Хӗвел системинче астериод ӳкнипе йӗркеленнӗ чи пысӑк кратера тупнӑ. Тӗрӗссипе каласан, вӑл лаптӑк ҫинчен тахҫанах пӗлнӗ, анчах япун астрономӗсем кратер мӗнле майпа йӗркеленнине тӗпчесе пӗлнӗ.

Тӗпчевҫӗсем Юпитерӑн уҫлӑхташӗнче — Ганимедӑра — вырнаҫнӑ пысӑк айлӑмсене тишкернӗ. Лаптӑк ҫийӗн пӑхсан вӗсен пурин те варри пуррине курма май пур. Астрономсем «Вояджер-1» тата «Вояджер-2» зондсем тунӑ сӑнӳкерчӗксене тӗпченӗ те Ганимед ҫинчи айлӑмсем астероид ҫапӑннипе пулни патне тухнӑ.

Унсӑр пуҫне, Хӗвел системинче ӑна чи пысӑк кратер теме пулать. Ӑсчахсем моделлесе пӑхнӑ та ҫакнашкал вырӑн диаметрӗпе 150 ҫухрӑмран кая мар астероид пырса ҫапӑннипе йӗркеленме пултарнине курнӑ. Ҫӑпӑннӑ самантра унӑн хӑвӑртлӑхӗ ҫеккунтра 20 ҫухрӑмпа тан пулма пултарнӑ тесе шутлаҫҫӗ.

Ӑсчахсем кратера малалла та тӗпчесшӗн, ҫавна май вӗсем JUICE мисси пуҫланасса кӗтеҫҫӗ.

Чӑваш ҫыннисем Черногорие кайма пултараҫҫӗ. Ырантан, ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен, Черногори Раҫҫей ҫыннисемшӗн хӑйӗн чиккине уҫассине пӗлтернӗ. Асӑннӑ ҫӗршыв «симӗс» зонӑна Раҫҫее кӗртнӗ. Анчах унта пирӗн патран самолетсем хальлӗхе вӗҫмеҫҫӗ.

Кӑшӑлвируса пула хупӑннӑ чикӗсем майӗпен уҫӑлма тытӑнчӗҫ. Ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пирӗн ҫӗршыв Турци, Великобритани, Танзани тата Абхази чиккисене уҫрӗ. Ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнчен самолетсем Швейцаринчи Женева хулине эрнере пӗрре вӗҫме тытӑнӗҫ.

Абхазие Краснодар крайӗнчи Адлерти чукун ҫул вокзалӗнчен тата Сочири аэропортран пӗрлехи билетпа ҫитме май килӗ. Кун пирки Раҫҫейӗн Транспорт министерстви пӗлтернӗ. Пӗрлехи билетпа Абхазинчи пилӗк хулана: Гагрӑна, Пицундӑна, Гудаутӑна, Ҫӗнӗ Афона тата Сухума — кайма май пур.

Раҫҫей тата Турци президенчӗсем Владимир Путин тата Реджеп Тайип Эрдоган икӗ ҫӗршыв хушшинче самолетсем ҫӳретме тытӑнас ыйтӑва телефонпа сӳтсе явнӑ. Ҫак ыйтӑва тишкерме яваплӑ ведомствӑсене хушнӑ. Кун пирки РФ ертӳҫин пресс-секретарӗ Дмитрий Песков «Новости» информаци агентствине пӗлтернӗ.

Маларах «Андолу» агентство Турцин Транспорт министерстви самолетсене утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗ хыҫҫӑн вӗҫтерме пуҫласси ҫинчен Раҫҫейпе калаҫса татӑлни пирки хыпарланӑ. Ҫапах та самолетсем хальлӗхе вӗҫмеҫҫӗ-ха.

Путинпа Эрдоган телефонпа утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче калаҫни пирки «Парламентская газета» хаҫат паян пӗлтернӗ.

Сӑмах май, иртнӗ эрнере Татьяна Голикова вице-премьер ҫӗршывсем хушшинче самолетсене утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнчен ҫӳретме пуҫлама май пуррине пӗлтернӗ.

«Чӑваш Ен» ПТРК тунӑ видео скринӗ

Тӗнчипех кӑшӑлвирус алхаснӑ вӑхӑтра Никита Тӗнче ҫемйипе хӑш ҫӗршывра-ши? Ку ыйту чылайӑшӗшӗн кӑсӑклӑ пулӗ-ха. Нумях пулмасть Никитӑпа «Чӑваш Ен» ПТРК корреспонденчӗ ҫыхӑннӑ.

Никита тата Настя Тӗнчесем тата вӗсен пӗчӗк хӗрӗ Ая халӗ АПШра. Вӗсем Техас штатӗнче пурӑнаҫҫӗ. «Пурте килте лараҫҫӗ. Нимӗнле пӑлхану та ҫук. Халӗ ӗҫпе йывӑртарах, ҫавӑ ҫеҫ», - пӗлтернӗ Никита журналиста.

Тӗнчешӗн йывӑр ҫак самантра та Никита Тӗнче Чӑваш Ене таврӑнма палӑртман-ха. Вӗсем малалла ҫул тытасшӑн, урӑх ҫӗршывсене ҫитсе курасшӑн.

Апат-ҫимӗҫ лавккисен тӗнчере кӑшӑлвирус алхаснӑ саманара та ӗҫлеме тивет. Сутуҫӑсем чирлесрен хӑраса килте лараймаҫҫӗ.

Бельгири супермаркетсен ӗҫченӗсен профсоюзӗ сӑнанӑ тӑрӑх, лавккасене халӑх йышлӑ ҫӳренӗ май суту-илӳ точкисен тупӑшӗ ӳсет. Анчах сутуҫӑсем те ҫынсемех. COVID-2019 эпидемийӗ вӑхӑтӗнче сутуҫӑсем хӑйсене хӳтӗлеме ыйтаҫҫӗ. «Хисеп туса компенсаци» тӳлеттересшӗн иккен вӗсем. Халӑх лавккана йышлӑ ҫӳрет, вирусран асӑрханмалли мелсем сахал теҫҫӗ.

Забастовкӑна Бельгири апат-ҫимӗҫ сечӗсен вуншар ытла лавкки ирттерет. Эрнекун сутуҫӑсем ӗҫе тухман. Кунӗпех мар-ха. Ирпе. «Российская газета» пӗлтернӗ тӑрӑх, сутуҫӑсем ӗҫ укҫине ӳстерме тата хӳтлӗх хатӗрӗсемпе туллин тивӗҫтерме ыйтнӑ.

Полярти тӗпчевҫӗсем Thwaites Offshore Research (THOR) проекта хутшӑнакан полюс таврашне тӗпчекенсем статья пичетлесе кӑларнӑ, унта вӗсем тӗнчери ҫанталӑк ӑшӑнса пынине пула Антарктида ирӗлсех пынине кӑтартса панӑ.

Температура ӳсни пӑр сийне пӗтерет, ҫапла май нумаях пулмасть ӑсчахсем унччен пӑр айӗнче пытаннӑ ҫӗнӗ утрава тупса палӑртнӑ.

Тӗпчевҫӗсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ООН пӗлтернӗ юлашки кӑтартусемпе килӗшӳллӗн пирӗн планетӑн ӑшӑ виҫи, 2011-2015 ҫултисемпе танлаштарсан 0,2° С таран хӑпарнӑ. Ҫӗр чӑмӑрӗн паян кунхи пӑрланнӑ лаптӑкне 40 ҫул каяллахи кӑтартӑвӗсемпе танлаштарсан тинӗсри пӑр йышӗ кашни вунӑ ҫул хушшинче 12% чакать.

Пӑр ирӗлӗвӗн хӑвӑртлӑхӗ уйрӑмах 2015-2019 ҫулсенчи сӑнавсенче палӑрать, ҫавна май тӗнче ҫанталӑкӗ ӑшансах пыни пирки ним иккӗленӳсӗр калама май пур.

Юлашки анлӑ тӗпчев вӑхӑтӗнче Хӗвеланӑҫ Антарктидӑри ледник Туэйтс пӑрлӑхне тӗпченӗ, паянхи куна илес пулсан вӑл арканма пултаракансен йышне кӗрет. Хӑйӗн пысӑк калӑпӑшне пула вӑл тӗнче океанне хӑрушлӑх кӑтартса тӑрать.

«Территорине тӗпченӗ май эпир халиччен пӗлмен утрава асӑрхарӑмӑр, унӑн виҫи 634 000 тӑваткал фут (58,9 пин тв.

Малалла...

Фото: Михаил Метцель/ТАСС

Монголсен делегацийӗ кӳршӗри КНР-а коронавирус сарӑлнӑ вӑхӑтра китай халӑхне пулӑшас тата икӗ халӑх хушшинчи туслӑха ҫирӗплетес тӗллевпе ҫитсе килнӗ. Халтмаагийн Баттулга Си Цзиньпин Китай пуҫлӑхӗпе тӗл пулнӑ май хӑйӗн ырӑ шухӑшӗсене ӗҫпе те ҫирӗплетнӗ — китайсене 30 пин така парнеленӗ.

ТАСС пӗлтернӗ тӑрӑх, Улан-Батора таврӑннӑ хыҫҫӑн президент тата Монголин аслӑ ертӳлӗхӗ Чингисхан ячӗллӗ пӗтӗм тӗнчери аэропортрах анализсем панӑ тата вирус пуррипе ҫуккине тӗрӗслеме ятарлӑ тӗрӗслев витӗр тухнӑ. Вӗсем мӗн кӑтартни пирки прессӑна пӗлтермен-ха.

Centralasia.media тӗнче тетелӗнчи кӑларӑм палӑртнӑ тӑрӑх патшалӑх ертӳҫине тата МИД-па ИӖМ пуҫлӑхӗсене министерство пульницине вырнаҫтарнӑ. Делегацин ытти пайташӗсене тӗп хула тулашӗнчи санаторине вырттарнӑ.

Карантинра Монголи президенчӗ икӗ эрне ирттерӗ.

Трейдерсем Нью-йоркри фонд биржинче. Нарӑс, 24, 2020

Тӗнчери чи пуян темиҫе ҫын пӗр кунта, тунтикун, 139 миллиард доллар ҫухатнӑ. Коронавирус тӗнче экономикине витӗм кӳрет тесе ҫапла ҫухату тӳснӗ вӗсем. Вӗсем фонд рынокӗнче укҫасӑр юлнӑ. Кун пирки «Новости» Раҫҫей информаци агентстви «Boomberg» агентство хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗ.

Финанс рынокне профессилле хутшӑнакансене финанс информацийӗпе тивӗҫтерекен асӑннӑ агентство сӑнанӑ тӑрӑх, кун пек пысӑк ҫухатӑва юлашки ҫулсенче тӳсекен пулман.

LVMH компанийӗсен ушкӑнӗн гендиректорӗ Бернар Арно тата Amazon пуҫлӑхӗ Джефф Безос 4,8 миллиард долларшар ытла пӗтернӗ. Zara хуҫи Амансио Отрега 4 миллиард доллар ҫухатнӑ, Марк Цукерберг — 3,48 миллиард доллар. Ытти миллиардерсем 2,3 миллиардшар доллар ҫухатнӑ.

Японире Ҫӗр ҫинчи чи ватӑ арҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Титэцу Ватанабэ ятлӑ ҫав ҫынна Ҫӗр ҫинчи чи аслӑ арҫын тесе виҫӗ эрне каялла официаллӑ йышӑннӑ. Вӑл 112 ҫулта пулнине ТАСС информаци агентстви Киодо агентство хыпарланӑ тӑрӑх паян ирпе пӗлтернӗ.

Ниигата префектурӑра пурӑннӑ арҫын 1907 ҫулхи пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче ҫуралнӑ.

Японире пурӑннӑ вӑрӑм ӗмӗрлӗ арҫын нарӑс уйӑхӗн 23-мӗшӗнче куҫне хупнӑ.

Ҫӗр ҫинчи чи вӑрӑм ӗмӗрлӗ арҫын унччен шутланнӑ ҫын та Японирен пулнӑ. 113 ҫулти Масадзо Нонака пӗлтӗрхи кӑрлачӑн 20-мӗшӗнче вилнӗ.

Япони ҫыннисем Ҫӗр ҫинчи чи вӑрӑм ӗмӗрлӗ ҫынсен танлаштарӑмӗнче ҫӳлти йӗркесене йышӑнаҫҫӗ. Японири чи вӑрӑм ӗмӗрлӗ хӗрарӑм Фукуока префектурӑра пурӑнать. Канэ Танака ятлӑскер 117 ҫулта.

planet-today.ru сайтри сӑн

Боготӑри (Колумби) Росарио Университечӗнчи ӑсчахсем Кӑнтӑр Америкӑра ӗлӗкхи-авалхи 7–13 миллион ҫулсем хушшинче пурӑннӑ пысӑк тимӗр шапа юлашкине тупнӑ. Шуса ҫӳрекенсен йышне кӗрекен ҫак тем пысӑкӑш чӗрчун хӑйӗн калӑпӑшӗпе автомобильпе тан пулнӑ тесе ҫырать «Би-би-си».

Stupendemys geographicus пысӑк тимӗр шапасем пирки иртнӗ ӗмӗрӗн ҫитмӗлмӗш ҫулӗсенче тӗпчесе пӗлнӗ, анчах та палеонтологсен ҫак авалхи чӗрчунсем ҫинчен тӗплӗ информаци пулман. Халӗ вара, тӗпчевҫӗсем Колумбири Татакоа пушхирӗнче S. geographicus юлашкийӗсене тупнӑ хыҫҫӑн, ку тӗлӗшпе улшӑнусем пуласси куҫкӗретех.

«Эпир тимӗр шапан сыхланса юлнӑ виҫӗ метрлӑ панцире тата унӑн аялти янах шӑммине тӗпчерӗмӗр. Ҫӗнӗ палеонтологи материалӗ пире ҫак авалхи шуса ҫӳрекен тӗлӗнмелле чӗрчунсем ҫинчен тарӑнрах пӗлме май пачӗ», — каласа параҫҫӗ Колумбири ӑсчахсем.

Stupendemys geographicus пысӑк тимӗр шапан тӑршшӗ тӑватӑ метр таран пулма пултарнӑ, шуса ҫӳрекен чӗрчунӑн йывӑрӑшӗ вара 1200 килограммран кая мар пулнӑ. Урӑхла каласан, Кӑнтӑр Америкӑри калама ҫук пысӑк тимӗр шапана автомобильпе танлаштарма пулать. Тӗлӗнмелле те, тахҫан ӗлӗк ҫӗр ҫинче тата та пысӑкрах тимӗр шапасем пулнӑ — сӑмахран, океансенче ҫитмӗл миллион ҫул каялла пурӑннӑ архелонсен тӑршшӗ тӑватӑ метр ҫурӑна ҫитнӗ.

Малалла...