www.nbchr.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Иртнӗ эрнере Чӑваш Республикин Наци библиотекинче «Варкӑш» литература клубӗнче Ольга Васильевӑн «Килсӗр йытӑ» кӗнекине сӳтсе явнӑ. Унта ӑсчахсем, ҫыравҫӑсем, Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗсем, журналистсем, вулакансем, библиотека ӗҫченӗсем хутшӑннӑ.

«И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн доценчӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Николай Осипов та кӗнекери хайлавсене юратса вулани сисӗнчӗ. Писателӗн ҫырас ӑсталӑхӗ чӑннипех те ҫӳллӗ шайра пулнине палӑртрӗ», — хыпарланӑ вулавӑшра. «Ольга Васильева пурнӑҫ чӑнлӑхне ҫутатса панисем чылай вӑхӑт иртнӗҫӗмӗн Игнатий Иванов, Иван Юркин хайлавӗсем пек нихӑҫан та кивелмӗҫ, вӑл вӑхӑта пӗлме, туйма пулӑшӗҫ», – тенӗ тӗпчевҫӗ.

Николай Шупуҫҫынни

Николай Шупуҫҫыннин ячӗ чӑваш культуринче тарӑн йӗр хӑварнӑ. Ӑна чӑваш литературин никӗсне хывакансенчен пӗри тесен те йӑнӑш мар пуль ӗнтӗ. Чӑваш халӑхӗшӗн ҫӗнӗ тапхӑр пуҫланнӑ май литературӑна та аталантармалла пулнӑ. Чӑвашсен литератури пачах та пулман теме май ҫук ӗнтӗ, анчах вӑл темле пуян пулнӑ пулин те, ытларах енӗпе халӑх пултарулӑхӗ ҫинче никӗсленнӗскер пулнӑ. Юмахсем, юрӑсем, тата ытти енлӗ пултарулӑх. Шӑп та ҫав вӑхӑтри ҫынсем чӑваш литературин никӗсне хывнӑ та ӗнтӗ. Малтанах вӑл юмахсемпе халапсем ҫине таяннӑ, каярах вара хӑй тӗллӗн вӑй илнӗ. Анчах Николай Шупуҫынни, Константин Иванов тата ыттисем шӑп та шай литературӑн пуҫламӑшне амалантарнӑ.

Паянхи кун чылай чухне «чӑвашӑн вӑл ҫук, ку ҫук» теме юратаҫҫӗ. Анчах ҫапла сӑмахланӑ хыҫҫӑн малалли ӗҫе тӑвакансем ҫук. Ҫук япалана пур тума мехел ҫитермелле. Константин Иванов, Николай Шупуҫҫынни тата вӑл вӑхӑтри ытти ҫыравҫӑ-сӑвӑҫ шӑп та лӑп ҫук япалана пур тума пултарнӑ та ӗнтӗ. Чӑваш халӑхӗн поэмӑсем пулман-тӑк — вӗсем ӑна хайланӑ.

Малалла...

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паян, ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче аслӑ вӗрентекенӗмӗр Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалласа конференци иртӗ.

Унта Чӑваш Енри, Чӗмпӗр облаҫӗнчи, Пушкӑртстанри, Тутарстанри, Маи Элти, Самар облаҫӗнчи вулавӑшсенче, музейсемпе архивсенче ӗҫлекен специалистсем килсе ҫитӗҫ.

Конференцие хутшӑнакансем Иван Яковлев эткерлӗхне упраса хӑварас, тӗпчес тата халӑхра сарас ыйтусене сӳтсе явӗҫ. Асӑннӑ енпе вулавӑшсем епле ӗҫленине тишкерӗҫ. Сӑмахран, Чӗмпӗрсенне. Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗ Иван Яковлев эткерлӗхне электрон мелпе сарни ҫинчен каласа кӑтартӗ.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Атӑлҫи тата Урал тӑрӑхӗнчи федераци округӗсенчи хӑйсем тӗллӗн вӗреннӗ пултарулӑх коллективӗсен фестиваль-конкурсӗн зонӑри иккӗмӗш тапхӑрӗ пысӑк гала-концертпа вӗҫленнӗ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ «Йӑла-йӗрке» номинаципе иртнӗ, унта Раҫҫейӗн 9 регионӗнчи 14 коллектив хутшӑннӑ.

Фестиваль-конкурсра 5 коллектива лауреат ятне панӑ. Сумлӑ ҫав йыша халӑх инструменчӗсен «Эревет» ансамблӗ (Шупашкар) те лекнӗ. Коллектив лауреат ятне тата «Культура» наци проекчӗн грантне тивӗҫнӗ.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Республикин Наци библиотеки централизациленӗ майпа кӑҫал 6 млн тенкӗлӗх 11 пине яхӑн экземпляр кӗнеке туяннӑ, вӗсенче 82 библиотекӑна валеҫсе тухнӑ.

Ҫӗнӗ кӑларӑмсем ялти 50 библиотекӑна, хулари 25 вулавӑша, ҫавӑн пекех Улатӑрти, Канашри, Куславккари, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Ҫӗмӗрлери, Шупашкарти тӗп вулавӑшсене тата Чӑваш Енӗн Наци библиотекине лекнӗ.

Вулавӑшсен кӗнеке фончӗ ҫапла майпа тӗрлӗ отрасль литературипе, словарьсемпе тата энциклопедисемпе, илемлӗ литературӑпа пуянланнӑ.

"Чӑваш Ен" ПТРК тунӑ видео скринӗ

Республикӑра "Архиври каҫ" акци иртнӗ. Ҫынсем Патшалӑх истори архивне пухӑнса вӑл мӗнле ӗҫленипе паллашнӑ.

Мероприятие архив служби йӗркеленнӗренпе - 100 ҫул, Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Куравра Иван Яковлевӑн биографийӗпе паллашма май пулнӑ. Граждан вӑрҫин паттӑрӗ ҫурални пирки метрика ҫыравӗ те пулнӑ. "Вӗрентекен - ачалӑхӑн чи шанчӑклӑ спутникӗ" экспозицире вара вӗренӳн 18-мӗш ӗмӗртен пуҫласа паянхи кунчченхи аталанӑвне архив докуменчӗсем, педагогсен сӑнӳкерчӗкӗсем урлӑ кӑтартнӑ. Ачасемпе ҫамрӑксемшӗн ретро пуканесем, кӗнекесем, сӗтелҫи вӑййисем интереслӗ пулнӑ.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Республикин Ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗ Ижевск хулинче Наци ача-пӑча литературин регионсем хушшинчи кунне ирттерӗ.

«Народы дружат книгами. Халӑх туслӑхӗ – кӗнекере. Книга пыр калыкъёс эшъясько» ят панӑ мероприяти Удмрут Республикин тӗп хулинче ыран, ака уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, иртӗ. Унта библиотека ӗсченӗсем, писательсем, художник-иллюстраторсем, кӗнеке кӑларакансем хутшӑнмалла. Вӗсем наци ача-пӑча литературине сарас ыйтӑва сӳтсе явӗҫ.

Ӑртивансен Сӑварӗ

Яковлева вилес умӗн канӑҫ паман пӗр ыйту пирки шухӑшласа...

Ӗмӗрӗн вӗҫне ҫитсе тӑнӑ ҫынсенчен чылайӑшӗ хӑй пурӑнса ирттернӗ ҫулӗсемпе уйӑхӗсене, ҫӗрӗсемпе кунӗсене пӗр ҫӗре пуҫтарса, мӗльт-мӗльт ӗмӗлккен те пулин курса аса илет пулӗ тетӗп. Хӑшӗсене вара, уйрӑмах шухӑшпа тата туйӑмпа пуяннисене, пурнӑҫ вӗҫӗ кӗтмен-туман ҫӗртен апла е урӑхларах татӑлни канӑҫ памасть пулӗ, ыйтусен хуравне ыйхӑ ҫӗтерсе шыраттарать ӗнтӗ. Калӑпӑр, чӗрӗк ӗмӗрне те пурӑнса ҫитеймен Кашкӑрсен Кӗҫтенккийӗ (К.В. Иванов) куҫӗсене яланлӑх хупиччен ҫапларах ыйтнӑ иккен: «Йӑнӑш пулчӗ-им ӗнтӗ?».

Иван Яковлев виличчен пӗр виҫӗ уйӑх маларах вырӑсла пӗр сӑмах ҫаврӑнӑшӗ кӑна ас тунӑ теҫҫӗ, ӑна ҫине-ҫинех каланӑ мӗн: «Ах, зачем тогда... Ах, зачем тогда...». Шел, ун чухне патриархӑмӑртан пӗри те чӑвашла ыйтма тавҫӑрайман, вӑл мӗн пирки ҫапла каланине ӑнланмасӑр юлнӑ. Кашкӑр Хуначи (Геннадий Волков этнопедагог) хӑйӗн «Судьба патриарха» кӗнекинче (Шупашкар, 1998) хуравӑн тӗрлӗ тӗсӗсене сӗнсе, Яковлевӑн пурнӑҫра пулнӑ ӗҫне-пуҫне аса илсе ӗнентерме тӑрӑшни пур.

Малалла...

сеспель.рф сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш патшалӑх ҫамӑксен театрӗ кӑҫал та тӗрлӗ фестивале ҫитӗ.

Утӑ тата авӑн уйӑхӗсенче коллектива Иркутскра иртекен II Пӗтӗм тӗнчери «Байкальский талисман» (чӑв. Байкал талисманӗ) тата Саранскра пухӑнакан Раҫҫейри наци театрӗсен «Театральная осень» (чӑв.~~ Театр кӗрӗ~~) фестивальне йыхравланӑ.

Чӳк уйӑхӗнче ҫамрӑксен театрӗнче Регионсем хушшинчи ҫамрӑксен наци театрӗсен VII «СеспельФЕСТ» («Волжские сказки») фестивалӗ пулӗ.

Хальхи вӑхӑтра театр хӑйӗн 90 ҫулхи юбилейне халалласа кӗнеке кӑларассипе ӗҫлет.

сеспель.рф сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Чӑваш спектаклӗсен фестивалӗ пырать. Вӑл ӗнер, ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, пуҫланнӑ.

Фестивале чӑваш патриархӗ Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Виҫӗ куна пыракан фестиваль вӑхӑтӗнче виҫӗ спектакль кӑтартма палӑртнӑ. Вӗсем — Юхма Мишши ҫыравҫӑн хайлавӗсем тӑрӑх хатӗрленӗ «Куккук куҫҫулӗ» тата «Шурҫамка» спектакльсем тата «Сеспель» поэзи перфомансӗ. «Куккук куҫҫулӗ» спектакле ӗнер кӑтартнӑ.

Спектакльсене пӑхма Мускаври театр критикӗ Валентина Федорова килсе ҫитнӗ.