Пӗр-пӗр предприяти е учреждени, е тата уйрӑм ҫын пирки халӑха каласа парассипе ятарлӑ специалистсем тар тӑкнине пирӗнтен чылайӑшӗ пӗлет. Ют чӗлхерен кӗнӗ сӑмахпа усӑ курса каласан, пиар теҫҫӗ-ха ӑна. Пиар енӗпе тӑрӑшакансен ӗҫӗнче хӑйсен ятарлӑ вӑрттӑнлӑхсем пур.
«Ӗмӗр пурӑн — ӗмӗр вӗрен», — тенине тӗпе хурса пурӑнакансен талпӑнмалли-ӑнтӑлмалли яланах тупӑнать. Акӑ, патшалӑх служащийӗсем «Халӑхпа ӗҫлессинчи тухӑҫлӑ PR» программӑпа квалификацие ӳстерес тесе кӗҫех парта хушшине ларӗҫ.
Кун пирки патшалӑх заказӗсем пирки хыпарламалли официаллӑ сайтра пӗлтерӳ тухнӑ. Унта каланӑ тӑрӑх, вӗрентекене суйлама Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗ уҫӑ аукцион ирттерет. Пӗлтерӳре ҫырнӑ тӑрӑх, парта хушшине 25 служащи ларӗ. Вӗсен ӑсталӑхне пурӗ 72 сехет хушши туптамалла. Анчах кунне 8 сехетрен ытла «тиемӗҫ». Патшалӑх служащийӗсене вӗрентме пӗтӗмпе 189 пин тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Шупашкар хулинчи психика чирӗсене сиплемелли пульницӑра пушар-тактика вӗрентӗвӗ иртнӗ. Тӗп тӗллев — инкек-синкек вӑхӑтӗнче тӗрӗс-тӗкел меслетсемпе усӑ курса пульницӑра выртакан ҫынсене пулӑшу кӳресси. Ҫакӑн йышши тӗрӗслеве Мускав облаҫӗнчи психиатри пульницинче пушар тухнӑ хыҫҫӑн ирттерме тытӑннӑ.
Вӗренӳ ӗҫӗ вӗҫленнӗ хыҫҫӑн медицина ӗҫченӗсемпе инспекторсем пушар вӑхӑтӗнче халӑхӑн хӑйне мӗнле тытмалли ҫинчен ятарлӑ инструктаж ирттернӗ.
Кун йышши вӗренӳ пульницӑсемшӑн усӑлли пулни пытармасӑрах паллӑ — инкек-синкек тухсан меслетсемпе тӗрӗс усӑ курса ҫынсен пурнӑҫӗсене те упрама пулӑшӗ.
Юлашки шӑнкӑрав кунӗ шкул пӗтерекенсем валли яланах чуна пӑлхатакан, салхуллӑ самант. Чӑваш Енӗн вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх ҫу уйӑхӗн 24–25-мӗш кунсенче республика шкулӗсем юлашки шӑнкӑрав кунне уявлаҫҫӗ.
Асӑннӑ кунсенче Шупашкарта хӑйсен юлашки шкул шӑнкӑравне 6 992 вӗренекен илтӗҫ. Вӗсенчен вунпӗрмӗш класс пӗтерекесем — 2 773 вӗренекен тата 9 класс ачисем, вӗсен шучӗ — 3 919.
Яланхилле шкулсенче уяв линейки иртӗ. Шкул вӗренсе тухакансене Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн элчисем тата хула, муниципалитет администрацийӗсем саламлӗҫ.
Юлашки шӑнкӑрав кунне хӑш-пӗр вӗренекенсем Хусана, Йошкар-Олана, Шупашкара эксурсийӗ кайма кӑмӑл тунӑ. Ятарлӑ шӑнкӑрав уявне халаланӑ мероприятийӗсем Николаев паркӗнче тата Лакрей вӑрманӗнче ирттерме палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх ытларикун Шупашкарта, ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче республикӑра ӗҫлекенсен шалу укҫийӗ мӗнле шайра тӑнине сӳтсе яврӗҫ.
Республикӑра ҫак хушӑра медицина тата социаллӑ енпе ӗҫлекенсен шалу укҫине хӑпартмалли программӑна пурнӑҫлама пуҫланӑ. 2012 ҫулта тухтӑрсен вӑтам ӗҫ укҫи 25 784 тенкӗпе танлашнӑ. Кӑҫал вӗрентекенсемпе ача пахчи ӗҫченӗсем шалӑва пӗлтерхи ҫулсенчен ытларах илме пуҫланине палӑртнӑ. Вӗрентекенсен уйӑхне вӑтамран 17 363 тенкӗ, шкул ҫулне ҫитмен ачасен учрежденийӗсенче ӗҫлекенсен вӑтамран 14 420 тенкӗ тухнӑ иккен.
Культура министерствинче шантарнӑ тӑрӑх вӗсене пӑхӑнакан учрежденисенче халӑхӑн шалу укҫине виҫӗ хутччен ӳстерме палӑртнӑ. Паянхи куна илсен унти халӑх вӑтамран 9 пин илет иккен. Кусем малашне тухтӑрсенчен те ытларах илме пуҫлӗҫ тесе шутларӑр пулсан — йӑнӑшатӑр, виҫӗ хутччен тени кунта ӗҫ укҫине кӑҫал ака, утӑ тата юпа уйӑхӗсенче хӑпартассине ҫеҫ пӗлтерет. Юпа уйӑхӗ алӑкран шаккама пуҫласан вӗсен вӑтам ӗҫ укҫийӗ 10 пине ҫеҫ ҫитет имӗш.
И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх универстетри чӑваш филологийӗпе культура факультетне, вырӑс филологи тата журналистика факультетне кӑҫалхи абитуриентсене йышӑнма Раҫҫей вӗренӳ министерстви бюджет вырӑнне уйӑрса паман пулнӑ-мӗн. Ку хыпар асӑннӑ факултьтет ӗҫченӗсене самаях пӑшӑрхантарнӑ. Вара мӗне пула гуманитарлӑ факультетсене уйӑрса хӑварас тенӗ? Ҫак ӗҫ-пуҫа ӑнлантарас тесе Чӑваш Енӗн вӗренӳ министерсви хутшӑннӑ.
Ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пресс-конфиренцире вӗренӳ министрӗ Владимир Иванов пӗлтернӗ тӑрӑх факультетсем бюджетлӑ вырӑнсӑр тӑрса юлни «техника йӑнӑшӗпе» пулнӑ имӗш. «Чӑваш патшалӑх университечӗ патшалӑх тытӑмӗнче тӑрать, ҫавна май кашни ҫулах бюджет вырӑнӗсене илес конкурсра хутшӑнать. Кӑҫал та ҫавӑн пекех. Раҫҫей министерстви ЧПУ адресне янӑ ҫырура чӑваш филогийӗпе культура, вырӑс тата журналистика факультечӗсенче бюджетлӑ вырӑнӗсен шутне палӑртман. Ҫак пулӑма вара техника йӑнӑшӗпе ҫыхӑнтараҫҫӗ Раҫҫей министерствинче», — пӗлтерет Владимир Иванов.
Вӑрнарти 1-мӗш вӑтам шкул ертӳҫин лавне район администрацийӗн вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче пулса тӑрӑшнӑ Елена Григорьева туртма пуҫланӑ. Кун пирки Вӑрнар район администрацийӗн сайчӗ хыпарлать.
Вӗрентӳ тытӑмӗнче вӑл 1984 ҫулта алла диплом илнӗренпех тӑрӑшать иккен. Физикӑпа математика учителӗн специальноҫӗллӗскер ачасене пӗлӳ парассипе чылай ҫул тимленӗ. Вунӑ ҫула яхӑн вӑл районти вӗренӳ пайӗнче вӑй хунӑ.
Пӗтемӗшле вӑтам пӗлӳ паракан учрежденийӗсенче пултаруллӑ, вӗренӳре те мӗн пур ӑмӑрту-конкурсенче самай хастар, тӑрӑшуллӑ вӗренекенсене ҫулсерен Элӗк районӗн администраци пуҫлӑхӗн ятарлӑ стипендийӗпе тивӗҫтернӗ. Кӑҫал та ку йӑла пӑрахӑҫланман. Иртнӗ кунсенче Элӗк районӗн администраци пуҫлӑхӗ Куликов Александр Николаевич стипендиат ятне тивӗҫекенсен ятарлӑ хутне алӑ пуснӑ. Ҫапла вара 2013 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа 2014 ҫулхи нарӑсӑн 28-мӗшччен пӗтемӗшлӗ вӑтам пӗлӳ паракан учрежденийӗсенче ӑс пухакан 7 вӗренекен кашни уйӑхра ятарлӑ стипенди илсе тӑрӗҫ.
Стипендиатсен списокӗ:
◇ Запасова Ирина, 10 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Иванова Кристина, 9 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Романова Анастасия, 9 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Герасимов Данил, 9 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Ильдер Иван, 9 класс вӗренекенӗ («Мӑн Ямаш вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Борисова Татьяна, 9 класс вӗренекенӗ («Б.
2013 ҫулта Пӗрлӗхлӗ патшалӑх экзамена республикӑра пӗтемпе 8 367 вӗренсе тухакан (вӗсенсен вӑтам шкултан вӗренсе тухнисем 7809, коледжпа техникум учрежденийӗсенчен — 127 тата пӗлтӗрхи ҫулсенче вӗренсе тухнӑ 431 ҫамрӑк тытӗҫ.
Чӑваш Енӗн вӗренӳ министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх вӗренсе тухакансем ытларах гуматитарлӑ ӑслӑлӑхсене кӑмӑлаҫҫӗ. Пӗтӗмлетнӑ тӑрӑх вӗсем ҫак вӗренӳ предмечӗсене суйланӑ:
«Обществознани» (экзамен тытакансем 63,05%), «Истори» (23,96%) , «Акӑлчан чӗлхи» (10,43%).
Хими, биологи, физика ӑслӑлӑхсене кӑмаллакансем йышӗ вара «Физика» предметне суйланӑ — 32,21 процент, «Биологи» предметне — 23,88 процент, «Хими» — 14,82 процент.
Экзамен тытакансене пурне те ӑнуҫу сунас килет. Ҫак йывӑр тапхӑра тӳссе ирттерме вӑй-хал, чӑтӑмлӑх самаях ҫиттӗрчӗ.
Вӗренӳ министерстийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх республикӑра шкул автобусӗсене улӑштарас ӗҫ пуҫарӑннӑ. Кӑҫал ҫичӗ ҫул каялла шкулсенче ӗҫлеме пуҫланӑ транспорта ҫӗнӗ автобуссемпе улӑштарӗҫ. Вӗсен шучӗ 49 ҫитет. Хула бюджечӗ ҫак паха ӗҫ валли ятарласа 63 миллион тенке уйӑрнӑ.
— Пӗрремӗш ПАЗ маркӑллӑ автобусем паян хулана ҫитрӗҫ. Авӑн уйӑхӗ умӗн республика Пежо маркӑлла самай хӑтлӑ автобуса туянма палӑртнӑ. Паянхи куна паркра шкулсем валли ятарлӑ 325 автобус тӑрать. Мӗн пур автобуссенче ГЛОНАСС системи пур, — пӗлтереҫҫӗ Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерствин пресс-службинче.
Ҫӗнӗ автобусем пуҫсӗр вӗренӳ литературине, компьтер, спорт тата столовӑй валли ҫӗнӗ ӗҫ хатӗресем туянма палӑртнӑ.
Ҫӗнӗ автобусем ачасене вӗренӳ учрежденийӗсене хӑвӑрт тата хӑтлӑхлӑ туртарма пултарасси ҫинчен хула шкул директорӗсем шансах тӑраҫҫӗ.
Ҫапла, Шупашкар районӗнчи Ҫатра-Лапсар шкулӗнче 7-мӗш класра вӗренекен Прокопьева Екатерина 1-мӗш вырӑн йышӑннӑ.
Ака уйӑхӗн вӗҫӗнче Раҫҫей шайӗнче акӑлчан чӗлхипе «The Mystery of the British History» ятлӑ викторина иртнӗ. Унта инҫет майпа хутшӑнмалла пулнӑ. Викторинӑра ачасен Аслӑ Британипе ҫыхӑннӑ ыйтусем ҫине акӑлчанла хуравламалла пулнӑ тата пултарулӑх ӗҫне тӑратма тивнӗ.
Ӗнер, ҫӑвӑн 15-мӗшӗнче викторинӑна пӗтӗмлетнӗ — Катьӑн ӗҫне 1-мӗш вырӑн (чи нумай балл пухакансене) парса хакланӑ. Мала тухнӑ ачасем Чӑваш Енрен татах та пур — Шупашкарти 41-мӗш шкулти темиҫе ача 3-мӗш вырӑн йышӑннӑ.
«The Mystery of the British History» викторинӑна «Фактор роста» ЦДМ ирттернӗ. Вӗсем тӗрлӗ предметпа викторина-конкурс таврашне хатӗрлеҫҫӗ.
+25.3 °C