх сӑлтава пула тухнине каланӑ.
Ҫӳп-ҫап купине пӑхса тӑракан «Коммунальщик» предприяти директорӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, свалкӑна ятарласа чӗртсе яма пултарнӑ. Специалистсем ҫакна ахальтен палӑртман: ҫулӑм питӗ хӑвӑрт сарӑлнӑ, унччен вара нимӗн те мӑкӑрланман. Коммунальщиксем полицие заявлени ҫырнӑ.
+6.3 °C