Куравра. Равель Фёдоров

Шупашкарти М. Горький урамӗнчи «Заварка» чей клубӗнче чӑваш ӳнерҫисен ыркӑмӑллӑх куравӗ иртет. Кун пирки Тимӗр Акташ журналист пире пӗлтерет. Хӑйсен ӗҫӗсемпе Арина Перцева, Ольга Альфонс тата Атнер Маков паллашма сӗнеҫҫӗ. Курава Арина Перцевӑн хӗрне — Настьӑна — ДЦП чирӗнчен сыватма укҫӑ-тенкӗ пухма йӗркеленӗ. Ӳнерҫӗсен ӗҫӗсене туянма та пулать.

Ырӑ кӑмӑллӑ ҫынсем хӑш-пӗр ӳкерчӗксене туянма та ӗлкернӗ иккен. Теприсем укҫан пулӑшу кӳнӗ. Сӑмах май Настьӑна амӑшӗ Германине пӗрре илсе кайса сыватса килнӗ ӗнтӗ.

Арина Перцева Алексей Альфонс ӳнерҫӗн хӗрӗ пулать. Курава вӑл «Черное море. Якорная щель», «Черное море. Лазаревское», «Лазурный берег» тата ытти ӳкерчӗксене, ҫав шутра натюрмортсене те, вырнаҫтарнӑ. Ольга Альфонс — Аринӑн тӑванӗ пулать. В. Суриков ячӗллӗ ӳнер институчӗн студенчӗ курава «Прекрасный край», «Маковое поле», «Портрет в модерне» ӗҫсене илсе килнӗ. Атнер Маков та Ольга вӗренекен институтра пӗлӳ пухать. Куравра унӑн «Сказочная Индия» (чӑв. Юмахри Ӗнчӗ ҫӗршывӗ) ӳкерчӗкпе паллашма май пур.

Чей клубӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх курав юпа уйӑхӗнче те ӗҫлӗ. Сутӑннӑ ӳкерчӗксем вырӑнне ӳнерҫӗсем тепӗр ӗҫсене илсе килеҫҫӗ.

Малалла...

Клип ӳкернӗ самант

«Хусан чӑвашӗсем» Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӗҫленнӗренпе 70 ҫул ҫитнине уявлама хатӗрленеҫҫӗ. 1941–1945 ҫулсенче вӑрҫӑра пуҫӗсене хунӑ аслашшӗ-кукашшӗсене халалласа, П.Хусанкай ҫырнӑ сӑвӑ тӑрӑх юрӑ хайласа, вӗсем курма юрӑ (видеоклип) ӳкернӗ.

Рок-ушкӑнӑн лидерӗ Алексей Наумов пӗлтернӗ тӑрӑх, съемкӑна Элкел районӗнчи Сиктӗрме тата Хӑрата ялӗсенчен 22 ҫын хутшӑннӑ. «Клипа ятарласа Петӗр Хусанкайӑн тӑван ҫӗршывӗнче ӳкерес терӗмӗр. Унти лару-тӑру, поэт утнӑ вӑрман сукмакӗсем пире калама ҫук хавхалантарчӗҫ, — тет композитор. — Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнчи салтак тумӗсене тӑхӑнсан хамӑра 70 ҫул ӗлӗкрехри вӑхӑтра туйрӑмӑр. Ҫак самантчен пиртен никам та историлле клипсенче ӳкерӗнсе курман, ҫавӑнпа та нумай хатӗрленме, съемка вӑхӑтӗнче хумханма тиврӗ. Ҫапах та чӑваш арҫыннисен кӑмӑлне каякан курма юрӑ ӳкертӗмӗр пек туйӑнать, мӗншӗн тесен унта сӑмах пурте юратакан мунча ҫинчен пырать».

Клипа чӳк уйӑхӗнчи Чӑваш Республикинчи гастрольсем хыҫҫӑн хӑтлама палӑртнӑ.

Сӑнсем (5)

Старовайтов депутат РФ ШӖМне ҫыру янӑ. Унта вӑл ачасене автомобильпе илсе ҫӳремелли йӗркесене улӑштарма ыйтнӑ.

Унӑн шухӑшӗпе, ҫӳллӗ ачасене, вӗсем 12 ҫултан кӗҫӗнрех пулсан та, автомашинӑра креслӑпа илсе ҫӳремелле мар. Ку меллӗ, хӑрушсӑр мар-мӗн. Депутат 150 сантиметртан ҫӳллӗрех ачасене креслӑсӑр ҫӳреме май туса парасшӑн. Е вӑл 10 ҫултан кӗҫӗнреххисене ҫеҫ кресло ҫине ларттарасшӑн.

Халӗ йӗркепе килӗшӳллӗн 12 ҫултан кӗҫӗнрех ачасен автомашинӑра креслӑсӑр ҫӳреме юрамасть. Е вӗсен ятарлӑ тытакан хатӗрпе усӑ курмалла. Анчах ача хӑйӗнпе пӗрле ҫуралнине ӗнентерекен свидетельство илсе ҫӳремесен те пуларать, ҫавӑнпа унӑн ӳсӗмне тӗрӗсленӗ чухне йывӑрлӑхсем сиксе тухаҫҫӗ. Депутат сӗннӗ пек ҫӳллӗшне кура креслӑпа усӑ курмалли йӗркене пурнӑҫа кӗртсен ҫакна тӗрӗслемешкӗн рулетка ҫеҫ кирлӗ.

РФ ШӖМӗ депутатран ҫыру илнине ҫирӗплетнӗ, анчах кун пирки хальлӗхе нимӗн те каламан.

Юпан 4-мӗшӗнче 16 сехетре Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче тепӗр хут «Поэтсен балӗ» музыкӑпа поэзи каҫӗ иртӗ. Унта Рустем Галич тата «АrСо» квартет (Сергей Григорьев, Оксана Милицина, Гульсина Григорьева, Надежда Казакова), оперӑпа балет театрӗн солисткисем Маргарита Финогентова, Татьяна Прытченкова хутшӑнӗҫ.

Рустем Галич АПШра, Раҫҫейре, Европӑра гастрольсемпе нумай пулать, ӳнер вулавӗн жанрне сарать. Йӗркелӳҫӗсем поэзи каҫӗ кӑсӑклӑ пуласса шантараҫҫӗ. Ара, унта ҫынсене хаваслӑх парнелеме юратакан чӑн-чӑн профессионалсем хутшӑнаҫҫӗ-ҫке-ха.

«Раҫҫей — спорт ҫӗршывӗ» канашлу уҫӑлнӑ кун хулари тӗп урамсенче хӑш-пӗр транспортсене ҫӳреме чарӗҫ. Постановление хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков алӑ пуснӑ.

Ҫав кун ҫынсене хӑйсен транспорчӗпе ҫула тухма сӗнмеҫҫӗ. «Спорт бульварӗ» проект ӗҫленӗ чухне, юпан 9-мӗшӗнче, ирхи 1 сехетрен пуҫласа 18 сехетчен Карл Маркс урамӗ Воробьев композиторсен урамӗпе хӗресленнӗ таран, Воробьев композиторсен урамӗ Ярославль урамӗпе хӗресленнӗ вырӑнтан Президент бульварӗ таран транспортсем ҫӳрессине чакарӗҫ. Юпан 8-мӗшӗнче 20 сехетрен пуҫласа юпан 9-мӗшӗнчи 19 сехетчен ҫав урамсенче транспортсен стоянки пурин валли те ӗҫлемӗ. «Спорт бульварӗ» маршрут ҫинче хӑварнӑ автомобильсене эвакуацилеҫҫӗ. Ку ыйтупа 24-27-70 тата 62-00-22 телефон номерӗсемпе шӑнкӑравалса пӗлме пулать.

Юпан 9-мӗшӗнче хӑнасем килекен транспортсене оперӑпа балет театрӗ, Юханшыв порчӗ, Анне монуменчӗ умӗнче лартма юрать. Авӑнӑн 29-мӗшӗнчен пуҫласа юпан 15-мӗшӗччен «Хальхи спорт. Инновацисемпе малашлӑх» пӗтӗм тӗнчери курав ӗҫленӗ вӑхӑтра Республика тӳремӗ енчен Карл Маркс урамӗн сылтӑм ҫулӗпе 36-мӗш ҫуртран пуҫласа 38-мӗш таран, Республика тӳремӗпе Ленинград урамӗнчи 33-мӗш ҫуртран пуҫласа Карл Маркс урамӗнчи 38-мӗш ҫурт таран транспортсене ҫӳреме чакарӗҫ.

Малалла...

Тулай чӑвашсем пирки юлашки вӑхӑтра телевизорпа кӑтартма пуҫланнине палӑртма кӑмӑллӑ. Чӑваш наци телекуравӗ, ав, «Епле пурӑнан, аякри тӑван?» кӑтартать. «Эх, юррӑм, янӑра!» кӑларӑмӑн асӑннӑ ярӑмӗ щутланать. Унӑн черетлӗ кӑларӑмӗ нумаях пулмасть кун ҫути курнӑ. Унта аякри тӑванӑмӑрсемпе, Чӗмпӗр тӑрӑхӗнче тӗпленнӗ йӑхташӑмӑрсемпе паллаштарнӑ. Халӑх юрри-ташшине кӑмӑллакансене хальхинче Чӑнлӑ районӗнчи Чӑвашкасси ялӗнчи «Шуҫӑм» фольклор ушкӑнӗн тата Аслӑ Накаткари «Шанчӑк» фольклор ансамблӗн пултарулӑхӗпе савӑнтарнӑ.

Ӗнер Йӗпреҫри Патшалӑх ветеринари службин районти станцине ятарлӑ автомобиль пырса ҫитнӗ. Ятарлӑ техника дезинфекци валли иккен.

Автомобиле илнишӗн вырӑнтисем хавасланни куҫкӗрет — ҫак пулӑма вӗсем пӗлтерӗшлӗ евӗр хыпарлаҫҫӗ. Автомашинӑна «Чӑваш Республикинче ветеринарие аталантарасси ҫинчен» ҫумпрограммӑпа килӗшӳллӗн уйӑрнӑ укҫапа туянма май килнӗ иккен.

Ветстанцин пуҫлӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫлаканӗ Эдурал Алыков каланӑ тӑрӑх, профилактика тата эпизоотилле ӗҫ-хӗле хирӗҫ пурнӑҫланӑ чух дезинфекципе дезинсекци те тума тивет. Ӗҫ калӑпӑшӗ пӗчӗк маррине кура ҫӗнӗ машина самай ҫӑмӑллӑх кӳмелле.

Темле шухӑшлӑ ҫын та пур пуль ҫӗр ҫинче. Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр хӗрарӑм 46-ри упӑшкине вӗлерме… упӑшкине хӑйне тара тытнӑ.

Ҫын вӗлерекене шыракан хӗрарӑм халӑх тетелӗсенчен пӗринче пӗр арҫынпа чуна уҫса калаҫма тытӑннӑ. Анчах хӑйӗнпе юмахлакан арҫын хӑйӗн упӑшки пулнӑ ҫын иккенне пӗлмен вӑл. Ҫав ҫынна хӗрарӑм упӑшки хӗнесе пурӑнни пирки пӑшӑрханса пӗлтернӗ, ӑна леш тӗнчене ӑсатас шухӑшлине систернӗ. Усал ӗҫшӗн 2 пин евро тӳлеме пулнӑ вӑл. Арҫны малтан хӗрарӑма пулӑшма пулнӑҫи тунӑ-ха. Анчах арӑмӗ чӑннипех вӗлересшӗннине ӑнланнӑ хыҫҫӑн право хуралҫисене пӗлтернӗ.

Халӗ хӗрарӑма пӗтӗмӗшле колоние 5,5 ҫуллӑха хупма йышӑннӑ.

Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанаш ял тӑрӑхӑнче пенсионерсем 218 ҫын, вӗсенчен 130-шӗ ӗҫ ветеранӗ ята тивӗҫнӗ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче хастар ӗҫленӗ 51 ҫын, салтак арӑмӗсем 6 хӗрарӑм: Зинаида Манина, Клавдия Исаева, Мария Русскова, Надежда Иванова, Лидия Мартынова тата Евдокия Арсенкина. Пенсионерсем хушшинче сусӑррисем 38-ӑн, кунсӑр пуҫне 18 ҫула ҫитмен 4 сусӑр ача.

Ваттисен кунне халалласа Штанаш ял тӑрӑхӗнче те ватӑсене пӗчӗк уяв туса чысларӗҫ. Уяв сӗтелӗ хушшине ӗмӗр тӑршшӗпе вырӑнти колхозра, фермӑра, шкулта тӑрӑшнӑ Алевтина Кашкирова (нумаях пулмасть 80 ҫул тултарчӗ), Лидия Коннова, Галина Андреева (80), Елизавета Зотова (вӑл та авӑн уйӑхӗнче 85 ҫул тултарнӑ), Раиса Сергеева, Клавдия Исаева (90-ра), Зинаида Софронова, Нина Манина (80-ра), Марфа Кассирова (75-ре), Леонид Егоров (82-ре), Зоя Прокопьева тата ыттисем пуҫтарӑнчӗҫ. Вӗсене вырӑнти ял администаци ертӳҫи Светлана Ефремова, кунта тӑрӑшакан Ираида Павлова, Ираида Семенова тата вырӑнти культура ҫурчӗн ертӳҫи Николай Майоров саламларӗҫ, татах та нумай ҫул пурӑнма ҫирӗп сывлӑх сунчӗҫ.

Пухӑннисен ячӗпе чылай юрӑ янӑрарӗ, ватӑсем хӑйсем те ӗлӗкхи юрӑсене шӑрантарса, ташласа уява илем кӳчӗҫ.

Малалла...

Чӑваш Енре паллӑ мар наркотипе йывӑр сиенленсе пульницӑна лекни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Унпа наркӑмӑшланаканнисен йышӗ тунтикунтан чакма тытӑннине те ҫырнӑччӗ. Халӗ тата тепӗр хыпар. Туртмалли усал хутӑш сутать тесе 17-ри яш пирки шухӑшлаҫҫӗ иккен. Ун ҫумӗнче 35 грама яхӑн синтетикӑллӑ наркотик тупнӑ имӗш. Ку фактпа пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, ӑна арестлеме пултараҫҫӗ.

Йӗрке хуралҫисен куҫӗ тӗлне яш ҫынсем психиоактивлӑ япаласемпе наркӑмӑшланма тытӑннӑ хыҫҫӑн лекнӗ пулать. Авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче вӑл клиентсене спайс хурса пама кайнӑ чух полицейскисем тытса чарнӑ. Ӑҫта хурса памалли тата саккас пирки смс-хыпарпа ҫыхӑнса тӑнӑ-мӗн. Ҫамрӑк ҫумӗнче 12 пӗчӗк хутаҫ тупнӑ.

Ҫав хутаҫсенче 35 грамм наркотик пулнӑ-мӗн. Тепӗр 10-а яхӑн наркӑмӑша оперативниксем каччӑн килӗнче тупнӑ. Шыранӑ хыҫҫӑн тата тепӗр 4 вӑрттӑн вырӑн тупнӑ имӗш — унта та ача психоактивлӑ япала пытарса хунӑ-мӗн.

Наркоконтролӗн управленйиӗн пуҫлӑхӗ Евгений Барсуков пӗлтернӗ тӑрӑх, наркотика сутса ӑҫтан кӳрсе килнине пӗлеҫҫӗ имӗш. Шупашкарта хайхи япалана сутакан тӗп вырӑн иккӗ пулнине палӑртнӑ пулать.

Малалла...