Раштавӑн 1-мӗшӗнче Мускаври ВДНХра иртекен Пӗтӗм тӗпчери курав-форумра паллӑ дивизи пуҫлӑхӗн Василий Чапаевӑн 3-D голограммине хута ярӗҫ.
Проекта Шупашкарти 10 ҫын хатӗрленӗ. Моушн-дизайнерсем, графиксем, визуализаторсем, нейросеть специалисчӗсем малтан хальхи йышши технологисемпе усӑ курса Чапаева ӳкернӗ, унтан ӑна кирек мӗнле ыйтӑва та хуравлама вӗрентнӗ.
Сӑмах май, Чапаев - Шупашкарти разработчиксен пӗрремӗш ӗҫӗ мар. Вӗсем Иван Яковлевӑн кӳлепине те хатӗрленӗ, ӑна ВДНХра Чӑваш Ен стенчӗ ҫине ҫакнӑ.
Хальхи вӑхӑта Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав малалла ӗҫлет. «Чувашия Благодарит» (чӑв. Чӑваш Ен тав тӑвать) ят панӑ пирӗн республика экспозицине.
Чӑвашсем унта ытти пуянлӑхӑмӑрпа пӗрлех «Тухья» арт-объекта илсен кайнине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Хӗрсем пуҫа тӑхӑннӑ арт-объект ҫӳллӗшӗ — 6 метр. Ӑна алӑпа ӑсталанӑ, вӑл 217 ҫутӑ элементӗнчен тӑрать. Экспозицире мӗн пулса иртнине кура ҫутӑ тӗсӗ ылмашать.
Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен экспозиципе Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗсем: Раҫҫей халӑх артистки Нина Яковлева, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗсем Иван Иванов, Валентина Иванова, Геннадий Медведев тата Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артисчӗ Василий Николаев паллаштарнӑ.
«Тӑванлӑх алтӑрне йӑтса» концерт хатӗрленӗ.
Чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Пикшик ялӗнчи «Деревенский дворик» тата Китайри Хэйлунцзян компанисем импорт тата экспорт тумашкӑн килӗшӳ алӑ пуснӑ. Пӗтӗмпе - 200 миллион тенкӗлӗх.
Шупашкар округӗнчи компани Китая качака тата ӗне сӗтне ӑсатма палӑртнӑ. Вӗсене экологи тӗлӗшӗнчен таса кӗленчесене тултарса ярӗҫ. Ҫапла Чӑваш Енри сӗте Раҫҫейре кӑна мар, Китайра та сутӗҫ. Сӑмах май, «Деревенский дворик» Мускавра иртекен «Раҫҫей» курав-форумра «Магнит» суту-илӳ сечӗпе килӗшӳ алӑ пуснӑ. Ҫапла компани туса илнӗ качака тата ӗне сӗтне Мускавра тата ун ҫывӑхӗнче сутма тытӑнӗҫ.
Мускври ВДНХра «Раҫҫей» курав-форум малалла ӗҫлет. Аса илтерер: унта Чӑваш Ен 6 метр ҫӳллӗш тухья экспозицийӗпе те паллаштарать.
ЧР Экономика министерствинче ӗҫлекенсем 20 ытла регион элчисене «Раҫҫейӗн тӗрленӗ картти» открыткӑсене парнеленӗ. Открыткӑсене кашни субъект валли уйрӑм хатӗрленӗ. Вӗсене ятарласа курав валли пичетлесе кӑларнӑ.
Палӑртмалла: курав-форума малтанхи кунсенче ҫур миллион ытла ҫын килсе курнӑ.
Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав-форум чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗнче уҫӑлнӑ. Аса илтерер: Чӑваш Ен унта 6 метр ҫӳллӗш чӑваш тухйипе паллаштарать. Курава 89 регион хутшӑнать.
Пӗрремӗш кунах ВДНХна 190 пин ҫын ҫитсе курнӑ. Тепӗр кунхине те халӑх нумай пулнӑ.
Раҫҫейри паллӑ киноактер Дмитрий Дюжев Чӑваш Ен экспозицийӗпе паллашнӑ, унта сӑн та ӳкерӗннӗ. Вӑл «Бригада» фильмра Космос Юрьевич Холмогорова вылянӑ.
Чӳкӗн 4-мӗшӗнче Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав-форум уҫӑлать. Вӑл ҫитес ҫулхи акан 12-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Пирӗн республика унта 6 метр ҫӳллӗш тухьяпа тӗлӗнтернӗ. Ӑна чӑваш ӑстисем темиҫе ҫӗр пайран, сутӑ элементӗнчен хатӗрленӗ. Ҫавӑн пекех курава килекенсен «Сувар» вӑрман, предприятисем тӑрӑх вип-ҫулҫӳреве кайма, Иван Яковлевӑн тата Василий Чапаевӑн 3D-голограммине курма пулать.
Стенда монтаж туса пӗтернӗпе пӗрех. Пирӗн стенд Мари Эсеннипе юнашар вырнаҫӗ.
Ҫӗмӗрлере ҫуралса ӳснӗ, халӗ Мускавра тата Шупашкарта пурӑнакан Анатолий Аринина Владимир Путин Президент медаль парса чысланӑ.
Тӑван ҫӗршывӑн культурине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ 30 ҫынна Раҫҫейӗн культура министрӗ Ольга Любимова чысланӑ. Ҫавсен йышӗнче – литераторсем, режиссерсем, пултарулӑх коллективӗсен илемлӗх ертӳҫисем, артистсем, преподавательсемпе ытти паллӑ ҫын. Сумлӑ ҫынсене Мускаври Пысӑк театрта чысланӑ.
Анатолий Аринин – поэт, писатель, композитор, музыкант, психолог, философ, юрист. Ӑна Раҫҫей Президенчӗ «Культурӑпа ӳнерти ӗҫсемшӗн» медальпе чыслама йышӑннӑ.
Анатолий Аринин маларах «Владимир Маяковский 125 ҫул», «Антон Чехов 160 ҫул», «Георгиевски лента 250 ҫул», «Анна Ахматова 130 ҫул», «Сергей Есенин 125 ҫул», «Афанасий Фет. 200 ҫул» медальсене тивӗҫнӗ.
Ҫак кунсенче М-12 тӳлевлӗ ҫул ҫинче строительсем Атӑл урлӑ хывнӑ кӗпер ҫинче асфальт сарса пӗтернӗ. Вӑл - ҫак ҫул ҫинчи чи вӑрӑм кӗпер: 3362 метр тӑршшӗ, 25 метр сарлакӑш.
Халӗ унта тимӗр картасем вырнаҫтараҫҫӗ. Кайран кӗпер ҫинче ҫутӑ тӑвӗҫ.
Палӑртмалла: ҫак кӗпере 2021 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче тума пуҫланӑ. Ӑна ҫывӑх вӑхӑтра, раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, уҫасшӑн. Ҫавӑн чухнех машинӑсем Мускавран Хусана ҫӳреме тытӑнӗҫ. Хальхи вӑхӑтра ҫул Мускавран пуҫласа Арзамас таран уҫӑ.
Хусанта «Лиффт» пӗтӗм Раҫҫейри VII литература фестивалӗнчен пирӗн ентешӗмӗр Марина Карягина Ылтӑн лауреат ятпа таврӑннӑ. Унтан та ытларах — ҫав сумлӑ фестиваль ҫитес ҫул пирӗн республикӑра иртӗ.
Фестиваль вӑхӑтӗнче, сӑмах май каласан, Мускаври Александр Куприн режиссёрӑн «Амфистроф. Встречное течение» фильмне те хавхаланса сӳтсе явнӑ. Аса илтерер: фильмра хальхи вӑхӑтри паллӑ та пултаруллӑ чӑваш поэчӗн Марина Карягинӑн пултарулӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Раҫҫейри писательсен тата Раҫҫейри кинематографистсен союзӗсен членӗ пирки поэзи анинчи ҫӗнӗ ҫӗре ватакан тесен те йӑнӑш мар-тӑр. Мӗншӗн тесен Марина Карягина ку сӑмаха чӑннипех те тивӗҫ. Вӑл — халиччен тӗнче поэзийӗнче пулман амфистроф ӑсти. Специалистсем каланӑ тӑрӑх, ку сӑмах хальлӗхе словарьте те ҫук-ха. Карягина амфистрофӗсем сулахайран сылтӑмалла, сылтӑмран сулахаялла тарӑн шухӑшпа вуланаҫҫӗ. Палиндромра (Марина Карягина ку жанрпа та ҫырать) йӗркесем малтан та, хыҫалтан та пӗр пек вуланаҫҫӗ пулсан, амфистрофра шухӑш пӗлтерӗшӗ улшӑнать, пӗр текстрах икӗ хайлав пулса тухать. «Амфистроф — чӑннипех тӗлӗнтерекен жанр.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ регионсем хушшинчи XXI «Золотой Витязь» театр форумне хутшӑнӗ. Мускавра иртекен мероприяти чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнчен тытӑнса чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗччен пырӗ. Чӑваш театрӗ унта чӳк уйӑхӗн 6-мӗшӗнче хутшӑнӗ. «Шурҫамка» спектакле вӑл Мускаври «Драма ӳнерӗн шкулӗ» театрта кӑтартӗ.
«Шурҫамка» драмӑна кӑҫал сцена ҫине пуҫласа кӑларнӑ. Ӑна чӑваш халӑх писателӗн Юхма Мишшин повеҫӗпе лартнӑ. Ку вӑл — РФ искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Борис Манджиев режиссёр Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн сцени ҫинче лартнӑ иккӗмӗш ӗҫ.
+15.3 °C