Ксюша Максимов комӑна кӗрсе ӳкнӗренпа ҫур ҫул иртнӗ. Мӗнле улшӑнусем пулнӑ? Амӑшӗ Ирина Максимова халӗ тӗ хӗрӗпе юнашарах, ӑна самантлӑха тӑ пӗччен хӑвармасть.
Ксюша Шупашкарти ача-пӑча медицина центрӗнче выртать. Ӑна ятарлӑ аппаратпа сывлаттараҫҫӗ. Нумаях пулмасть Пӗтӗм Раҫҫейри «Вера» ыркӑмӑллӑх фончӗ Ксюша валли питӗ хаклӑ медицина хатӗр-хӗтӗрӗ ярса панӑ. Вӑл пулӑшнипе амӑшӗ Ксюшӑна киле илсе кайма пултарӗ.
Ирина Максимова хулара хваттер туянасшӑн, мӗншӗн тесен Етӗрне районӗнче пульница вӑйлах мар. Шупашкарта пурӑнсан вара кирек хӑш вӑхӑтра та васкавлӑ медпулӑшу ҫитет.
Халӗ Ирина ҫӗнӗ аппаратпа усӑ курма вӗренет. Фонд Ксюша валли ятарлӑ матрас, кравать те ярса пама шантарнӑ.
Аса илтерер: Ксюша Максимов кӑрлач уйӑхӗнче спорт ӑмӑртӑвӗнче хӑйне япӑх туйнӑ. Кайран вӑл комӑна кӗрсе ӳкнӗ. Тухтӑрсем унӑн пуҫ мими вилнине калаҫҫӗ.
Шупашкарти Гладков урамӗнче вырнаҫнӑ Республикӑри ача-пӑча пульници умӗнче Станислав Николаев ача-пӑча хирургне халалласа ӗнер бронза палӑк уҫнӑ.
Станислав Николаев тухтӑр ача-пӑча хирургинче тарӑн йӗр хӑварнӑ. Вӑл 1950 ҫулта Шупашкар районӗнчи Анаткас Тӑрӑн ялӗнче ҫуралнӑ. Хусанти медицина институтӗнчи педиатри факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ. Пӗр вӑхӑт вӑл Республикӑри клиника пульницинче хирурги уйрӑмне ертсе пынӑ, Республикӑри ача-пӑча пульницинчи пӗрремӗш хирурги уйрӑмӗн заведующийӗнче ӗҫленӗ.
Станислав Николаевӑн ывӑлӗ Николай Николаев та халӗ — республикӑри паллӑ хирург тата Чӑваш Енӗн Патшалӑх канашӗн депутачӗ. Вӑл Федерацин ортопедипе травматологи центрӗ уҫӑлнӑранпах унта тӗп врачра тӑрӑшать.
Республикӑра пӗчӗк ача ҫывӑрнӑ чухнех вилнӗ. Кун пирки «Про Город» редакцине Марина Кравцева пӗлтернӗ.
Ку пӑтӑрмах Сӗнтӗрвӑрри районӗнче пулнӑ. Район пульници ача вилнине ҫирӗплетнӗ. Тӗп тухтӑрӑн ҫумӗ Людмила Албутова ача асфиксие пула сывлама чарӑннӑ. Халӗ оперативлӑ следстви мероприятийӗсем ирттереҫҫӗ.
Тӑванӗсем каланӑ тӑрӑх, кӑкӑр ачи ҫывӑрнӑ чухне вилнӗ. Темиҫе сехет маларах ӑна прививка тунӑ. Халӗ ку ӗҫе следовательсем тишкереҫҫӗ. Экспертиза ирттереҫҫӗ. Кӑтартӑвӗсем тепӗр уйӑхран ҫеҫ паллӑ пулӗҫ.
Юлашки ҫулсенче хӗрарӑмсенчен хӑшӗсем тӗрлӗ сӑлтава пула килте ача ҫуратма тытӑнса кайрӗҫ. Ҫакна вӗсем тем тӗрлӗ те ӑнлантараҫҫӗ. Килте ҫуратас йӑла, тӗпрен илсен, анӑҫран килет тесе палӑртаҫҫӗ. Тепӗр тесен, пирӗн чӑваш хӗрарӑмӗсем те, Анӑҫа-мӗне кайса курмасӑрах килтех ҫуратнӑ. Анчах... ку вӑл, чӑн та, ӗлӗк пулнӑ. Хирте тырӑ вырнӑ вӑхӑтрах амӑшӗ пулса тӑнисем сахал-им?
Тухтӑр патне каймасӑр ача ҫуратнине теприсем пульницӑсенчи тӳрккеслӗхпе сӑлтавлаҫҫӗ. Чӑн та, шурӑ халатлисем кӑнттаммине, шел пулин те, час-часах асӑрхама тивет. Халӗ ку енӗпе тӗп врачӗсем ҫирӗп ыйтма тӑрӑшнӑҫи пулаҫҫӗ-ха. Пульницӑсен ӗҫӗшӗн яваплисем те кӑлтӑк пирки хӑйсене систерме ыйтаҫҫӗ, этикӑпа деонтологи виҫисене пӑхӑнманшӑн явап тыттарма шантараҫҫӗ.
Хӗрарӑмсем килте ҫуратма пуҫлас йӑла иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче пуҫланса кайнине пӗлтереҫҫӗ. Ун чухне тӗнчери аталаннӑ ҫӗршывсенчи пульницӑсенче те ҫӗрекен чирсем сарӑлма тытӑнса кайнӑ. Ку вӑл тин ҫеҫ ача ҫуратнӑ хӗрарӑмсемпе ачисен хушшинче тӗл пулнӑ. Унтан чир тата шаларах кайнӑ: пневмони, менингит, йывӑр гастроэнтерит, омфалит, остемиолит, мастит, эндометрит тата йышшисем аталанма пуҫланӑ.
Канашра ача-пӑча валли поликлиника уҫӑлнӑ. Хальхи вӑхӑтра унти территорисем хушшинчи медицина центрӗнче 11 пин ытла ачана пӑхса тӑраҫҫӗ. Ача-пӑча поликлиники 15 ача пахчипе 10 шкула пӑхса тӑрӗ.
Сывлӑха тӗрӗслесе тӑракан ҫав ҫурта уҫнӑ май хӑйӑва уҫма та ачасенех шаннӑ.
Ун пек мероприятисенче тӳре-шарана тав тӑвасси йӑлана кӗнӗ тесен те юрать. Канашри мӗнпур ашшӗ-амӑшӗн ячӗпе Спиридоновсен ҫемйи правительствӑна тав тунӑ. Сӑмах калаканӗ арӑмӗ пулнӑ. «Мана кирлӗ пулӑшӑва тухтӑрсем кӳрессине, ача пӑхма вӗрентессине, врачсене яланах шанма май пуррине хам опыт тӑрӑх калатӑп», — хӑпартланса калаҫнӑ ҫамрӑк амӑшӗ. Хӑй вӑл медицина сестрин сертификатне кӗҫех илессине, Канашра тухтӑрта ӗҫлес кӑмӑллине пӗлтернӗ.
Чӑваш Енри васкавлӑ медпулӑшу тухӑҫлӑ ӗҫленине палӑртнӑ. Кун пирки ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Алла Самойлова пӗлтернӗ.
«Ҫӗнӗ васкавлӑ пулӑшу» проект Чӑваш Енри 1 муниципалитетра 2003 ҫулта старт илнӗ. Пульницӑсен автопаркне ҫӗнетес ӗҫе харпӑр организаци илнӗ. Ку, Алла Самойлова каланӑ тӑрӑх, лайӑх витӗм кӳнӗ.
Тухтӑрсем, виҫӗ ҫул каяллахипе танлаштарсан, пациентсем патне 1,5 минут хӑвӑртрах ҫитме пуҫланӑ. Вӗсем вӑтамран 12,7 минутра килеҫҫӗ. Ҫул ҫинче авари пулсан вара 10,7 минутра ҫитеҫҫӗ.
Кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнчен пуҫласа «Ҫӗнӗ васкавлӑ пулӑшу» проект тепӗр виҫӗ муниципалитетра вӑй илнӗ. РФ Президенчӗ РФ Сывлӑх сыхлавӗн министерствине ку опыта ҫӗртме уйӑхӗччен тишкерсе пӗтерме ыйтнӑ.
Шурӑ халатлисем тем туса та ӗлкӗреҫҫӗ: чирлӗ ҫынсене йышӑнаҫҫӗ, вӗсене сиплеҫҫӗ. Хушсан ташласа юрлама та, агитбригада йӗркелсе ӑмӑртӑва хутшӑнма та пултараҫҫӗ.
Артистла пултаракан тухтӑрсем сывлӑх сыхлав учрежденийӗсенчи агитбригадӑсен хушшинчи ӑмӑртура хӑйсен пултарулӑхне кӑтартнӑ.
Конкурс Шупашкар хулинчи тӗп пульницӑра иртнӗ.
Вӗсене республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Алла Самойлова: «Сире эпӗ ҫынсене сипленишӗн кӑна мар, хӑвӑр профессипе мӑнаҫланнишӗн те тав тӑватӑп», — тесе каланӑ. Ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнчи конкурса хулари 20 пульница хутшӑннӑ. Унччен икӗ кун маларах иртнинче районтисем ӑмӑртнӑ. Шупашкартисенчен 1-мӗш номерлӗ клиника пульници, васкавлӑ пулӑшу кӳрекен пульница тата Хулари стоматологи малтанхи вырӑнсене пайланӑ.
Республикӑри онкологи диспансерӗнче меланомӑна тупса палӑртас тӗллевпе акци ирттернӗ. Шупашкар ҫыннисем тур паллине ӳкернӗ сӑнсене ярса панӑ, специалистсем патне приёма килнӗ.
Ҫав кун специалистсенчен 138 ҫын пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсенчен 4-шӗн усал шыҫӑ пулма пултарать. 9-шӗ тӗлӗшпе иккӗленнӗ. Специалистсем электронлӑ почтӑпа ярса панӑ тур паллин ӳкерчӗкӗсене те тишкернӗ. Вӗсем 164 анкета пӑхса тухнӑ. 40 ҫыннӑн меланома пулма пултарассине пӗлтернӗ. Вӗсене приема килме йыхрав янӑ.
Ку ыйту питӗ ҫивӗч пулнӑран акцие тӑсма палӑртнӑ. Онкологсем хӗвел ҫинче сахалрах пулма, унран хӳтӗлекен кремпа усӑ курма, соляри пирки манма сӗнеҫҫӗ.
Мускавра шар курнӑ Елчӗк ҫынни ахаль-махаль ҫын мар. Вӑл — РФ Инкеклӗ ӗҫсен министрӗн канашҫи Валерий Шуйков.
Чӑваш Енри кӑнтар енчи маларах асӑннӑ ҫав районти Шӑмалакра 1958 ҫулхи ҫӗртмен 23-мӗшӗнче ҫуралнӑ. И.Я. Яковлев ячӗллӗ ЧППУран вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн комсомол органӗсенче ӗҫленӗ. РФ халӑх депутачӗ пулнӑ, РФ Аслӑ Канашне суйланнӑ. РФ Наци политикин патшалӑх комитечӗн ертӳҫин ҫумӗнче тӑрӑшнӑ. Инкеклӗ ӗҫсен министерствин департаментӗнче 10 ҫул ытла тӑрӑшнӑ. Валерий Шуйков Инкеклӗ ӗҫсен министерстви чикӗ леш енче ирттерекен гуманитари операцийӗсене темиҫе хутчен те хутшӑнни паллӑ.
Пуҫне амантнӑ В. Шуйкова Мускав варринче тупнӑ, ӑна Боткин ячӗллӗ хулари клиника пульницин реанимаци уйрӑмне вырттарнӑ. Тӗпчевҫӗсем Елчӗк чӑвашне такамсем юри суранлатнӑ пуль тесе те, инсульта пула персе аннипе пуҫне амантман-ши тесе те шухӑшлаҫҫӗ-мӗн.
Чулхулара пулнӑ взрывра шар курнӑ ҫынсене Шупашкара илсе килнӗ. Тухтӑрсем вӗсен сывлӑхӗшӗн пӑшӑрханмалли ҫуккине пӗлтереҫҫӗ.
Ҫак кунсенче сирпӗнсе суранланнӑ икӗ арҫынна тӑван тӑрӑха, Чӑваш Ене, илсе килнӗ. Унччен вӗсем Чулхула пульницинче пулнӑ. Кунта вӗсене тӑванӗсемех илсе ҫитернӗ. Тепӗр арҫынна вара Васкавлӑ медпулӑшу пульницине сипленме хунӑ.
Аса илтерер: сирпӗнӳ ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче пулнӑ. Хута каякан 12 хутлӑ ҫуртра компрессор сирпӗннӗ. Ку тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫав вырӑна тӗплӗ пӑхса тухнӑ, унти япаласене тӗпчев ирттермешкӗн илнӗ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе судмедэкспертиза ирттерме палӑртнӑ. Следовательсен ку пӑтӑрмахра кам айӑплине палӑртас тӗлӗшпе ӗҫлӗҫ.
+18.3 °C