Кӳршӗри Хусан хулинче тӗрӗк тӗнчин «Тӗрӗккурав – 2014» (TürkVisyon) телеюрӑ конкурсӗ иртмелле. Кӑҫалхипе вӑл иккӗмӗш хут иртет. Пӗрремӗшӗ пӗлтӗр Турцири Эскишехир хулинче иртнӗ.
Тутарстанри суйлав тапхӑрӗ ӗнер, авӑнӑн 20-мӗшӗнче, «Пирамида» культурӑпа кану комплекӗнче иртнӗ. Унта Айтар Сулейман ҫӗнтернӗ. Ҫавӑн пекех хӑйсен юрӑҫисене Пушкӑртстан, Саха Якути, Азербайджан, Турци, Казахстан тата ыттисем ярас шухӑшлӑ.
«Тӗрӗккурав – 2014» финалӗ «Татнефть-Аренӑра» чӳкӗн 19-мӗшӗпе 21-мӗшӗсенче иртмелле. Пӗтӗмӗшле ҫак мероприяти валли 4 миллион укҫа уйӑрнӑ, вӗсенчен 1 миллион та 870 пине — «ТМВ-TV» телеканал панӑ. Финалпа ҫурмафинала тӗнче шайӗнчи 38 телеканал кӑтартмалла. Билет хакӗ 200 тенкӗрен пуҫласа 800 тенкӗ таран тӑрать, сутма пуҫланӑ ӗнтӗ.
Конкурса «Еврокурав» евӗрлӗ хатӗрленӗ пулин те пирӗн чӑвашсем унта пӗрре те хутшӑнман. Пӗлтӗр иртнӗ конкурс хыҫҫӑн хӑш-пӗр хаҫат Турцире «пантюркизм» вӑй илет» тесе, ун валли турккӑсем юрӑ-кӗвӗпе те усӑ кураҫҫӗ тесе ҫырнӑран Чӑвашри культура ҫыннисем унта хутшӑнас темен пулас. Официаллӑ влаҫ сайтӗнче те ку конкурс пирки пӗр сӑмах та тупӑнмарӗ.
Чӑваш Енре чи хӑтлӑ кил хуҫалӑхӗсене палӑртнӑ. Ку конкурс 10-мӗш ҫул иртет. Ҫак тапхӑрта пӗчӗк ялсем те илемленме тытӑннӑ. Конкурса хутшӑнакансен йышӗ ҫулсерен ӳсет. Хальхинче 70-ӗн хутшӑнма кӑмӑл тунӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене пилӗк номинацире палӑртнӑ. Жюрин конкурс ӗҫӗсене пӑхса тухнисӗр пуҫне кил хуҫалӑхӗсене ҫитме тивнӗ. Социаллӑ тытӑмри учрежденисен хушшинче Куславккари «Атӑл» вӑй-хал культурипе спорт комплексӗ ҫӗнтернӗ. Вӑрмар районӗнчи Кивӗ Вӑрмарта пурӑнакан Еньковсен килӗнче чи нумай чечек ӳсет-мӗн.
Урамсен хушшинче Улатӑр районӗнчи Кивӗ Эйпеҫри Шкул урамне чи хӑтли тесе палӑртнӑ. Канаш районӗнчи Николаевсен кил хуҫалӑхне чи илемлисен йышне кӗртнӗ.
Конкурс ҫӗнтерӳҫисемпе призерӗсене укҫан хавхалантарӗҫ. Кӑҫал вӗсем пӗр-пӗрин хушшинче 583 пине яхӑн тенке пайлӗҫ.
Авӑн уйӑхӗн 3–5-мӗшӗсенче Воронеж облаҫӗнчи «Воронежское» ӑратлӑх енӗпе ӗҫлекен предприятире техник-осеменаторсен Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӗ иртнӗ. Кун пек ӑмӑртӑва икӗ ҫулта пӗрре йӗркелеҫҫӗ. Раҫҫей шайӗнчи ӑмӑртӑва регионсенче ҫӗнтернисем пухӑнаҫҫӗ.
Чӑваш Енрен унта Комсомольски районӗнчи «Рассвет» (чӑв. Шурӑмпуҫ) ял хуҫалӑх копперативӗнчи Петр Зверев хутшӑннӑ. Ку енпе тӑрӑшакансем хушшинче арҫынсем сайра. Каҫал тӑрӑхӗнче те ҫавах. Петр Васильевич профессии ӑсталӑхӗн ӑмӑртӑвӗсенче яланах хастар. Кӑҫалхипе икӗ хутчен вӑл республикӑра ҫӗнтерсе Раҫҫей шайне ҫитме тивӗҫнӗ. Маларах ун пек шайри конкурса 2008 ҫулта хутшӑннӑ.
Хальхи ӑмӑртӑва 60 ытла регионти 80 ытла специалист хутшӑннине пӗлтерет Петр Зверев. «Малти вырӑна тухман пулин те хутшӑнни паха», — тет вӑл.
Чӑваш халӑх сайчӗ паян хӑйӗн 9 ҫулхи ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвать. Шӑп та 9 ҫул каялла Чӑваш халӑх канашлӑвӗ уҫӑлнӑччӗ (ку каҫӑпа эсир сыхланса юлнӑ чи кивӗ темӑпа паллашма пултаратӑр). Хӑй вӑхӑтӗнче эпир ҫак куна Чӑваш халӑх сайчӗн ҫуралнӑ кунӗ пек йышӑнтӑмӑр. Ун хыҫҫӑн пирӗн порталӑн сайчӗ ӗҫлесе кайрӗ (юпа уйӑхӗнче), сӑнсен галлерейи тата ытти пайсем. Пирӗн портал унтанпа электронлӑ вулавӑшпа, электронлӑ сӑмахсарсемпе, мероприятисен, кун пулӑмӗсен пайӗсемпе пуянланчӗ. Сайт сӑнӗ те ҫулран ҫул улшӑнса пычӗ (хыпар ӳкерчӗкӗнче эсир сайтӑн малтанхи сӑнне курма пултаратӑр). Вӑхӑт иртнӗ ҫемӗн пирӗн порталран хӑш-пӗр пайсем ҫухални те пулчӗ — сӑмахран, юрӑсем уҫласа илмеллине эпир хупрӑмӑр (хальхи вӑхӑтра вӗсене ытти чылай сайтра уҫласа илме май пур).
Паянхи кун эпир сире валли сайтра информаципе ытларах тивӗҫтерме тӑрӑшатпӑр. Ҫавна май пирӗн темиҫе хыпарҫӑ ӗҫлет. Ҫывӑх вӑхӑтра вырӑсла пайра та хыпарсене ҫӗнетсе тӑма пуҫласшӑн.
Ҫитес ҫул пирӗн портал 10 ҫул тултарӗ, ҫавна май эпир ҫӗнӗ конкурссем йӗркелеме тӗв туса.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Ача-пӑча драматургийӗн регионсем хушшинчи лабаратори-форумне ирттерет. Ку проекта ҫӗршывӑн Культура министерстви театр ӳнерӗшӗн кирлӗ пулӑм тесе ырланӑ май пурнӑҫа кӗртме укҫа та уйӑрнӑ.
Лабораторие пухнӑ май театр ачасемпе ҫамрӑксем валли ҫыракан наци драматургӗсен регионсем хушшинчи конкурсне йӗркеленӗ. Конкурса Чӑваш Ентен, Пушкӑртстанран, Утмӑрт тата Коми республикисенчен, Мускавран, Питӗртен, Ҫӗнҫӗпӗртен, Екатеринбургран, Самартан, Чӗмпӗртен, Анапӑран, Калугӑран, Воронежран, Аҫтӑрхантан, Волгоградран, Омскран, Сургутран, Железногорскран, Красногорскран, Анат Тагилтан, Курск облаҫӗнчи Львовран тата Белоруҫпа Литва Республикисенчен 60 пьеса тӑратнӑ.
Юпан 20–24-мӗшӗсенче ӗҫсен авторӗсем Шупашкара Регионсем хушшинчи лабораторие килсе ҫитӗҫ. Форума театр критикӗ, ӳнер пӗлӗвӗн кандидачӗ, Раҫҫей хулисенчи нумай семинар авторӗ Ирина Мягкова ертсе пырӗ. Экспертсен шутӗнче Мускаври Валерий Персиков режиссер та пур.
Чи лайӑх пьесӑсемпе Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ театр артисчӗсем эскизлӑ постановкӑсем кӑтартӗҫ, унтан вӗсене сӳтсе явӗҫ.
Кӑҫалхи ҫул пирӗн патшалӑхра Культура ҫулталӑкӗ тата Раҫҫейри Аслӑ Британи ҫулӗ. Ҫавна шута илсе «Просвещени» издательствӑри ют чӗлхесен уйрӑмӗ ака уйӑхӗнче Раҫҫей тата Британи символӗсен конкурсне ирттерчӗ.
Конкурса хутшӑнакансен ятарлӑ чӗре шаблонӗ ҫине Раҫҫей тата Аслӑ Британи символӗсене 5-шер ӳкерсе ярса памаллаччӗ. Унсӑр пуҫне мӗншӗн вӑл е ку символа суйласа илнине акӑлчан чӗлхипе ӑнлантарса памалла пулнӑ. Конкурса пурӗ 1 933 ӗҫ тӑратнӑ, вӑл шутра Чӑваш Республикинчен те.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанаш шкул вӗренекенӗсем шкулти акӑлчан чӗлхи вӗрентекенӗ Галина Вячеславовна Зотова ертсе пынипе 10 ӗҫ ярса панӑ. Авӑнӑн 1-мӗшӗнче ҫӗнтерӳҫӗсен списокне пичетленӗ. Пурӗ 242 ҫӗнтерӳҫӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсем хушшинче пирӗн республикӑран улттӑн: Вӑрмартан икӗ ӗҫ, Канашран тата Штанашри 2 ӗҫ. Хӗрлӗ Чутай районӗнчи ҫак авторсен ӗҫне суйланӑ: Галина Зотовӑн ӳкерчӗкне тата Наталия Парикова, Диана Майоровӑпа Светлана Пахинова пӗрле сӑнарланӑ ӳкерчӗке. Ачасен ӳкерчӗкӗнче кашни ҫаврака пӗр сюжета сӑнарланӑран символсем унта ытларах вырнаҫнӑ. Ачасен шухӑшӗпе Аслӑ Британине арӑсланпа Бик Бен сехет сӑнарлать пулсан, Раҫҫее — матрешка, упа тата Мускаври Василий Блаженный храмӗ.
Чӑваш Енӗн вӗренӳ тытӑмӗн ҫӗнӗ логотип. Унӑн никӗсӗнче кӗнеке тата монитор сӑнарӗ вырӑн тупнӑ. Кӗнеке варринчи элемент шухӑшлава тата вӗренӗве пӗлтерет. Кӗнеке тӑрринче «Виҫӗ хӗвел» — 8 кӗтеслӗ виҫӗ ҫӑлтӑр вырнаҫнӑ. Ку вӑл илемелӗхпе лайӑхлӑха палӑртать.
Логотип авторӗ — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ Юрий Пичугин дизайнер. Юрий Викторович пӗлтернӗ тӑрӑх, логотипа хатӗрленӗ чухне вӑл конкурса ярса панӑ ӗҫсемпе усӑ курнӑ. Унта, сӑмах май, 78 эскиз ярса панӑ. Вӗсен авторӗсем — 6 ҫулхисенчен тытӑнса 65-чченхисем. Ҫавсен хушшинче ачасемпе студентсем те, тивӗҫлӗ канурисем те пулнӑ.
Логотипа йышӑниччен эскизсене тӗнче тетелӗ урлӑ халӑхпа сӳтсе явнӑ. Кунта 1500-е яхӑн ҫын хӑйӗн шухӑшне пӗлтернӗ. Сасӑлавра 10 эскиза суласа илнӗ. Ҫавсен авторӗсене Вӗренӳ министерстви Тав ҫырӑвӗсемпе хавхалантарӗ.
Шел те, юлашки вӑхӑтра хатӗрлекен ӗҫсенче чӑваш чӗлхипе, республикӑра патшалӑх чӗлхи шутланать пулин те, усӑ курмаҫҫӗ. Ак ҫак логотипа та вырӑсла кӑна хатӗрленӗ. Вӗренӳ министерстви ӑна йышӑнни пирӗн республикӑра вӗренӳре пӗр вырӑс чӗлхи валли кӑна вырӑн пуррине кӑтартать ахӑр.
«Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти республикӑра пурӑнакансене «Ҫирӗп ҫемье — елейлӗ ачалӑх» конкурса хутшӑнма чӗнет.
Фотоконкурс тӗллевӗ ҫемье институтне ҫирӗплетесси, кил-йыш хаклӑхне ҫынсем хушшинче сарасси, ҫемьери йӑла-йӗркене аталантарасси тенӗ. Кунсӑр пуҫне конкурс хитре сӑн ӳкерме пултаракан пултаруллӑ ачасене тупса палӑртасси тесе каланӑ. Хӑйне евӗр тупӑшӑва миҫе ҫулхисен хутшӑнма юранине кӗске хыпарта каламан та, анчах номинацисем тӑрӑх унта ачасем хутшӑнмалли сисӗнет: «Анне аллин ӑшши», «Манӑн атте чи лайӑххи», «Пирӗн юратнӑ асаннесемпе асаттесем», «Ҫемье портречӗ», «Анне, атте тата эпӗ — спорт ҫемйи», «Ҫемье канӑвӗн савӑнӑҫлӑ саманчӗсем», «Манӑн ҫемье — манӑн пуянлӑхӑм».
Фотоконкурс юпан 31-мӗшӗччен пырать. Ӗҫсене konkurs-21@mail.ru электронлӑ адреспа йышӑнаҫҫӗ. Конкурс условийӗпе «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин регионти уйрӑмӗн сайтӗнче паллашма пулать иккен.
Чӑваш Енре тивӗҫне пурнӑҫланӑ чухне пуҫ хунӑ пушарнӑйсене халалласа лартма палӑртнӑ палӑк эскизӗн конкурсне ирттереҫҫӗ.
ИӖМ ирттерекен конкурса пурте хутшӑнма пултараҫҫӗ. Эскиза А3 калӑпӑшла хут ҫине тӗрлӗ тӗспе ӳкермелле. Ӑна электрон мелпе те хатӗрлеме май пур.
Палӑк эскизӗ миҫе листа йышӑнни пӗлтерӗшлӗ мар. Вӗсене ӳнер тӗлӗшӗнчен те, ӑна пурнӑҫа мӗнле кӗртме пултарасси енчен те хаклӗҫ.
Пулас палӑк эскизӗн авторне авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗнче палӑртӗҫ. Ҫӗнтерӳҫе РФ ИӖМӗ ятарлӑ парнепе хавхалантарӗ.
Ачасем ҫу вӑхӑтне усӑллӑ ирттерччӗр тесе аслисем тӑрӑшаҫҫӗ. Чылай тӑрӑхра ачасем валли конкурс йӗркелеҫҫӗ.
Акӑ Шупашкар районӗнчи Ҫырмапуҫ ял тӑрӑхне кӗрекен Чӑрӑшкасси ачисем ҫурлан 1-мӗшӗнче «Ҫуллахи мисс — 2014» ята илессишӗн тупӑшнӑ. Мероприяти темиҫе номинаципе иртнӗ: «Хӑвӑнпа паллаштар та тум пирки каласа кӑтарт», «Тупмалли юмахсен конкурсӗ», «Кам ытларах чечек пухать», «Мана ӑнлан» тата ташӑ конкурсӗ.
Конкурса хутшӑнакансем хастарлӑхне, пултарулӑхне кӑтартнӑ. Мероприяти савӑнӑҫлӑ иртнӗ, ҫавӑнпа кашни конкурсҫа кӑмӑллӑ юлнӑ.
Мероприяти вӗҫӗнче жюри «Ҫулла мисне» палӑртнӑ. Ҫак ята ҫулҫӑсенчен ҫӗленӗ сараппан тӑхӑннӑ Даша Леонтьева тивӗҫнӗ.
+20.3 °C