Электронлă вулавăш

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Пӗлме: хайлавсем вырнаҫтармалли йӗрке.

«Виснер хĕрне çитсессĕн»...

(«Арçурирен»).

Илĕртет чуна çурхи илемлĕх,

Тишкерет ман куçăм пит инçе.

Тантăшсем, çӳрер-ха асилмелĕх

«Арçури алхаснă» уйсенче.

Çулпала утатпăр васкамасăр,

Ак, ем-ешĕл курăклă Виснер.

Ку çырма çынчен эсир мĕн калăр?..

Сăвăçа, атьсемĕр, асилер.

Сылтăмра поэтăн тăван ялĕ,

Çĕнелсе çĕкленнĕ Хурапха.

Лавраçа, Хĕветĕре тек халĕ

Арçури çӳреймĕ хăратса.

Пирĕн сăвăç çав ялта çуралнă,

Ячĕ унăн—ĕмĕр хисепре,

Вăл—тăван поэзие пуçарнă,

Ырă ĕмĕт суннă вăл пире.

Чунăма туртать кунти илемлĕх,

Куçăм тинкерет-çке инçете.

Тантăшсем, çӳрер-ха, асилмелĕх

Федоров юратнă уйсенче.

Çĕр çулхи юман тымарĕпе

çĕре ыталанă –

çĕр,

çилпе кĕрешме пар ăна вăй-хăват!

Çурхи Атăл аллипе

çăлсене ытамланă –

тан таппи,

юхăмна вăйлатма пар ăна вăй-хăват!

Çӳлте ăмăрт кайăк вĕçет,

çунатне сарса янă.

Ик çунат,

тӳпене çĕкленме пар ăна вăй-хăват!

Р.Гамзатова вуласан

– Каяр манпа, маттур?

– Ăçта?

– Çук, кирлĕ мар.

Юл çакăнта.

– Каяр манпа, маттур?

– Каяр!

– Утна эс йĕнĕрле.

Каяр!!!

1974, нарăс.

Хунямасен хăмли

çурхи хĕвелпеле,

çу кунĕнчи ăш çумăрпа,

шит тăршшĕскер,

ши! кайрĕ.

Ара, курмастăн-им,

шалçа пек пĕвĕме

хăмла аври пек арăмах

хĕвелсенчен

хупларĕ.

…Хăçан татать-ши хуняма

хăмла?

23.01.1974.

Ирсерен эп ăна тĕл пулатăп ялан,

Ĕçчен хĕр манран ир вăранать.

Кăвак сăн ӳкерсен шурăмпуçĕ яла

Çăл патне шыв ăсма вăл анать.

Шăнкăр шыв йĕрленсе ыткăнать валак тăрăх,

Йăлкăшать кĕмĕлленнĕ витре.

Кăвак куçĕ хĕрĕн çăлти шыв пекех тăрă,

Çутă ир пек сăн-пичĕ хитре.

Шурă хурăн, эс тăратăн

Сарпике пек ман умра.

Лăпкăн-лăпкăн хумханатăн, —

Вăрăм пӳлĕ те кăтра.

Пĕчĕк чух илсе килсеччĕ

Сана эпĕ вăрмантан.

Эс чеченччĕ те имшерччĕ,

Ун чух хам та эп айван.

Илемлентĕн, пысăклантăн,

Сана çук халь паллама.

Тараватлăн йыхăратăн

Сулхăнна ларса канма.

Ĕнтĕ эп те çитĕнетĕп,

Сывă ӳсрĕм çултан-çул,

Çитес çул ак пĕтеретĕп

Эпĕ, тусăм, вăтам шкул.

Ман ачалăх иртсе кайрĕ,

Час кĕреп арçын шутне.

Юрату та çулăмларĕ

Манăн çамрăк чĕрене.

Çамрăк тусăм, шурă хурăн,

Эсĕ пĕчĕккĕ чухне

Сан çинчен хывсаттăм юрă,

Юрласаттăм çуркунне.

Хамăн савнă хĕр юрлатчĕ

Çав юрра хăшпĕр чухне.

Çĕклететчĕ, çунтаратчĕ

Сассипе поэт чунне.

Ăна эпĕ юрататтăм

Мĕнпур чун-чĕремĕмпе.

Яланах çунатланаттăм

Шанчăкпа та ĕмĕтпе.

Çăлтăршăн, хĕвелшĕн,

кивелнĕ уйăхшăн,

чунĕ арки çуннă

аçун пĕр хĕрĕшĕн

ман сăмах,

вилетĕп ăш хыпса,

пĕр алтăр шыв ĕçесчĕ.

Техĕмлĕ сим алтăр

сахал та пулĕччĕ, -

сĕртĕннĕ тута çав,

тата виç çупкă та

ах, хаяр.

Хаяррине тепре

кăшт тутанса илесчĕ.

Чунăмăр сăвапшăн,

сăваплă çылăхшăн,

пурнăçшăн, туташăн,

тата ыттишĕн те

ах, хавас.

Ку сăмаха эп мар,

аннем ачи пуплерĕ.

Çăлтăршăн, хĕвелшĕн,

кивелнĕ уйăхшăн,

сĕртĕннĕ туташăн,

тата виç çупкăшăн

ак, калап,

хĕрне аннӳ хăçан

çунат парса вĕçтерĕ?

Килсем, тăван, хăна пул.

Сирĕн ырă кăмăлсем

йывăç çинчи улмасем.

Пиçнисене татар-и,

сĕтел çине лартар-и.

Урпа сăри ăсăпăр,

кăмăлтан калаçăпăр.

Юрла, тăван, чунна уç.

Сирĕн ырă сассăрсем

пĕкĕ çинчи шăнкравсем.

Турă лаша тытар-и,

кӳме кӳлсе тухар-и.

Ял-ял витĕр кайăпăр,

сассемпе мухтанăпăр.

Ларсам, тăван, ларса кан.

Сирĕн хаклă ĕçĕрсем

сарă хумлă уй-хирсем.

Пуйăс çине ларар-и,

Шупашкара каяр-и.

Хулапа паллашăпăр,

хамăрпа мухтанăпăр.

Шутла, тăван, шутла-ха.

Пирĕн паттăр таврашсем

космосра вĕçеç вĕсем.

Туслă кил-йыш пулар-и,

çĕр-шыв мулне пухар-и.

Тĕнче картне тухăпăр,

чăваша та мухтăпăр.

Илтĕм эпĕ чӳреченĕн пĕр хутне,

Уçса ятăм таса пӳлĕм кантăкне.

Урамра ак ырă кăмăллă апрель,

Йăлтăр-йăлтăр ялкăшать-çке çут хĕвел.

Çурхи сывлăш юхса кĕчĕ пӳлĕме,

Чун савни пек çупăрларĕ питĕме.

Ыталарĕ, вăл хускатрĕ ман ăша,

Çавăнпа эп кайрăм тарăн шухăша.

Çур хăвачĕ çулăм чĕртрĕ чĕремре,

Куç умне килсе тăратрĕ сар хĕре.

Ун илемлĕ сăнĕ халĕ ман умра...

Тухас çук вăл нихăçан та асăмран.

Эп васкавлăн чупса тухрăм урама.

Тĕл пуласшăн чунăм савнă тусăма.

Савни тухнă аслă Атăл хĕррине,

Сăнамашкăн Атăл пăрĕ кайнине.

Савнă хĕрĕн хĕвел евĕр куллинче

Куртăм ăшă апрельти пек çут тĕнче.

Вара манăн пуçри тунсăх шухăшсем

Атăл пăрĕ пекех кайрĕç сирĕлсе.

Ак утатпăр алла-аллăн унпала,

Чи телейлĕн çунат хушнă чунпала.

Тус-тăванлăн саламлать пире апрель,

Телей суннăн ялкăшать çурхи хĕвел.

Савап сана, сентябрĕн сулхăн каçĕ,

Сан илемне саватăп чĕререн

Çывăх сăнсем умма килсе тухаççĕ,

Мĕн иртнине йăлтах асна илен.

Тавралăха чаршав пек хупăрланă

Вĕçĕ-хĕррисĕр тĕксĕм пĕлĕтсем;

Кĕрхи çилпе хĕрӳллĕн канашланăн

Урамсенче кашлаççĕ йăмрасем.

Кантăксенчен çут пайăрсем юхаççĕ,

Сирсе ывăтасла каç сĕмлĕхне.

Хуллен, янравлăн пралуксем юрлаççĕ,

Пуçларĕ вĕтĕ çумăр пĕрĕхме.

Ăшă пӳртре, ялйышăм, канлĕ çывăр,

Эп халь пĕччен çӳретĕп урамра.

Лере, сăртра, ман чунăмшăн чи çывăх,

Чи савнă çутă ăшшăн ялтăрать.

Çав çутăпа каç сĕмлĕхне сиретĕн,

Тăран илемлĕн куçăм умĕнче.

Ыйтатăн: тусăм, ма пĕччен çӳретĕн?

Асаилӳ çав... Урăх—нимĕн те.

Эс аякра кунтан, инçе-инçе çав,

Халь веренетĕн пысăк хулара.

Анчах сан куçусем умрах çиçеççĕ,

Ху та утатăн пек юнашарах.

Сана нумайăшĕ савма пултарĕ,

Эс ху та, тен, саван урăххине.

Ан тив, пит шел пулин те пĕрех мар-и,—

Чунтан савсам эппин эс тепĕрне