Пӑтӑрмахсем
![]() Паян ирхине Шупашкарти Энгельс урамӗнчи 17 тата 19-мӗш ҫуртсем хушшинчи ҫӳп-ҫап контейнерӗ патӗнче тин ҫеҫ ҫуралнӑ хӗрачана тупнӑ. Ҫӳп-ҫап пеме тухнӑ арҫын вӑйсӑр сасӑ хӑлхана кӗнӗ хыҫҫӑн тӑрсах итленӗ, контейнерсене тинкернӗ. Вӗсенчен пӗринче тем хускалнине асӑрхасан пырса пӑхнӑ. Пусмапа чӗркенӗ ачана асӑрхасан арҫын ӑна хӑй ытамне илсе ӑшӑ ҫӗре илсе кайнӑ. Хӑй вара йӗрке хуралҫисемпе тухтӑрсем патне шӑнкӑравланӑ. Ҫут тӗнчене сывӑ килнӗ ачана вилме тухса пенӗ амӑшне йӗрке хуралҫисем ҫине тӑрсах шыранӑ. Пуҫиле ӗҫ те самантрах пуҫарнӑ. Кӗҫех вӗсем ача ӳкерчӗкӗсемлӗ хутаҫа асӑрханӑ. Ҫав япала чунсӑр хӗрарӑм йӗрӗ ҫине ӳкернӗ те. Ӳкерме юратакан ачан 33 ҫулти амӑшӗ паян ирпе ҫуралнӑ тӗпренчӗкне тухса пенӗ иккен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарти тӳре-шара хулари киосксемпе ларёксене тӗрӗслеме тухнӑ. Ҫак кунсенче хула тата районсен администрацийӗсенче ӗҫлекенсенчен йӗркеленӗ ятарлӑ комисси Мускав районӗнчи суту-илӳ объекчӗсене пӑхса ҫаврӑннӑ. «МК Чебоксары» (чӑв. «МК Шупашкар») хыпарланӑ тӑрӑх, хайхи комисси ҫӗре яхӑн киоскпа ларёка тӗрӗсленӗ, вӗсенчен пӗрне — шаурма сутаканскере — саккуна пӑхӑнмасӑр, кирлӗ документсене пухса ҫитермесӗр лартса хунине ҫирӗплетнӗ. Ку киоска, Граждан урамӗнчи 48-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче пулнӑскере, ҫав кунах куҫарса кайнӑ. Хула мэрийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ятарлӑ комисси ӗҫе вӗҫлемен-ха, ҫитес вӑхӑтрах вӗсем Калинин районӗнчи суту-илӳ объекчӗсене тӗрӗслесе ҫаврӑнӗҫ, унтан Ленин районне те ҫитӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Статистика
![]() Пӗлтӗр Чӑваш Енри виҫӗ ача пахчинче ачасем вар-хырӑм инфекцийӗпе йышлӑн чирлесе ӳкнӗ тӗслӗхсем пулнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Ман хула Шупашкар») портал пӗлтерет. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ хыпарланӑ тӑрӑх, 2017 ҫулхи санитарипе эпидемиологи кӑтартӑвӗсен пӗтӗмлетӗвӗсене пӑхсан Ҫӗнӗ Шупашкарти икӗ ача пахчинче кунашкал пӑтӑрмахсем сиксе тухнӑ. Пӗри — 127-мӗш номерлӗ «Пилеш» ача пахчинче пуш-ака уйӑхӗсенче, тепри 1-мӗш номерлӗ «Пӗчӗк патшалӑх» ача пахчинче юпа-чӳк уйӑхӗсенче пулнӑ. Вӗсенче ун чухне пурӗ пӗрле вунвиҫӗ ача чирлесе ӳкнӗ. Виҫҫӗмӗш пӑтӑрмахӗ вара Шупашкарта пулнӑ. 202-мӗш номерлӗ «Тӗлӗнтермӗшсен хули» ача пахчинче пилӗк ача вар-хырӑм инфекцийӗпе пӗр харӑс аптӑранӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Килсӗр-ҫуртсӑр ҫынсем валли Чӑваш Енре медицина пункчӗ уҫӗҫ. Ку проект хальлӗхе сӑнавлӑ пулӗ. Ӑна Раҫҫейӗн Сывлӑх сыхлав министерстви йӗркелеме шутланӑ. Раҫҫейӗн Сывлӑх сыхлав министерстви видеоселектор мелӗпе ирттернӗ канашлӑва Чӑваш Енри сывлӑх сыхлавӗнче ӗҫлекен тӳре-шара, чиркӳ ҫыннисем хутшӑннӑ. Килсӗррисем валли медицина пункчӗсене Хабаровск крайӗпе Иркутск облаҫӗнче те уҫмалла. Вӗсенче полиссӑр, паспортсӑр ҫынсене йышӑнмалла, тухтӑрсем пулӑшмалла. Килсӗр-ҫуртсӑр ҫынсене сиплекен тухтӑрсене хӳтӗлемеллине те канашлура сӳтсе явнӑ. Килсӗррисене пулӑшакан Чӑваш Енри медицина пунктне Шупашкарти васкавлӑ медпулӑшу пульницинче уҫма шухӑшлаҫҫӗ. Ӑна хӑҫан ӗҫлеттерсе ярассине хальлӗхе пӗлтермен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Паян, нарӑс уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче «Анатолий Миттов. Земля наших дедов» (чӑв. Анатолий Миттов. Пирӗн асаттесен ҫӗрӗ) курав уҫӑлӗ. Ӑна чӑвашсен паллӑ художникӗ Анатолий Миттов (1932-1971 ҫҫ.) ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине халалланӑ. А.И. Миттов Канаш районӗнчи Сиккасси ялӗнче ҫуралнӑ. Шупашкарти художество училищинче, Ленинградри И.Е. Репин ячӗллӗ живопись, скульптура тата архитектура институтӗнче вӗреннӗ. Анатолий Миттов художник пултарулӑхне тарӑннӑн хаклакансем вӑл чӑваш халӑх йӑли-йӗркине ӑша хывнипе пӗрлех тӗнчери художество культурин лайӑх тӗслӗхӗсене шута илнине палӑртаҫҫӗ. Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнчи Анатолий Миттов куравӗ 16 сехетре уҫӑлать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Канашра пурӑнакансем вышка лартнине хирӗҫлесе митинга тухнӑ. Карас ҫыхӑнӑвӗн вышки, канашсем шухӑшланӑ тӑрӑх, сывлӑха хавшатӗ. Ҫав вӑхӑтрах Роспотребнадзор специалисчӗсем карас ҫыхӑнӑвӗн вышки йӗркеллех, ҫынсен сывлӑхне сиен кӳмест тесе ӗнентернӗ. Хула ҫыннисен митингӗ пирки вырӑнти телекурав пӗлтернӗ. Ятарлӑ ирӗк ыйтмасӑрах урама пухӑннисен тӗлӗшпе пакунлисем административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Пӗлтӗрхи ҫулла Муркаш районӗнчи юнкӑсем карас ҫыхӑнӑвӗн кампанийӗсенчен пӗри вышка лартсан сехӗрленсе ӳкнӗччӗ. Аса илтерер, вышкӑна вырнаҫтарма Матвей ятлӑ ҫын хӑйӗн ҫӗрӗ ҫинче вырнаҫтарма ирӗк панӑ. «Вӑл япӑх мар укҫа илсе пурӑнӗ, вышка епле витӗм кӳни вара паллӑ мар», — тесе ҫынсем пухӑва пуҫтарӑннӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци службин республикӑри управленийӗ тӗрмере ларакан ҫынна чысланине пӗлтерет. Айӑплав вӑхӑтне юсанмалли 4-мӗш колонире ирттерекенсенчен пӗрин алли чӑннипех ылтӑн темелле. Вӑл «Не числом, а смирением» (чӑв. шутпа мар, сапӑрлӑхпа) Раҫҫейри конкурса хутшӑннӑ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗнче ӗҫсене виҫӗ номинаципе: «Чиркӳ турӑшӗ», «Аналой турӑшӗ», «Килти турӑш» — хакланӑ. Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци служби ирттернӗ конкурса малтан регионсенче пӑхса тухнӑ. Шупашкарти 4-мӗш колонире ларакан арҫын ӑсталанӑ «Ҫветтуй Николай Асамҫӑ» турӑша суйласа илсе Мускава янӑ. Ку ӗҫшӗн Мускав патриархачӗн тӗрмерисемпе ӗҫлекен пайӗ грамота пама йышӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Ирина Юманова. mir-la.com сӑнӗ Раҫҫейри антидопинг агентстви чӑваш спортсменки Ирина Юманова допингпа усӑ курманнине тинех ҫирӗплетнӗ. Аса илтерер, пысӑк ҫитӗнӳсем тунӑ спортсменка допингпа усӑ курнӑ тесе 2014 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче пӗлтернӗччӗ, ҫавна май ӑна ӑмӑртусене хутшӑнма чарнӑччӗ. Ӗҫе 2012 тата 2014 ҫулсенчи гематологи кӑтартӑвӗсен пӗтӗмлетӗвне кура пуҫарнӑ. Анализсене черетлӗ хут тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн вара Ирина допингпа вуҫех айкашманни ҫирӗпленнӗ, юн кӑтартӑвӗсем япӑххи допингпа пачах ҫыхӑнман. Палӑртса хӑвармалла, Ирина Юманова — 2012 ҫулхи Тӗнче кубокӗн ҫӗнтерӳҫи, 2013 ҫулта иртнӗ Универсиадӑн кӗмӗл призерӗ. Ӑмӑртусене хутшӑнма чарсан хастар спортсменка 2016 ҫулхи ака уйӑхӗнче урӑх спорта куҫрӗ, хӑйӗн ӑсталӑхне марафонсенче тата ҫурмамарафонсенче кӑтартма пуҫларӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Чӑваш Енре РФ Президенчӗн суйлавӗ вӑхӑтӗнче суйлавҫӑсем пулӗҫ. Вӗсене ун валли ятарласа вӗрентӗҫ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн Общество палатин председателӗ Алексей Судленков ирттернӗ пресс-конференцире каланӑ. «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнче Ирина Клементьева журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри 15 организаци хӑйсен пайташӗсене сӑнавҫӑсем тӑвасшӑн. Вӗсем ҫак енӗпе ЧР Общество палатипе килӗшӳ тунӑ. Ҫак кунсенче коммерцилле мар тепӗр 10 организаци суйлавҫӑсене вӗрентсе кӑларас кӑмӑллине палӑртнӑ. Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗн председателӗ Александр Цветков сӑнавҫӑсене маларах уйрӑм кандидатсем, политика партийӗсем палӑртнине, халӗ вара вӗсене РФ тата регионсенчи Общество палатисем те хатӗрлеме пултарнине пӗлтернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ гастрольсене малашне ҫӗнӗ автобуспа ҫӳреме тытӑнӗ. Пӗр ӗмӗрхи юбилейне уявланӑ культура учрежденине Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев автобус уҫҫине тыттарнӑ. Аса илтерер, кӑҫалхи кӑрлачӑн 27-мӗшӗнче 100 ҫул тултарнӑ театр юбилея 30-мӗшӗнче палӑртрӗ. Унта республика ертӳҫи те хутшӑннӑ. Вӑл театрӑн артисчӗсене саламланине эпир пӗлтернӗччӗ. Сумлӑ йышра Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш Республикин халӑх артистки Любовь Федорова та пулнӑччӗ. Ӑна «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе чысланӑччӗ. Театр валли 3 миллиона яхӑн тенкӗ тӑракан автобус уйӑрнӑ. Транспорта республика хыснинчи укҫипе туяннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (03.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, ҫумӑр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 744 - 746 мм, 4 - 6 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.