Чӑваш Енри хӗрарӑм Крымра каннӑ чухне ту ҫинче аманнӑ. Ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Крымри ҫӑлавҫӑсен пульчӗ ҫине хыпар килнӗ: хӗрарӑм канат ҫулӗнчен инҫех мар аннӑ чухне ӳксе суранланнӑ-мӗн. Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫийӗнчех ҫитнӗ.

Хӗрарӑм ту ҫинчен хӑй тӗллӗн анайман. Ун патне Ялтӑри аварипе ҫӑлав отрячӗн 4 ҫынни тата 1 техника ҫитнӗ. Вӗсем «Ай-Петри» плато ҫине хӑпарсан 1975 ҫулта ҫуралнӑ, Чӑваш Енре пурӑнакан хӗрарӑма тупнӑ.

Ҫӑлавҫӑсем хӗрарӑма пӗрремӗш медпулӑшу панӑ. Унтан наҫилкка ҫине хурса канат ҫулӗпе васкавлӑ медпулӑшу машини патне илсе ҫитернӗ. Хӗрарӑма пульницӑна илсе кайнӑ.<s></s>

Мускаври GayRussia юхӑм хастарӗ Николай Алексеев Чӑваш Енри тата Воронеж облаҫӗнчи ӗҫтешӗсемпе Сарӑту облаҫӗнчи 5 район центрӗнче гей-парад йӗркелеме планланӑ. Унта 300 ҫын хутшӑнмалла пулнӑ.

Николай Алексеев парада Вольск, Балаково, Маркс, Пугачев, Энгельс тӑрӑхӗсенче ирттерме шухӑшланӑ. Вольскра 3 акци йӗркелесшӗн пулнӑ, кун пирки район пуҫлӑхне те ҫырса пӗлтернӗ. Икӗ мероприяти ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче иртмелле пулнӑ. Ҫурлан 29-мӗшӗнче вара юхӑм хастарӗсем гей-парад ирттерме шутланӑ.

Хайхискерсем Вольск районӗн пуҫлӑхне «общество йӗркелӗхӗпе тата хӑрушсӑрлӑхӗпе тивӗҫтерме» ыйтнӑ. Анчах ертӳҫӗ кунашкал парада ирттерме хирӗҫ пулнине пӗлтернӗ, хастарсене федераци саккунӗсем пирки аса илтерсе ҫырӑва хуравланӑ.

РФ Финанс министерстви эрехӗн чи пӗчӗк хакне палӑртнӑ. Анчах ку улшӑну 40 градуслине пырса тивмест.

«РИА Новости» пӗлтернӗ тӑрӑх, 40 градуслӑ эрехӗн ҫур литрӗ сахалтан та 205 тенкӗ тӑрать. Унччен 37-39 градуслӑ эрехсем валли урӑх йӗрке пулнӑ. Халӗ вара вӗсене 40 градуслипе танлаштарнӑ. Пӗр сӑмахпа, вӗсен чи пӗчӗк хакӗ 205 тенкӗ. Ку таранччен унашкал эрехе 4-9 тенкӗ йӳнӗрехпе туянма май пулнӑ.

Эрех туса кӑларакан савутсем валли те норма палӑртнӑ. Унта эрехе 178 тенкӗрен йӳнӗрехпе туянма пулмӗ. Курттӑмӑн илес тӗк 173 тенкӗ кӑларса хумалла.

Ҫурла уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ача-пӑча ҫыравҫи, Совет Союзӗн тата Раҫҫей писателӗ, Эдуард Успенский пурнӑҫран уйрӑлнӑ. «ТАСС» пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, вӑл Мускавра вилнӗ.

Эдуард Успенский шухӑшласа кӑларнӑ сӑнарсене ачасем лайӑх пӗлеҫҫӗ: Гена крокодил, Чебурашка, Матроскин кушак аҫи, Шарик йытӑ, Хветӗр пичче, Печкин почтальон. Вӑл «Гена крокодил тата унӑн тусӗсем», «Хветӗр пичче, йытӑ тата кушак аҫи» кӗнекесене кун ҫути парнеленӗ.

Эдуард Успенский 80 ҫулта пулнӑ. Ҫыравҫӑ 1937 ҫулта ҫуралнӑ. Вӑл – драмтург та, сценарист та, телеертӳҫӗ те.

Ҫурла уйӑхӗн 3-5-мӗшӗсенче Мускав облаҫӗнчи Дубровское ялӗнче «Санкцисене – 4 ҫул» сыр фестивалӗ иртнӗ. Ӑна Мускав ҫывӑхӗнче пурӑнакан сыродел тата блогер Олег Сирота йӗркеленӗ.

Олег Сирота Мускав облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрне Андрей Воробьева тата РФ промышленноҫ суту-илӳ министрне Денис Мантурова фестивале йӗркелеме пулӑшнӑшӑн тав тунӑ. Унта 200 фермер, 45 пине яхӑн ҫын килсе курнӑ.

«Русский Пармезан» сыр нӳхрепре 1,5 ҫул ытла «пиҫсе» выртнӑ. Фестивальте ӑна аукцион ирттерсе сутнӑ, укҫа-тенке хосписсене пулӑшакан «Вера» ыркӑмӑллӑх фондне панӑ.

Фестивальте 1500 сыртан пицца хатӗрленӗ. 50 сантиметр сарлакӑшскере 20 минутра пӗҫернӗ. Ҫапла майпа нимӗҫсем 110 сортран хатӗрленӗ пиццӑран та ирттернӗ, рекорда ҫӗнетнӗ.

2019 ҫулта хӑш кунсенче кантарма палӑртни пирки унччен пӗлтернӗччӗ. Ун чухнехи проекта алӑ пусса ҫирӗптеменччӗ-ха. Халӗ кану кунӗсене кӑштах улӑштарасшӑн.

РФ Ӗҫлев министерстви ҫу уйӑхӗнче халӑха 9 кун кантарасшӑн. Ведомство РФ Правительствин проект постановленине хатӗрленӗ. Унпа килӗшӳллӗн, кӑрлачӑн 5 тата 6-мӗшӗсенче (шӑматкунпа вырсарникун) ҫу уйӑхӗн 2 тата 3-мӗшӗ ҫине куҫармалла, нарӑсӑн 23-мӗшне вара (шӑматкун) - ҫу уйӑхӗн 10-мӗшӗ ҫине.

Ҫапла майпа 2019 ҫулта раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗнчен пуҫласа кӑрлачӑн 8-мӗшӗччен, нарӑсӑн 23-24-мӗшӗсенче, пушӑн 8-10-мӗшӗсенче, ҫу уйӑхӗн 1-5-мӗшӗсенче тата 9-12-мӗшӗсенче, ҫӗртмен 12-мӗшӗнче, чӳкӗн 2-4-мӗшӗсенче кантарасшӑн.

Республика кунӗ ҫитес ҫул тунтикуна лекӗ, ҫавӑнпа Чӑваш Енре чылайӑшӗ ҫак кун та ӗҫе каймӗ.

Палӑк эскизӗ

Севастопольте чӑвашсем палӑк лартас шухӑшлӑ. Ҫакӑн валли укҫа та пухма пуҫланӑ. Анчах ҫак палӑк ячӗ хӑш-пӗр ҫынсене килӗшмест иккен. Сӑмахран, Владимир Болгарский, Крымра лартма палӑртнӑ палӑка «Кӗтекен Анне» (Ожидающая мать) ят парса вырӑнлӑрах тесе Фейсбукра пӗлтернӗ. Хальлӗхе Севастопольти палӑкӑн ячӗ — «Хуйхӑракан анне» (Скорбящая мать). Вӑл палӑка 1941–44 ҫулсенче Севастополе хӳтӗлесе пуҫ хунӑ чӑвашсене асӑнса лартасшӑн. Кӳлепе авторӗ — Владимир Нагорнов.

Владимир Болгарский — чӑвашсен паллӑ меценачӗ. Мускавра пурӑнса ӗҫлекен пирӗн ентеш Хӑнакурти асӑну палӑкӗ валли укҫа хывнӑччӗ. Халь вӑл чул палӑк Хӑнакур патӗнче вырӑн тупнӑ, туристсем кӗнӗ ҫӗртре вырнаҫнӑ.

Ҫитес ҫул мӗнле канӑпӑр? 2019 ҫулхи производство календарӗн проектне хатӗрленӗ. Хальлӗхе канмалли кунсене урӑх куна куҫармалли пирки документа йышӑнман-ха.

Проектпа килӗшӳллӗн, Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн эрнекун, кӑрлачӑн 11-мӗшӗнче, ӗҫе тухмалла. Кайран каллех канмалла: шӑматкун тата вырсарникун. Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗ тата Ҫӗнтерӳ кунӗ эрне варрине лекеҫҫӗ. Ахӑртнех, канмалли кунсем вӑраха тӑсӑлмӗҫ.

Нарӑсӑн 23-мӗшӗнче тата пушӑн 8-мӗшӗнче виҫшер кун кантарӗҫ. Ҫӗртмен 24-мӗшӗ, Республика кунӗ, ҫитес ҫул тунтикуна лекет. Эппин, ун чухне виҫӗ кун кантарӗҫ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Тутар Республикинчи Мензелинск аэродромӗнче Екатеринбург, Пермь, Челепи, Ижевск, Шупашкар тата Мускав парашютисчӗсем «Вингсьют – пысӑк формацисем» дисциплинӑра Урал тата Атӑлҫи рекордне ҫӗнетнӗ.

Парашютистсен йышӗнче пирӗн ентеш те пулнине палӑртма кӑмӑллӑ. Эппин, Евгений Абрамов та рекорда ҫӗнетес ӗҫе хӑйӗн тӳпине хывнӑ.

Парашютистсем улттӑмӗш хутӗнче фармаци пуҫтарнӑ. Унта 10 ҫын хутшӑннӑ. Ҫапла вӗсем регионсен хушшинче спорт ҫитӗнӗвӗ тунӑ. Халӗ спортсменсем Раҫҫей тата Европа рекорчӗсене ҫӗнетес ӗҫе хутшӑнма пултарӗҫ. Ӑмӑрту Коломнӑра ҫак уйӑхра иртӗ.

РФ Патшалӑх Думинче тӑван чӗлхе пирки пӗрремӗш вулавра саккун проектне йышӑннӑ. Унта саккуна вӗренӳ пирки улшӑнусем кӗртме сӗннӗ. Тӗплӗнрех каласан, тӑван чӗлхене ачасене хӑйсен ирӗкӗпе вӗрентесшӗн.

Саккун проекчӗн пуҫаруҫисем – «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» депутачӗ Алена Аршинова тата «Справедливая Россия» депутачӗ Олег Николаев. Документра акӑ мӗн палӑртнӑ: тӑван чӗлхене ачасен тата ашшӗ-амӑшӗн ирӗкӗпе вӗрентмелле, патшалӑх чӗлхине ӑса хывмашкӑн чӑрмав пулмалла мар. Ҫавна май шкул ачисене тата ашшӗ-амӑшне заявлени ҫыртарӗҫ.

Ҫавӑн пекех вырӑс чӗлхине Раҫҫей халӑхӗсен тӑван чӗлхе списокне кӗртме сӗннӗ. Кунсӑр пуҫне депутатсем тӑван чӗлхене пулӑшакан фонд пуҫарма сӗнеҫҫӗ. Вӑл тӑван чӗлхене вӗрентмелли методикӑсем шухӑшласа кӑларӗ.

Ҫӗртмен 19-мӗшӗнче саккун проектне пӗр шухӑшлӑн йышӑннӑ тесен те юрать: 373 депутат ырланӑ, 3-шӗ хирӗҫленӗ, пӗри ку ыйтупа татӑклӑ хурав парайман. Документа тепӗр икӗ вулавра пӑхса тухӗҫ, унта улшӑнусем кӗртӗҫ. Унтан ӑна Федераци Канашӗн пӑхса тухмалла. Кун хыҫҫӑн ҫеҫ Президент алӑ пусать.