Ҫакӑнпа эпир хамӑрӑн пӗрремӗш онлайн-трансляцие вӗҫлетпӗр. Пӗтӗмлетсе каласан, ЧНК тӗшшийӗ малтанхиех юлчӗ. Николай Угаслов — президент, Валерий Клементьев пӗрремӗш вице-президент. Вице-президентсен йышӗнче вара улшӑнусем. Унчченхисенчен унта эпир малашне Алексей Леонтьева, Нина Петровӑна, Олег Мешкова курмӑпӑр. Вӗсем вырӑнне Тимӗр Тяпкин, Олег Мустаев, Анатолий Ухтиарӑв пулӗҫ. Президиум йышӗ улшӑнманнипе пӗрех.

Ку онлайн хыпарлава илес пулсан ҫапла пӗтӗмлетӳсем тума пулать: шел те смартфон зарядки Аслӑ пухӑва йӑлт ҫутатма ҫитмерӗ. Паллах, эп маларах пуҫларӑм, 9 сехетрех. 13 сехетччен хамӑн смартфонпа кантармасӑр усӑ куртӑм теме пулать. Ҫапла май унӑн аккумуляторӗ 4 сехете ҫеҫ ҫитрӗ. Мероприятисен ытларах пайӗ кӗскерех пулнине шута илсен ҫитмелле.

Хальлӗхе онлайн функционалӗнче текста тӳрлетмелли пая ӑсталаман, ҫавна пула орфографи йӑнӑшӗсене тӳрлетме май ҫук. Каярах ӑсталӑп та пур текста та юсаса тухӑп. Ку онлайн хыпарлавра тем тесен те чи малта информацие сирӗн пата хӑвӑрт ҫитересси пулчӗ. Ҫавӑнпа та кӑлтӑксемшӗн каҫарма ыйтатӑп. //сӑмах май, Михаил Игнатьев сӑмахне тӗрӗслесе илӗп, енчен те вӑл пӗтӗмпех кӗмен пулсан тулли вариантне кӗртме тӑрӑшӑп.

Константин Яковлев Вера Кузьминичнӑна чечек ҫыххи парнелемесӗр чӑтаймарӗ.

К. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнчи пай вӗҫленнӗ хыҫҫӑн халӑх оперӑпа балет театрне куҫрӗ. Кунта вара конгресс 25 ҫул тултарнине анлӑн палӑртрӗҫ. Аслӑ пуху вӑхӑтӗнче тухса калаҫманнисем вара хӑйсен сӑмахӗсене кунта каларӗҫ. Вӗсен йышӗнче Константин Яковлев, Атнер Хусанкай тата ыттисем.

Президиумра 24 ҫын хӑварчӗҫ.

//аккумулятор ларать.

Вице-президент пулма Клементьева (пӗрремӗш), Ивантаева, Мустаева, Тяпкина, Ухтиарова суйларӗҫ.

Мӑн Канаш ларӑвӗ пуҫланчӗ.

Ревизи комиссийӗн председательне Капитоновах хӑварчӗҫ.

Иккӗмӗш хут шутлаҫ.

Болгарскийне кӗртме сӗнчӗҫ, анчах 105-пех ҫырлахатпӑр терӗҫ. Болгарскийне кӗртмерӗҫ.

Пур ҫынсен хушамачӗсене вуласа пачӗҫ.

Унта пурӗ 105 ҫын кӗртрӗҫ. Хирӗҫ ҫук.

Халь Мӑн Канаш ҫыннисене суйлаҫҫӗ.

Угаслов малалла та президент пуласси пирки пӗлтерчӗҫ. Ваттисен пилне пачӗҫ.

Ухтиаровшӑн ... 2 ҫын иккен, вӗсенчен пӗри Тимӗр Тяпкин.

283 Угасловшӑн.

Ытти чухне шутламасӑрах сасӑларӗҫ те ку чухне шутласах теҫҫӗ. Кайран ыйусем ан пулччӑр тесе.

Угасловшӑн сасӑлаҫҫӗ. Мӗн чухлӗ сасӑланине шутлама пуҫларӗҫ.

Мустаева кандидатран илчӗҫ. Ухтиаровпа Угаслов хушшинче суйлӗҫ. :)

Олег Мустаев сӑмах калать. Мана шаннӑшӑн тавтапуҫ тет, пирӗн вӑхӑт ҫитӗ-ха тет. //ӳкерсе илеймерӗм.

Ухтиарова хӑварчӗҫ кандидатра.

Ухтиаров тухрӗ. Конгресс лайӑх ӗҫлет тет. Сӗннӗшӗн тав тет, анчах хам кандидатурӑна илме ыйтап тет.

Ӗҫлеме хатӗр тесе вӗҫлерӗ.

Халь вӗсен сӑмахӗсене итлетпӗр. Малтан Николай Угаслов тухрӗ. Николай Федорович ман команда пур, ӗҫлет тет. Влаҫрисемпе пӗрле ӗҫлетпӗр тет.

Виҫӗ кандидат иккен.

Тепри тухрӗ. Олег Мустаева сӗнчӗ.

Вӑл Шӑмӑршӑ каччине Анатолий Ильич Ухтиарова сӗнет.

Тяпкин тепӗр кандидатура сӗнет.

Президента суйлама пуҫларӗҫ. Угаслова виҫҫӗн сӗнчӗҫ рулас.

Ку документсем ӗнтӗ каярах вӗсен сайтӗнче пулӗҫ.

Чӗнсе каланине тата хушнине никӗс шутӗнче йышӑнчӗҫ, сасӑларӗҫ.

100 пинрен ытла пурӑнакан тӑрӑхсенче чӑваш чӗлхине патшалӑх чӗлхи шайне хӑпартмалла текен сӗнӳ пур.

Тухса калаҫакансем пӗтрӗҫ. Халь пӗтӗмлетӳллӗ сӑмаха Угаслов калать.

Алексей Леоньтев Архипов вӑхӑтӗнче лачакара пулманни пирки каларӗ, Станьял йӑнӑшать терӗ.

Всемирный конгресс чувашского народа ят ҫине улӑштарма сӗнчӗ.

Самартан хӗрарӑм тухрӗ. Ятне-хушаматне астуса юлаймарӑм.

Патшалӑх ӗҫӗпе пӗрлешсе ӗҫлесен ӗҫ тума пулать терӗ

Халь Олег Мустаев сӑмах илчӗ.

Елена Еньккана чи тӑвӑллӑ алӑ ҫупрӗҫ.

Стеоеотипсемпе кӗрешмелле терӗ.

Чӑвашла япаласем ачасеи валли ҫук, вырӑслисем кӑна терӗ.

Чӑвашсем вырӑсланса пынине курӑмлӑн кӑтартрӗ.

Елена Енькка сӑмах илчӗ. Чӑваш букварӗ 1991 ҫулта 31 пинпе тухнӑ терӗ, заль вара 3000 кӑна терӗ.

Тепӗр хут тӑвӑллӑ алӑ ҫупрӗҫ.

Пӗчӗк ыйтусемпе пысӑк ҫынсене чӑрмантармалла мар терӗ. Стратеги ыйтӑвӗсене тупмалла терӗ.

ЧНК-ран Путин патне ҫыру ҫырмалла терӗ.

Станьял та Угаслова хӑварма сӗнчӗ. Вӑл киличчен ЧНК "лачакараччӗ" терӗ.

1917 ҫулхи йышӑнусем, конгресӑн пӗрремӗш йышӑнӑвӗсене тепӗр хут вуламалла терӗ.

Халь Станьял сӑмах илет. Малтанхи тапхӑр йывӑр иртсеччӗ терӗ, 1992 ҫулхи ҫырусене вуласа пачӗ.

Малалла та Угаслова хӑварма сӗнӳпе тухрӗҫ.

Ивантаев кам-кам саламлӑ ҫыру яни пирки пӗлтерчӗ.

- Чӑваш халӑхне юратман ҫын вӑл лайӑх ҫын пулма пултараймасть, - терӗ Кураков

Кураков халӑхсен туслӑхӗн ҫуртне уҫакан уява чӗнчӗ. Парк тӑватпӑр терӗ. Вӑл Шупашкарти чт чаплӑ вырӑн пулӗ терӗ.

Атнер Хусанкач тӑвӑллӑн алӑ ҫупса тав турӗҫ.

Кураков Лев Понтелеймонович сӑмах илчӗ, ЧНК ӗҫне "лайӑх" тесе хак парать.

Иркутск облаҫӗнчи икӗ шкулта факудьтаиив шайӗнче чӑваш чӗлхи вӗрентеҫ тет. Куншӑн пире укҫа-тенкӗпе те тивӗҫтереҫ тет.

ЧНК ирттерекен Пӗтӗм Раҫҫей Акатуйӗсем питӗ пӗлтерӗшлӗ тет. Вӗсене хурлакансем йӑнӑшаҫҫӗ тет. Сирӗншӗн, республикӑрисемшӗн вӑл уявсем укҫана ахаль тӑкаклани пек кӑна курӑнать пулсан пире вӑл чӑваш культурипе сывласа илме май парать тет.

Иркутскри чӑвашсем ЧНК вӗсене яланах пулӑшать тет, мӗн ыйтан пӗтӗмпех питӗ хӑвӑрт тивӗҫтерет тет.

Хальхи ЧНК малтанхинчен лайӑхрах ӗҫлет терӗ.

Тӑхтав вӗҫленчӗ, Аслӑ пуху ӗҫе малалла тӑсрӗ. Андрей Яковлев, Крым культурӑпа наци автономийӗн ертӳҫи сӑмах илчӗ. Крым Раҫҫее кӗнӗ хыҫҫӑн пирӗн аталану ҫӑмӑлланчӗ ткрӗ.

Мандат комиссийӗн докладне сасӑласа ҫирӗплетрӗҫ.

Делегатсенчен хӑшӗ миҫере, мӗгле чыса тивӗҫнине каласа парать. 51% сӑмахран Аслӑ пухӑва пӗрремӗш хут хутшӑнаҫҫӗ.

//телефон зарячӗ ларать. Мӗн чухлӗ ҫырирап, ҫавӑн чухлӗ лартӑп. Кун хыҫҫӑн тӑхтав пулмалла, тег, ун вӑхӑтӗнче авӑрлайӑп.

Мандат комиссийӗн докладне Ара Мишши тӑвать. Пурӗ 320 кандидат терӗ.

Хӑйсем пирки каласа пачӗ, Угаслова тӳпеттей парнелерӗ.

Пӗтӗм тутарсен конгресӗн хӑни Шакиров сӑмах илчӗ.

Тӗмен КНАн 20 ытла уйрӑм, вӗсем пурте хастар ӗҫлеҫҫӗ терӗ.

Ираида Маслова сӑмах калать.

ЧНК-ан хальхи вӑхӑтра ГАЗ 3102 машин пур терӗ.

Конгресра паянхи куна пурӗ 949 пайташ тӑрать терӗ. Аслӑ пухура паян 320 делегат патнелле.

Тӗрӗслевпе ревизи комиссийӗн отчетне тӑвать. Капитонов хушаматли. Налук органӗсем вырӑсла ыйтнӑран хам отчета вырӑсла тӑвӑп терӗ.

Ҫамрӑксен театрӗ Ҫеҫпӗл кинотеатр ҫуртне куҫнӑшӑн Михаил Васильевича тав тӑватӑп терӗ.

Чӑвашла чи малтан ашшӗ-амӑшӗ вӗрентмелле терӗ. Вӗсем вӗрентмесен ри шкул ни интернет ку ӗҫе тӑваймасть терӗ.

Ача пахчисенче чӑвӑшла вӗренме пултараймарӑмӑр терӗ.

Ҫыравҫӑсене пӗр ушкӑна пӗрлештерме вӑй-хӑват ҫитереймерӗмӗр тет.

Республикӑра шкулсем, ача пахчисем, спортпа сывлӑх ҫирӗплевӗн комплексӗсене хута янӑ тесе Михаил Василтевича мухтаса илчӗ. Шел те, ҫав шкулсемпе ача пахчисенчен пӗри те чӑвашлӑхшӑн ӗҫлемест ҫав. Вӑй-хал культурипе сывлӑх ҫирӗпленӗвӗн комплексӗсем пирки сӑмах та ҫук. Хӑшӗ-пӗрин ячӗ чӑвашла пулнисӗр пуҫне шалта чӑвашли нимех те ҫук пуль вӗсенче.

Чӑваш ял ячӗсем вырӑсла хитре мар янрани пирки ыйту ҫӗклеҫҫӗ терӗ, ку ыйтупа ӗҫлетпӗр тет. Кун пирки ман шутпа 8-мӗш Аслӑ Пуху вӑхӑтӗнчех хускатма пуҫласа, анчах ыйту вырӑнтан хускални ӑирки илтмен-ха.

Регионсенчи наципе культура пӗрлешӗвӗсем лайӑх ӗҫлеҫҫӗ тесе каласа пачӗ.

Пирӗнтен уйрӑлнисене асӑнса пӗр минут ура ҫинче шӑп тӑчӗҫ.

ЧНК президенчӗ отчет турӗ. Ӑна йӗркеленӗренпе 25 ҫул ҫитни пӗлтерӗшлӗ терӗ. Алексей Леонтьева ЧНК ӗҫӗ-хӗлӗ пирки хатӗрленӗ кӗнекешӗн тав турӗ.

Патшалӑх Канашӗн парнисене параҫҫӗ. Конгреса пачӗҫ.

Валерий Николаевич Филимонов сӑмах калать.

Элтепер 6 минут ытла калаҫрӗ, аудио тем кӗскерех пек... Йӗркеллех вырнаҫрӗ-ши?

Элтепер парнисене параҫҫӗ.

Михаил Игнатьевӑн салам сӑмахӗ.

Регламент ушкӑнне сасӑласа ҫирӗплетрӗҫ.

Мандат ушкӑнне виҫ ҫынран суйларӗҫ, шутлав ушкӑнне (5 ҫын), кун йӗркине ҫирӗплетрӗҫ.

Редакци ушкӑнне ҫирӗплетрӗҫ. Хирӗҫҫисем те тӑхтанисем те ҫук.

Президиум йышӗ

Президиум йышне ҫавӑн пекех Игнатьева, Филлимонова тата Черкесова кӗртрӗҫ.

Президиум йышне ҫирӗплетрӗҫ. Хирӗҫ ҫук тесе сасӑларӗҫ. Президиумра 12 ҫын.

Иван Яковлев палӑкӗ умне чечек хума ҫынсем яраҫҫӗ.

Алран кайми аки сухи гимн юрлаҫҫӗ.

Капла лайӑхрах.

Пуҫланчӗ.

Ҫиччас пуҫланать.

Халӑх зала вырнаҫать.

Михаил Васильевич ҫитрӗ.

Валери Туркай, Чӑваш халӑх поэчӗ:

Зал халӑха йышӑнма хатӗрленет.

Халӑх пухӑнса пырать.

Олег Цыпленков, Чӑваш патшалӑх киностудийӗн ертӳҫӗ ҫумӗ:

Федор Мадуров ЧНК-ра мӗнле улшӑнусем кӗртмелли ҫинчен каласа пачӗ.

Хырарсен стенчӗ.

Юрий Сементер, Чӑваш халӑх поэчӗ:

Пире йытӑ та сыхлать. Вӑт ҫапла.

Геронтий Никифоров, ЧНК президиум пайташӗ хӑйӗн шухӑшӗсене пӗлтерчӗ:

Алексей Сӗрмек паянхи Аслӑ пуху пирки хӑй шухӑшӗсене пӗлтерчӗ.

Аслӑ пуху валли ҫапла кӗнеке кӑларнӑ. Хулӑм вӑл. Делегатсене парнелеҫҫӗ.

Аслӑ пуху программи ҫакнашкал.

Ак ҫапла саламлаҫҫӗ.

Аслӑ Пуху кунӗ те ҫитрӗ. Пирӗнпе юлсан эсир ҫак пухӑвӑн чи кӑсӑклӑ саманчӗсемпе паллашма пултаратӑр! Кӗске интервьюсем, пуху саманчӗсем, хыпарсене чи малтан пӗлтерни — йӑлт пирӗн сайтра пулӗ! Интернечӗ кӑна ӗнтӗ (леш, 4G текенни) театр ҫывӑхӗнче аван ӗҫлетӗр.

Интереслӗ пулмалла теҫҫӗ. Сас-хура ҫапларах пӗлтерет. Енчен те 8-мӗш пухӑва Николай Егорович Лукианов пӑлхатса илесшӗнччӗ пулас, паянхине вара Тимӗр Тяпкинсен команди интереслӗрех тӑвӗ. Хама та кӑсӑклӑ, ҫавӑнпа та театр патне Лапсартан халех тухатӑп.

Сӑнӳкерчӗксене тишкерсен ҫыннисем чӑвашла калаҫни темскер курӑнмасть. Ҫавра сӗтел ятне те пулин чӑвашла куҫарман. Икӗ енче икӗ пысӑк экран ҫакӑнса тӑрать. Иккӗшин ҫинче те — вырӑсла.

//пӗлсех тӑратпӑр, чи хуйхӑллӑ тема чӑваш чӗлхи пулнӑ ӗнтӗ. Анчах чӗлхене унпа усӑ курсан ҫеҫ ҫӑлса хӑварса аталантарма пулни пирки халӗ те пирӗн тӳре-шарасен пуҫне кӗреймест. Конгресс пуҫлӑхӗсен пуҫне те ҫак шухӑш ҫул уҫаймасть ҫав.

Тинех ҫавра сӗтел пирки официаллӑ информаци тухрӗ пулас.

gov.cap.ru/Info.aspx?type=news&id=3695793&gov_id=12 — кунта тӗплӗн кам тухса калаҫнипе, сӑнсемпе паллашма пулать.

VIII Аслӑ пухура тата тепӗр программа та пурччӗ. Унпа Николай Угаслов тухнӑччӗ.

chnk.ru/a/documents/10.html - вӑл программӑпа кунта паллашма пулать.

Аслӑ пуху пуҫланиччен «Алран кайми аки-сухи...» юрра итлесе пӑхма сӗнетпӗр.

//сасӑ вырнаҫтармалли май пурӑм. Тен ыран камран та пулин кӗске интервью илейӗп.

Ҫавра сӗтелте, пире пӗлтернӗ тӑрӑх культурӑпа наци автономисен ертӳҫисемпе тӗрлӗ министрсем тӗл пулнӑ, тухса сӑмах каланӑ. Культура министрӗ Константин Яковлев, вӗренӳ министрӗ Юрий Исаев, информаци политикин министрӗ Александр Иванов тата ыттисем. Хӑш-пӗр министерствӑран ҫумӗсем пынӑ терӗҫ.

Юрий Николаевич хальхи вӑхӑтра чӑвашла вӗренмешкӗн справка ҫыртарнипе Чӑвашра ҫеҫ мар, ун тулашӗнче анлӑрах усӑ курма сӗннӗ. Тӗслӗхрен, Тӗменре, Ӗренпурта, Самарта. Ҫапла май чӑваш чӗлхине вӗренте вырӑнта хысна уйӑрма сӑлтав пулӗ имӗш.

//сӑн хальлӗхе тупимарӑмӑр.

Сас-хура пӗлтернӗ тӑрӑх ЧНК президенчӗ пулма Николай Фёдоровичах шанса парӗҫ.

gov.cap.ru/SiteMap.aspx?id=2180684&gov_id=712 - 16 сехетре паян Элтепер администрацийӗ вырнаҫнӑ ҫуртра ҫавра сӗтел иртмелле тет. Унта чӑвашсен наципе культура автономийӗсен пуҫлӑхӗсем пухӑнмалла пулас.

www.irekle.org/articles/i50.html - кунта эсир Николай Лукианов 8-мӗш Аслӑ пуху валли хатӗрленӗ программӑпа паллашма пултаратӑр.

Вӑл паянхи кун та актуаллӑ шутланать тесен йӑнӑшмӑпӑр.

Сӑмах май, Аслӑ пуху мӗнле иртмеллипе кӗскен ЧНК сайтӗнче паллашма пулать: chnk.ru/a/news/1100.html

Аслӑ пуху Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче иртмелле.

Майӗпен Аслӑ пухӑва хатӗрленетпӗр. Сире валли ҫӗнӗ формат уҫса парасшӑн — «онлайн» мелне. Кунашкалли республикӑри МИХсенче ҫукччӗ пулас. Эпир — пӗрремӗш.