Ăмăрткайăк


Хăюллă ăмăрткайăк пек çӳрет,

Тăвансене телей те чыс кӳрет.

Чăваш ачи ăçта вĕçсе пырать —

Унта вăл хăйĕн сассине парать.

 

8. Тӳлек те лăпкă каç

Орловăн тусĕ — Николай Гастелло.

Хветут ăна тăван пек юратать.

Анчах та ун юлма лекет хăй тĕллĕн —

Куçать Гастелло урăх отряда.

 

Хăй кайнă чух вăл хăйĕн отрядне те,

Самолетне те Орлова парать.

— Шанатăп, — тет вăл, — çирĕп ĕненетĕп —

Ăста алра пулать çак аппарат.

 

Умра тăрать тăват моторлă улăп,

Ăна Гастелло ăшшăн ачашлать. —

— Учитель, — тет Орлов, — тирпейлĕ пулăп,

Тупа туса калатăп чăвашла.

 

Улăп машинăн çӳллĕ фюзеляжĕ

Çине вара кăвак çеç сăрпала

Кĕрнеклĕ «2» çырнă. Çавăнпа-ши

Ăна кунта кашни, кашни паллать...

 

Мухтавлă улăп — «Голубая двойка» —

Ăна çапла чĕнеççĕ отрядра.

Самант канмашкăн аннă ăмăрткайăк

Бетонлă тикĕс çул çинче ларать.

 

Мăнаçлă кайăк! Унпала Гастелло

Сывпуллашать паян кăшт хурланса.

— Юрать, — тет вăл, — эп хăнана килкелĕп,

Пуссассăн тунсăх, вăхăт тупăнсан.

 

Отрячĕ унăн кӳршĕре вырнаçнă.

Вăл — командир. Вăл час-часах унтан

Орлов патне килсе курать ир-каçăн,

Тусĕсене манмасть-ха капитан.

 

Çак шăматкун каç выртмаллах вăл юлчĕ, —

Тусĕсемпе калаçмалли нумай.

Çуллахи каç тӳлек те лăпкă пулчĕ,

Сăмах та шурĕ вăхăт шунă май.

 

Вĕсем çемçе çерем çинче выртаççĕ,

Аэродром çывăхĕнчех вĕсем.

Чӳхенкелет асамлă июнь каçĕ,

Тӳлеккĕн çеç çунаççĕ çăлтăрсем.

 

— Тусăмăрсем, тĕнче тӳпи пит çӳллĕ,

Мĕн чухлĕ çул вĕçевçĕн уçмалла! —

Çӳле пăхса, çапла калать Гастелло,

Шухăшĕпе вĕçет вăл малалла.

 

— Эпир, — тет вăл, — тин çеç-ха çунатланнă,

А пирĕн ĕмĕт мĕн тери вара!

Валерий Чкалов ахаль мар шутланă

Вĕçсе тухма çĕр чăмăрĕ тавра.

 

Тусем те тинĕссем, пур океансем урлă —

Вĕçевçĕн çулĕ вĕçĕмсĕр инçе.

Малашлăха çул хыв, юлташ, хаюллăн,

Этем телейлĕ пултăр çĕр çинче.

 

Хăш чух çапла шутлатăн — тĕлĕнетĕн:

Мĕн ĕмĕртен çĕрте таптаннисем,

Эпир, паян чăн-чăн çӳле çĕкленнĕ,

Эпир паян чăн-чăн малти çынсем.

 

Унтан Гастелло çаврăнчĕ сасартăк

Орлов енне:

— Чăваш ачи, кала,

Çак аслă Совет влаçĕ пулас мар-тăк,

Çут тĕнчере эс кам-ши пулмалла?

 

Эс халь хăватлă караппа çӳретĕн,

Эс сывлăшра çĕнĕ çулсем уçан.

Сан ĕмĕтӳшĕн чăрмав çук пĕрре те,

Ăçта пыратăн эс — унта хуçа.

 

— Эп хам та, — тет Орлов чунтан пăлханнăн,

Шутлатăп халĕ çавăн çинченех.

Эп тĕттĕм çĕрпӳртрен тухса хăпарнă

Çак ирĕклĕ, тивлетлĕ тĕнчене.

 

Чăваш вăл ĕмĕр мăшкăлра таптаннă,

Юмах кăна йăпатнă халăха.

Куратăн халь, эп те этем, тăванăм,

Пĕрле сыхлатпăр хамăр ырлăха.

 

— Çапла, Федот, çапла, юлташăм, тусăм, —

Гастелло тăчĕ, пăхрĕ тухăçа.

Ĕнтĕ чылай çуталнă шурăмпуçĕ

Йĕри-тавра ир илемне уçать.

 

Инçе те мар самолетсем лараççĕ,

Кăшт сывлăм пур çунаттисем çинче.

Çапла иртет июнĕн лăпкă каçĕ,

Ытла та шăп пек туйăнать тĕнче.

 

— Çапла, Федот, — тет Николай Гастелло, —

Анчах çак мирлĕ, ырă пурнăçа

Сыхламалла куç шăрçи пек йĕркеллĕ,

Тен, çакăншăн тухма лекет вăрçа?!

 

Тăрать Гастелло. Паттăр улăп евĕр

Кĕрнекленет вăл шуçăм çутинче;

Ултавяă вăрçă килессе кĕтмесĕр,

Çĕн ĕмĕтсем çунаççĕ чĕринче.

 

Анчах хĕвел тухса ĕлкĕреймерĕ...

Мĕнле çăхан ку?.. Килнĕ вăл мĕн-ма?

Хура хĕреслĕ самолет тискеррĕн

Пуç тăрринчех пуçларĕ явăнма.

 

Малтан ларма хăтланнă пек кăтартрĕ,

Явăннă май кăларчĕ шассине.

Кĕç пулемет хаяррăн шатăртатрĕ

Тăхлан сапса аэродром çине.

 

«Нивушлĕ вăрçă? Ку çăхан — разведчик

Кунта ахаль килмен вăл, ахăртнех...»

Гастелло тăчĕ те çил пек вĕçтерчĕ

Вут айĕнчи самолетсем патне.

 

Стрелок-радист кабинине вăл кĕчĕ,

Пулеметпа тĕллерĕ çăхана;

Çине-çинех вут сапрĕ пулемечĕ,

Лектерчĕ кĕç лешне аван кăна.

 

Çăхан кисренчĕ, тăр та тăр чĕтренчĕ,

Çапах тарма шутларĕ лерелле.

Унтан хайхи çав йĕксĕк ерипен çеç

Шăва пуçларĕ акă çĕрелле.

 

Ун çумĕнчен кĕç хапрĕ тĕксĕм михĕ,

Кĕç сарăлчĕ сип-симĕс парашют.

— Парашютпа сикесшĕн йытă йăхĕ,

Хальхаççăнах ун çук-мĕн вилес шут!..

 

Çав ирсĕр чăн та пулнă-мĕн разведчик.

Алла лексессĕн, допроса çитсен:

— Кăтартăр, кам мана персе ӳкерчĕ? —

■ Страницăсем: 1... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 ... 24

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: