Уйăх çинчи пике курнă...


Ача çуртне ăна çĕрле илсе пынă. Çуса тумлантарнă, апат çитерсе кравать çине вырттарнă. Кунти ĕçченсем пепке çинчен çырма тытăннă вăхăтра пуш уйăхĕ вĕçленсе ака уйăхĕ пуçланнă самант пулнă. Икĕ уйăх ятне çыпăçтарнă та — ме сана хушамат — Пушака. Ячĕ такам тупса паниех. Унăн хĕвĕнче амăшĕ метрика чикнĕ пĕчĕк хутаç упраннă. Анчах шывпа йĕпенсе сӳсленнă хут татки çинче ята çырнă сăмаха çеç вулама май килнĕ.

Масар тăрăх мар, пĕр-пĕр сад пахчинче утаççĕ тейĕн ку каччăпа пике. Ав йывăç тураттисем хушшинче вĕсем çине ăмсанса пăхакан сар кайăксем юрă шăрантараççĕ. Путех, вĕсене кăмăлланипе саламласа юрлаççĕ ахăр.

Пĕрре тĕл пулсах ăçтан тĕпчесе пĕтерĕн йăлт, юлтăрин ӳлĕме. Вĕсем çăва хапхи патне çитрĕç.

— Ал памастăп, — терĕ Эхтюк. — Часах тĕл пуласса шанатăп. Тĕрĕс калатăп-и?

— Эрнеччĕ те, анчах эрне кун мар çав паян, — йăл-йăл кулса илчĕ те Умрай чупнă пекех хăвăрт утрĕ малалла, ял еннелле.

 

2

Амбулаторин алăкĕ те, чӳречисем те янках уçă. Сухви кĕрмешет мар-и. Васкасах сĕтел-пукана нӳрлĕ пир татăкĕпе шăлчĕ. Фельдшера çеç мар, кунта килекен çынсене те таса пӳлĕм хĕвел çутипе йăлтăртатса тăнипе тĕлĕнтересшĕн пулас. Сывлăшĕ те техĕмлĕ. Шурă чĕнтĕрлĕ пĕркенчĕкпе капăрланнă çĕмĕрт, чӳречерен кармашнăскер, хăйĕн тутлă шăршăллă духийĕпе пĕрĕхет.

Сухви хăлхи — мулкач хăлхи. Илтрĕ. Алкум картлашкипе тахши шутсăр сыхланса хăпарать. Унăн кушак ури, нимле сас-чӳ кăлармасăр шăвать. Йăш пăхрĕ Сухви. Курчĕ. Мăнтăр Варуççа иккен. Ял купăсĕ. Такам çинчен те тем те пĕлет. Илтнине такам çине йăвантарать, элеке ĕнентересшĕн сăхсăхать. Ялта пĕр çын юлман унăн ал арманĕ витĕр тухманни. Сухви çинчен те тем те пĕр туртса кăларнă. Техничкăра ĕçлесе пĕтĕм медпункта çаратса пурăнать тесе ял-йыш умĕнче ят ярать. Тарăхнипе пĕррехинче, урамра тĕл пулсан, Сухви ăна вирлех пăсăрлантарчĕ. Йытă çимен, йышăнмасть, пачах тунать.

Çын çинчен суя халап-юмах сарма май пур унăн. Вăл иртнĕ кĕркунне, хальхилле каласан, предприниматель пулса тăчĕ. Çĕршывра пăтрашуллă самана пуçлансан нумайăшĕ суту-илӳпе айкашма тытăнчĕ. Мăнтăр Варуççа та Мускава кайса тутăр, кофтăсем туянать те ялта хаклă хакпа кил тăрăх сутса çӳрет. Нумаях пулмасть лавкка уçрĕ. Çӳрекенсем пур. Пĕри туянать, тепри курма пырать.

Халĕ, лавккине уçас чух, Мăнтăр Варуççа ир-ирех мĕншĕн килнĕ медпункта? Сухви чĕнмесĕр чăтаймарĕ:

— Йытă сăмсупа мĕн шăршласа çӳрен?

— Эх, ача, шартах сиктеретĕн! — кăшкăрса ячĕ хайхискер. Чĕрине тытанçи турĕ. — Фу-у! Чун тухса ӳкетчĕ.

— Пур-и вара сан чун-чĕрӳ?

— Пулмасăр. Эпĕ йывăç тункати мар пулĕ?

— Ненай... Ма килтĕн, амак çыпçăнчĕ-и-мĕн?

— Хальлĕхе таса-ха. Çапах та халсăрланасси часах.

— Фельдшер çук. Тухса кай.

— Эпĕ шăпах ăна курма килсеттĕм.

— Мĕн курмалла тет ăна? Çын çынах. Йĕркеллĕ.

— Ха-ха-ха! — кулса ячĕ Мăнтăр Варуççа. — Каларăн та. Вăл — юхха! Ĕçе пуçăнма ĕлкĕреймен — çамрăк пуçĕпе масар тăрăх арçынпа сĕтĕрĕнсе çӳрет. Ых-х! Хальхи çамрăксем вилнисене те канăç памаççĕ.

— Эсĕ куртăн-и? — Сухви урай шăлмалли щетка аврине ярса тытрĕ.

Вăрман хăлхаллă, уй куçлă! — какăлтатать хур ами пек, Варуççа. Анчах хăрать Сухви патакласран, çавăнпа кăшт чакса тăчĕ.

— Юнăхнă пуçупа тем мурĕ те шухăшласа кăларатăн çав. Тьфу! — сурса илчĕ Сухви. — Тухса кай, атту лекет. Куратна ман алăра мĕн пуррине?

— Эпĕ мар, пирĕн кӳршĕри Çтаппан курнă тет. Çтаппанпа тĕл пулнине суймарĕ Мăнтăр Варуççа. Чăнах та, лешĕ çĕнĕ хыпар пĕлтернĕ. Ара, вăл ирхине ял администрацийĕн пуçлăхĕ Карп Сидоровичпа Сухви хĕр фельдшера амбулаторие ертсе кайнă чух вĕсемпе тĕл пулнă. Ăна çĕнĕ çынпа паллаштарнă. Кайран, пăру шыранă вăхăтра, хĕр фельдшера çăва çинче курнă. Анчах Эхтюка паллайман вăл. Варуççа кирек мĕне те хура тĕспе курать. Хĕр фельдшер ял урамĕнче мар, çăва çинче салтакпа çӳрет тĕк — вăл путсĕр юхха. Халĕ ăна чунĕ кăсăкланни сĕтĕрсе килнĕ медпункта. Элек хутаççине тултармасăр кунтан хăпса каяймасть ĕнтĕ.

— Мĕншĕн халĕ те килмест фельдшер? Ĕç пуçланас вăхăт çитнĕ, — аллисене сулкаласах çатăлтатать Варуççа.

— Столовăйне кĕрсе ирхи апата ларчĕ ахăр.

— Пĕччен мар ĕнтĕ, леш салтакĕпех. Эрехне те янклаттараççĕ пулĕ. Çар çыннине хăйпе пĕрлех илсе килнĕ-тĕр...

— Ых-х, чĕлхӳ çине шуйттан сурасшĕ, — тарăхса тулхăрчĕ Сухви. — Хăвна мĕн кĕтнине чухламастăн. Çӳрен айванланса. Фельдшерĕ хамăр яла ура ярса пусма ĕлкĕрчĕ çеç, эсĕ пур, кĕл хутаççи, элек сарма тытăннă та. Эсĕ чирлемен. Тухса кай кунтан. Пшо-ол!

Сухви хĕрарăма пӳлĕмрен çеç мар, картлашка тăрăх тĕртсех антарчĕ. Мăнтăр Варуççа питĕ тарăхрĕ, анчах хирĕç тăма шикленчĕ. Ирĕксĕрех чакрĕ-чакрĕ те алкум вĕçнех анса çитрĕ. Кунтан тухса кайĕ-и? Тем парсан та. Элек çимĕçне тупса тутанмалла. Техничка ăна канлĕх памасть. Пытанмалла. Вăл пӳрт кĕтессине кайса тăчĕ. Вăрахчен кĕтме тивмерĕ. Курчĕ кама куçлама ĕмĕтленнине. Амбулаторин вĕрлĕк хапхине сиктерсе картишне пăхса ытармалла мар çамрăк хĕр кĕчĕ. Йăр-йăр утса вăл часах çурта кĕрсе çухалчĕ. Пытанса тăнă Мăнтăр Варуççа антăхнипе вырăнтан тапранаймарĕ. «Эх, ача, ярса параççĕ те районтан пукане. Пĕрре пăхсах паллă — вĕлтĕрккескер. Ăçтан чирлĕ çынна сыватайтăр? Тен, тухтăр та пулмарĕ-тĕр, пĕр-пĕр якăлти».

Унччен те пулмасть, тĕлĕнтермĕш асăрхарĕ. Юманов учитель килет. Пĕччен мар, унпа юншара тахши утать, çар тумĕ тăхăннăскер. Шăтарасла пăхсан ăна та палларĕ: Эхтюк иккен. Хăçан таврăннă-тăр çартан? Мĕнле сăлтав сĕтĕрсе килет вĕсене? Нивушлĕ чирленĕ?

Варуççан темле элек те авăртса кăларакан «ал арманĕ» чăлханчĕ. Икĕ каччăна кунта ертсе килнĕ сăлтавне чухлаймарĕ çав. Тăрать вĕчĕхсе.

Эхтюк та, Юманов учитель те чирлемен. Вĕсене кăсăк кăчăк туртса илĕртет.

...Паçăр Эхтюк масар хапхи умĕнче Умрайпа уйăрăлсан унăн ăшне çавра çил вăркăнса кĕчĕ тейĕн. Сасартăк вăл çак хĕр фельдшера шутсăр хытă юратса пăрахнине туйрĕ. «Умрай, эпĕ сана юрата-а-а-тăп!» — терĕ вăл хыттăн. Çăва карти çумĕнченех аякка-аякка тăсăлакан сĕм вăрман та унпа пĕр шухăшлă-няк: унсăрăн кăшкăрмĕччĕ: «...а-а-тăп!»

Ăшра пурăнаканни, ялан хирĕçлекенни, йĕкĕлтекенни, лешĕ, «такам», лĕх-лĕх-лĕх шăл йĕрсе илчĕ. «Машука мантăн-и? — тет. — Çартан таврăнсан туй тума пултăн-иç. Унăн умне мĕнле пит-куçпа пырса тăрăн?» «Мĕнле-мĕнле, — витлесе илчĕ Эхтюк лешне, «такама». — Çара кайиччен юратнă пултăр. Унтанпа Атăлта пайтах шыв юхса кайнă. Туйăм тени, ачамккă, кăкшăмра нумайччен упраннă сăра пекех сĕвĕрлет. Ку хĕр пĕрчи вара тин çеç пиçсе çитнĕ хурăн çырли. Кам татасшăн пулмĕ хĕп-хĕрлĕ, сĕтеклĕ çырлана ешĕл курăка сирсе! Сывă пул, çĕнĕ юрату!» — аллине çӳлелле çĕклесе сулкаларĕ.

Паттăрланнă Эхтюк амăшĕн вилтăприне юсаса хăшкăлмарĕ. Мĕнех, ыран та кун пур-иç. Тимĕр кĕреçине амăшĕн вилтăпри путса аннă шăтăкра ашкăрса ӳсекен вĕлтрен тĕмĕ ăшне вăркăнтарчĕ. Халĕ мĕн тумалла? Юлашки вăхăтра вăй илме тытăннă хура мăйăхне вăта пӳрни вĕçĕпе якаткаларĕ, унтан тăнлавне ал лаппипе хупласа тăчĕ. Шухăшсем пĕве умĕнчи пăр катрамĕсемлĕ çурхи шыв евĕр пăтрашăнаççĕ. Пуçа мĕнле кăна ĕмĕт пырса кĕмест-ши? Акă амбулаторие чупса кĕрес те хĕр умне чĕркуçленсе ларас! «Юрататăп! Юрататăп!» — тес, аллисене хытă кăна чуптăвас, чуптăвас... Çавăнтах хăйĕн айванлăхĕнчен ахăлтатса кулчĕ Эхтюк. Кун пек йăлан ĕмĕрĕ тахçанах путланнă. Ĕлĕк ăна пуян çын кавалерĕсем çапла муталаннă. Халĕ çĕнĕ самана. Тен, çыру çырнă хута чăмăрласа уçă форточкăран ывăтас? Каллех пăрахăçларĕ. Ачалла ку. Шкулта вĕреннĕ чух вĕлтĕркке хĕр пĕрчисем патне (килте ашшĕ-амăшĕ çуккине пĕлсен) çапла майпа çыру çитернĕ. Халех тытас та пырса тăрас хĕр умне, ĕçĕ те пĕтнĕ. Ах, мĕн-ма пур-ши çынра вăтанас йĕрке? Ăçта хăюлăх? Çарта чух нимле хăрушлăх умĕнче те чĕтресе тăман. Юрату хăюлăхĕ урăхла-çке ку. Пĕччен çĕнтерме йывăр. Иккĕн каймалла. Вĕлле хурчĕ те пĕччен пыл тăваймасть. Çын та çавах. Иккĕн иккĕнех. Пĕри пĕр сăмах, тепри — тепĕр. Юхĕ вара калаçу кĕвĕллĕн. Акă сана — капан тăрланчĕ те, пике — санăн.

Эхтюкăн çывăх тус пур, вĕсем ачаран пĕрле ӳснĕ, пĕр парта хушшинче ларнă. Халĕ шкулта ĕçлекен Карачăм Юманов — математика учителĕ.

Масартан чиперех тухрĕ Эхтюк. Ун-кун пăхкаларĕ. Турра шĕкĕр. Çывăхра никам та çук. Вара яра пачĕ сиккипе. Чупать. Калăн, чăн-чăн спортсмен. Пырса кĕчĕ яла пăравус пек хашкаса. Касран каса куçсан çитсе тăчĕ вăл шултра хыр пĕренеллĕ çĕнĕ çурт умне. Урамалла кăларнă виçĕ чӳречин кантăкĕсем çийĕн тӳпенелле хăпаракан хĕвел пайăркисем ялтăртатаççĕ кăна. Пырса хăшĕнчен шаккамалла-ши? Суйланă май пĕр вырăнта кăшт тăпăртаткаларĕ вăл. Пахча енчине суйларĕ хайхискер. Утса пычĕ те чĕрне вĕçĕпе тăкăртаттарчĕ кантăкран. Сас памасть. Илтмест-ши? Хăнăхнă кăнтăрлаччен ыйхă çапма, ара, чăрмантаракан çук. Çурт лартнă та пурăнать канлĕн. Упа! Авланмасть йĕксĕк. Васканă чух пĕр минут — хăй пĕр кун. Тарăхнипе Эхтюкăн чĕлхинчен виç-тăват хутлă сăмахсем сирпĕнчĕç. Тӳсĕм вĕçне çитрĕ, тытăнчĕ чӳрече хашакĕнчен чăмăрĕпе тӳнклеттерме! Усси пулчĕ.

— Кам ашкăнать? Кам кирлĕ?

Сас илтĕннĕ еннелле пуçне пăрчĕ Эхтюк. Яри уçăлнă калинкке анинче тăра парать сарлака хул-çурăмлă йĕкĕт. Ун çийĕнче майка çеç.

— Мана çак кил хуçи кирлĕ, — терĕ Эхтюк калинкке патнелле утса.

— И-и-ихи! — хăй хыçĕнчен калинккене хупса сал-так еннелле утрĕ. — Ара, эсĕ тем ку, Эхтюк! Хăçан таврăнтăн? Усси ӳстернĕ те ху, тӳрех паллаймарăм!

— Халех санăн аяк пĕрчисене шутлатăп! — тет лешĕ.

— Ай-уй, аплах ан эрлен-ха. Мĕн пулнă? — хирĕç утрĕ Юманов хăй патнелле çиллес пит-куçпа çывхаракан Эхтюкран кулкаласа.

— Ыйхă чăпти эсĕ. Кам çывăрать ку таранччен? Шаккаса хăшкăлтăм.

— Йăнăшан, юлташăм, — йăл-йăл кулкаларĕ Юманов сарă вăрăм çӳçне аллипе каялла вырттарса. — Эпĕ пахчара ĕçлесе. Пыл хурчĕсем валли чечек акрăм.

Ыталанчĕç. Пĕр-пĕрне çурăмĕнчен кӳпкелерĕç савăнса.

— Паян çитрĕн-и? — тĕпчет Юманов.

— Илĕм-тилĕмпе киле çитрĕм. Пушă пӳртре тăма чăтăм çитмерĕ, — пуплерĕ Эхтюк. — Кĕреçе илтĕм те анне патне — çăва енне. Унта вутăш куртăм.

— Ак тата, — тĕлĕнчĕ Юманов. — Мĕнле вутăш?

— Ăнлантарса тăма вăхăт çук. Атя кайрăмăр.

— Ăçта?

— Хĕр çураçма!

— Мĕн-ма çав териех хыпаланатăн? Васкакан арăмĕнчен савăнман тет.

— Мĕшĕлтетсен сан йышши хурахсем вăрласа кайма пултараççĕ.

Карачăм Юманов тусне апатланма сĕнчĕ. Выçă лаша йывăр туртаймасть. Эхтюк апат çинчен илтсен унăн çăварĕ сурчăкпа тулчĕ. Вăл хăçан çинине те астумасть. Килте ăна апат-çимĕçпе никам та кĕтсе илекен çук çав. Тӳсеймерĕ вăл халĕ юлташĕ сĕнĕвĕпе килĕшмесĕр. Пӳрте кĕчĕç. Юманов самантрах сĕтелне апат-çимĕçпе тултарчĕ. Хуплусăр пуçне вĕри çатмара çăмарта хăпартни чăшăлтатрĕ. Сăра пырса лартрĕ, эрех те тупăнчĕ. Тытăнчĕç ĕçме-çиме! Карачăм ним те шарламасть. Вăл ыйтусем парса тусне апатланма чăрмантарас темерĕ. Эхтюк хыпаланать, кăп-кап хыпкалать. Пĕрер черкке ĕçсенех чĕлхи салтăнчĕ. Калаçрĕ, калаçрĕ. Юманов чармарĕ ĕнтĕ. Йăлт пĕлчĕ вара Юманов юлташĕн ĕçĕ-хĕлне. Хĕр пĕрчине амăшĕн вилтăпри умĕнче тĕл пулнă. Ячĕ унăн — Умрай. Ку ялта фельдшерта ĕçлеме пуçлать. Эхтюк ăна вилесле хытă юратса пăрахнă.

Сĕтел хушшинче вăрах ларма юрамасть. Часах тухрĕç. Юманов килĕшрĕ Эхтюкпа пыма. Вăл хăй те хусах. Авланма хĕр шырать. Пурнăç вăл — чăн-чăн асамçă. Сасартăк... Юрĕ, куç курĕ унта.

 

* * *

Мăнтăр Варуççа тăрать-ха пытаннă кĕтесре. Карачăм Юмановпа салтак тумĕллĕ йĕкĕт амбулаторие кĕрсе кайнине курсан вăл куян пек ялт сикрĕ чӳрече умĕнчи çĕмĕрт айне. Каялла çыхнă тутăрне хăлхи çинчен сирчĕ. Халĕ ĕнтĕ пӳлĕмре мĕн калаçнине пĕр сăмах илтмесĕр юлмĕ.

...Алăка шаккарĕç.

— Кĕрĕр. Мĕншĕн иккĕн тан? Эпĕ пĕр харăс темиçе çын калаçнине итлейместĕп. — Ку фельдшер сасси ĕнтĕ.

— Пире иксĕмĕре те пĕр чир ернĕ. — Кăна Юманов каларĕ.

— Карачăм, мĕн кирлĕ мара пакăлтататăн. Кунта чирли эпĕ çеç.

Варуççа ăнланчĕ: кăмăлсăррăн калаçаканни Эхтюк пулчĕ. Мĕне пĕлтерет? Ай-уй, мĕн перкелешет Юмановĕ? «Çак пӳлĕме кĕрсен мана та юлташăм чирĕ лекрĕ. Пире юрату ыталарĕ».

— Ăнлантăм. Сире ку чиртен сывалма хăватлă эмел кирлĕ, — терĕ хĕр фельдшер.

— Тĕрĕс, тĕрĕс! — иккĕн тан çирĕплетеççĕ.

— Эмелĕ хальлĕхе аптекăра çук, — тет фельдшер. — Ăçта туянма май пуррине тĕллесех кăтартса яма пултаратăп. Çав хаклă эмеле ял хĕрĕсем пытарса усраççĕ. Юратăр вĕсене. Мана тек ĕçлеме ан чăрмантарăр. Сире кайма алăка уçатăп.

— Эмелĕ — эсĕ! — терĕ Эхтюк.

— Кĕме юрать-и?

— Кинеми, ирт! Лар ав сĕтел умĕнчи пукан çине...

Урама тухрĕç Карачăм Юмановпа Эхтюк Иванов. Мăнтăр Варуççа та хӳтлĕхрен çăлăнчĕ. Курăни-курăнми йăпăртатрĕ йĕкĕтсем хыççăн. Лешсем калаçнине итлесе хыçалта пырать.

— ...Итле-ха, Эхтюк, санăн савни пур. Машук сана юратать, — пуçларĕ сăмахне Юманов. — Шутсăр килĕшрĕ ку пике. Пĕрре курсах юратрăм. Тен, мана чăрмантармăн, э?

— Машук хулара пурăнать. Вăл яла килмест.

— Хĕр фельдшера качча илсен çав хăрăк-харăк пӳртре усрас тетĕн-и? Манăн хăть кантур пек çĕнĕ çуртăм пур. Тупата, пурăнма кăмăллă. Эсĕ хулана Машук патне пурăнма куç. Ялта ĕç те тупаймастăн.

— Айван эсĕ, Юманов. Мĕн тăвать вăл сан çуртупа? Умрай мана юратать. Асăрхаймарăн-и-мĕн? Хĕр мана пăхса ăшшăн кулчĕ.

— Мана та пайсăр хăвармарĕ, йăл кулса шап-шурă тикĕс шăлĕсене кăтартрĕ, — çапла калаçнă май Карачăм юлташне çурамĕнчен кӳпкелесе илчĕ.

— Ай-ай! Ыраттаран! Эсĕ тӳпелешесшĕн-и-мĕн? — терĕ çиллес сассипе Эхтюк. Унччен те пулмарĕ, вăл тантăшĕн кăкринчен йăпăр-япăр ярса тытрĕ.

— Кĕпене çуран! — терĕ Юманов юлташĕн аллинчен ярса илнĕ май.

Икĕ йĕкĕт тытăçнине кура тăркачах хыçалта пыракан Варуççа кăшкăрса ямасăр тӳсеймерĕ:

— Эй, камитсем! Тупнă камшăн тӳпелешме! Айвансем! Эсир пĕлместĕр-ха, вăл ахрамат хĕр! Паян ир-ирех масарта хăй ертсе килнĕ çар çыннипе сĕтĕрĕнсе çӳренĕ.

Йăшт! çаврăнса пăхрĕ Эхтюк хыçалалла. Тӳрех палларĕ хайхискере.

— Варуççа инке, эсĕ халĕ те тислĕк купине сысналла чакалама пăрахман-çке! Сывалас вырăнне юшкăна тата ытларах путнă. Юрать-и вара таса çынна çапла варлама? Ыранах суда парĕ вăл сана, кӳнтеленĕ хамах пулатăп.

— Тĕрĕсшĕн пуçа кастарма та хатĕр, — парăнмасть Варуççа. — Ăна пирĕн кӳршĕ Çтаппан мучи курнă. Хĕрĕ чупкăн, мĕн каласси пур.

— Тăнла, вупкăн карчăк, çав хĕр пирки пĕр усал сăмах çеç вĕçерт — хăвна айăплăн.

Юманов та юлташĕпе килĕшсе Варуççана хирĕçле сăмахсем вĕçертрĕ. Каччăсем çийĕнчех пĕрне-пĕри алă парса уйрăлчĕç. Вĕсенчен кӳлешекен хĕрарăм шăртланнă кăмăлĕпе тăчĕ юлчĕ пĕччен. Нихăшне те тавăраймарĕ-çке. Апла юрĕ-и? Питлес шухăшпа Эхтюк хыççăн чупма пикенчĕ. Кам хăйĕ тытса чарма? Хăрарĕ. Акă мĕн. Эхтюк, тин çеç çартан таврăннăскер, вăйлă, ăна ним мар тарăн çырмана тĕртсе хăварĕ. Никам унтан хăпарма пулăшас çук. Хăват кĕчĕ тейĕн. Юманов хыççăн чупма пикенчĕ. Ăçта унта? Тем мурĕ ура хучĕ, ӳкрĕ такăнса. Ура çине тăрсан аллине тăсса юнарĕ ятлаçнă май. Пуçне каçăртса тӳпенелле пăхрĕ. У-у-у! Хĕвел хăпарнă-çке çӳле. Хăйĕн лавкки асне килчĕ те шартах сикрĕ. Тавар туянакансем кĕтессĕн туйăнчĕ. Хытă утать пек, утăмĕ ӳсĕнмест. Унччен те пулмасть, тăкăрлăкран тухакан Анаткасри Илемпие курчĕ. Вара Варуççа ăна аллипе кăчăк туртса çухăрашрĕ:

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5 6 7 ... 11

Вулавçăсен шухăшĕ Вулавçăсен шухăшĕ


TyroneBoive (2024-11-09 00:17:11):

Best activator windows free download https://www.re-thinkingthefuture.com/technologies/gp2670-downloading-and-launching-kmspico

Чĕлхе илемлĕхĕ: илемлĕ | Шухăшĕ: мухтамаллах   мар | Содержанийĕ: тарăн

 

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: