Хула


Унăн амăшĕпе мами çинчен


Пурăнать хулара пĕчĕкçеççĕ чăваш. Вова ятлăскер. Хăйпе хулара пурăнакан çамрăк хĕрарăма вăл Мама тесе чĕнет. Калайкассинчи ки-немие, ватăлса çитнĕ карчăка, Анне тет. Пурнăçĕ те унăн хальлĕхе Амăшĕпе Мами хушшинче иртсе пырать: пĕрре хулара пурăнать вăл, тепре — ялта. Пĕлмест Вова: мĕн тума пурăнать вăл? Аçтан тупăннă? Çакна кăна пĕлет: тĕнчере ача-пăча нумай. Вĕсен пурнăçĕ те тĕрлĕ. Пурăнма та вĕсем Вовăран урăхларах пурăнаççĕ пулас. Тен, ун пекрех пурăнаканнисем те пур пуль, кам пĕлсе çитерĕ... Ытти чылай ачасен çумра Ашшĕ ятлă çын пур, Вовăн — çук. Тахçан, тĕлĕкри пек астăвать, унăн та Ашшĕ пурччĕ пулас. Пĕррехинче, сĕм çĕрле, Мамипе Ашшĕ пит хытă хирĕлнĕ чух сасартăк шарт сиксе вăранса кайнăччĕ вăл. Миçере пулнă-ши ун чух? Вова пĕлмест. Ашшĕ: «Эсир мана тек-тек кураймăр! — тени халĕ те хăлхара янăрать. — Ак çак Вовăна та хăвах пăхса ӳстер, хырăмрине те, пулассине, хăвах çитĕнтер!..» Алăка кĕрĕслеттерсе хупса тухса кайрĕ çавăн чухне Ашшĕ.

Ялта чух, ир тăрсан, Вова Амăшĕн картишĕнчи хурĕсене кăларса кӳлĕ еннелле хăваласа ярать. Кашни кун унăн çапла пуçланать. Лешсем вара пĕр-пĕрне тем шиплетсе те какаласа кӳлĕ патне çити хăйсемех утса каяççĕ. Амăшĕ Вовăна ĕçсĕр çӳретсех каймасть, выляма та чармасть. «Эсĕ, ачам, хăв çичче çитиччен канура-ха, — тет. — Шкула кайма пуçласанах пĕтет санăн отпуску». Вовăна вăл кулленех пĕр йышши ĕçсем хушать: «Кайса кил-ха, хурсем чиперех-и унта? Чуп, выляса кил кăштах... Вова, чупса çаврăн-ха, сысна çурисем ăçта-ши?.. Чуп, вылямалла пăхса кил, вĕренленĕ пăру çыхланса ӳкмен-и унта?..» Вовăн Амăшĕ шухăшлама пĕлекен çын. Тепрехинче вăл акă мĕн каларĕ: «Тин çуралнă çынна Турă ултă-çичĕ çула çити «отпуск» памалла тунă. Унтан пуçланать терт-нуша. Эх, хăш-пĕр ачасем çавă савăнмалли вăхăта кураймасăрах ӳсеççĕ, — ассăн сывлать Амăшĕ. — Мĕн çитмест-ши пире, ӳссе çитнĕ çынсене, çакă çĕр çинче?»

Малалла

Павăл


Павăл çитрĕ хуларан,

Аякри Шупашкартан.

Тахçанах курман ялне

Тата ватă амăшне.

Пуçĕ çинче шĕлепке,

Вĕл! вĕçет кăтри çилпе.

Çӳлкĕлеллĕ пушмакне

Вăл чикмест ял пылчăкне.

Хирĕç пулсан ыр сунмасть,

Ял-йыша та палламасть,

Вырăсла перкелешет:

«Я, городской», — текелет.

 

Хирĕç пулчĕ кинемей,

Вăл ăна каларĕ: «Эй, —

Гте мой пывший том кунта?

Не бывал тавно ялта!»

Çав вăхăтра пĕр ури

Шуса кайрĕ йăр-яри!

Павăл ӳкрĕ хăма пек,

Вырăс мар ĕнтĕ вăл тек.

 

Вулаканăм, эс тăнла,

Ялта пулсам хамăрла.

Çăра


Такамăн та пур пуль, ара,

Тăван-и, тус-и хулара.

Çитетĕн кăнтăр тĕлĕнче,

Хăйсем, пĕлетĕн, килĕнче.

Тӳме пусатăн хирĕнсе —

Ялан лараççĕ питрĕнсе.

Ялпа хула вăл — ик тĕнче.

Яла çит çурçĕр тĕлĕнче,

Тĕрт алăка — каять ярах:

Лартман унта нимле çăра.

«Панельлĕ çĕнĕ çурт чӳречинчен...»


Панельлĕ çĕнĕ çурт чӳречинчен

Пăхса ларать салхуллăн вата карчăк,

Те çут куççуль юхать ун куçĕнчен,

Те йăлтăрать сӳнме пĕлмен çут шанчăк.

 

Ырми-канми ĕçленĕ-тĕр ялта.

Тен, халиччен алне тытман туя та.

Эп хам та ял ачи-çке, тупата, —

Ун тунсăхне чĕремпеле туятăп.

 

Сисетĕп: чунĕпе вăл ялĕнчех,

Хăйне курать кĕтӳ кĕртме тухассăн.

Анчах вучахĕ сӳннĕ килĕнче,

Çавăншăнах сывлать-тĕр халĕ ассăн.

 

Ĕмĕчĕпе вăл халĕ те ялтах,

Унти масар çинче — мĕнпур тăванĕ.

Хула таврашĕ ют ăна йăлтах,

Анчах та ватлăхра мĕскер тăвайăн?

 

Панельлĕ çĕнĕ çурт чӳречинчен

Ăçта пăхан — унта тĕтре те тĕтĕм.

Ват карчăка хĕрхентĕм чĕререн,

Сисмесĕрех унпа пĕрле эп йĕтĕм.