Раҫҫейри паллӑ журналист Владимир Соловьёв Чӑваш Ен Элтеперне Олег Николаева пысӑка хурса хакланӑ. Ун пирки вӑл профессионаллӑ экономист тесе каланӑ.
Сӑмах май каласан, Олег Николаев, чӑн та, экономист пӗлӗвне илнӗ. Олег Алексеевич 1998 ҫулта И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчен вӗренсе тухнӑ, аслӑ шкулта пулас Элтепер экономика теорине ӑша хывнӑ.
«Полный контакт» стрим ертӳҫи Владимир Соловьев нумаях пулмасть Чӑваш Ен ертӳҫинчен мини-интервью илнӗ. Сумлӑ журналист ҫавӑн чухне Олег Николаев пирки ҫапла каланӑ: «Эсир профессилле тата пӗлӳ енчен экономист пулни курӑнать. Уҫӑмлӑ тата татӑклӑ калатӑр. Апла пулсан, эсир палӑртса хунӑ программӑсем вӑхӑтра пурнӑҫа кӗрессе шанма пулать».
Ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Турцири Стамбул хулинче Пӗтӗм тӗнчери журналсен 11-мӗш куравӗ уҫӑлнӑ.
Унта пурӗ 34 ҫӗршывран пуҫтарӑннӑ. Ҫав шутра — Раҫҫей, Македони, Болгари, Ирак, Иран, Дубай, Косово, Венгри, Палестина, Египет, Казахстан, Узбекистан, Кӑркӑсстан, Азербайджан, Молдова, Туркменистан...
Турцинчи курав хутшӑнакан Елена Атаманова журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫҫейрен виҫӗ республика хутшӑннӑ: Чӑваш Ен, Тутарстан, Пушкӑртстан. Елена Атаманова «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, «тӗрлӗ халӑх ҫыннисем» куравра «Хыпар» издательство ҫурчӗн кӑларӑмӗсене пахаланӑ, алла тытса асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗннӗ.
«Турцин культурӑпа туризм министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Ахмед Демирджан хӗрӗпе Невапа килчӗ. Нева "Теттепе" кӑсӑкланчӗ, пӗрле вӗренекен тусӗсене шкулта чӑваш журналӗпе паллаштарасси пирки каларӗ», — тесе ҫырнӑ хыпарта.
Елчӗк районӗнчи Ҫӗнӗ Тускел ялӗ хӑй вӑхӑтӗнче пушанса юлнӑ. 2000-мӗш ҫулсен пуҫламӑшӗнче унтисем кӳршӗллӗ региона тухса кайнӑ.
Ҫавӑн пек шӑпа ытти хӑш-пӗр яла та пырса ҫапнӑ. Вӗсенчи кил-ҫурта ҫынсем дача евӗр ҫеҫ усӑ курнӑ. Халӗ вара ялсем ҫӗнӗрен вӑй илеҫҫӗ. Вӗсене тӑван тӑрӑхне таврӑннӑ ҫынсем ҫӗнӗ ҫуртсем хӑпартса лартса яла чӗрӗ сывлӑш, пурнӑҫ сывлӑшӗ кӗртеҫҫӗ. Ҫавӑн пеккисенчен пӗрисем — маларах эпир асӑннӑ Ҫӗнӗ Тускелӗнчи Кирилловсем.
Тӑван тӑрӑхне таврӑннӑ ҫынсен пурнӑҫӗпе ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, «Россия 24» канал «Герои среди нас» (чӑв. Паттӑрсем пирӗнпе юнашар) кӑларӑмра паллаштарнӑ. Сюжет анонсӗ тӑрӑх хакласан, Кирилловсем хыт-хура ашкӑракан вырӑна тасатса тирпейленӗ, чаплӑ ҫурт хӑпартса лартнӑ, халӗ ҫемье сурӑхсем ӗрчетет.
Ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти политехника техникумӗн студенчӗсем окоп чавнӑ. Тӗрӗсрех каласан, вӗсем ку ӗҫе ОБЖ урокӗнче пурнӑҫланӑ.
Ҫакна ӳкернӗ видеона тата сӑнӳкерчӗксене "Контактри" ушкӑна лартнӑ. Кун хыҫҫӑн окоп чавнӑ студентсене федераци массӑллӑ информаци хатӗрӗсем, телеграм-каналсем кӑтартнӑ.
Техникум пӗлтернӗ тӑрӑх, ку урок программӑпа килӗшӳллӗн иртнӗ. Студентсем ҫар службипе хӳтӗлев пӗлӗвне вӗреннӗ. Урокра вӗсем выртса пемелли окоп чавнӑ.
Ку статьяна тахҫанах ҫырма палӑртнӑччӗ. Кахала пула, тата ытти ӗҫсем хупӑрласа илнине пула паянхи кунччен те вӑл сайтра вырнаҫаймарӗ. Ҫавах та ҫак ӗҫе тӑсни сиенлӗ пуль. Палӑртнӑ ӗҫе тем тесен те тумаллах. Пӗр планласа хунӑ статьяна ҫырмаллах.
Цензура мӗн иккенне тӗрлӗ энциклопедисене кӗрсе пӗлме пулать. Ытла инҫе каймӑпӑр, СССР вӑхӑтӗнче тухнӑ энциклопедине пӑхар. Цензурӑллӑ патшалӑхра ҫав япала пирки мӗн ҫырнӑ-ха? Цензура вӑл официаллӑ влаҫ органӗсем халӑха ҫитерес информацие тӗрӗслесе тӑни, ала витӗр кӑларни имӗш. Кӑна юрать, кун пирки вара юрамасть тени. Тӗллевӗ вара пӗр-пӗр шухӑша е идейӑна сарӑласран хупласа хуни.
Эп вара цензурӑна тепӗр май куратӑп. Ҫук, термин тӗлӗшӗнчен хирӗҫлеместӗп. Цензура вӑл чӑн та ун пек е кун пек пӗр-пӗр информацие сарассине хупласа хуниех. Ҫакна саккун урлӑ та (вӗсене маларах ятарласа йышӑнса) тӑваҫҫӗ, саккунсӑр та. Маншӑн вара цензурӑллӑ патшалӑх ӳпӗнме пуҫланӑ карап пек. Цензурӑна пула карапӑн пӗр енне кӑна тиеҫҫӗ те (тиевӗ вырӑнӗнче кунта ӗнтӗ информаци пулса тӑрать) вӑл вара ҫавна пула тӳрӗ тӑрас вырӑнне пӗр еннелле тайӑлать.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Туктамӑш ҫыннисем ялта шыв ҫуккишӗн пӑшӑрханаҫҫӗ. Вырӑнтисем шыв кӗртмешкӗн 2020 ҫулта укҫа пуҫтарнӑ, анчах паянхи кун та шыв кӗртмен. Ҫакӑн пирки Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев «Рекорд» радио журналисчӗн тата тата радио итлекенсен ыйтӑвӗсене хуравланӑ чухне палӑртса хӑварнӑ.
Регион ертӳҫи пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал 857 объекта хута ямашкӑн укҫа-тенкӗ пӑхса хунӑ. «Кашни яла шывпа тивӗҫтерме тӑрӑшӑпӑр, анчах пӗр вӑхӑтра тумалли ӗҫ мар ку», — тенӗ Олег Алексеевич.
Калаҫура тӗрлӗ ыйтӑва хускатнӑ. Чылайӑшне хаксем ӳсни кулянтарать. Олег Алексеевич каланӑ тӑрӑх, юлашки вӑхӑтра хаксем чакма тытӑннӑ. Стройматериалсен хакӗ 20 процент чакнӑ-мӗн.
Паян, пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци радиовӗн «Самана таппи» кӑларӑмӗнче Чӑваш халӑх сайчӗн редакторӗ Николай (Аҫтахар) Плотников тата Игорь Алексеев чӑваш хастарӗ пулчӗҫ. Вӗсемпе тӑван халӑхӑмӑр пуласлӑхӗшӗн хыпса ҫунса тӑракан публицист, журналист Лидия Филиппова калаҫрӗ.
Николай Плотникова эпир Чӑваш халӑх сайтне тытса пыни тӑрӑх пӗлетпӗр. Анчах вӑл тата Игорь Алексеев чӑваш Википедине те аталантарма нумай тӑрӑшнӑ.
Аҫтахар Плотников пирки каласан, тӑван халӑхӑмӑр чӗлхине аталантарас тесе (ҫав шутра цифра тӗнчинче те) хӑйӗн укҫи-тенкине шеллемесӗр нумай тӑрӑшать.
«Маяк» радио эфирӗнче чӑваш культурине аталантарасси пирки калаҫнӑ. Тата уҫӑмлатсарах каласан, Иркутск тӑрӑхӗнче аталантарасси пирки сӑмах хускатнӑ.
Радио эфирне Иркутск тӑрӑхӗнчи чӑвашсен «Юлташ» автономийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева, ҫавӑн пекех Иркутск облаҫӗн Правительствипе Иркутск облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗн общественнӑҫпа тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен управленийӗн пуҫлӑхӗ Ольга Куриленкова, Белоруҫсен культурин юлташлӑхӗн ертӳҫи Алена Сипакова хутшӑннӑ.
Вероника Тимофеева районсене ӳпкелесе калаҫнӑ. Автономие 8 ҫул ертсе пынӑ вӑхӑтра чӑвашсем пурӑнакан районсенче чӑваш
культурине аталантарас ыйтусемпе ырӑ улшӑну пулманнине палӑртнӑ вӑл. «Муниципалитет пӗрлешӗвӗсем халӑхӑн хӑй тӗллӗнлӗхне сарассипе пуҫарусем тумаҫҫӗ, кӗтсе лараҫҫӗ», — палӑртса хӑварнӑ вӑл. Вероника Тимофеева Залари районне ҫеҫ ырӑпа асӑнса хӑварнӑ.
Республика хыснинчен икӗ хаҫата пулӑшу памашкӑн укҫа уйӑрнӑ. Вӗсем – «Советская Чувашия» тата «Грани» хаҫатсем. Ку хушӑва кӑрлач уйӑхӗн 31-мӗшӗнче ЧР Министрсен Кабинечӗ Председателӗ Олег Николаев алӑ пуснӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта тухса тӑракан «Грани» кӑларӑма кӑҫал 2 миллион та 129 пин тенкӗ панӑ. Республика шайӗнчи «Советская Чувашия» хаҫата 5 миллион та 560 пин тенкӗ лекнӗ.
Ҫак кӑларӑмсем кашни ҫулах пулӑшӑва тивӗҫеҫҫӗ. Пӗлтӗр, сӑмахран, «Советская Чувашия» хаҫата 5 миллион та 290 пин тенкӗ панӑ, «Грани» хаҫата – 2 миллион та 50 пин тенкӗ.
Ухсай Яккӑвӗн юбилейне Чӑваш Енри Карач ялӗнче те паллӑ тунӑ. Кун пирки Пушкӑртстанри «Урал сасси» хаҫатра ӗнер хыпарланӑ.
Чӑн та, иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче чӑваш халӑх поэчӗ Ухсай Яккӑвӗ ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитрӗ. «Урал сасси» хаҫатра пӗлтернӗ тӑрӑх, «унӑн юбилейне поэт ҫут тӗнчене килнӗ Слакпуҫ ялӗнче тата республикӑри тӗрлӗ ял-хуласенче ҫеҫ мар, Чӑваш Енри Куславкка районӗнчи Карач ялӗнче те анлӑн уявланӑ». Кун пирки поэтӑн аслӑ хӗрӗ, Шупашкар хулинче пурӑнакан Ольга Яковлевна, пӗлтернӗ.
Пӗлменнисене пӗлтерер: Карач – Ухсай Яккӑвӗн мӑшӑрӗн, паллӑ чӑваш ҫыравҫин Мария Ухсайӑн, тӑван ялӗ. Ухсай Яккӑвӗ хӑйӗн нумай хайлавне ҫав ялта ҫырнӑ, ҫав шутра «Тутимӗр» трагедипе «Кӗлпук мучи» поэмӑна та.
+0.3 °C