Чӑваш Енӗн прокуратури республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче тӗрӗслев ирттерни пирки эпир пӗлтернӗччӗ _http://www.chuvash.org/news/8871.html_. Прокурорсем мӗн патне пырса тухни халӗ паллӑ иккен.

«Правда ПФО» интернет ҫӑлкуҫ пӗлтерни ҫине таянса «Аргументы и Факты» хаҫат ҫырнине ӗненсен, федераци тата республика хыснинчи укҫа-тенкӗпе усӑ курнӑ чух уҫҫӑнах махинаци тунӑ сисӗннӗ имӗш. Прокуратура тупса палӑртнӑ фактсене халӗ правӑна сыхлакан органсем тӗрӗслеҫҫӗ имӗш.

Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх министерстви Шупашкарти ликерпа водка савутне патшалӑх хысни шутӗнчен 67 миллион тенкӗ субсиди уйӑрни те йӗркеллӗ япала мар-мӗн. Субсиди пирки каласан, хысна укҫи-тенки республика парламенчӗн ертӳҫисем витӗм кӳрекен предприятисене сахал мар уйӑрнӑ пулать.

Тӗрӗслев пӗтӗмлетӗвне Чӑваш Енӗн Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев патне те ҫитернӗ.

Шыва кӗмелли ятарлӑ вырӑнсене йӗркелес тесен вӗсене тӗрӗслемелле. Ҫак ӗҫе пӗве-кӳлӗ хуҫисен санитарипе эпидемиологи службине те, шыв айӗнчи ӗҫсене тӑвакансене те явӑҫтармалла. Малтанхисем шыв пахалӑхне хаклаҫҫӗ пулсан, иккӗмӗшсем — водолазсем — шыв управҫисен тӗпӗнче мӗн пуррипе ҫуккине пӑхаҫҫӗ, кирлӗ пулсан тасатаҫҫӗ.

Асӑннӑ ӗҫе пурнӑҫлама тӑкаклине шута илсе ял тӑрӑхӗсен чылай пуҫлӑхӗ «Ишме юрамасть» текен асӑрхаттарусем ҫырса ҫапать те ӗҫӗ-пуҫӗ пӗтет. Ара, асӑрхаттармасан тӗрӗслемен пӗве-кӳлӗре шыва кӗрекенсемшӗн вӗсем яваплӑ пек пулса тухать-ҫке...

Муркаш районӗнчи Чуманкасси ял тӑрӑхӗ апла хӑтланас темен: ҫынсене ишмелли вырӑн туса парас тесе ҫав ялти Казанчик пӗвене водолазсене чӗнсех тӗрӗслеттернӗ.

Сӑнсем (7)

Паян Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков строительство организацийӗсем хӑйсен гаранти вӑхӑтӗнчи ҫулсене юсанине пӑхса ҫаврӑннӑ. Пуҫлӑх гаранти вӑхӑтӗнчи ҫулшӑн хула пӗр пус та пӗтермесси пирки ҫирӗплетсех каланӑ.

Муниципалитет подряд организацийӗсемпе тунӑ килӗшӳре гаранти вӑхӑтне 5 ҫул тесе палӑртнӑ. Унта-кунта шӑтӑк-путӑк пулса кайсан лешсен кӑлтӑка хӑйсен шучӗпе пӗтермелле.

Тӗрӗслеве хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Калинин кӗперӗнчен тытӑннӑ. 2014 ҫулта ӑна «Дорэкс» предприятие 1,8 миллион тенкӗлӗх юсанӑ. Анчах кӑҫал ҫуркунне кӑлтӑксем палӑрнӑ. Ҫӗнӗрен юсама предприяти 300 пин тенкӗ уйӑрнӑ. Тӗрӗслевччен пӗр кун маларах, ӗнер, «Дорэкс» ҫитменлӗхе пӗтернӗ.

Алексей Ладыков ҫавӑн пекех Кривов урамне, Станциҫум урама ҫитсе тӗрӗсленӗ.

Сӑнсем (50)

Выльӑх апачӗ хатӗрлеме вӑхӑт ҫитни пирки Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви «Агро-Инноваци» хысна предприятийӗ пӗлтерни тӑрӑх васкатать. Ку хыпара вӑл хӑйӗн официаллӑ сайтӗнче ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнчех вырнаҫтарнӑ.

Маларах асӑннӑ хысна предприятийӗ иртнӗ эрнере республикӑри хӑш-пӗр хуҫалӑха ҫитсе унти ял хуҫалӑх предприятийӗсенче выльӑх апачӗ хатӗрлемелли культурӑсем ҫулма хатӗррипе хатӗр маррине пӑхса ҫӳренӗ. Вӗсем «Колос» сӑнавлӑ хуҫалӑхра, «Атлашевский», «Коминтерн», «Новый Путь» кооперативсенче пулнӑ, нумай ҫул ӳсекен курӑка ҫулма вӑхӑт ҫитнине палӑртнӑ. Пӑрҫа йышшисем чечеке ларнӑ, пӗрчӗллисем пучаха ларас патен ҫитнӗ. Апла пулсан вӗсене сенаж хума шӑпах вырӑнлӑ. Кӑштах вӑхӑт иртсен вӗсенчи протеин сахалланса юлать.

Пирӗн республикӑра «Халӑх тӗрӗслевӗ» портал 5 уйӑха яхӑн ӗҫлет. Ҫав хушӑра унта 519 ҫыру ҫитнӗ.

Порталпа усӑ куракансенчен ытларахӑшӗ (61 проценчӗ) тавралӑха хӑтлӑх кӳрессипе ҫыхӑннӑ ыйтӑва хускатать-мӗн. Вӗсем урам тата ял ячӗсене тӗрӗс мар ҫырнишӗн кӑмӑлсӑрланнӑ, нумай хваттерлӗ ҫуртсен умӗсене начар тасатнине палӑртнӑ. Ҫӑхавланисенчен 27 проценчӗ ҫул пахалӑхӗпе тимлеме чӗнсе каланӑ. 10 проценчӗ управляющи компанисен ӗҫӗпе кӑмӑлсӑр.

Ҫӗнӗ ресурса пыракан ҫырусем ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсене ҫийӗнчех ҫитни пирки, ыйтусене 10 кунра хуравлани пирки ӗнентерет Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ. Ӗнерхи кун тӗлне илсен мӗнпур ыйтӑвӑн 96 процентне хуравланӑ. Ахаль чухне 30 кун кӗттереҫҫӗ.

Ҫӗрпӳ районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан ҫын экзотикӑлла кайӑксене тытать иккен. Фермер килӗнче турткӑш тата фазан хӑйсене хуҫа пек тытса ҫӳреҫҫӗ. Усрас тесен тем те тытма юрать-ха, анчах Ҫӗрпӳ фермерӗ кайӑксене профилактика карантинӗ витӗр кӑларман имӗш. Вӑл вӗсене пуллорозпа, туберкеркулезпа, ерекен тата ытти чирпе аптӑранине те тӗрӗслеттермен. Ҫакӑ федераци саккуне пӑсни шутланать. Куншӑн пуҫран шӑлмаҫҫӗ.

Шӑпах ҫавӑн пек ҫаврӑнса тухнӑ та. Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри специалисчӗсем фермера административлӑ майпа явап тыттарма йышӑннӑ май (ку органӑн апла тума ирӗк пур) виҫӗ пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Тивӗҫлӗ мерӑсем йышӑнма мӗнпур тӗрӗслев материалӗсене чӗрчунсен чир-чӗрӗпе кӗрешекен районти станцине ҫитернӗ тесе пӗлтернӗ асӑннӑ орган.

Ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа Раҫҫей ҫыннисем монополипе кӗрешекен федераци службине телекураври реклама хытӑ кайни пирки ҫӑхавлама пултараҫҫӗ.

Ведомство пуҫлӑхӗн ҫумӗ Андрей Кашеваров журналистсене пӗлтернӗ тӑрӑх, ФАС реклама роликӗсенчи сасӑсене тӗрӗслекен лабораторие хута ярӗ. Реклама тата кӑларӑмсен анонсӗн сассин телекураври контентран вӑйлӑрах пулмалла мар-мӗн.

РФ Ҫыхӑну тата массӑллӑ коммуникацисен министрӗн ҫумӗ Алексей Волин ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ведомствӑн телеканалсене тӗрӗслеме ирӗк пур. Ҫавӑн пекех ҫынсем ҫӑхавласан та вӗсем тӗрӗслӗҫ.

Талӑкне 80 ролик таран тӗрӗслеме пултарӗҫ.

Чӑваш Енри наркополицейскийӗсем «Каҫ–2015» оперативлӑ профилактика мероприятийӗ йӗркеленӗ. Пилӗк оперушкӑн ҫав каҫ ҫамрӑксем ушкӑнпа пухӑнакан вырӑнсенче пулнӑ.

Тӑрӑшни харама кайман. Пӗр каҫра вӗсем 20 ытла ҫынна тытса чарнӑ, наркотикӑн саккунлӑ мар ҫаврӑнӑшӗпе ҫыхӑннӑ пилӗк преступлени палӑртнӑ, административлӑ майпа йӗркене пӑснӑ 14 тӗслӗхе асӑрханӑ.

«Каҫ–2015» вӑхӑтӗнче наркополицейскисем федераци шыравӗнчи арҫынна тупса палӑртнӑ. Лешӗ наркотикӑн саккунлӑ мар ҫаврӑнӑшӗпе ҫыхӑннӑ преступлени тунӑ-мӗн те кайран тарса ҫӳреме тытӑннӑ.

Наркотикӑн саккунлӑ мар ҫаврӑнӑшӗпе кӗрешекен федераци службин республикӑри управленийӗн оперативлӑ службин пуҫлӑхӗ Андрей Григорьев хальхи вӑхӑтра каҫхи клубсем малтанхиллех хӑрушлӑх зонине кӗреҫҫӗ. Тӗрӗслев тӗллевӗ, апла пулсан, — преступлени тӑвакансемпе наркотикпа е психотроплӑ япалапа айкашакансене тупса палӑртасси кӑна мар, ун пек преступлени мӗншӗн пулса пынин сӑлтавне пӗлсе ӑна пӗтересси те.

Суя хутпа ӗҫе кӗрсен кӑштахран ним мар ӑшӑ вырӑнсӑр юлӑн. Ун пекки республикӑри влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансене кӗтет. Нумай пулмасть виҫӗ ҫын ӗҫсӗр юлнӑ.

Патшалӑх влаҫ органӗсенче тимлекенсем суйнипе суйманнине, вӗсен тӗлӗшпе федераци саккунӗсем кӑларса тӑратакан йӗркесене епле пӑхӑннине Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗ тӗрӗслесе тӑрать. Черетлӗ тӗрӗслев вӑхӑтӗнче виҫӗ тӳре-шара суя хутсем тӑратни ҫиеле тухнӑ.

Тӗслӗх вырӑнне 2007 ҫулта ӗҫе илнӗ ҫынна асӑнса хӑвармалла. Вӑл пӗлӳ ҫинчен калакан суя хут тӑратнӑ. 1994 ҫулта тата 2000-мӗш ҫулта ӗҫе вырнаҫнӑ тепӗр икӗ ҫын вара 2004 ҫулта аслӑ пӗлӳ илни ҫинчен калакан хутсемпе ҫырлахас тенӗ. Суя хут тӑратакансене 2013 ҫулхи тӗрӗслевре те тупса палӑртнине пӗлтерет Чӑваш Республикин влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ.

Суякан тӳре-шарана ӗҫрен хӑтарнӑ, тӗрӗслев материалӗсене правӑна сыхлакан органсене ярса панӑ.

РФ Сывлӑх министерствин ҫӗнӗ хушӑвӗ ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗнӗ. Унпа килӗшӳллӗн, малашне профессионал водительсене те, ҫав шутра харпӑр усламҫӑсене те, рейса тухас умӗн тухтӑр тӗрӗслӗ. Пассажирсене тата сиенлӗ тиев турттаракансен вара рейс хыҫҫӑн та тӗрӗсленме тивӗ.

Тӗнче тетелӗнчи канашлура ҫынсем ҫакна ырласа йышӑннӑ. Сисчӗвленмелли пурах ҫав. Ав нумаях пулмасть Шупашкарти Эльмен урамӗнче 37-мӗш маршрут водительне тытса чарнӑччӗ. Ҫынсене ир-ирех ӳсӗр турттарнӑ-мӗн вӑл.

Ӗҫпе тивӗҫтерекенсен кунашкал медтӗрӗслевсене хӑйсен укҫипе ирттерме тивӗ. Медиксен лицензиллӗ пулмалла. Тӗрӗслеве ятарлӑ службӑсен водителӗсем, васкавлӑ шӑнкӑравпа ҫула тухаканскерсем, ҫеҫ хутшӑнмасан та пултараҫҫӗ.

Ведомство хушӑвӗнче тӗрӗслев мӗнле иртессине те палӑртнӑ: ӳт температурине, чӗре мӗнле тапнине, юн пусӑмне виҫӗҫ, ӳсӗр пулнипе пулманнине тӗрӗслӗҫ.

Алкотестер юнра алкоголь пулманнине ҫирӗплетет, анчах тухтӑр иккӗленет пулсан водителӗн шӑкне анализ тума пултарӗҫ. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, ку ҫул ҫинчи хӑрушсӑрлӑха ӳстерме пулӑшӗ.