«Граждан пуҫарӑвӗ» общество организацийӗн хастарӗсем ыйтӑм ирттернӗ. Ҫынсенчен чылайӑшӗ Чӑваш Енри ҫулсене виҫӗ балпа ҫеҫ хакланӑ. Респондентсен 6,24 проценчӗ ҫеҫ ҫулсене лайӑх хак панӑ.

Ыйтӑма республикӑри 26 муниципалитетра ирттернӗ. Кашни тӑрӑхрах 40 ҫынран кая мар ыйтнӑ. Пӗтӗмпе 1082 водителӗн шухӑшне ыйтса пӗлнӗ.

Пур муниципалитетра та респондентсем япӑх ҫулсем пирки ҫеҫ аса илнӗ. Лайӑххи темшӗн пуҫа килмен. Элӗк, Вӑрнар, Улатӑр районӗсенче ҫулсем питӗ япӑххи ҫиеле тухнӑ. Патӑрьел, Ҫӗрпӳ районӗсенче ҫулсем лайӑх еннелле улшӑннӑ. Вӑрнар поселокӗнче вара арканнӑ ҫул нумай. Улатӑрта ҫулсем ҫинчи шӑтӑк-путӑка хӑйӑр тултарнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче вара кирпӗчпе сапланӑ.

Улатӑрти 2-мӗш шкулта юсав ӗҫӗсем ирттернӗ чухне ҫурӑлман мина тупнӑ. Росгвардин Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вырӑна хӑвӑртах ҫитнӗ ОМОН ӗҫченӗсем вӑл 82 миллиметрлӑ минометлӑ мина пулнине ҫирӗплетнӗ.

Шкулта тупнӑ мина ҫын сывлӑхӗшӗн тата пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратнӑ. Ҫар припасне тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ӑна взрыв пуласран контейнера хурса ятарлӑ полигона илсе тухнӑ, унта тӗп тунӑ.

Халӗ ҫав мина вӗренӳ учрежденине мӗнле лекнине тӗрӗслеҫҫӗ.

Улатӑрти районсем хушшинчи прокуратура тӑлӑхсен прависене аслисем епле пӑхӑннине тӗрӗсленӗ. Ҫапла тума надзор органне вӗсене усрава илнисен ашшӗ-амӑшӗ пулӑшу ыйтни хистенӗ.

Прокуратура Улатӑр хула администрацийӗн тата муниципалитетри хӑш-пӗр ача пахчисен: «Колокольчик» (чӑв. Шӑнкӑрав), «Звездочка» (чӑв. Ҫӑлтӑрчӑк), «Светлячок» (чӑв. Ҫутӑ хурт), «Теремок» (чӑв. Чаплӑ пӳрт), «Родничок» (чӑв. Ҫӑлкуҫ), «Сказка» (чӑв. Юмах) — ӗҫӗ-хӗлне тӗрӗсленӗ. Вӗсенче ачасене пӑхса тӑнишӗн саккуна пӑсса укҫа илнӗ.

Тӑлӑхсене усрава илнисенчен вӗренӳшӗн укҫа тӳлеттермелле мар. Ку йӗркене РФ саккунӗсемпе пӑхса хӑварнӑ. Улатӑрсем апла ҫӑмӑллӑхпа тем сӑлтавпа тивӗҫтерме килӗшмен. Ашшӗ-амӑшӗ Улатӑр хула администрацийӗн право экспертизин специалисчӗсенчен те пулӑшу ыйтса пӑхнӑ. Шӑпӑх ҫав орган опекӑпа попечительство енӗпе ӗҫлет. Унтисем ку ҫӑмӑллӑх усрава илнисене пырса тивмест тесе ӗнентернӗ.

Саккуна пӑсакан ача пахчисен ертӳҫисен тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ.

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ирттернӗ канашлура ачасен ҫуллахи канӑвне епле йӗркеленине тишкернӗ. Ҫуллахи сменӑра канма 465 организаци хӑйӗн алӑкне уҫнӑ. Ҫу каҫипе 39 пин ача вӗсенче канӗ.

Чӑваш Енӗн ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Сергей Дмитриев канӑва йӗркелекенсем хӑрушсӑрлӑх ыйтӑвне те тимлӗх уйӑрнине ӗнентернӗ. ЧР вӗренӳ министрӗ Юрий Исаев та лару-тӑрӑва ырланӑ. Ку пӗтӗмлетӗве эпир Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ кӗске хыпар тӑрӑх тӑватпӑр.

Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ Улатӑрти «Янтарный» уйлӑхран Пӑрачкаври ача ҫуртӗнче ӳснӗ 15-ри пике тухса тарнине пӗлтернӗччӗ. Каярах ача чиперех тупӑннине, уйлӑхран ирӗклӗн тухса кайма пултарнӑ фактпа прокуратура тӗрӗслев ирттерсе яваплисен ячӗпе асӑрхаттару хучӗ ҫырнине те Чӑваш халӑх сайчӗ ҫырнӑччӗ.

«Газпа усӑ курнин парӑмӗ 1,5 миллиарда яхӑн пуҫтарӑнса кайнӑ. Парӑм мӗншӗн пухӑнать?» — ҫак ыйтӑва ӗнер иртнӗ канашлура республика ертӳҫисем сӳтсе явнӑ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ку ыйту хуравне шыранӑ. Ыйтӑва вӑл канашлӑва хутшӑннӑ район-хула пуҫлӑхӗсене панӑ.

Усӑ курнӑ пулӑшупа вӑхӑтра татӑлмалли каламасӑрах паллӑ. Ҫав вӑхӑтрах республика влаҫӗсем ҫывӑх вӑхӑтра Йӑлӑмра газ кӗртме пуҫласшӑн. Ӑна валли Газпром укҫа уйӑрасса шанаҫҫӗ. Газпа парӑм пухӑнса кайнине кура «кӗмӗл» уйӑрас енпе йывӑрлӑх сиксе тухасси шиклентерет.

Парӑмӑн пысӑк пайӗ, 90,5 проценчӗ, хуласенче пуҫтарӑннӑ. Улатӑр хулинче вӑл — 110,3 млн тенкӗ, Канашра – 71,2 млн, Ҫӗмӗрлере – 154,8 млн, Шупашкарта – 685,7 млн.

Ҫӗртме уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Улатӑрти «Янтарный» ача-пӑча уйлӑхӗнчен 15-ри хӗрача ҫухалнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, канма кайнӑ хӗрача уйлӑхран хӑй тухса кайнӑ. Ача Пӑрачкаври ача ҫуртӗнче ӳснӗ. Директор амӑшӗпе иккӗшӗн хушшинчи хутшӑну лайӑхах маррине пӗлтернӗ. Ача шӑпах ҫавна пула тухса тарма пултарнӑ тесе шухӑшлатчӗҫ.

Турра шӗкӗр, хӗрача таса сывах, ӑна шыраса тупнӑ. Апла пулин те уйлӑхран ача тухса кайма пултарни йӗркеллӗ япала мар. Ҫавна кура прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ. Надзор орган шухӑшланӑ тӑрӑх, уйхлӑхра канакансемпе ӗҫлесе ҫитерейменни палӑрнӑ. Хуралҫӑсен тимсӗрлӗхне палӑртнӑ. Уйлӑхра хурала лайӑхрах йӗркелемелли куҫкӗрет. Уйлӑх ертӳҫисем ача ҫухалнине право органӗсене ҫийӗнчех пӗлтермен.

Палӑртнӑ кӑлтӑк пирки прокуратура уйлӑх ертӳҫисен ячӗпе асӑрхаттару хучӗ ҫырса панӑ.

Ача-пӑча уйлӑхӗнчен 15-ри ача ҫухалнӑ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе прокуратура ӗҫлӗ.

Хӗрача уйлӑхран хӑй тухса кайнӑ. Ку Улатӑрти «Янтарный» уйлӑхра пулнӑ. Хӗрача Пӑрачкаври ача ҫуртӗнче ӳснӗ. Директор каланӑ тӑрӑх, вӑл йывӑр кӑмӑллӑ, амӑшӗпе иккӗшӗн хушшинчи хутшӑну лайӑхах мар. Ача шӑпах ҫавна пула тухса тарма пултарнӑ.

Ку ӗҫпе прокуратура кӑсӑкланать. Уйлӑхра тӗрӗслев ирттерӗҫ, ертӳлӗхпе должноҫри ҫынсен ӗҫне хак парӗҫ.

Хӗрача хура толстовка, кепка, тӗттӗм кӑвак леггенсы, кеда тӑхӑннӑ пулнӑ. Ҫумӗнче сумка пур. Куҫӗ кӑвак, ҫӳҫӗ хулпуҫҫи таран. Хӑй 160-165 сантиметр ҫӳллӗш.

Улатӑрта пурӑнакансем Комаров урамӗ пирки пӑшӑрханаҫҫӗ. «Контактра» халӑх тетелӗнчи «Подслушено Алатырь» ушкӑнра хӑйӗн ятне кӑтартма ыйтман ҫын унти хӑтлӑх ҫуккине пӗлтернӗ. Унта ҫырнӑ тӑрӑх, виҫӗ ҫурта хута янӑ хыҫҫӑн йӗрке туман. Строительсем ҫуртсене хӑпартасса хӑпартнӑ. Анчах унта пыма тата унтан иртсе кайма меллӗ мар-мӗн. Сӑмаха ҫирӗплетме ҫав ҫын сӑнӳкерчӗк те вырнаҫтарнӑ.

Нумай хутлӑ виҫӗ ҫурта хӑпартакансем туалетне те ҫавӑнтах хӑварнӑ, кабельсем те унтах йӑваланаҫҫӗ. «Пирӗн ҫырусене администраци хуравламасть», — тесе ҫырнӑ унта. Вырӑнти тӳре-шара халӑх пӑшӑрханӑвне хӑлхана та чикмест тенипе пуҫлӑхсем килӗшесшӗн мар. Вӗсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ҫуртсене туса кӑна пӗтернӗ, ҫавӑнпа тирпейлесе ӗлкереймӗн.

Ҫулсем япӑххи халӗ чылайӑшне тӗлӗнтермест пулӗ. Улатӑра каякансем вара чӑннипех те тарӑхаҫҫӗ. «Йӗпреҫ – Улатӑр» ҫул ала пек шӑтӑк-путӑклӑ, водительсен ҫул хӗррипе кайма тивет.

Инна Зубкова Йӗпреҫ районӗнчен Улатӑра кайнӑ чухне ҫулсем мӗнле пулнине видео ӳкернӗ. Хӑш-пӗр вырӑнта тӳрех, тепӗр ҫӗртре вара кайма май ҫук. Шӑтӑклӑ пулнӑран водительсен ҫул хӗррипе кайма тивет.

ЧР Транспорт министерстви ку ҫула кӑҫал юсама палӑртнине пӗлтернӗ. 131-мӗш ҫухрӑмран тытӑнса юсӗҫ. Пӗтӗмпе – 11 ҫухрӑм. Кун валли 85 миллион тенке яхӑн уйӑрма палӑртнӑ.

Улатӑрсем вырӑнти влаҫа хирӗҫ митинга тухасшӑн. Халӑх чуна ыраттаракан ыйтусене сӳтсе явмашкӑн пухӑнасшӑн.

Митинга ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнче хулан кӑнтӑр пайӗнчи лапамра ирттерме палӑртнӑ. Мероприятие ирттересси пирки вырӑнти администрацие пӗлтернӗ. Заявленире 100 ҫын таран пухӑнассине палӑртнӑ.

Митинг йӗркелӳҫи Эдуард Мочалов кашниех мӗн пӑшӑрхантарни пирки калама пултарнине пӗлтернӗ. Унӑн шухӑшӗпе, татса паман ыйту нумай, вӗсене пурнӑҫа кӗртмелле.

Митинг 12 сехетрен пуҫласа 14 сехетчен пулӗ. Лапам Мускав тата Тельман урамӗсем хӗресленнӗ вырӑнта вырнаҫнӑ. Паллах, полицейскисем йӗркене тӗрӗслесе тӑрӗҫ.