Тӗнчере курмалли-телӗнмелли нумай. Акӑ вӗсенчен хӑшӗ-пӗри.

Ҫутӑ кӑвак тӗслӗ тарӑн шӑтӑк (Белиз).

Лайтхаус-Рифа центрӗнче вырнаҫнӑ. Диаметрӗ – 305 метр, тарӑнӑшӗ – 120 метр. Ҫак шӑтӑк тӗнчери дайверсене питӗ илӗртет.

Аризонри «хум» (АПШ).

Вӗсем тӗрлӗ эрешпе витӗннӗ тейӗн. Ҫакӑ ӑна тӗлӗнмелле илем кӳрет. «Хум» пысӑк ялсем ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ, ҫавӑнпа унта ҫулсерене пин-пин турист ҫитсе курать.

Филиппинӑри шӑккалатлӑ сӑртсем.

Малалла...

Миссисипи

Ҫурҫӗр Америкӑра Миссисипи юханшывӗ питех те пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнать. Вӑл 30 ытла штатӑн шывне пӗр ҫӗре пухать. Юханшывӑн тарӑнӑшӗ – 60 метр таран. Ҫавӑнпа та ун тӑрӑх карап таврашпе ҫӑмӑллӑнах кайма пулать.

Сент-Лоуреанс

Канадӑра та тарӑн шыв пур. Унӑн тарӑнӑшӗ – 65 метр таран. Вӑл Аслӑ кӳлӗсемпе ҫыхӑннӑ, вӗсене Атлантика океанӗпе тата Ҫурҫӗр Америкӑри ытти юханшывпа ҫыхӑнтарать.

Гудзон

Нью-Йоркра ку юханшыв паллисенчен пӗри.

Малалла...

Юнгас ҫул

Юнгас ҫула «Вилӗм ҫулӗ» тесе те калаҫҫӗ. Ун ҫинче ҫулсерен 300-е яхӑн ҫын пурнӑҫӗ татӑлать. Боливин тӗп хулинчен, Ла-Пасран, асӑннӑ ҫӗршыври Коройко хулине илсе каять. 60 ҫухрӑмлӑ ҫул тем тӗрлӗ хӑпармалли вырӑнсемпе, ҫул ҫаврӑнӑшсемпе пуян. Вӑл ҫулпа чӳк уйӑхӗнчен тытӑнса пуш уйӑхӗччен пачах камйа сӗнмеҫҫӗ: тӗтрене тата ҫумӑра пула ҫул курӑнманпа пӗрех. Ҫул ик айккипе вырнаҫнӑ тӗлӗнмелле хитре вӑрмансемпе шыв тапписем ытарайми илемпе куҫа йӑмӑхтараҫҫӗ.

Малалла...

Тӗнчери чи илемлӗ те тӗлӗнмелле вырӑнсем – ҫак сӑнӳкерчӗксенче.

Мичиган штатри Гурон пӗвери тӗлӗнмелли утрав.

Тӗлӗнмелле йывӑҫ. Урӑх нимӗн те калаймӑн…

Хӑшӗ-пӗрин киленӗҫ пур: укҫа ҫинче ӳкернӗ пейзажа тупасси.

Япони шкул программинче ҫутҫанталӑкпа киленмелли урок пур.

Малалла...

Исходя из заявлений знаменитых ученых, примерно через 36 лет количество Хомо Сапиенс на нашей голубой планете вырастит до 9 млрд. "особей". Поэтому, уровень продуктового производства должен будет вырасти примерно на 70 процентов, а это может привести к возникновению ряда проблем, с которыми столкнутся следующие поколения.

Ученые думают, что рыба может стать решением данной проблемы. На сегодняшний день моря дают человечеству более семитста пятидесяти различных вариаций блюд, а сами жители океанов составляют порядка 15 процентов от всех белков на планете Земля.

Малалла...

Тӗнчере миҫе ҫӗршыв? Йӑла-йӗрке те ҫавӑн чухлех. Хӑшӗ-пӗрне ӑнланма та ҫук. Тӗлӗнмелле йӑла хӑшӗ-пӗрин. Непалти, тӗслехрен. Вӗсем хӑш-пӗр хӗрача Турӑ пулнине ӗненеҫҫӗ. Кун пеккисене кунта «Чӗрӗ Турӑ» теҫҫӗ. Ӑна пин-пин индуист тата буддист пуҫ ҫапать. Анчах ку - хӗрача пӗве кӗриччен ҫеҫ. Кун хыҫҫӑн вӑл ахаль ҫынсем пекех пурӑнма тытӑнать. Непалсем Кумарие Кали турӑш вырӑнне йышӑнаҫҫӗ. Вӑл усалтан сыхлать, ӑнӑҫу кӳрет имӗш.

Кумари непал чӗлхинчен куҫарсан «таса хӗр» тенине пӗлтерет.

Малалла...

Тӗнчере ҫынсем паллӑ мар салтава пула ҫухалнипе ҫыхӑннӑ вырӑснем пур. Акӑ вӗсем.

Малалла...

Вилӗ тинӗс тӑварлӑ тинӗссен хушшинче – чи тарӑнни. Тӑвар нумай пулнӑран вӑл ҫак ята тивӗҫнӗ. Кунта, океанпа танлаштарсан, 8,6 хут тӑварлӑрах: 1 литр шывра – 330,7 грамм тӑвар. Вӑл тинӗс шайӗнчен 425 метр аяларах вырнаҫнӑ. Эппин, ку планетӑри чи аяллӑ вырӑн.

Виле тинӗс тӑршшӗ – 67 ҫухрӑм, сарлакӑшӗ – 18 ҫухрӑм, тарӑнӑшӗ – 378 метр. Анчах ҫулсерен шыв шайӗ 1-ер метр чакать, ун хыҫҫӑн тӑварлӑ тӑпра юлать.

Малалла...

Тӗнчере тӗлӗнмелле вырӑнсем пур. Вӗсен вӑрттӑнлӑхне ӑнланма та йывӑр.

Винчестерсен ҫурчӗ. Вӑл АПШри Калифорнире вырнаҫнӑ. Ку вилла пысӑк, унта 160 пӳлӗме яхӑн, картлашка нумай. Кунта тӗлӗнмелле тӑлӑх арӑм пурӑннӑ. Кунта мӗлкесем те пур текен сас-хура ҫӳрет.

Кил хуҫи Сара Винчестер упӑшкинчен тӑлаха юлнӑ, вӑл мӑшӑрне питӗ юратнӑ. Ҫемье пуян пулнӑ, ҫавна май Сара валли укҫа нумай юлнӑ. Пӗррехинче Сарӑна упашки мӗлки куҫа курӑннӑ-мӗн, лешӗ мула ултавлӑ майпа ӗҫлесе илнине пӗлтернӗ. Винчестерсен йӑхне тухатнӑ-мӗн, ҫавӑнпа улталаннӑ ҫынсен мӗлкисем укҫа хуҫине йӗрлӗҫ иккен.

Малалла...

Вӑрӑм чӗрне, паллах, хӗре илем кӳрет. Анчах пур япалан та виҫи пур-ха. Хӑш-пӗр пике чӗрне ӳсменшӗн, вӑл хуҫӑлнӑшӑн пӑшӑрханать. Чӗрне шутран ытла вӑрӑм пулмасть тетӗр-и? Йӑнӑшатӑр. Тӗлӗнмелле те, вӑрӑм чӗрнеллӗ арҫынсем те пур иккен.

Чи вӑрӑм чӗрнеллӗ ҫын Лас-Вегасра пурӑнать. Крис Волтон юрӑҫ 45 ҫулта. Ӑна ытларах Графиня ятпа пӗлеҫҫӗ. Вӑл 2011 ҫулта Гиннесс рекорчӗсен кӗнекине кӗнӗ. Специалистсем унӑн сулахай аллинчи пысӑк пӳрнин чӗрнине виҫнӗ. Чи вӑрӑмми! Вӑл 91 сантиметрпа танлашнӑ.

Малалла...