Паян, раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Чувашиякурорт» санатори ӗҫӗпе паллашнӑ. Учрежденийӗн хуҫипе, «Чӑвашкабель» савут гендиректорӗпе Игорь Кортуновпа тата санаторин тӗп врачӗпе Алла Самойловӑпа сывлӑх учрежденине малашнехи тапхӑрта юсаса ҫӗнетессине сӳтсе явнӑ, ҫӗнӗ инвестици проекчӗсене пурнӑҫа кӗртесси пирки те сӑмах пулнӑ.

2017-мӗш ҫулта ҫурла уйӑхӗнчен пуҫласа сиплев учрежденийӗнче кӑнтӑрлахи уйрӑм хута кайнӑ. Пурӗ 190 ҫын унта хӑйӗн сывлӑхне ҫирӗплетнӗ. Чӗмпӗи облаҫӗпе тата Мари Элпа килӗшӳ хучӗсене алӑ пуснӑ, унтан санаторие канма час-часах килсе ҫӳренӗ.

Михаил Игнатьев Элтепер санаторине канма пынисемпе тӗл пулса калаҫнӑ, вӗсен шухӑш-кӑмӑлӗпе паллашнӑ.

Мускавра ҫӗршыв правительствин «Раҫҫей кӑмӑлӗ» премипе чысланӑ. Ӑна халӑх пултарулӑхне аталантарас ӗҫе тӳпе хывнӑшӑн параҫҫӗ. 15 лауреат хушшинче Комсомольски районӗнчи «Каҫал» ансамбле йӗркеленӗ Владимир Павлов та пулнӑ.

Премипе РФ Президенчӗ Владимир Путин Петр Чайковский ячӗллӗ концерт залӗнче чысланӑ. Пирӗн ентеш «Йӑлари халӑх культури» категорире лауреат ятне тивӗҫнӗ.

Владимир Павлов хӑйӗн пурнӑҫне юрӑ-кӗвӗсӗр курмасть. Тӗлӗкре те вӑл ӑна тӗлленет. Владимир кунӗпех ӗҫре, каҫхине ҫеҫ киле, ҫемьене, таврӑнать.

16 ҫул каялла вӑл ялсем тӑрӑх ҫӳреме, чӑвашсен ӗлӗкхи юррисене ҫыртарма пуҫланӑ. Ансамбле те халӑх пултарулӑхне упраса хӑварас тӗллевпе йӗркеленӗ. Халӗ вӗсен репертуарӗнче – 100 ытла юрӑ, ташӑ, йӑла-йӗрке.

«Каҫал» Раҫҫейӗн чылай кӗтесӗнче пулнӑ. Чикӗ леш енче те вӑл хӑйӗн пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ, фестивальсепн лауреачӗ пулса тӑнӑ. Паянхи кун ушкӑнра – 28 ҫын.

Николай Терентьев драматург

Раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗнче чӑваш халӑх ҫыравҫин Николай Терентьевӑн ячӗпе асӑну хӑми уҫӗҫ. Савӑнӑҫлӑ ҫак пулӑм раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пулса иртӗ.

Плитана Шупашкарти Ленин проспектӗнчи 24-мӗш ҫурт ҫине вырнаҫтарӗҫ. Шӑпах унта чӑваш халӑх ҫыравҫи 1971—2011-мӗш ҫулсенче пурӑннӑ.

Николай Терентьев 1925 ҫулхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Кошнаруй ялӗнче ҫуралнӑ. Пулас актер, драматург, куҫаруҫӑ А.В. Луначарский ячӗллӗ ГИТИС ҫумӗнчи чӑваш студийӗнче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗнче, А.М. Горький ячӗллӗ Литература институтӗнче литература курсӗнче вӗреннӗ.

Николай Терентьев ҫыравҫӑ чӑваш драматургийӗпе сцена ӳнерӗ валли сахал мар пьеса ҫырнӑ. Вӗсен шучӗ 50 пин ытла. Унӑн нумай актлӑ пьесисене республика театрӗсенче ҫеҫ мар, унӑн «Сибирская дивизия» (Сансӑр пурнӑҫ ҫук, 1971) пьесине ҫӗршыври 10 ытла театр сцени ҫинче лартнӑ. Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Канаш район ҫӗрӗ ҫинче ҫуралнӑ драматургӑн 13-шӗ пьесине лартнӑ.

Лайӑш районӗнчи Габишево салинче Амӑш куннӗ ячӗпе ирттернӗ концертра чӑвашла тумланнӑ ача те сцена ҫине тухнӑ. Тутарстанра тухса тӑракан «Сувар» хаҫатра Александра Романова пӗлтернӗ тӑрӑх, шурӑ тумлӑ Мария Яковлева юратнӑ та хаклӑ амӑшне «Ман аннен паян ҫуралнӑ кунӗ» юрӑпа саламланӑ. «Чӑваш ҫи-пуҫне тӑхӑннӑ, шӑпчӑк саслӑ хӗрачана куракансем тахҫанччен сцена ҫинчен ямарӗҫ, тӑвӑллӑн алӑ ҫупса саламларӗҫ. Чӑвашсем нумай кунта», — хыпарланӑ хаҫатҫӑ.

Габишевӑри вӑтам шкулта 5-мӗш класра вӗренекен Мария мӗн пӗчӗкренпех вырӑнти Культурӑпа спорт центрне ташлама ҫӳрет иккен.

«Юрлама пуҫласси унӑн пӗр кӗтмен ҫӗртен пулса тухрӗ. Виҫӗ ҫул каялла, хӗрӗм 2-мӗш класра вӗреннӗ чухне, шкулта халӑхсен туслӑхне халалласа наци уявне йӗркелеме шухӑшланӑ. Вӗрентекен ӑна чӑваш юррине вӗренме ыйтнӑ. Эпир ашшӗпе иксӗмӗр те чӑваш пулнине кура тархасланӑ пуль те-ха. Шухӑша путрӑмӑр вӗт – «Кукаҫипе куками» юрӑ пуринчен те ҫӑмӑлраххи пек туйӑнчӗ», — каласа кӑтартнӑ хӗрачан амӑшӗ Елена Яковлева.

Ульяна Андреева

Раштав уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Сочире «Роза Хутор» курортра Пӗтӗм Раҫҫейри «Юрататӑп эп сана, Раҫҫей!» юрӑ-кӗвӗ фестивалӗн пӗтӗмлетӳ тапхӑрӗ иртнӗ. Чӑваш Енри ҫамрӑк юрӑҫ унта призерсен йышне кӗнӗ.

Фестивальте тӗрлӗ регионти 12 юрӑҫ тупӑшнӑ. Пӗрисем соло юрланӑ, теприсем сцена ҫине ушкӑнпа тухнӑ. Кӑҫал фестивальте 18-30 ҫулсенчи ҫамрӑксем кӑна мар, шкул ачисем те тупӑшнӑ.

Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнакан 12 ҫулти Ульяна Андреева 8-13 ҫулсенчисен ушкӑнӗнче палӑрнӑ. Вӑл студире хӑйӗн юррине ҫыртармашкӑн сертификат тата уйлӑхра канма путевкӑна тивӗҫнӗ. Кунсӑр пуҫне вӑл «Классное радиора» ротацие хутшӑнӗ.

Нумаях пулмасть Шупашкар хулин «Классика» муниципалитет капелли урамра концерт лартнӑ. Куракансене вӑл уҫӑ темиҫе лапамра савӑнтарнӑ.

Хӗллехи концертсен серине пултарулӑх ушкӑнӗ П. Хусанкай ячӗллӗ культура керменӗ умӗнчи лапамран пуҫланӑ.

Капеллӑн Фейсбукри страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта пурӑнакансем ҫак хор коллективне кӑмӑлтан йышӑнаҫҫӗ. Конституци кунӗ умӗнхи концерта Тӑван ҫӗршыва халалланӑ. «Классика» капелла Чӑваш Енӗн тӗп хулине халалланӑ юрӑсене те кӑмӑлтан шӑрантарнӑ.

Валерий Рыбаков, Татьяна Коротунова, Татьяна Карпова, Татьяна Чекушкина, Надежда Данилова, Марина Берман, Геннадий Петров, Евгений Ивановский, Наталия Петрова, Анатолий Данилов, Михаил Иванов, Елена Емельянова, Андрей Абашин, Мария Добрынина солистсем кашни номере хавхаланса юрланӑ. Концерта ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Александр Галин, капеллӑн художество ертӳҫи тата тӗп дирижерӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ куььтура ӗҫченӗ Александра Васильева ертсе пынӑ.

Ҫитес вырсарникун, раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, Раҫҫейре стратегиллӗ ракета ҫарӗсен кунне уявлаҫҫӗ. Артиллерипе ракета ҫарӗнче хӗсметри хӑйсен салтак тивӗҫне пурнӑҫланисене Патӑрьел районӗнче уява йыхравлаҫҫӗ.

Патӑрьел районӗнчи «Авангард» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, программӑпа килӗшӳллӗн вӗсем ирхине 10 сехетре Патӑрьелӗнчи «Арбат» лапамри монумент умӗнче тӗлпулӗҫ. Ракетчиксемпе артиллеристсен ячӗпе монумента, сӑмах май, иртнӗ уйӑхра ҫеҫ уҫнӑ. Монумент умӗнчи хаваслӑ курнӑҫу хыҫҫӑн та уяв малалла тӑсӑлӗ.

Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫуралса ӳснӗ Алексей Логиновпа Иван Индряков Совет Союзӗн Паттӑрӗсене тата ҫак районта кун ҫути курнӑ пӗрремӗш ракетчиксене — Алексей Захаров, Иван Коннов тата Степан Плисов халалласа пӗлтӗр конференци ирттернӗччӗ.

Анатолий Чебанов драматург

Ашшӗпе Амӑшӗн ҫулталӑкне хупнӑ май Патӑрьел районӗнчи Нӑрваш Шӑхалӗнчи культура ҫуртӗнче Тӗп клуб тытӑмӗ Анатолий Чебаноч драматург пьеси тӑрӑх «Вӗлтӗрен кайӑкӗ» спектакль лартнӑ.

Унтисем ку хайлава паян та актуаллӑ тесе хаклаҫҫӗ, мӗншӗн тесен унта ҫемье пурнӑҫӗнчи ыйтусене хускатнӑ. Суяпа ултав пулсан та комедие куракансем кӑмӑлтан йышӑннӑ.

Сӑнарсене калӑпланӑ Алина Фролова, Ирина Аксакова, Наталия Груздева, Алина Никонорова тата Елена Смирнова ӗненмелле калӑпланӑ.

Артистсене Нӑрваш Шӑхаль ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Николай Раськин премьерӑпа саламласа ырӑ суннӑ.

Коллектив пайташӗсем сценӑна илемлетнӗшӗн тата спектакле лартма пулӑшнӑшӑн Александр Шайманова тата Александр Смирнова тав тӑваҫҫӗ.

Раштавӑн 13-мӗшӗнче Мускаври Экспоцетрта Раҫҫейри ал-ӗҫ ӑстисен ассоциацийӗн йӑлана кӗнӗ «Ладья. Хӗллехи юмах» куравӗ уҫӑлӗ. Чӑваш Енрен унта «Паха тӗрӗ» фирма, Людмила Балтаева, Нина Наумова тата ытти ал-ӗҫ ӑсти хутшӑнӗҫ.

Пӗлекенсем тӗнче тетелӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, «Паха тӗрӗ» фирмӑра туса кӑларакан чӑваш ҫи-пуҫне тата хӑйсен пултарулӑхне Мускав халӑхне «Каҫал» халӑх ансамблӗ кӑтартӗ.

Экспоцентрти 1-мӗш залри курав специалистсем валли раштав уйӑхӗн 13-мӗшӗнче 11 сехет те 30 минутран пуҫласа 14 сехет те 30 минутчен ӗҫлӗ. 13-мӗшӗнче курав 12:30-рен 19:00-ччен, 14—16-мӗшӗсенче 10:00-ран 19:00-ччен, 17-мӗшӗнче 10:00-ран 17:00-ччен ӗҫлӗ.

Курава кӗме 150 тенкӗ тӳлемелле. 12-чченхи ачасен, пенсионерсен, инвалидсен тӳлемелле мар.

Чӗлхе ыйтӑвӗ халӑхшӑн пурнӑҫпа вилӗм ыйтӑвне куҫнӑ вӑхӑтра чӗрре кӗрсе калаҫасси вӑй илме пуҫламалла. «Чӗрре кӗрсе шухӑшлакан кӑна – чӑн философ», – тет Мартин Хайдеггер. Ҫирӗм пӗррери Валери Туркай 1982 ҫулта ҫырнӑ сӑввинче философилле чӑнлӑх пирки калаННӑ.

Ҫӗр ҫул пурӑнасчӗ,

Пурнӑҫра!

Манифест пек, ӗненӳ символӗ пек вуланакан сӑвва Валерий Владимирович 35 ҫул каялла мар – паян ҫырнӑ тейӗн. Какӑр (горн) сассине илтсен вӑрҫа хӑнӑхтарнӑ ут, ватӑ пулсан та, чӗрнисемпе ҫӗре чӑтӑмсӑррӑн чавать.

Малалла...