«Хам ҫуралнӑ кӗтес, чӑваш культури ҫинчен ҫӗр ҫинчи ҫынсем пӗлччӗр теттӗм яланах», — ҫапла пӗлтернӗ кӗске метражлӑ «Юман» фильм режиссерӗ Елена Рябцева «CinePromo» кинокомпание.
Асӑннӑ компани сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, раштав уйӑхӗн 8-17-мӗшӗсенче Раҫҫейӗн 20 ытла хулинче «Катарсис» пӗтем тӗнчери кинофестиваль иртет. Фестивале кӗртнӗ кинофильмсене Мускав, Питӗр, Улатимӗр, Пермь, Киров, Ҫӗнҫӗпӗр, Екатеринбург, Псков, Владивосток тата ытти ҫӗрте кӑтартӗҫ. Фестиваль «Кинопроизводство со смыслом» (чӑв. Пӗлтерӗшлӗ кинопроизводство) ятпа иртет.
Асӑннӑ кинофорум программине кӗске метражлӑ икӗ фильм лекнӗ. Вӗсенчен пӗри — Елена Рябцева ӗҫӗ. «Юман» пирки эпир темиҫе те хыпарланӑччӗ. Халӗ тата тепӗр ҫӗнӗлӗх пӗлтӗмӗр. Фильм сюжечӗ Еленӑра (вӑл — ҫав ӗҫӗн сценарисчӗсенчен пӗри) тахҫанах ҫуралнӑ иккен. Экспедицие кайсан пӗччен пӗр хӗрарӑмпа паллашнӑ. Ывӑлӗшӗн тунсӑхлаканскер йыттине те ачин ячӗпе чӗннӗ иккен. Ҫав истори Елена чун-чӗринче тарӑн йӗр хӑварнӑ. Сценарие ҫӗнетнӗ, контекста ылмаштарнӑ хыҫҫӑн «Юман» фильм ҫуралнӑ.
Кӑҫалхи раштавӑн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн Шупашкарта транспорт реформи пулса иртессине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, хӗлӗн пӗрремӗш кунӗнче ҫӗнӗ троллейбус маршручӗ ҫула тухӗ, 14 автобус маршрутне ылмаштарӗҫ, 16-шне пӗтерӗҫ.
Шупашкарта пурӑнакансенчен пӗр пайӗ ҫӗнӗлӗхе хирӗҫлесе хут ҫырнӑ. Вӗсем 51, 61, 59-мӗш маршрутсем ҫӳреме чарӑннине хирӗҫ. Ҫапла шухӑшлисем икӗ кунта 700 ҫын пухнӑ.
Реформа килӗшменнине палӑртнӑ ҫырӑва Роспотребнадзора, Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинетне, ытти ведомствӑна ӑсатнӑ. Ҫакӑн пирки 51-мӗш маршрут ҫинче ӗҫлекен Вадим Орлов пӗлтернӗ.
Маршрутҫӑсен представителӗ Сергей Беляев хула администрацийӗнче маршрутсене ют ҫынна парасшӑн тесе шухӑшлать. Кунта вӑл Алексей Ладыков сити-менеджер ятне те асӑннӑ. Шупашкарти пассажирсене «Питеравто» текен Питӗр хулинчи предприяти турттарма пуҫламалла имӗш.
Чӳк уйӑхӗн 24-25-мӗшӗсенче Аслӑ Новгород хулинче Чӗлхесен VI фестивалӗ иртӗ. Ӑна асӑннӑ хулари Ӑслӑ Ярослав ячӗллӗ университет, Новгород облаҫӗнчи ӑслӑлӑх вулавӑшӗ тата «Страна языков» (чӑв. Чӗлхесен ҫӗршывӗ) тӗнче тетелӗнчи проект йӗркелеҫҫӗ.
Фестивале Питӗр хулинчи Чӑваш чӗлхи клубӗн ертӳҫи Екатерина Данилова тухса кайнӑ.
Ку мероприятие ют ҫӗршыври тата хамӑр тӑрӑхри чӗлхесене вӗренессипе кӑсӑклантарас тӗллевпе ирттереҫҫӗ.
Фестиваль лекторӗсем — профессиллӗ лингвистсем, филологсем, полиглотсем, чӗлхене юратакансем, тӗрлӗ чӗлхепе калаҫакансем.
Унта тӗрлӗ чӗлхе: нанай, грузин, эсперанто, ҫармӑс, польша, серб, китай, чӑваш, бурят, корея, пушкӑрт, серб/хорват, авалхи греци, индонези, литва, чех, араб, иокогамс пиджинӗ, яппун, испани, швед, фин, украина, каталан тата ыттисен хӑтлавӗ иртӗ.
Кӗркунне ҫитнӗ май хваттер тара илме хакланнӑ. Ҫапла пӗтӗмлетнӗ «МИР КВАРТИР» (чӑв. Хваттер тӗнчи) портал эксперчӗсем. Вӗсем хваттер тара илсе пурӑнни хӑш хулара мӗн хака ларнине пӗтӗмлетнӗ. 300 пин ҫынтан ытларах ҫын пурӑнакан 69 пысӑк хулана тишкернӗ.
Чи хаклӑ хула — Мускав. Унта пӗр пӳлӗмлӗ хваттер тара илме уйӑхсерен вӑтамран 32 пин те 907 тенкӗ кӑларса хумалла. Сочи тата Питӗр хулисенче те йӳнӗ мар. Вӗсенче 22 пине яхӑн ыйтаҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах Шупашкар вӑл енчен йӳнӗ хуласен йышне лекнӗ. Кунта уйӑхсерен вӑтамран 6 пин те 954 тенкӗ тӳлесе хваттер тара илме пулать. Шупашкар виҫӗ пӳлӗмлӗ чи йӳнӗ пилӗк хула йышне те кӗнӗ. Ҫав вӑхӑтрах икӗ пӳлӗмлисен хуҫисем кӗр енне хаксене хӑпартнӑ иккен.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Мускаври «Китай летчикӗ Джао Да» клубра паллӑ джаз юрӑҫ Татьяна Силодорова (пултарулӑх псевдонимӗ — Tanina L’Odore) концерт кӑтартнӑ.
Михаил Вансяцкий журналист Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, Татьяна Шупашкарти Ф. Павлов ячӗллӗ музыка училищинче, Питӗрти театр ӳнерӗн академийӗнче вӗреннӗ. Вӑл В.В. Андреев ячӗллӗ патшалӑх оркестрӗпе, Питӗрти, Мускаври, Бразилири, Кубӑри юрӑҫсемпе туслӑ ӗҫлет.
Чӑваш Енре ҫуралнӑ юрӑҫпа пӗрле пысӑк ӑста музыкҫӑсем Данил Прокопьев, Гийермо Рейс Естевенс тата Андрей Половко сцена ҫине тухнӑ. Данил Прокопьев параппанҫӑ та, сӑмах май, Чӑваш Енре ҫуралнӑ. Данил Раҫҫейре кӑна мар, Европӑра, Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенче тата Латинла Америкӑра концертсем кӑтартать.
Чӑваш Ен полицейскийӗсем Раҫҫейри темиҫе регионта наркотик саракан ҫынсен ӗҫ-хӗлне чарса лартнӑ. Ятарлӑ операцисем ирттернӗ вӑхӑтра 50 килограмм ытла сиенлӗ хутӑш туртса илнӗ. Ку пӗтӗмпе – 100 миллион ытла тенкӗлӗх.
Кӑҫал утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче Чулхулара пурӑнакан арҫынна пирӗн республикӑра тытса чарнӑ. Вӑл ун чухне 1,5 килограмм наркотик сутма хатӗрленнӗ. Хайхискер Шупашкарти темиҫе районта «закладкӑсем» хунӑ. Юрать, унӑн машинине полицейскисем чарнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын курьер пулнӑ, Мускав облаҫӗнчен наркотик партине илсе кайса вырнаҫтарнӑ.
Кӑшт каярах оперативниксем Орел облаҫӗнче пурӑнакан 26 ҫулти арҫынна Мускавра тытса чарнӑ. Унӑн тара тытнӑ хваттерӗнче 30 килограма яхӑн наркотик упраннӑ. Хайхискер ӑна Мускавра, Питӗрте, Мускав, Чулхула, Тула, Калуга облаҫӗсенче, Чӑваш Енре сутма палӑртнӑ.
Хальлӗхе полицейскисем наркобизнесри 12 ҫынна тытса чарнӑ. Вӗсен тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫак кунсенче Питӗр хулинче Пӗтӗм Раҫҫейри чи лайӑх педагогсене суйлаҫҫӗ. «Учитель года России – 2018» (чӑв. Раҫҫей вӗрентекенӗ — 2018) конкурс пырать. Ҫӗршывӑн 85 регионӗнчен суйланнӑ чи чаплӑ педагогсем, тӗрӗсрех, вырӑнсенчи конкурссенче палӑрнисем, темиҫе тапхӑрпа ӑмӑртӗҫ. Малтан — куҫӑн мар мелпе, кайран — куҫӑн. Пӗрремӗш тата иккӗмӗш куҫӑн тур Питӗрти 56-мӗш академи гимназийӗнче пулӗ. Абсолютлӑ ҫӗнтерӳҫӗ ячӗ юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче палӑрӗ.
Чӑваш Енрен Раҫҫейри конкурса Шупашкарти 12-мӗш шкулта ӗҫлекен Татьяна Андреева хутшӑнать. 33-ри хӗрарӑм конкурс саманчӗсемпе тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче паллаштарсах тӑрать, сӑнӳкерчӗксем вырнаҫтарать. Питӗр хулине вӑл ӑш пиллӗн кӗтсе илнишӗн тав тӑвать.
Улатӑр хулинче пурӑнакан Ираида Ктитор авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пӗр ӗмӗрхи юбилейне паллӑ тунӑ. Ҫав ятпа хӗрарӑма хула администрацийӗ пуҫлӑхӗ Юрий Боголюбов килне кайсах саламланӑ. Ӑна вӑл Раҫҫей Президенчӗн Владимир Путинӑн саламне ҫитерсе панӑ.
Улатӑр хӗрарӑмӗ Питӗрте педагог пулма вӗреннӗ. Упӑшки ҫар ҫын пулнӑран вӑл унпа вунӑ ҫул Китайра пурӑннӑ. Улатӑр хӗрарӑмне Мао Цзэдунӑн (вӑл Китайри Коммунистсен партине йӗркелесе янӑ) «Китайпа Совет туслӑхӗ» медалӗпе ӑй вӑхӑтӗнче чысланӑ. Ӗҫ ветеранӗ тата тыл ӗҫченӗ виҫӗ ача ӳстерсе ура ҫине тӑратнӑ.
100 ҫулхи юбилейпа саламлама ҫитнӗ Улатӑр хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ кинемее сывлӑхпа пурӑнма сунса саламланӑ, парне тата чечек ҫыххи ӑшшӑн тыттарнӑ.
Авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ил-80 самолетӑн ванчӑкӗсене Сирири Латакия провинцире тупнӑ. Ӑна Сирири ПВО ҫапса антарнӑ. Борт ҫинче Раҫҫейри 15 ҫар ҫынни пулнӑ. Шел те, вӗсем пурте вилнӗ.
Самолет-разведчикра пирӗн ентеш, Канаш районӗн арҫынни, Григорий Зиновьев пулнӑ. Вӑл 34 ҫул кӑна тултарнӑ. Григорий ҫара 2008 ҫулта кайнӑ, тепӗр ҫулхине килӗшӳ алӑ пусса ҫар тивӗҫне пурнӑҫлама тытӑннӑ. «На-связи» форумра пӗлтернӗ тӑрӑх, Григорий Зиновьев Канашри педколледжа вӗренсе пӗтернӗ, унтан Питӗрте аслӑ пӗлӳ илнӗ.
Нумаях пулмасть Питӗрте «Мисс и миссис великая Русь-2018» (чӑв. Руҫӗн илемлӗ хӗрӗ тата хӗрарӑмӗ-2018) илемпе пултарулӑх конкурсӗн финалӗ иртнӗ. Унта Чӑваш Енре ҫуралнӑ, Мурманскра пурӑнакан 40 ҫулти Светлана Кулага (Васильева) «Королева Великой Руси-2018» (чӑв. Аслӑ Руҫӗн королеви-2018) ята тивӗҫнӗ.
Светлана уйӑхра чухнех тӑван тӑрӑхӗнчен тухса кайнӑ. Малтан вӗсен ҫемйи (ашшӗ — ҫыр ҫынни) Ӗрӗнпур тӑрӑхӗнче пурӑннӑ, кайран — Мурманскра.
Светлана — виҫӗ ача амӑшӗ. 10-ри тата 11-ти ывӑлӗсем хоккей секцине ҫӳреҫҫӗ. Анна хӗрӗ Питӗрте драма актерне вӗренет. Офицер мӑшӑрӗ суту-илӳ енӗпе ӗҫлекен пӗр организацире ертӳҫӗре тӑрӑшать. Илем конкурсне вӑл ҫичӗ ҫул каялла пуҫласа хутшӑнса пӑхнӑ.
«Ҫемье маншӑн чи пӗлтерӗшли», — терӗ ҫак йӗркесен авторне телейлӗ амӑшӗ тата мӑшӑр.
+13.3 °C