Пӗтӗм вырӑссен диктантне ҫыракансем авточупу йӗркеленӗ. Вӗсем ҫула пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче тухнӑ. 219 кунта 10 пин километра парӑнтарма, 27 хулана ҫитме палӑртнӑ. Проекта хутшӑнакансем ҫав вӑхӑтра Владивосток, Уссурийск, Хабаровск, Биробиджан, Благовещенск, Чита, Улан-Удэ, Иркутск, Красноярск, Кемӗр, Ҫӗнҫӗпӗр, Омск, Ялуторовск, Курган, Челябинск, Ӗпхӳ, Ижевск, Хусан, Шупашкар, Пенза, Саранск, Чулхула, Ярославль, Вологда, Питӗр, Нарва, Таллин хулисенче пулӗҫ.

Шупашкара ушкӑн пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 19 сехете ҫитмелле. Виҫӗ «ГАЗ» автомобильпе вӗсем «Шупашкар» суту-илӳ ҫурчӗ патӗнчи стоянкӑна пырса чарӑнӗҫ. Вӗсемпе тӗл пулма кашнинех май пур. Курма пыракансемпе проекта хутшӑнакансем тӗрлӗ акци ирттерӗҫ.

Хуласене тишкерекен республикӑри комисси канашлать

Чӑваш Енри тӑватӑ хула Раҫҫейри конкурса хутшӑнать. Вӗсем хӑтлӑ хула хӑтлӑхне йӗркелекенсен конкурсӗнче тупӑшӗҫ. Кашниех хӑйсен уйрӑм территорийӗсене тӑратнӑ.

Чӑваш Енӗн Строительство, архитектура тата ҫурт-йерпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерствинче асӑннӑ конкурса материалсене суйласа илекен ведомствӑсен хушшинчи комисси ларӑвӗ иртнӗ. Строительство министрӗ Алексей Грищенко конкурса тӑратнӑ ӗҫсемпе паллаштарнӑ.

Улатӑр, Канаш, Ҫӗмӗрле хулисем хулисем 20 пинтен пуҫласа 50 пин таран ҫын пурӑнакан хуласен хушшинче тупӑшӗҫ, Улатӑр — 10 пин ҫын таран пурӑнаканнисен йышӗнче.

Улатӑр хули «Алатырь – белгорючь камень» текен территорие конкурса тӑратнӑ, Канаш — хулари культура керменӗн ҫуллахи паркне, Ҫӗмӗрле — хулари культурӑпа кану паркне, Етӗрне — Комсомольски урама.

Ӗнер Раҫҫейӗн Общество палатинче «Закон 21» (чӑв. Саккун 21) пуҫарӑва сӳтсе явма пухӑннӑ. Унта сӑмах эрех сутас йӗрке пирки пырать. Асӑннӑ проект авторӗсем эрех-сӑрана 21 ҫултан аслӑраххисене ҫеҫ сутма ирӗк парасшӑн.

Халӑх шухӑшне тӗпчекен пӗтӗм Раҫҫейри центр ирттернӗ ыйтӑмра халӑхӑн 78 проценчӗ сӗнӗве ырланине палӑртнӑ. 41 проценчӗ ку йышӑну та ҫителӗксӗр тесе каланӑ-мӗн.

«Трезвая Россия» (чӑв. Урӑ Раҫҫей) федераци проекчӗн ертӳҫи Султан Хамзаев ҫӗнӗ сӗнӗве хӑйне евӗр бронежилет тесе хаклать.

РФ Общество палатинче иртнӗ итлеве Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев видеоҫыру янӑ. Унта вӑл проекта ырланине палӑртнӑ.

ЧР ертӳҫин Администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Михаил Игнатьев итлеве хутшӑнайман. Пуш уйӑхӗн 20-21-мӗшӗсенче вӑл ҫӗршыв регионӗсен ертӳҫисемпе Ямал-Ненец тӑрӑхӗнче ӗҫлӗ ҫул ҫӳревпе пулнӑ. Тӳре-шарана унта Газпром ертӳҫисем йыхравланӑ.

Раҫҫей чукун ҫулӗ ҫулла шкул ачисене ҫур хакпа илсе ҫӳрӗ. Ку ҫӑмӑллӑхпа 10-17 ҫулсенчи ачасем ҫӗртмен 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗччен усӑ курма пултараҫҫӗ.

Билетсен плацкарта, лармалли вакунсене, иккӗмӗш тата виҫҫӗмӗш класлӑ вакунсене ҫур хакпа парӗҫ. Ҫӑмӑллӑхпа Раҫҫейӗн пур регионӗнче те усӑ курайӗҫ.

Билетсене скидкӑпа вокзал кассисенче, Раҫҫей чукун ҫулӗн официаллӑ сайтӗнче тата «РЖД Пассажирам» сарӑмпа усӑ курса илме май пур. Пуйӑса ларнӑ чухне билет тата ят-шыва ӗнентерекен документ кӑтартмалла.

Шупашкар хули Крыма ҫитме йӳнӗ хуласен списокне лекнӗ. Ку хыпара «Новости» информагентство Aviasales сайт хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗ. Юлашкинчен асӑнни авиабилетсен хакне пӗр ҫӗре пухакан ҫӑлкуҫсенчен пӗри шутланать.

Крым ҫур утравӗ ҫине самолетпа вӗҫсе кайма Сочинчен тата Дон ҫинчи Ростовран уйрӑмах йӳнӗ ларать. Кайса килме унтисен 5 пинтен те сахалрах тӳлемелле. Мускавран кайса килме 6 пин тенкӗ кирлӗ.

Шупашкар хуличен те хаклӑ тӳлемеле мар. Крыма кайса килмелли вӑтам хак 7800 тенкӗпе танлашать иккен. Симферополе Шупашкартан каяс текенсен Мускав урлӑ ҫӳреме тивет. Чӑваш Енрен те авиарейссем пур-ха. Крыма самолетсем ҫӗртме уйӑхӗнче ҫеҫ вӗҫме тытӑнаҫҫӗ. Хак вӑтамран 11 пинпе танлашать.

Шупашкарти 23-мӗш ача пахчинче логопедра тӑрӑшакан Ирина Волкова Л.С. Выготский ячӗллӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ. Уншӑн вӑл 50 пин тенкӗ премие тивӗҫнӗ.

Асӑннӑ ӑмӑртӑва шкул ҫулне ҫитменнисемпе ӗҫлекен пултаруллӑ специалистсене палӑртас тата шкул ҫитменнисемпе ӗҫлессине сарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ. Укҫа-тенкӗ енчен конкурса «Рыбаков фонд» ыр кӑмӑллӑх фончӗ регионсенчи партнёрсем пулӑшнипе йӗркелет.

Кӑштах Лев Выготскийпе те паллаштармалла. Вӑл 1896 ҫулта Белоруссинчи Орша хулинче ҫуралнӑ. Совет психологӗ ачасен аталанӑвне тишкерсе те чылай ӗҫ ҫырса хӑварнӑ. Ашшӗн ӗҫне хӗрӗ Гита Львовна (1925—2010) психолог тата дефектолог малалла тӑснӑ. Унӑн хӗрӗ, Елена Евгеньевна Кравцова, — психологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, Л.С. Выготский ячӗллӗ психологи институчӗн ертӳҫи.

РФ Президенчӗ Владимир Путин ҫӗнӗ саккун алӑ пуснӑ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, малашне тӗнче тетелӗнче влаҫа хиспелемесӗр каланӑ ҫынсене пуҫран шӑлмӗҫ. Унашкаллисене пысӑк штраф тӳлеттерӗҫ е административлӑ майпа арестлӗҫ.

Саккунра палӑртнӑ тӑрӑх, обществӑна, патшалӑх символӗсене тата Раҫҫейри влаҫ институчӗсене сӑмахпа кӳрентернисене административлӑ майпа явап тыттарӗҫ. Саккуна пӗрремӗш хут пӑссан 30-100 пин тенкӗ штраф тӳлеттерӗҫ. Каллех ҫак айӑппах лексен штраф ӳсӗ: 100-200 пин тенкӗ.

Кунсӑр пуҫне саккуна пӑснӑ ҫынсене 15 талӑклӑха арестлеме пултарӗҫ. Рецедивистсене вара ҫирӗпрех айӑплӗҫ: 200-300 пин тенкӗлӗх штрафлӗҫ е 15 талӑклӑха арестлӗҫ.

Патшалӑх Думин депутачӗ Андрей Барышев Раҫҫейре сехет йӗппине пуш тата юпа уйӑхӗсенче куҫарма сӗнет.

Депутат пушӑн юлашки вырсарникунӗнче кӑнтӑрлахи 2-ре сехет йӗппине 1 сехет маларах куҫарттарасшӑн, юпан юлашки вырсарникунӗнче кӑнтӑрлахи 3-ре – 1 сехет каярах. Унӑн шухӑшӗпе, ҫакӑ пурнӑҫ пахалӑхне, ӗҫ хастарлӑхне ӳстерме май парать, сывлӑха лайӑх витӗм кӳрет.

Ку электроэнергие те перекетлеме пулӑшать: ҫулла килте пӗр сехет каярах ҫутӑ ҫутӗҫ. Кунсӑр пуҫне ҫул ҫинчи аварисен шучӗ чакасса шанать депутат.

Аса илтерер: 2011 ҫулта Раҫҫейре сехет йӗпписене куҫарма пӑрахнӑ. Андрей Барышев депутат пӗлтӗр те кунашкал саккун проектне хатӗрленӗ, анчах ӑна йышӑнман.

Валентина Гаврилова

Иркутск тӑрӑхӗнчи хастар чӑвашсем хӑйсем пекех хастар тепӗр ҫынна ҫуралнӑ кунпа саламлаҫҫӗ.

Асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсен «Юлташ» наципе культура автономийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ пӗрлӗхӗн пайташӗ Валентина Гаврилова паян ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвать.

Валентина Михайловна «Юлташ» наципе культура автономийӗн пайташӗ кӑна мар, вӑл Иркутск облаҫӗнчи Зима хула администрацийӗнче культура комитечӗн ертӳҫин ҫумӗ пулса тӑрӑшать.

Ӳркемен те хастар хӗрарӑм хайӗн кулленхи ӗҫӗнче «Юлташ» автономине те пулӑшса пырать. Ҫавӑнпа та ӑна вӑл тӑрӑхри чӑвашсем пурнӑҫӗнчи паллӑ кунсенчен пӗринпе — черетлӗ ҫуралнӑ кунпа — ӑшшӑн саламлаҫҫӗ. Пурнӑҫра мӗн ӗмӗтленни ҫитсе пытӑр, сывлӑхпа пурӑнмалла пултӑр тесе ҫырнӑ вӗсем салам открыткинче.

Шупашкарта пурӑнакан 36 ҫулти арҫын кӑҫал кӑрлач уйӑхӗнче тӗнче тетелӗнче Крымри пансионатра канмашкӑн путевка сутнине курнӑ. Вӑл унта кӑтартнӑ номерпе шӑнкӑравланӑ та ҫемьепе канмашкӑн путевка «туяннӑ». Хайхискер сутуҫӑн счечӗ ҫине 37 пин тенкӗ куҫарнӑ.

Ҫак арҫын ҫемйипе Крымра канаять тетӗр-и? Ҫук ҫав, вӑл ултавҫӑ серепине ҫакланнӑ. Укҫа куҫарнӑ хыҫҫӑн вӑл пансионат сайтне тепре кӗрсе пӑхма шутланӑ, анчах вӑл пулман ӗнтӗ.

Хӑйне улталанине вӑл каярахпа пӗлнӗ: пӗр халӑх тетелӗнче ҫак фирма ултавҫӑ пулнине асӑрханӑ. Чӑнах та ҫапла иккен: телефон номерӗсемпе шӑнкӑравласа ҫитеймен, электронлӑ почтӑна блокировка тунӑ.

Халӗ ЧР ШӖМӗ кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттерет.