Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх кунӗ умӗн Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗ «Писательские семьи Чувашии» (чӑв. Чӑваш Енри ҫыравҫӑсен ҫемйисем) акци ирттерет.

Вулавӑшра пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр ҫемьере темиҫе ҫын ҫыравҫӑ тӗл пулакан тӗслӗхсем сахал мар. Чӑваш литературинче Яков тата Мария Ухсай, Леонид Агаков тата Александра Лазарева, Иоаким Максимов-Кошкинский тата Тани Юн, Юхма Мишши тата Роза Шевлепи, Валерий тата Ольга Туркайсем, Олег тата Римма Прокопьевсем тата ыттисем пур.

Утӑ уйӑхӗн 4-8-мӗшӗсенче «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи «Интересно о чувашском» (чӑв. Чӑвашсемпе ҫыхӑннӑ кӑсӑклӑх) тата «Национальная библиотека Чувашской Республики» (чӑв. Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗ) страницӑсенче ҫыравҫӑсен ҫемйисемпе паллаштаракан постсем вырнаҫтарӗҫ. Акци вӑхӑтӗнче «Семейный портрет. Ольга и Валерий Тургай» (чӑв. Ҫемье портречӗ. Ольга тата Валерий Туркай) онлайн-тӗпел иртмелле. Ӑна утӑ уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 10 сехетре Наци вулавӑшӗн «Ютубри» каналӗнче кӑтартӗҫ.

Утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче Ольга Любимова художникӑн графика ӗҫӗсен куравӗ уҫӑлӗ. «Линия пера» (чӑв. Калем йӗрӗ) куравра художник тӗрлӗ авторӑн, ҫав шутра поэтсемпе писательсен, ӗҫӗсене хӑйӗн графикипе пуянлатнӑ. Альбина Любимова Наапет Кучак, Раиса Сарби, Альбина Юрату, Алла Медведева, Алман Тимофеев, Сабир Рустамханлы, Нина Абрамова, Ольга Любимова, Дмирий Вонави, Александр Артемьев, Константин Иванов, Зоя Сывлӑмпи, Рита Арти, Лариса Цингвинцева, Виктор Чугаров, Артем Геб, Геннадий Айги, Людмила Николаева тата ытти авторпа ӗҫленӗ. Курава художник хӑйӗн тӗрлӗ вӑхӑтри 30-а яхӑн ӗҫне тӑратӗ.

Ҫӗмӗрлере пурӑнакан, унти культурӑпа кану центрӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫлекен хӗрарӑм Пӗрремӗш каналпа эрнекунсерен кӑтартакан «Полес чудес» (чӑв. Тӗлӗнтермӗш уйӗ) кӑларӑма хутшӑннӑ.

Наталья Годовикова кӑларӑма парнепе кайнӑ. Ӑна, сӑмах май, хӑйне те парне секторӗ лекнӗ, анчах вӑл ӑна суйламан, малалла выляс тенӗ. Ентешӗмӗр, шел те, хӑйӗн ушкӑнӗнче ҫӗнтереймен.

«Эсир кунта килессине пӗтӗм Ҫӗмӗрле пӗлнӗ-и?» — сӑмахланнӑ телекӑларӑм ертӳҫи Леонид Якубович. «Ҫапла... чылайӑшӗ», — хуравланӑ хӗрарӑм. «Ӑсатрӗҫ-и?» – калаҫтарнӑ кӑларӑм хӑнине Якубович. «Ҫапла, хаваслӑн ӑсатрӗҫ. Виҫӗ баян каласа», – ҫӗтсе кайман хӗрарӑм.

Наталья Годовикова хӑйӗн ҫемйи ҫинчен те каласа кӑтартнӑ. Унӑн хӗрӗ, мӑшӑрӗ, упӑшкин амӑшӗ ҫуралнӑ кунӗсене пӗр кунта уявлаҫҫӗ иккен.

ЮТВ телеканал (унӑн хуҫи – Юрий Гурьянов) Тӗмен тӑрӑхӗнчи йӑхташсем патне тухса кайнӑ. Ку хыпара асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсен ассоциацийӗн ертӳҫи пулса ӗҫленӗ Ираида Маслова Фейсбукра пӗлтернӗ.

Уйрӑм ҫыннӑн ҫак каналӗ тӗрлӗ регионта тӗпленнӗ ентешсен наципе культура автономийӗсемпе туслӑ ҫыхӑну йӗркеленӗ.

Халӗ асӑннӑ канал Тӗмен тӑрӑхӗнче сюжетсем ӳкерет. Телеканала кӗтсе илес ӗҫе тивӗҫлипе йӗркелессишӗн асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсен «Тӑван» пӗрлешӗвӗн президенчӗ Н.Н. Герасимов нумай тӑрӑшнине пӗлтернӗ Ираида Маслова. Хальлӗхе «ЮТВ» Горьковка ялӗнче пулнӑ, «Земляки» (чӑв. Ентешсем) телепроект валли сюжетсем ӳкернӗ.

Тӗменти чӑваш культурин область центрӗнче культура, ӳнер, ӑслӑлӑх ӗҫченӗсем пуҫтарӑннӑ. Йӑхташӑмӑрсем юрланӑ та, ташланӑ та, наци апат-ҫимӗҫӗпе хӑналанӑ.

Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа Чӑваш кӗнеке издательстви «Вместе. Пӗрле» открыткӑсен пуххи кӑларнӑ.

24 открыткӑран тӑракан комплект тӑван республикӑмӑрӑн хулисемпе районӗсен илемӗпе паллаштарӗ. Открыткӑсем ҫинче Шупашкарти паллӑ вырӑнсемпе пӗрлех республикӑрисем те сӑнланнӑ. Сӑмахран, Канаш районӗнчи Мӑкӑр ялӗнчи чукун ҫул кӗперӗ, Пӑрачкаври чиркӳ, Ҫӗрпӳри хӗрарӑмсем мӑнастирӗ. Вӗсем ҫеҫ-и, республикӑра ытарайми хитре вырӑнсем татах нумай.

Открыткӑсене Чӑваш кӗнеке издательствин лавккисенче туянма пулать тесе пӗлтернӗ Чӑваш Ен цифра таланӑвӗ, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви.

Паян, утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Станислав Ильин 70 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвать. Ӑна поэт-юрӑҫ, публицист, редактор, халӑх пултарулӑхне аталантаракан евӗр пӗлеҫҫӗ. Вӑл — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ, Н. Талвир ячӗллӗ литература премийӗн лауреачӗ, юрӑ ҫыракансен Аристарх Орлов-Шуҫӑм ячӗллӗ конкурсӗн ҫӗнтерӳҫи.

Станислав Ильин Патӑрьел районӗнчи Сӑкӑт ялӗнче ҫуралнӑ. Унӑн ашшӗ Сӑкӑтри ял хорӗн ертӳҫи Петр Ильин пулнӑ.

Станислав Петрович И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ. Ялти клуб пуҫлӑхӗнче, вӗрентекенте, Чӑваш радиора музыка программисен редакторӗнче, Республикӑн халӑх пултарулӑх ҫуртӗнче информаципе аналитика пайӗн заведующийӗнче ӗҫленӗ.

Паян, утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн тӗп художникӗ Валентин Федоров хӑйӗн 60 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвать.

Валентин Федоров Йӗпреҫ поселокӗнче 1960 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Тӑван поселокри 1-мӗш шкулта вӗреннӗ, 1978 ҫулта Шупашкарти художество училищине пӗтернӗ. 1990 ҫулта вӑл Мускаври МХАТри шкул-студире спектаклӗн тулаш формине йӗркелес, сцена художникӗ-технологӗ пулас ӑсталӑха алла илнӗ. Малтан вӑл К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче художникӗ-постановщикӗ пулса ӗҫлет. 1989 ҫултанпа Оперӑпа балет театрӗнче тӗп художникра тӑрӑшма тытӑннӑ. 2017-2018 ҫулсенче унта директор пулса ӗҫленӗ, халӗ каллех тӗп художникра тӑрӑшать.

Валентин Федоров – Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ. Ӑна Тӑван ҫӗршыв умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн II степеньлӗ орден медалӗпе чысланӑ.

Чӑваш патшалӑх филармони ҫуртне юсаса ҫӗнетесси графикпа килӗшӳллӗн пулса пырать. Кун пирки Чӑваш Ен Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви пӗлтерет.

Хальхи вӑхӑтра унта территорие хӑтлӑлатас ӗҫсене пурнӑҫланӑ. Тротуарсене сарнӑ, монолит лапамсене бетонланӑ. Стенасене штукатуркӑлаҫҫӗ, ҫуртӑн стенисене урам енчен керамогранитпа витеҫҫӗ, ытти ӗҫе пурнӑҫлаҫҫӗ.

«Реконструкци графикпа килӗшӳллӗн пырать. Мӗнпур ӗҫе кӑҫалхи юпа уйӑхӗнче вӗҫлесшӗн», – тенӗ ЧР Культура министерствин культура еткерлӗхне хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен пайӗн пуҫлӑхӗ Евгений Гришин Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче иртнӗ канашлура пӗлтернӗ. «Ҫӗнӗ концерт залӗнче хальхи вӑхӑтри ҫутӑ тата сасӑ оборудованийӗ вырнаҫтармалла», – тенӗ филармони пуҫлӑхӗ Николай Казаков.

(«Пуҫ сырман шухӑшсем» кӗнеке ҫинче шухӑшласа ларнинчен)

Анатолий Малышев, Тутарстанри чӑвашсен ҫивӗч ҫыравҫи, хӑйӗн 80 ҫулне сӑвӑпа пӑрасна (проза) кӗнекине пичетрен кӑларса паллӑ турӗ. Пысӑк та хитре кӗнеке, ӑна мана Тимӗр Тяпкин хак пама хистесе парнелерӗ. «Пуҫ сырман шухӑшсем» (Нецеремониальные мысли) ятлӑскер (Ш., Ҫӗнӗ вӑхӑт, 2020. 264 ен.), тӳрех пуҫа ватма хистет — аха, туйра ҫӗнӗ ҫынна пуҫ сырса хӗртен арӑм тӑваҫҫӗ, кунта вара ватӑ ӑсчах мӗн-ма-ши хӑйӗн шухӑшӗсене туй хисепӗсӗр (церемонийӗсӗр) хӑварнӑ?

Кӗнеке тӑватӑ пайлӑ — сӑвӑсемпе поэмӑсем; калавсемпе повеҫсем; юмахсем; публицистика. Унӑн пуҫне те, хыҫне те, урине те йӗркеллех сырнӑ. Ытлах тиркес тесен, умсӑмах ҫуккишӗн тата аннотацие («ҫак кӑларӑма тӗрлӗ ҫулсенче ҫырнӑ пичетленмен хайлавсем кӗнӗ» тенине) пухчӑ вӗҫне лартнишӗн шӑрпӑкласа илме юрать, мӗншӗн тесен капла туни ГОСТ хушнине итлеменни пулать. «Пичетленменнисем» тени те тӗрӗсех мар пуль... Сахал мар вуланӑ ҫке-ха «Сувар» хаҫатра Анатолий Малышевне те, Маланмер эль — Пӳркелне те (асӑрха та асту — пирӗн мучук Пӳркел ялӗнчен вӗт!

Малалла...

СССР халӑх артисчӗ, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗ Валерий Яковлев тепӗр чыса тивӗҫнӗ. Республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑлакан Олег Николаев ӑна «Чӑваш Республикин хисеплӗ ҫынни» ят парасси ҫинчен калакан хушӑва ӗнер алӑ пуснӑ.

Валерий Яковлев хисеплӗ ҫын ятне унччен те тивӗҫнӗ-ха. Вӑл — Шупашкар хулин тата Шӑмӑршӑ районӗн хисеплӗ ҫынни. Халӗ вара республика шайӗнче хакланӑ.

Сумламалӑх, чӑн та, ӗҫӗ пур. Чӑваш сценине, чӑваш театрӗн кураканне юратнипе тӑрӑшать вӑл. Надежда Смирнова журналист хатӗрленӗ пӗр интервьюра Валерий Яковлев: «Эпӗ хальхине те, малашнехине те тӗпе хывнӑ: ман спектакльсенче пуринче те — чӑваш ҫыннин ыратӑвӗ, пурнӑҫӗ. Халӑх ӑнланӑвне, илемлӗхне, тӗнче курӑмне ӑнкарма, ӑнланма тӑрӑшнӑ», — тенӗччӗ.