Ӗнер Чӑваш Енри Журналистсен союзӗнче харӑсах виҫӗ комисси тата правлени ларӑвӗ иртнӗ. Унта республикӑри журналистсен Ҫемен Элкер, Николай Никольский тата Леонид Ильин ячӗллӗ премийӗсен лауреачӗсене палӑртнӑ.

Ҫемен Элкер премине Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн «Республика» хаҫачӗн журналисчӗ Владислав Николаев тивӗҫнӗ, Леонид Ильинӑнне – «Хыпар» хаҫатӑн социаллӑ пурнӑҫ, культура тата спорт пайӗн корреспонденчӗ Андрей Михайлов тата Канаш районӗнчи «Канаш Ен» хаҫатӑн кӑларӑмшӑн яваплӑ редакторӗ Артемий Мясников, Николай Никольскийӗнне – «Хыпар» Издательство ҫурчӗн фотожурналисчӗ Сергей Журавлев.

Паян, кӑрлач уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗнче «Юрий Скворцовӑн проза тӗнчи» онлайн-каҫ иртӗ. Вӑл 15 сехетре пуҫланӗ. Ӑна вулавӑшӑн Ютубри каналӗнче курма май килӗ. Ӑна чи вуланакан ҫыравҫӑсенчен пӗри, Юрий Скворцов, ҫуралнӑранпа 90 ҫитнине халалланӑ. Мероприятие пултаруллӑ прозаик, литературовед пултарулӑхне тӗпченисем, вулакансем хутшӑнӗҫ.

Юрий Скворцовӑн чи пирвайхи сӑвви «Ялав» журналта 1953 ҫулта пичетленнӗ. Унӑн ҫепӗҫ сӑввисем килӗшнӗрен Г. Хирбю, Ф. Лукин, А. Токарев тата ытти композитор юрӑсем кӗвӗленӗ. Пултаруллӑскер инди, серб, венгри, мари ҫыравҫисен хайлавӗсене, С. Есенинпа Я. Купала сӑввисене чӑвашла куҫарнӑ.

Юрий Скворцовӑн повеҫӗсемпе калавӗсем паян та вулакансене ҫывӑх.

Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ кӑҫал туса ирттермелли плансене палӑртнӑ.

Культура учрежденийӗн директорӗ Елена Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫулталӑк юбилейсемпе пуян. Чӑваш АССР искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, актриса, режиссер, педагог, РСФСР культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Зоя Ярдыкова ҫуралнӑранпа кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 100 ҫул ҫитӗ. Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Раҫҫей Федерацийӗн халӑх артисчӗ, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Василий Павлов 70 ҫулхине уявлӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 60 ҫул тултарӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Светлана Дмитриева ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче — 50 ҫул.

«Рождественская сказка» спектакльти сӑнӳкерчӗк. Театрӑн Фейсбукри страницинчи сӑнӳкерчӗк

Театрсем кашни сезонтах куракансене ҫӗнӗ ӗҫсемпе савӑнтараҫҫӗ. Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ те ҫавах. 2021 ҫулта унта ҫичӗ премьера хатӗрлеме ӗмӗтленеҫҫӗ.

Культура учрежденийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, виҫӗ спектакле «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин «Театр – ачасем валли» проекчӗпе килӗшӳллӗн лартасшӑн. Проекта лекнӗ спектакльсем ҫаксем: Александр Пушкинӑн «Метель» (12+) повеҫӗ, Алексей Толстойӑн «Тайна Золотого ключика» повеҫ-юмахӗ (0+), Левтина Марьен «Мухтанчӑк Автан» пьеси (0+).

Чӑвашла лартма палӑртнӑ спектакльсем татах пур: Владислав Николаевӑн пьеси тӑрӑх «Сӑр сиввисем» (6+), Ольга Туркайӑн «Савтепийӗ» (12+), Александр Пӑрттан «Шыв ҫинчи юратӑвӗ» (12+).

Валентин Афонин ӗҫӗ тӑрӑх лартнӑ «Мымрёнок» спектакле (0+) ҫӗнетме палӑртнӑ, Шарль Перрон «Золушка» (0+) спектакльне кӑҫал лартӗҫ.

(«Тарӑн чӑваш. Тарӑн мар чӑваш» кӗнекерен)

«Шухӑш ҫукки кисретет», – терӗ Н.Е. Лукианов. (Эпир унпа телефонпа хальхи чӑваш пурнӑҫӗн пӗтӗмӗшле ӗлки, туртӑмӗ пирки калаҫаттӑмӑр, 2020 ҫул).

«Вӑхӑт ҫитӗ, – тенӗ Ҫеҫпӗл («Чӑваш сӑмахӗ», 1920). – Атӑл хӗрри тӑрӑх тӗнче кӗсле сассипе янраса тӑрӗ – ҫакӑ чӑваш юрри пулӗ. Чӑваш чӗлхи кӑвар пулӗ, хӗрнӗ хурҫӑ пулӗ!»

Пуш параппан пӑнтӑртатӑвӗ тесе хакланӑ пулӑттӑм эп официллӑ чӑваш культурин юлашки вун ҫуллӑхне.

Урӑхла культура та пур паллах чӑвашӑн. Анчах та ӑна эпир пӗлсе пӗтерейместпӗр, мӗншӗн тесен ӑна хуплаҫҫӗ, сас памаҫҫӗ, ҫын ҫине кӑлармаҫҫӗ, ҫул памаҫҫӗ…

Юрий Сан самахӗсем аса килеҫҫӗ: «Эп юлташсемпе калаҫса тӑраттӑм. Пирӗн пата хӗрӗнкӗ Толя Смолин таҫтан пырса тӑчӗ те мана калать: «Эх, изгойсем санпа эпир, Юра».

– Кай-ха кунтан, эп нимле изгой та мар, – терӗм ӑна».

Н.М. Кирилловӑн та Юрий Санӑн пекех оптимизм. «Веҫех йӗркеллӗ, эп ӗҫлетӗп, кӗнекесем кӑларатӑп», – тет Надежда Мефодьевна интервьюсенче. Кӗнеке презентацийӗнче вара артистсем, театр ӗҫченӗсем ҫукчӗ, ҫукпа пӗрехчӗ…

«Хӗвелӗн кӑварлӑ хӗлхемӗ / Ҫӗре чечекленӗ чухне / Кам курнӑ ҫанталӑк илемӗ / Пӑрпа пӑрланса шӑннине?

Малалла...

nbchr.ru тата hypar.ru сайтсенчи сӑнӳкерчӗксенчен Таисия Ташней хатӗрленӗ коллаж

Чӑваш Наци вулавӑшӗн «Чӑваш кӗнеки» центрӗнче кӑҫалхи икӗ юбиляра халалланӑ куравсем ӗҫлеҫҫӗ. Вӗсене чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер ҫуралнӑранпа 80 ҫул, Раиса Сарпи сӑвӑҫ ҫуралнӑранпа 70 ҫул ҫитнине халалланӑ. Сӑмах май каласан, вӗсем иккӗшӗ те паян, кӑрлач уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, ҫуралнӑ. «Чунра хӗмленнӗ йӗркесем...» курава Сементер юбилейне халалланӑ, «Сарпи – хӗвел пики» — Сарпине.

Юрий Сементер — сӑвӑҫ ҫеҫ мар, куҫаруҫӑ та. Вӑл Ҫеҫпӗл Мишши, Нестер Янкас, Фатих Карим ячӗллӗ премисене тивӗҫнӗ. Унӑн сӑввисене композиторсем юрра хывнӑ.

Раиса Сарпи Тӗрӗк халӑхӗсен поэзийӗн Нежип Фазыл ячӗллӗ премине тивӗҫнӗ. Унӑн та пултарулӑхӗ тӗрлӗ енлӗ. Вӑл — поэт, прозаик, драматург, тӑлмачӑ. Унӑн сӑввисенчен 200 ытла юрӑ кӗвӗленӗ.

Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн солисчӗ, Коми Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Михаил Журков «GoodWin Art» (чӑв. Ҫӗнтерӳ ӳнерӗ) III пӗтӗм тӗнчери музыка конкурсӗнче пӗрремӗш премие тивӗҫнӗ.

Конкурса Македонири, Беларуҫ Республикинчи тата хамӑр ҫӗршыври нумай хулари (Мускав, Санкт-Петербург, Челепир, Екатеринбург, Симферополь, Чулхула, Ярославль, Барнаул, Тольятти, Самара, Ҫӗнӗ Уренгой, Сочи, Тула, Кострома, Йошкар-Ола) артистсем хутшӑннӑ.

Вӗсене Гнесинсем ячӗллӗ Раҫҫей музыка академийӗн профессорӗсемпе вокал преподавателӗсем Екатерина Стародубровская, Ксения Шапиро, Владимир Бурлаков хакланӑ.

Ҫӗнӗ ҫул умӗн республикӑра яланхиллех тӗрлӗ объекта савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура хута яраҫҫӗ, юсаса ҫӗнетнисене те ҫак вӑхӑтра уҫма тӑрӑшаҫҫӗ.

Раштав уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнчи Кӗҫӗн Арапуҫӗнче тата Чӑваш Ишекӗнче юсаса ҫӗнетнӗ хыҫҫӑн клубсем уҫӑлнӑ.

Кӗҫӗн Арапуҫӗнчи клуба ҫу уйӑхӗнчен пуҫласа ҫурла уйӑхӗччен юсанӑ. Республика бюджетӗнчен уйӑрнӑ тупрапа ҫӗнӗ сӗтел-пукан, сцена ҫинче тӑхӑнмалли ҫи-пуҫ та туяннӑ.

Чӑваш Ишекӗнчи клуба та ҫуллах юсанӑ.

Юсаса ҫӗнетнӗ клубсенчен пӗрин ҫине «Добро пожаловать» тесе ҫырса хунӑ.

Ҫӗнӗ ҫула парӑмпа кӗме юрамасть тенӗрен манӑн ҫак ҫырӑвӑм.

Парӑмӑм ҫапларах. Чӑваш халӑх сайчӗ ҫулла А.П. Чехов калавӗсене чӑваша куҫаракансен ӑмӑртӑвне ирттернине вулаканӑмӑр манман пуль тетӗп. Пурӗ 7 калав ярса панӑччӗ. Паллах, ку питӗ сахал. Ҫапах та чеховианӑн чӑвашла сӑмахлӑх ҫӳпҫине ҫак хайлавсем хушӑнни те паха.

Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп редакторӗ Н.А. Плотников хаклав пӗтӗмлетӗвӗпе паллаштарсан малти вырӑнсене ҫак куҫарусем тухнине пӗлтӗмӗр (цитатӑлатӑп): «1-мӗш вырӑн: Тимӗркке — «Чунне уҫни, е Оля, Женя, Зоя» (ӑна 3000 тенкӗпе хавхалантарӑпӑр); 2-мӗш вырӑн: Алексей Леонтьев — «Мунчара» (2000 тенкӗпе); 3-мӗш вырӑн: Александр Михайлов — «Идеалист асаилӗвӗсенчен» (1 пин тенкӗпе)».

Вулакансенчен нумайӑшӗ куҫаруҫӑсене (Алина Иванова, Светлана Трофимова, Альбина Кыран, Александр Михайлов, Алексей Леонтьев), ахӑртнех, пӗлмеҫҫӗ те. Вӑхӑт синкерӗ чӑрмантарман тӑк Чӑваш халӑх сайчӗ ӑмӑртуҫӑсене йыхравласа ҫӗнтерӳҫӗсене саламлатчӗ, вӗсене тивӗҫлӗ парне паратчӗ те-и тен… Каласа хӑварам: куҫару шайӗ мана, тӗпрен илсен, килӗшрӗ. «Тӗпрен илсен» тени кунта текстсене редакторӑн (кӗнекелетсе кӑларас пулсан) ӑста алли тӳрлетсе «кондицие ҫитермеллине» пӗлтерет.

Малалла...

Вӑрнар районӗнчи Пӑртас ялӗнче ӗнер, раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, культура ҫурчӗ уҫӑлнӑ.

Культура учрежденине 150 вырӑнлӑх тунӑ. Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствин пресс-служби ку пулӑма «тахҫантанпах кӗтнӗскер» тесе хакланӑ.

Ял ҫыннисен савӑнӑҫне пайлама культура министрӗн ҫумӗ Елена Чернова тата республика парламенчӗн депутачӗ Сергей Павлов пырса ҫитнӗ.

Культура ҫуртӗнче вулавӑш та вырнаҫнӑ.

Культура ҫурчӗ ҫине, сӑмах май каласан, «Дом культуры» тесе вырӑсла ҫырса хунӑ.