Чӑваш Енре миграци йӗркине пӑснӑ тепӗр тӗслӗхе тупса палӑртнӑ. Кун пирки РФ ШӖМӗн Чӑваш Енри пресс-служби пӗлтерет.

Автобус Ташкента Чӑваш Ен урлӑ кайнӑ. Ӑна ҪҪХПИ ӗҫченӗсем тӗрӗслемешкӗн чарнӑ. Салонра Узбекистанри 50 ҫын пулнӑ. Вӗсенчен тӑххӑрӗшӗн Раҫҫейре пулма юрамасть — срок тухнӑ.

Йӗркене пӑснӑ ҫынсен тӗлӗшпе протоколсем ҫырнӑ. Кашнине 2-шер пин тенкӗ тӳлеттерме йышӑннӑ. Кунсӑр пуҫне вӗсен Раҫҫее хальлӗхе килме юрамӗ.

Полици ӗҫченӗсен кунӗ умӗн РФ ШӖМӗ ачасен «Манӑн атте-анне полицире ӗҫлет» сӑнӳкерчӗксен конкурсне ирттерет. Шӑпӑрлансем хӑйсен ӗҫӗсенче аслисем ӑҫта ӗҫленине уҫса кӑтартма тӑрӑшнӑ.

Чӑваш Енре «Полицейские — ырӑ сӑмах» видеосаламсен клнкурсне ирттерме шухӑшланӑ. Чи лайӑх ӗҫсене Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче кӑтартӗҫ.

Жюри ачасен 30 ытла ӗҫне пӑхса тухнӑ. Чи пӗчӗкки — 4 ҫулта. Дарья Николаева ӗҫне «Атте — командировкӑра» ят панӑ. Муркашри шкулта вӗренекенскер виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Шупашкарти 48-мӗш шкулта ӑс пухакан Валерия Архипова «Полици пире сыхлать» ӗҫӗпе иккӗмӗш вырӑна тухнӑ.

Ҫӗнтерӳҫӗ — Шупашкарти 4-мӗш гимназире вӗренекен Анастасия Свеклова. Вӑл ӗҫне «Анне патӗнче ӗҫре» ят панӑ. Малти вырӑнсене тухнӑ ӗҫсем Раҫҫей шайӗнче иртекен финала хутшӑнӗҫ.

Чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 9 уйӑхра комӑра выртнӑ Ксения Максимова вилнӗ. Аса илтерер: вӑл кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче ӑмӑртура йӗлтӗрпе чупнӑ чухне хӑйне япӑх туйнӑ. Тухтӑрсем унӑн пуҫ мими вилнине палӑртнӑ. Амӑшӗ ӑна ку таранччен пӗр шит уйрӑлмасӑр пӑхса тӑнӑ.

Ксюша 14-ра ҫеҫ пулнӑ. Тухтӑрсен диагнозӗ приговор пекех янӑранӑ: нимӗн те тума пулмасть, Ксюшӑн пуҫ мими вилнӗ. Ӑна ятарлӑ аппаратпа сывлаттарнӑ. Амӑшӗ пӗрех парӑнман. Вӑл ӑна 10 уйӑх пӑхса пурӑннӑ. Шел те, Ксюша куҫне уҫман.

Ксюша Етӗрне районӗнчи Урпаш ялӗнче ҫуралнӑ. Унти шкулта вӗреннӗ. Амӑшӗ Ирина хӗрӗн пурнӑҫне ҫӑлас тесе тем тума та хатӗрччӗ. Анчах шел, пӳрмен Ксюшӑна пурӑнма…

Ҫамрӑк тӳре-шарана пулӑшакансем кирлӗ

Чӑваш Енри ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакан ҫамрӑксене малашне ӑспаруҫӑсем (наставниксем) пулӑшӗҫ.

Республикӑра ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче ӑспаруҫӑсен институтне йӗркелеме йышӑннӑ. Ятарлӑ Хушӑва алӑ пуснине республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче пӗлтернӗ.

Михаил Васильевич ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче кадрсем хальхи вӑхӑтра ҫамрӑкланса пынине палӑртнӑ. Унта тӑрӑшакансен 28 проценчӗ – 30 ҫултан ҫамрӑкрах. Кадр резервӗнче 250-а яхӑн ҫамрӑк тӑрать. Михаил Игнатьев влаҫ тытӑмӗнчисен пӗрре виҫҫӗмӗш пайӗ 30–35 ҫулсенче пулччӑр тесе шухӑшланине пӗлтернӗ. Ӑспаруҫӑсем патшалӑхӑн граждан служащийӗнче тимлеме тин кӑна пуҫланисене пулӑшса пырӗҫ. Кун пек опыта республикӑн Финанс министерствинче пурнӑҫа кӗртсе пӑхнӑ.

Вӑрмарти Г.Е.Егоров ячӗллӗ шкулта прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ. Вӗсем йӗркене пӑснӑ тӗслӗх тупса палӑртнӑ.

Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, шкулта хими урокӗсенче наркотик тата психотроплӑ япаласен списокне кӗнӗ йӳҫексемпе усӑ курнӑ. Кунсӑр пуҫне педагог хими япалисемпе опыт тунине учет журналӗнче йӗркеллӗ ҫырса пыман.

Прокуратура шкул директорне йӗркене пӑснӑ тӗслӗхе пӗтерме ыйтнӑ. Куншӑн айӑплӑ икӗ ҫынна дисциплина тӗлӗшӗнчен явап тыттарнӑ.

ЧР Министрсен Кабинечӗ чиновниксен ӗҫ укҫине ӳстернӗ: 7,7 процентран 10 процента ҫитнӗ.

Ку йышӑнӑва юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнчех ҫирӗплетнӗ. Халӗ ЧР Министрсен Кабинечӗн председателӗ Иван Моторин 50 496 тенкӗ окладсӑр пуҫне 2,25 мар, 2,46 поцент чухлӗ преми илӗ. Эппин, унӑн шалӑве 10 пин тенкӗ ӳснӗ.

Пӗчӗкрех должноҫ йышӑнакан тӳре-шаран та ӗҫ укҫи ӳснӗ: 7,7 процентран 9 процента ҫитнӗ.

Унччен ЧР Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн ӗҫ укҫи те ӳснине пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: 2015 ҫулхи пуш уйӑхӗнче Михаил Игнатьев тӳре-шаран шалӑвне 10 процент пӗчӗклетесси пирки алӑ пуснӑччӗ. Ку республика хыснине перекетлес тӗллевпе пулнӑ.

Унтанпа 55 ҫул иртнӗ. Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Хуракасси шкулӗнче 106 ача тата 4 вӗрентекен ҫунса кайнӑ. Вӗсене асӑнса шкул пулнӑ вырӑнта митинг иртнӗ.

1961 ҫулхи чӳкӗн 5-мӗшӗнче Хуракасси шкулӗнче Октябрь революцине халалласа концерт иртнӗ. Физика вӗрентекенӗ икӗ ачапа пӗрле кинопроектора хатӗрленӗ чухне бензинпа усӑ курнӑ. Кӗтмен ҫӗртен ҫулӑм тухнӑ, вӑл концерт пынӑ спортзала палкаса кӗнӗ.

Йывӑҫ ҫурт питӗ хӑвӑрт хыпса ҫуннӑ. Аслӑраххисем, ытларахӑшӗ, чӳречерен тухнӑ, пӗччӗккисем ҫавӑнтах юлнӑ… Вӗсене тепӗр кунхине тӑванла вилтӑпри ҫине пытарнӑ.

Ҫунса кӗлленнӗ шкул умӗнче иртнӗ митинга МЧС ӗҫченӗсем, пушар хуралӗн ветеранӗсем, районти тӳре-шара, Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗн студенчӗсем, ял ҫыннисем хутшӑннӑ. Вӗсем палӑк умне чечексем хунӑ.

Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӗ муниципалитет территорийӗнче пӗччен пурӑнакан ватӑсене палӑртас, пулӑшу кирлӗ пулсан вӗсене стационарлӑ уйрӑмсене вырнаҫтарас енӗпе самай тимлет.

Хӳтлӗх кирлӗ кинеми-мучисен палӑртас тӗллевпе вӗҫӗмех ял тӑрӑхӗсене кайса ҫӳрет. Нумаях пулмасть центр специалисчӗсем Чӑрӑшкасси, Ишек тата Тутаркасси тӑрӑхӗсенчи ватӑсен пурнӑҫӗпе вырӑна ҫитсе паллашнӑ. 18 ватӑпа калаҫнӑ хыҫҫӑн вӗсенчен тӑваттӑшне пулӑшу кирлине палӑртнӑ. Вӗсене валли социаллӑ ӗҫчене уйӑрса парӗҫ.

Ҫула тухнӑ специалистсем социаллӑ ӗҫченсем вырӑнта епле тимленине те пахаланӑ. Районтан ҫитнисем 11 ватӑ патне кӗрсе вӗсен пурнӑҫӗпе тата соцӗҫченсене кинеми-мучисем епле хакланипе кӑсӑкланнӑ.

Ҫӗрпӳри аграрипе технологи техникумӗ

Ҫӗрпӳри аграрипе технологи техникумӗ чӳк уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 85 ҫулхине уявлать.

Асӑннӑ хулара выльӑх-чӗрлӗх техникумӗ уҫма 1931 ҫулта Чӑваш АСССРӗн Ҫӗрӗҫ халӑх комиссариачӗ йышӑннӑ. Унта вӗренме пынисем сӗт-ҫу выльӑх-чӗрлӗхӗн, сысна туса илессин тата выльӑх апачӗ хатӗрлессин вӑрттӑнлӑхне шӗкӗлченӗ. 1934 ҫулта унтан пуҫласа специалистсем вӗренсе тухнӑ. 1934 ҫулта унта агрономсене вӗрентме тытӑннӑ, 1947-мӗшӗнче ял хуҫалӑх механизацийӗ валли специалистсем хатӗрлеме пуҫланӑ.

Аграрипе технологи техникумӗ ятпа вӗренӳ заведенийӗ 2008 ҫултанпа пурӑнать. 5-мӗш професси училищипе пӗрлештернӗ хыҫҫӑн ҫавӑн пек пулса тӑнӑ вӑл.

Юбилей чӳк уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 15 сехет те 30 минутра акт залӗнче пуҫланать.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри тӗпчев управленийӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ ӗҫсене тӗпчекен пӗрремӗш пайӗ «Промтрактор-Промлит» савутӑн ӗҫ тӑвакан директорӗ Игорь Гиске тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна ӗҫченӗсене виҫӗ уйӑх ытла ӗҫ укҫи паманшӑн явап тыттарасшӑн.

Пуҫиле ӗҫ материалӗсенче палӑртнӑ тӑрӑх, 2016 ҫулта предприяти ӗҫченсене виҫӗ уйӑх ытла шалӑва вӑхӑтра е тулли тӳлемен. Организацин тӳлемешкӗн майсем пулнӑ.

Халӗ ҫынсене мӗн чухлӗ ӗҫ укҫи тӳлеменнине палӑртаҫҫӗ. Ҫавна май суд-бухгалтери тӗрӗслевне ирттереҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе Шупашкарти Калинин районӗн прокуратурин материалӗсене тӗпе хурса пуҫарнӑ.