Чӑваш Республики урлӑ «Атӑл» М-7 трасса 15 ял-хула патӗнчен иртет. Федераци ҫулӗ пулнӑ май машинӑсем йышлӑ хутлаҫҫӗ. Иртен-ҫӳрене каҫса ҫӳреме кансӗр. Ҫавна шута илсе автобус чарӑнӑвӗсем тата ҫуран ҫӳрекенсене каҫмалли ҫул патӗнче хунарсем ҫаксан аван.
«Волго-Вятскуправтодор» федерацин хысна учрежденийӗн халӑхпа ҫыхӑну тытакан специалисчӗ Лира Нурсаитова пӗлтернӗ тӑрӑх, хунарсене М-7 ҫулӑн Чӑваш Енри виҫӗ участокӗнче вырнаҫтарӗҫ: Кипечкасси (км 629+511 — км 630+010), Шупашкаркасси (км 632+202 — км 632+652) тата Апаш (км 665+473 — км 665+91) тӗлӗнче.
Питтикасси тата Энтри Пасар ялӗсем патӗнче светофор вырнаҫтарӗҫ.
Шупашкар районӗнчи Кипечкасси ялӗнче пурӑнакан ҫынсем «Про Город» хаҫата хӑйсен пӑтӑрмахӗ пирки каласа панӑ. Пӗр уйӑх каялла ялта кӗрт йыттисем таҫтан тупӑннӑ. Вӗсем выльӑх-чӗрлӗхе тапӑнаҫҫӗ-мӗн, кушаксене вӗлереҫҫӗ.
«Паян 10 сехетре йытӑсем пирӗн качакана тапӑнчӗҫ. Вӑл вилчӗ. Тепри суранланчӗ», - каласа кӑтартнӑ пӗр хӗрарӑм ҫӳлерех асӑннӑ хаҫата. Ял ҫыннисем вырӑнти админстрацие кӗрт йыттисем пирки пӗлтернӗ, анчах лешсем хальлӗхе нимӗн те туман. Ҫынсем йытӑсем ачасене тапӑнасран хӑраҫҫӗ, хӑйсем те урампа утма шикленеҫҫӗ.
«Нивушлӗ вырӑнти влаҫа ҫапкаланчӑк йытӑсене пеме укҫа-тенкӗ уйӑрса памаҫҫӗ?» - пӑшӑрханать ҫав хӗрарӑм.
Шупашкар районӗнчи Станьял ялӗ ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ Чемен картинче ӗнер Пӗтӗм Раҫҫей шайӗнчи Ҫимӗк уявне ирттерчӗҫ. Тепӗр май ӑна Хравути пуххи теҫҫӗ. Ҫӗнӗрен чертсе тӑратнӑ уяв кӑҫал иккӗмӗш хут иртрӗ. Уяв ячӗ хравути (ыхра вути) курӑк ятӗнчен пулнӑ.
Хравути пуххине сумлӑ хӑнасем, инҫетрен килнисем ҫитнӗччӗ. Вӗсем хушшинче — Культура министрӗн ҫумӗ Вячеслав Оринов, Вӑрман-Ҫӗктер ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Олег Ерманов, Шупашкар районӗн пуҫлӑхӗ тата ыттисем пулчӗҫ.
Хравути пуххи пуҫланас умӗн вырӑнти таврапӗлӳ музейне уҫрӗҫ. Унта Таврапӗлӳҫӗсен пӗрлӗхӗн ертӳҫи Сергей Сорокин паллаштарчӗ.
Уяв кӑсӑклӑ та савӑнӑҫлӑ иртрӗ. Халӑх кунта Раҫҫейӗн чылай регионӗсенчен хӑнасем пухӑнчӗ — Якутинчен те Мускавран та, тата ытти тӑрӑхсенчен те пулчӗҫ. Уяв йӗркелӳҫисем пире пӗлтернӗ тӑрӑх хӑнасем ҫавӑн пекех Майамирен, Швейцарирен те ҫитнӗ.
Вӑрман-Ҫӗктер ял тӑрӑхне кӗрекен кашни ял хӑйӗн кӗтесне йӗркеленӗ, апат-ҫимӗҫне хатӗрленӗ. Вӗсен ӗҫме-ҫимипе ятарлӑ комисси паллашрӗ, кашни ял кӗтесне хак парса тухрӗ. Кашни 15 ял хӑйӗн кӗтесне хӑйне евӗр йӗркеленӗ. Сӗтеллисем апат-ҫимӗҫпе пуянччӗ, тӗрлӗ йӑла-йӗркесемпе паллаштарчӗҫ.
Чӑваш Енре 12 ҫынна пӑр илсе кайма тытӑннӑ. Телее, вӗсене ҫӑлнӑ. Ку паян ирхине Шупашкар районӗнчи Кипечкасси ҫывӑхӗнче пулнӑ.
Пӑр ҫыранран катӑлса кайнӑ. Ун ҫинче вара 12 пулӑҫӑ пулнӑ. Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫийӗнчех ҫитнӗ. Вӗсене ҫӑлас операци 2 сехете тӑсӑлнӑ.
Пулӑҫӑсене 11 сехет 5 минутра ҫӑлнӑ. МЧС пӗлтернӗ тӑрӑх, пурне те ҫыран хӗррине, Шомик ялӗ ҫывӑхӗнче, кӑларнӑ. Халӗ вӗсен сывлӑхӗ тӗлӗшпе хӑрушлӑх ҫук.
Чӑваш тавраплӳҫисен союзӗн председателӗ Сергей Сорокин вӑй хунипе Станъял ялӗнче 2015 ҫулхи юпан 10-мӗшӗнче кӗрхи сӑра уявӗ пулса иртрӗ. Шурӑ юр ҫинчи ку Кӗрсӑри йӑлтах ҫӗнӗлле кӗрлерӗ. Кун пекки халиччен тата ӑҫта пулнине эпӗ курман та, илтмен те. Пӗтӗм ял хутлӑхӗн халӑхӗ харӑслатса пухӑнчӗ. Чӑнах та, Н.И. Ашмарин ҫырнӑлла «ҫакӑ пирӗн халӑхсем пӗр сӑмахпа кӗр тӑвать» тени пулчӗ-тӑр вӑл.
Малтанах Мускав Мӑнҫулӗ хӗрринчи тӑватӑ башньӑллӑ Чемен карти текен хулаш йӗри-тавра ялҫ-ялӑн йывӑҫсем лартрӗҫ, стан пӳрчӗсене капӑрлатрӗҫ, кӑвайтсем чӗртсе, 16 хуран ҫакса яшка та шӳрпе пӗҫерчӗҫ. Унтан хулаш варринчи ҫавра шилӗк ҫине хӑпарса Ҫӑкӑр касрӗҫ, Пичке пуҫларӗҫ, ҫичӗ метр ҫӳллӗш Асӑну юпи лартрӗҫ, вара халӑх юрларӗ-ташларӗ, кашни стан кӗреки умне пухӑнса кӗр-кӗрлесе сӑйланчӗ.
Кунти халӑх хирти ӗҫсене пӗтерсен авалтанпах юпа е чӳк уйӑхӗнче Кӗрсӑри ирттернӗ. Кӗр мӑнтӑрӗпе сӑра туса, икерчӗ пӗҫерсе, автан е чӑхӑ пусса, тӑвансене пӗрле пухса канашланнӑ, хӑналаннӑ. Эпӗ ӳснӗ вӑхӑтра кӗрсӑрине «колхоз ӗҫки» тетчӗҫ.
Ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Кипечкасси ялӗнче те пысӑк уяв иртнӗ. Унти халӑх та ял уявне паллӑ тунӑ. Кӑҫалхипе вӗсем ӑна ҫиччӗмӗш хут йӗркеленӗ.
Чи малтанах сцена ҫине ялти сумлӑ ватӑсене кӑларнӑ. Вӗсем чӑвашсен йӑлине пӑхӑнса «Асран кайми аки-сухи» юрра шӑрантарнӑ. Унтан хӑнасене ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илнӗ, килте вӗретнӗ сӑрапа сӑйланӑ.
Вӑрман-Ҫӗктер ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Александр Кудряшов, ЧР салтак амӑшӗсен комитечӗн председателӗ Лариса Егорова тата депутатсем ентешӗсене ҫак уявпа саламласа нумай ӑшӑ сӑмах каланӑ.
Уява Элӗк районӗнчи Тушкасси ялӗнчи «Ҫутӑ ӗмӗт» эстрада ушкӑнӗ килнӗ. Атӑлъялӗнчи «Ҫамрӑк хунавсем» те юрӑ-ташӑпа савӑнтарнӑ.
Самай пӗрӗхекен ҫумӑр кипечкассисене хӑратман. Уявра хуран яшкипе сӑйланнӑ вӗсем, тулли сӗтел хушшине ларса савӑннӑ.
Сӑнсем (7)
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (06.11.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, -2 - -4 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ҫӗнӗ Пӑвара шкул уҫӑлнӑ. | ||
| Лисаев Иван Иванович, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Тимӗр Акташ, чӑваш публичисчӗ, журналисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Сатур Станислав Николаевич, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Хуракасси шкулӗ ҫунса кайнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |