Çул пуçламăшĕ


Ташласа ывăннă çамрăксем купăсçа тав турĕç те килĕсене саланма пуçларĕç.

Ленăпа Тамара тата Василий Петрович юнашар утрĕç. Вĕсем хыççăн Ванюк шухăша кайса пычĕ.

— Ванюк! Эсĕ хăш вăхăтра мăнкăмăлланма пуçларăн вара? — терĕ Василий Петрович хыçалта утса пыракан Ванюка.

Ванюк, зоотехник сăмахĕсене илтмĕш пулса, хирĕç нимĕн те чĕнмерĕ, кăштахран вăл вĕсене хуса çитсе Ленăна хулĕнчен çепĕççĕн тытса чарчĕ. Тамарăпа зоотехник пĕр-пĕрин çине ăшшăн пăхса кулса малалла утрĕç.

— Лена, ман санпа калаçмалли пур, — терĕ Ваня хумхануллă сассипе.

— Эпĕ итлетĕп, — терĕ хĕр каччă куçĕнчен пăхса.

— Хăçанччен çӳрĕпĕр эпир çапла?

— Мĕнле çапла?

— Ну… çапла, ют çынсем пек. Тен, эсĕ урăххине килĕштеретĕн, апла пулсан, эпĕ чăрмантармăп сана, анчах та, Лена, пĕл: юрататăп эпĕ сана, юрататăп.

— Юратсан çавăн пек пăрăнса çӳреççĕ-и вара? Ытла та кулăшла çĕр кĕçĕр. Пĕри пĕрне юратать, тепри кĕвĕçет, тепри каллех… чăнах питĕ кулăшла.

— Кулăшла? Пулĕ те çав. Манăн чĕре чул татки мар вĕт, куç умĕнчех савнă çынпа урăххи ташлать, урăххи ăна ыталать пулсан, такам та чăтса тăраяс çук.

— Урăххи мар вăл, Ванюк, вăл — ман юлташăн савнă каччи.

Ванюк тăпах чарăнса тăчĕ. Вăл, халĕ кăна малта Василий Петровичпа Тамара утса пынине асăрханă пек, пĕрре вĕсем çине, тепре Лена çине пăхса илчĕ.

— Лена…

Каччă çавăнтах хĕре икĕ аллинчен çавăрса тытрĕ те, хăй çумне хыттăн ыталаса илсе, ăна пĕчĕк тутинченех чуптуса илчĕ.

Халиччен чуптуса курман Ленăн пит-куçĕ çунса тухас пек пĕçерсе кайрĕ, пуçĕ çаврăннă пек пулчĕ. Вăл каччă аллисене хăй çумĕнчен вĕçертрĕ те çемçен тĕртсе ярса пĕтĕм вăйран килĕ еннелле чупрĕ. Ванюк мĕн каланине те илтмерĕ хĕр. Хыçалалла çаврăнса пăхмасăр пӳрте кĕрсе çухалчĕ.

 

* * *

Çу каçипех больницăра выртнă Таиç аппа ĕнер сывалса киле таврăнчĕ. Ленăшăн вара ку уяв пекех туйăнчĕ. Вăл ирех тăрса кукăльсем пĕçерчĕ, мунча хутса хатĕрлерĕ. Амăшĕшĕн тунсăхласа çитнĕ хĕрача кашни пушă самантрах ун патне чупса пычĕ, хăйĕн пурнăçĕ çинчен, фермăри ĕçсем пирки каласа кăтартрĕ. Таиç аппа мĕнле те пулин ĕç патне пырсан, Лена ăна çепĕççĕн ыталаса илсе хăйне упрама ыйтрĕ.

Мунча кĕме кайиччен тесе, Лена Лисук кинемее вĕри кукăль çиме илсе каçрĕ.

— Кинемей, анне! Эсир кукăльне сивĕнсе кайиччен çийĕр. Ак кунта çĕрулми кукăлĕ, ак ку тата симĕс суханпа тунăскер. Ларăр, ларăр эсир. Кинемей, эсĕ мĕншĕн алăк патĕнчех тăратăн, сĕтел хушшине килсе лар, — çепĕççĕн калаçрĕ Лена, ватăсене сĕтел умне лартса.

— Эсĕ, хĕрĕм, кĕçĕр çĕрĕпех çывăрман пулĕ? Хĕвел те халĕ кăна тухать-ха, санăн вара кукăльсем те пиçсе тухнă, — терĕ Лисук кинемей, сĕтел хушшине вырнаçса ларнă май.

— Хам та çакна калатăп мар-и, халех ан тăр тетĕп, вăл пур мана та итлемерĕ, кăвак шуçăмлах мунча хутса хатĕрлерĕ, кукăльсем унаса пĕçерсе кăларчĕ, — ăшшăн калаçрĕ Таиç аппа, кукăль касакан хĕрĕ çине куç туллин пăхса. Кинемейпе Лена амăшĕ пĕрер татăк кукăль тытрĕç кăна, пӳрт алăкне шаккани илтĕнчĕ, унтан пӳлĕме Матвей Захарчпа унăн арăмĕ кĕрсе тăчĕç.

— Кĕме юрать-и?

— Килĕрех, килĕр, малалла иртĕр.

— Таиç килнĕ терĕç те, ĕçе кайиччен кĕрсе тухар терĕмĕр, — терĕ Униç инке, вăтанса кайнă хĕрачана пыл тирĕкĕ тыттарса.

— Тавтапуç, чăрманма кирлĕ марччĕ.

— Эй, мĕн чăрманни, пыл вăл питĕ сиплĕ япала, эмел пекех.

Таиç аппа килнĕ хăнасене сĕтел хушшине кĕртсе лартрĕ.

— Хĕрĕм кукăль пĕçернĕ те, пĕрер татăк астивсе пăхăр-ха.

— Ак тата, апат тĕлнех пултăмăр тем. Ун пек чухне мĕнле калатчĕç-ха, хунеме савать тетчĕç-и çак? — кулкаласа калаçрĕ Ванюк ашшĕ.

— Эй, санăн, ватсупнăн, хунеме вăхăчĕ иртсе кайнă ĕнтĕ, хамăрăн кин кĕртсе хунеме-хунеçе пулас пулать, — упăшки пекех шӳтлесе илчĕ Униç инке, сĕтел хушшине Лисук кинемейпе юнашар вырнаçса.

Ватăсене кукăль çав тери килĕшрĕ, уйрăммăнах ăна Униç инке мухта-мухта çирĕ. Хăй хушăран Лена çине вăрттăн пăхкаларĕ, вăр-вар çаврăнакан хĕре ăшĕнче ăмсанса илчĕ.

Лена çинçе пилĕкне çăт тытса тăракан кĕрен тĕслĕ кĕпе тăхăннă, умне, ĕçленĕ чухне вараланасран сыхланса, чечеклĕ саппун çакнă. Вăрăм çырă çӳçне хыçалалла пуçтарса шурă тутăр айне тирпейлесе чикнĕ, тутăрне каялла çавăрса çыхнă. Унăн сĕт пек таса пичĕ, кăмака умĕнче хĕрелсе кайнă пирки, ытармалла мар асамлă чечек пек курăнать. Çывăхран паян кăна çăвăн пекех сăнанăран-ши е тата урăх сăлтава пула, Униç инкене хĕр çав тери чипер пек курăнчĕ. Вăл хăй шухăшне пытараймасăр хавхалансах калаçма пуçларĕ.

— Хăш вăхăтра çакăн пек маттур хĕр ӳстерме ĕлкĕртĕн эсĕ, Таиç?

— Çамрăксем малаллах çав, сисĕнмесĕрех хĕр пӳне кĕчĕ ак.

— Вăхăчĕ шăвать çав ĕнтĕ, хăвна ватлăхра савăнмалăх чипер хĕр ӳстернĕ эсĕ, Таиç.

— Чиперĕ-мĕнĕ, курак хура пулсан та хамăнах тенĕ пек, темле пулсан та хамăнах ĕнтĕ.

Хăй çинчен калаçнипе именсе кайнă хĕр ваттисен сăмахне урăх итлесе тăмарĕ, сăлтав тупса, килкартине пушă витресем çĕклесе тухрĕ. Кăшт вăхăт иртсен, Матвей Захарч çенĕке хурса хăварнă ĕç хатĕрĕсене çĕклесе тухрĕ.

— Мĕншĕн лармарăр тата, Матвей Захарч, лармаллаччĕ-ха кăштах калаçкаласа, — терĕ урамран шыв ăсса кĕрекен хĕр, витрисене килкартине лартса.

— Вăхăт васкать, хĕрĕм, вăхăт. Эпир ĕçе каймалла тухнă вĕт, çула май Таиçе кĕрсе курас терĕмĕр. Çапла, хĕрĕм, кĕçех çумăрлă кунсем пуçланĕç, эпир вара стройкăна çаплах вĕçлеймерĕмĕр-ха, ненай, кăçалах пĕтересси те пулмасть пулĕ. Çĕрлехи смена та йĕркелерĕмĕр, çапах та ĕç питĕ вăраххăн шăвать, ĕçлекен алăсем çитменни пĕтерет. Çуркунне валли пĕтересчĕ хуть.

— Çуркунне?! Ой, мĕн эсир, Матвей Захарч, пирĕн чĕпĕсем мĕнле хĕл каçĕç вара?

— Чăхсен сарайĕ пур вĕт, ирĕксĕрех çавăнта хĕл каçарма тивет. Кивви кивĕ те ĕнтĕ, пĕр хĕллĕхе юрĕ. Çăмарта тăвакан чăхсем патĕнче вырăн çук, терĕ председатель.

— Эсир шӳтлетĕр пулĕ, Матвей Захарч? Çамрăк чĕпĕсене вăл сарайĕнче мĕнле усрамалла? Тата вăл витĕр çил вĕрекен хăрăк-харăк сарайне кĕме те хăрамалла пулĕ?

— Çавăнпа тăрăшатпăр та çав…

Лена пĕр хушă нимĕн шарламасăр шухăша кайса тăчĕ, унтан темĕн аса илсе утма пуçланă мучи умнех пырса тăчĕ.

— Матвей Захарч! Енчен те эпир кашни ĕç хыççăнах пĕрер-икшер сехет пырса ĕçлесен?

— Эсир?!. Камсемпе?

— Ну, эпир, çамрăксем. Пирĕн хамăрăнах фермăра комсомолецсем нумай. Пионерсем те пулăшма пултараççĕ, кăтартса пыракан кăна пултăр. Ăна вара эсир те пултаратăр, çапла-и, Матвей Захарч?

— Пулăшакансем пулсан, пирĕн те ĕç тăмĕ-ха вăл, хĕрĕм анчах килĕшĕç-ши çамрăксем?

— Килĕшеççех, килĕшме кирлĕ, хамăр колхозăнах вĕт.

— Ку питĕ ырă шухăш-ха, хĕрĕм, тен, чăнах та пĕр-пĕр субботник йĕркелеме çамрăксемпе калаçса пăхмалла.

— Пирĕн паян комсомолецсен черетлĕ пухăвĕ пулать, эпĕ ку ыйту пирки пухури коллективпа канашласа пăхатăп.

— Ну, мĕнех, сана эпĕ юлташусемпе пĕр чĕлхе тупма сĕнетĕп кăна.

Мучипе калаçнă хыççăн Ленăн килĕнче пĕр минут та тăрасси килмерĕ, вăл мунча кĕрсе тăмасăрах фермăна хĕрсем патне кайма васкарĕ. Хĕрача амăшне хăй фермăна каяссине кĕрсе пĕлтерчĕ те пахча хыçĕнчи çул тăрăх хире тухрĕ.

Хĕвел тин кăна ял пуçĕнчен çĕкленсе çӳлелле улăхать-ха, курăк çинчи сывлăм та типсе çитмен. Вĕсем хĕвелĕн пайăркисем ӳкнĕ пирки хаклă йышши ахах пĕрчисем пек ялтăртатса выртаççĕ. Уйра унта та кунта тракторăн кĕрлесе тăракан янравлă сасси илтĕнет, вăл кĕрхи çĕртмене тухнă. Халĕ кăна çуркуннеччĕ-ха, халĕ кăна Лена фермăра ĕçлеме пуçларĕ, ак сисмесĕрех кĕр кунĕсем çывхарчĕç.

Лена уйри уçă сывлăша кăкăр туллин сывласа илчĕ, çавна май унăн чĕрине çак тăван тавралăх хăйне кунсерен ытларах та ытларах хаклă пулнишĕн, унăн ытармалла мар илемĕпе ирĕккĕн сывлама пултарнăран мăнаçлă туйăм ытти кунсенхинчен те ытларах çавăрса илчĕ.

Лена, фермăна кĕрсе тăнине малтан Василий Петрович асăрхарĕ.

— Ырă кун пултăр, Лена. Канмалли кунра та чăтаймастăн иккен чĕпĕсем патне килмесĕр? — терĕ вăл пушă михĕсене çăл умĕнче тăракан машина кузовĕ çине тиесе.

— Тунсăхласа çитрĕм, — Лена шап-шурă тикĕс шăлĕсене илемлĕн çутăлтарса, янравлă сасăпа кулса илчĕ. — Эсир Вăрнара каятăр-и?

— Çапла, Лена, комбикорм тиеме каятпăр.

— Апла эпĕ чĕпĕсем патне юлатăп.

Кĕçех хĕрсем витресем çĕклесе тухрĕç те машина çине хăпарса ларчĕç. Лена стройкăри ĕç пирки Василий Петровичпа çак самантрах калаçса пăхас тенĕччĕ, анчах çула кайма хыпалансах пуçтарăнакан хĕрсене чăрмантарма хăймарĕ. «Юрĕ, кайран пухура та калаçма ĕлкерĕп», — шутларĕ вăл.

Комбикорм тиеме Тамара та каять. Лена хистесех чĕпĕсемпе юлма ыйтнăран вĕсене Зойăпа иккĕшне фермăра хăварчĕç.

Хĕрсем тухса кайнă хыççăн Зойăпа Лена люцерна çулса килчĕç. Ăна кăнтăрлахи апат валли тураса вĕтетрĕç. Пĕр самант та шăп тăма пултарайман Зоя Ленăна темĕнле кулăшсем те каласа култарчĕ. Вĕсем кула-кулах çăлтан шыв çĕклесе тултарчĕç, комбикорма нӳретсе хатĕрлерĕç. Зоя тата темĕнле истори калама пуçларĕ кăна, вĕсем патне Зойăсен кӳршĕ ачи пырса тăчĕ. Вăл хыпаланса килнĕ пулас, çап-çаврака пичĕ кĕрхи панулми пек хĕрелсе кайнă, хăй йывăррăн сывлать.

— Зоя инке теп, Зоя инке! — хыпалансах калаçма пуçларĕ вăл. — Сирĕн асаннене темĕн пулнă, тутинчен кăпăк кăларать. Ой, Зоя инке, эпĕ питĕ хытă хăрарăм, пĕчĕк Витя вара йĕрет те йĕрет. Эпĕ ăна канфет та патăм, вăл çаплах чарăнмасть. Зоя инке, эпĕ хăратăп, айта часрах киле.

Халĕ кăна кулкаласа калаçакан хĕрарăм тăруках шăпланса тăчĕ, унăн куçĕсенчи выляса тăракан кулă таçта кайса çухалчĕ.

— Маттурскер эсĕ, мĕнле ман пата чупса килме пĕлтĕн? — пăлханса тухакан сассине палăртас мар тесе, ачана çурăмĕнчен çупăрласа илчĕ вăл. — Мĕн пулчĕ-ши вара? Хунеме чирлекелетчĕ-ха, каллех аптăраса ӳкмерĕ пулĕ те? Эсĕ, Лена, кăштах мансăрах ĕçлекеле-ха, эпĕ киле кайса килем.

— Каях, Зоя, кай. Халĕ ĕнтĕ нимĕнех те тумалла мар. Хам та ĕлкĕрĕп.

Зоя ачана çавăтса килне тухса чупрĕ.

Вăхăт сисĕнмесĕрех иртет. Кăнтăрлахи апат та çитерчĕ Лена чĕпĕсене, каçхи валли те хатĕрлерĕ, хĕрсем çаплах çитеймерĕç. Зоя та урăх килмерĕ. Тин çеç уяр тăнă çанталăк сасартăк талккăшĕпех хуралса килчĕ. Унта та кунта çиçĕм йăлтăр-ялтăр çиçме пуçларĕ. Хăватлă çил тапранчĕ. Йывăç тăррисем хуçăлса каяс пек силленме, чĕтреме, ăйăк-хайăк сасă кăларса урса кайнă çиле май çавăрăнма тытăнчĕç. Хĕвел те, аслатирен хăранă пек, сăнсăр пĕлĕтсем айне кĕрсе пытанчĕ. Питĕ вăйлă çумăр хăвăрттăн çывхарса çитрĕ. Лена хыпалансах чĕпĕсене сарайне хăваласа кĕртме пуçларĕ, анчах темиçе пин чĕппе пĕччен хăваласа кĕртесси пĕрре те ансат япала мар. Чĕпĕсем, хăйсене сарайне хăваланине пĕлмесĕр, тĕлсĕррĕн тĕпĕртетсе çӳрерĕç, çумăрăн пĕрремĕш тумламĕсем ӳккелеме пуçласан кăна хăш-пĕр чĕпписем хӳшĕ айнелле чавтарчĕç. Вĕсене кура ирĕкри ытти чĕпписем те сарай ăшне чăмрĕç. Çумăр айĕнче пĕр чĕпĕ те юлманнине курсан, Лена сарайне кĕрсе тăчĕ. Кĕчĕ те… хăранипе шарнех çухăрса ячĕ. Кашта çине ларма хăнăхсах çитеймен чĕпĕсем пĕтĕмпех пĕр-пĕрин çине купаланса ларнă. Хĕрача хăвăртрах купаланнă чĕпĕсене уйăрма пуçларĕ. Анчах та пĕр çĕрте сапалатса янă чĕпĕсем тепĕр çĕре пырса каллех пĕр-пĕрин çине хăпарса каяççĕ. Иккĕмĕш купине сирнĕ чухне ун айĕнчен сивĕнме ĕлкĕреймен пăчăхса вилнĕ чĕпĕсем тухрĕç. Вĕсен çемçелсе кайнă кĕлеткисем çине Ленăн вĕри куççулĕ юхса анчĕ, чĕри çĕçĕпе чикнĕ пек ыратса кайрĕ. Вĕлерсе пĕтеретĕп вĕт, пĕтĕмпех пĕтеретĕп, эх, мĕн тумалла-ши? Пĕр купа патĕнчен тепĕр купа патне пырса сапалать чĕпĕсене Лена, анчах усси сахал.

«Чӳречесене картламалла», — шутласа илчĕ хĕр, хăй çавăнтах сарайăн чӳречисене кармалли брезента антарса ячĕ. Юлашки чӳречине хупласа хурсан, сарайĕнче лăпах тĕттĕм пулса тăчĕ. Хĕрача, чĕпĕсем çине пусасран асăрханса, кĕтесри купаланнă вырăна çитрĕ те васкасах чĕпĕсене сирсе уйăрчĕ. Чӳречесене картлани пулăшрĕ, чĕпĕсем купаланма пăрахрĕç, вĕсем майĕпен çĕре, пĕр-пĕрин çумне вырнаçса ларчĕç. Ленăн чĕри лăштах пулчĕ, вăл çĕрти чĕпĕсене каштасем çине лартма пуçларĕ. Çав вăхăтра урамра машина сасси илтĕнчĕ, кĕçех çумăрпа йĕп-йĕпе пулнă хĕрсем пĕрин хыççăн тепри сарайне кĕрсе тăчĕç.

— Лена! Зоя! Эсир чĕпĕсене лартса пĕтертĕр-и? — терĕç вĕсем харăссăн тенĕ пекех, тĕттĕм сăрайĕнче хăнăхман куçĕсемпе унталла-кунталла пăхса.

Лена хĕрсене кĕскен кăна хăй пĕччен юлнине, чĕпĕсене хăвăртрах каштасем çине лартмаллине пĕлтерчĕ.

Çумăр мĕнле хăвăрт килсе çапрĕ, çавăн пекех хăвăрттăн иртсе кайрĕ. Чĕпĕсене вырнаçтарса пĕтернĕ хĕрсем, сарайĕнчен тухса, карта çумĕнчи сак çине ларчĕç. Пурин те сăнĕсем тĕксĕм. Кашниех шăппăн, темĕн çинчен пуçĕсене усса шухăшларĕ. Пуринчен ытла Лена хăйне айăпларĕ, пăчăхса вилнĕ чĕпписемшĕн чĕри çурăлса каяс пек ыратрĕ.

— Юрĕ ĕнтĕ, Лена, ун пекех ан хуçăл, санăн айăпупа вилмен вĕт-ха вĕсем. Шел ĕнтĕ, анчах нимĕн тума та çук. Ытларах та вилме пултарнă, юрать-ха, ху çаврăнăçуллă пулнă, — терĕ юлашкинчен Галя, кĕç-вĕç йĕрсе ярас пек ларакан Ленăна лăплантарса.

— Зойки мĕншĕн ĕç пăрахсах килне кайнă-ши? — тарăхса каларĕ Нина, хĕрсем çине пăхса.

— Кунта Зоя айăплă мар, унăн хунемĕшĕ чирленĕ, кунта эпĕ… пĕтĕмпех эпĕ айăплă. Манăн малтанах чӳречисене хупламалла пулнă, эпĕ вара… кайран тин аса илтĕм.

Тамара тепĕр хут йĕме пуçланă Ленăна лăплантарма пикенчĕ, анчах хĕрача татах та ытларах ĕсĕклеме тытăнчĕ. Ним тăвайман енне Тамара алăк патĕнче выртакан чĕпĕсем патне пычĕ.

— Ой, хĕрсем, килĕр-ха часрах кунта! — кăшкăрса ячĕ сасартăк Тамара темĕнле савăнăçлă сасăпа. — Чĕпĕсем вилмен, вĕсем сывлаççĕ!

Хĕрсем харăссăн сиксе тăрса Тамара патне тем хушăра çитсе тăчĕç. Вĕсем ĕненмесĕр пĕр-пĕрин çине кăн-н пăхса илчĕç. Паçăр вилнĕ тенĕ чĕпĕсем чип-чиперех сывлаççĕ, акă пĕри хăрах куçне уçрĕ, унтан теприне, вара ури çине çĕкленчĕ те нимĕн пулман пекех кӳлленчĕкри шыва ĕçме пикенчĕ. Ытти чĕпписем те хускалкаласа илчĕç, хăшĕсем ура çине те çĕкленчĕç, иккĕшĕ кăна йăшăлт тумасăр лăпкăнах выртрĕç.

— Кусем тăраяс çук ĕнтĕ, — терĕ Галя, сивĕнсе кайнă чĕпĕсене уйăрса хурса.

Хĕрсен сăнĕсем сисĕнмеллех çуталчĕç, вĕсем кулкаласа та илчĕç, çĕрти чĕпĕсене тытса изолятора илсе кайрĕç.

Чĕпĕсем чиперех утса çӳренине курсан тин Ленăн чĕри чул илсе пăрахнă пекех çăмăлланса кайрĕ.

Чĕпĕсене изоляторта апат парса пушансан, хĕрсем пĕр-пĕрин çине пăхрĕç те ирĕксĕрех кулса ячĕç. Çумăрпа йĕпеннĕ пирки пурте вараланса-хуралса пĕтнĕ, тутăр айĕнчен арпашăннă çӳç пайăркисем тухса тăраççĕ, пичĕсем вара пурин те ăшша пиçнипе хĕрелнĕ. Хĕрсем кула-кулах общежитие чупрĕç. Общежити фермăпа юнашарах. Ку вăл икĕ çул каялла кăна туса пĕтернĕ сап-сарă та шултăра пĕренесенчен хăпартнă илемлĕ çурт. Çуллахи каçсенче хĕрсем нумайăшĕ яла çӳреççĕ, анчах хĕрупраç тенин унта та, кунта та çи-пуç таврашĕ пур. Ĕçре вĕсем халат айĕнчен кивĕрех кĕпесем тăхăнаççĕ пулсан, яла кайма е клуба тухма та запас çи-пуç тытаççĕ. Тумтир таврашĕсене усрама хĕрсене ятарласах икĕ шкаф-шифоньер илсе панă. Кичем пуласран тата тĕнчери лару-тăрăва кашни кунах пĕлсе тăма телевизор парнеленĕ.

Пӳлĕмре таса, çутă. Чӳречисене икĕ еннелле уçăлса тăракан илемлĕ каркăçсем çакнă, пӳлĕм варринчи çавра сĕтеле юр пек чăлт-шурă çитĕпе витнĕ. Койкăсем çине пăхсан, чăваш хĕрĕн ĕçченлĕхне, ăсталăхне курма пулать. Вĕсене темĕн тĕрлĕ тĕрĕпе, чĕнтĕрпе илемлетсе пĕтернĕ.

■ Страницăсем: 1... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: