Етӗрне районӗнчи 40 ҫулти арҫын патне харӑсах темиҫе палламан ҫын шӑнкӑравланӑ та унӑн счечӗ ҫинчи укҫа Украинӑна пулӑшма кайни пирки пӗлтернӗ. Хӑйсемпе йӗрке хуралӗн ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ.
Хайхи палламан ҫынсем укҫана кам куҫарнине палӑрма шантарнӑ. Анчах кун валли кредит илмелле те хайхискерсем кӑтартнӑ счет ҫине куҫармалла-мӗн.
Арҫын Етӗрнере кредит илнӗ. Анчах ку ҫитмен. Вара вӑл Шупашкара кайса кредит илнӗ. Ҫапла вӑл ултавҫӑсене 1 миллион та 300 пин тенкӗ куҫарса панӑ.
Кун хыҫҫӑн тин вӑл арӑмне каласа кӑтартнӑ. Мӑшӑрӗ ултавҫӑсем пулнине ӑнланса ӑна полицие кайса заявлени ҫырма хушнӑ.
Арҫын полицире ӑнлантарнӑ тӑрӑх, палламан ҫынсем ӑна вӑйлах хӑратнӑ:кун пирки ҫынна каласан ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарӗҫ, тытса чарма спецназсем килӗҫ-мӗн.
Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкарти 67 ҫулти хӗрарӑм пухнӑ укҫи пӗтсен, пӗлӗшӗсем кивҫен пама пӑрахсан, банксем кредит пама хирӗҫлесен тин хӑй ултавҫӑсен аллине лекнине ӑнланнӑ. Ҫапла вӑл пач ют ҫынна 9 миллион та 300 пин тенкӗ ытла куҫарса панӑ.
Йӑлтах кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче тӗнче тетелӗнче пӗлтерӳ курнинчен пуҫланнӑ. Унта газ кӑларакан пысӑк предприятине укҫа хывса нухрат ӗҫлесе илме май пурри пирки пӗлтернӗ. Вӑл ячӗпе номерне хӑварнӑ. Ҫапла ун патне шӑнкӑравлама тытӑннӑ.
Хӗрарӑм палламан ҫын хушнипе малтан счечӗ ҫинчи укҫине илнӗ, унтан - кредит, кивҫен. Анчах, шел те, ултавҫӑсем пулнине кайран тин ӑнланнӑ вӑл.
«Анне, эпӗ ҫул ҫинче инкеке лекнӗ», - ҫапла каласа улталасси анлӑ сарӑлнӑ. Хӗрлӗ Чутай районӗнчи арҫын та ҫак ӗҫе хутшӑннӑ. Халӗ вӑл колонире 4 ҫул ирттерӗ.
Вӑл кун пек майпа тупӑш тумаллине тӗнче тетелӗнче пӗлнӗ. Пӗлтӗр ҫӗртмен 25-28-мӗшӗсенче хайхи арҫын Шупашкарти 60-87 ҫулсенчи ҫынсене улталаса вӗсенчен 3,5 миллион ытла тенкӗ йӑкӑртса тухса кайнӑ. Вӑл виртуаллӑ хуҫи пӗлтернипе ҫынсем патне кайса укҫа илсе тухса кайнӑ. 10 процентне хӑйне илнӗ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан 56 ҫулти арҫын 2,5 миллион тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ. Йӑлтах — ҫынна шаннипе.
Арҫын йӗрке хуралҫисене пӗтернӗ тӑрӑх, пуш уйӑхӗнче ун патне Мускаври право хуралӗн тытӑмӗнче ӗҫлекен ҫын (шӑнкӑравлаканни хӑйӗнпе ҫавӑн пек паллаштарнӑ) ҫыхӑнни ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Хӗрарӑм унран тӗнче тетелӗ урлӑ медицина таварӗ туяннипе кӑсӑкланнӑ. Арҫын илнине пӗлтерсен сутуҫӑна явап тыттарассине, фирма клиенчӗсене ҫур миллион тенкӗ компенсаци тӳлессине пӗлтернӗ.
Арҫынтан тӗрлӗ сӑлтав тупса икӗ уйӑх хушши укҫа ыйтнӑ, ҫывӑх вӑхӑтра ун патне инкассатор машини ярса пама шантарнӑ, вӑл вара компенсаци укҫине тавӑрса парӗ тесе ӗнентернӗ.
Арҫын тусӗсемпе пӗлӗшӗсенчен 2,5 миллион тенке яхӑн кивҫен илсе палламан ҫынсем каланӑ счётсем ҫине куҫарса янӑ. Ултавҫӑсен капкӑнне лекнине вӑл хӑйӗнчен тата тепӗр ҫур миллион тенкӗ ыйтсан тӗшмӗртсе илнӗ.
Шупашкар хулинчи банкоматсенчен пӗрин умӗнче арҫын ют хӗрарӑмӑн телефонне туртса илнӗ. Ҫук-ха, усал шухӑшпа мар. Айван хӗрарӑма пулӑшас тенипе...
Шупашкарта пурӑнакан 54 ҫулти хӗрарӑм патне ултавҫӑсем шӑнкӑравланӑ, банк ӗҫченӗ хӗрарӑм ячӗпе кредит илнӗ, укҫана хӑрушсӑр счет ҫине куҫармалла тесе ӗнентернӗ. Ҫапла тӑвас тесен ятарлӑ приложени вырнаҫтарса укҫана урӑх счет ҫине куҫарма сӗннӗ. Хӗрарӑм апла тӑвайманнине пӗлтерсен кредит картти ҫинчи укҫана илсе урӑх счет ҫине куҫарма каланӑ.
Хӗрарӑм банкоматсенчен пӗрин патне ҫул тытнӑ. Унта вӑл телефонти сасса хыттӑн илтӗнмелле ярса калаҫнӑ, ултавҫӑ каланине пурнӑҫлама тытӑннӑ.
Ҫавна илтнӗ пӗр арҫын хӗрарӑмӑн телефонне туртса илнӗ те монолога чарса лартнӑ, хӑй ҫийӗнчех пакунлисем патне шӑнкӑравланӑ.
Ӗнер Шупашарта пурӑнакан 58 ҫулти арҫын полицие пырса хӑйне улталани пирки каласа кӑтартнӑ. Темиҫе кун каялла ун патне пиччӗшӗ шӑнкӑравланӑ. Чӑннипе вара вӑл пачах ют ҫын пулнӑ. Хайхискер кӑшӑлвирусран сипленпе укҫа ыйтнӑ. Ку ӑна 24 пин тенкӗ куҫарса панӑ.
65 ҫулти хӗрарӑм та "пиччӗшне кӑшӑлвирусран сипленме" х28 пин тенкӗ куҫарса панӑ. Икӗ тӗслӗхӗнче те палламан ҫын хӑйне Сергей тенӗ.
Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкарти ҫынсене ултавҫӑсем шӑнман пӑр ҫине лартса яраҫҫӗ кӑна. Кӑҫал 4 уйӑхра полицие унашкал 620 яхӑн заявлени панӑ.
Ҫак тапхӑрта Шупашкар ҫыннисем ултавҫӑсене 170 миллион тенкӗ куҫарса панӑ. Шар курнисен йышӗнче – 126 пенсионер, 49 студент, декрет отпускӗнче ларакан 9 хӗрарӑм.
Палӑртмалла: 2021 ҫулта Шупашкар ҫыннисем палламан ҫынсене 300 ытла пин тенкӗ куҫарса панӑ. Пӗлтӗр вара – 327 миллион тенкӗ.
Вӑрнар районӗнче пурӑнакан 53 ҫулти хӗрарӑм, шкулта вӗрентекенре ӗҫлекенскер, палламан ҫынна шанса укҫасӑр юлнӑ.
Ун патне мессенджерта палламан ҫын шӑнкӑравланӑ. Унӑн ячӗпе такам кредит илесшӗн-мӗн. Хайхи арҫын хӗрарӑма дистанци мелӗпе пӑхса тӑма май пур приложени лартма сӗннӗ. Вӗрентекен мӗн каланине пурнӑҫланӑ та телефонпа пӗр хушӑ усӑ курман.
Каҫхине хӗрарӑм кун пирки упӑшкине каласа панӑ. Лешӗ тӳрех ултавҫӑсем пирки шутласа илнӗ. Вӗсем счечӗсене тӗрӗсленӗ. Унтан 230 пин тенкӗ ҫухалнӑ. Ҫитменнине, ултавҫӑсем хӗрарӑм ячӗпе 1700 тенкӗ кредит илнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 89 ҫулти кинемей те ултавҫӑсен серепине лекнӗ. Вӑл пӗтӗм уҫине палламан ҫынна куҫарса панӑ. Укҫине вара вӑл самаях пухнӑ - 1,5 миллион тенкӗ.
Ун патне банк ӗҫченӗ шӑнкӑравланӑ имӗш. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, такам кинемейӗн счечӗпе усӑ курасшӑн. Палламан ҫын ватӑскере ҫав нӗрсӗре тытма пулӑшмашкӑн ыйтнӑ. Кинемейӗн укҫине урӑх счет ҫине куҫармалла-мӗн. Пӗтӗм укҫине куҫарса парсан тин ватӑ ҫын ултавҫӑпа калаҫнине ӑнланнӑ.
Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Вӑрмар районӗнчи ҫамрӑк фермера шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ ултавҫӑсене тытса чарнӑ. Вӗсем - Ҫыр Чаллӑри икӗ арҫын. Хайхскерсем ытти регионти ҫынсене те улталанӑ.
Акӑ мӗн пулса иртнӗ: кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче 26 ҫулти фермер тӗнче тетелӗнчи пӗлтерӳ урлӑ удобрени туянас тенӗ. Вӑл сутуҫа 440 пин тенкӗ куҫарса панӑ. Лешӗ кун хыҫҫӑн ҫыхӑнӑва тухма пӑрахнӑ. Фермер укҫасӑр та, удобренисӗр те тӑрса юлнӑ.
Ҫыр Чаллӑри 25-ри тата 26 ҫулти арҫынсем тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
+1.3 °C