Электронлă вулавăш

Çулçă çулăмĕ. Октябрь,

Çулçă çулăмĕ — пушар.

Хирсенче текех çук чапăр,

Сар хĕвел тăкмасть кăвар.

Çулçă çулăмĕ. Çу иртрĕ.

Пăхăр тумлă ват йăмра.

Тӳпене пĕркенчĕк витрĕ.

Çулçă çулăмĕ — чунра.

Çулçă çулăмĕ. Кĕреннĕн

Çунчĕ тĕтĕмсĕр пушар.

Тӳпере хĕвел сӳнсен те

Вăрманта — сӳнесшĕн мар...

Ку ĕç тахçанах, çĕр çинче пурнăç пуçланнă чухнех пулса иртнĕ тет. Ун чухне шывпа çулăм туслă пурăннă тет. Çĕр çинче этем пурăнма пуçлать, хăйне валли кил-çурт çавăрать, çурт çĕклет, выльăх-чĕрлĕх валли хуралтă янтăлать. Çемйине тăрантарма шывпа усă курать. Шыв хăй этеме кирлĕ пулнăшăн хĕпĕртерĕ тет. Пăх та кур: апатне пĕçерме вут кирлĕ иккен, çулăмсăр ĕç каймасть. Çулăм та çĕнĕ ĕç тупăннăшăн савăнчĕ. Кун хыççăн кун, çĕр хыççăн çĕр, хĕл те çывхарать, сивĕтнĕçемĕн сивĕтет. Этем пӳртне ăшăтма вут-çулăм кирлĕ иккен. Пĕррехинче шывпа çулăм тĕл пулчĕç тет. Пĕр-пĕрне сывлăх суннă хыççăн кашниех хăй пирки каласа пама пуçларĕ тет. Сăмах хыççăн сăмах, этемпе еплерех килĕштерсе пурăнни çинчен те каласа параççĕ.

— Этем мана юратать, — мухтанать тет шыв.

— Çук, мана, — тет çулăм.

— Вăл мансăр пурăнаймасть! — çирĕплетет шыв.

— Мансăр пушшех те! — парăнмасть çулăм.

Тахçанхи туссем хирĕçсех кайрĕç тет. Тарăхнипе вут-çулăм чашкăрма, шыв çине тапăнма пуçларĕ. Шыв мĕн пур вăйне пухрĕ те çулăма сӳнтерсе те лартрĕ тет. Шыв çулăма çĕнтерчĕ. Шăпах çавăнтанпа çулăма шыв сапса сӳнтереççĕ, мĕншĕн тесен вут-çулăм хăйне тахçан шыв çĕнтернине аса илет те — тӳрех таçта кайса пытанать.

Тĕнче пуçламăшне пĕлме пулать-и?

Ун тупсăмне таçти ĕмĕрсенче,

Халь ман умра

Ялкăшакан кăвайт та,

Миçе çула çитсе-ши çĕр çинче?

Кама кăна курман-ши унăн куçĕ?

Вуласчĕ манăн çулăм чĕлхине.

Кăвайтпала тăратăп куçа-куçăн,

Тăратăп тĕксĕм, сивĕ каçхине,

Кăвайт çунать.

Шухăшăма сиссе-ши

Хăй çулăмне ман еннелле ярать,

Анчах та çулăм чĕлхине пĕлменшĕн

Кăвайт сăмахĕ кăвайтрах юлать.