Кемерово хулинче пулса иртнӗ трагедии хыҫҫӑн чылай та вӑхӑт иртмерӗ пулин те, каллех массӑлла информаци хыпарӗсенче унта та кунта пушарсем пулса тухни пирки пӗлтереҫҫӗ. Тӗрӗслевсем пур ҫӗрте те нарушенисем палӑртаҫҫӗ. Мӗншӗн тетӗр-и?Кунта пӗртте тӗлӗнмелли ҫук, манӑн шухӑшпа. Темӗнле ӑслӑ пулма та кирлӗ мар, ҫакӑ пулӑмсен чӑн сӑлтавне уҫма: кашни тӗрӗслев вали ятарлӑ комисси хатӗрлеҫҫӗ, укҫа уйӑраҫҫӗ. Ҫавӑ укҫа ӑҫта каять? Паллӑ ӗнтӗ кӗсъесене.

Кемеровори суту-илӳ цетрне илер тӗслӗхрен: унта вырнаҫтарнӑ йышши вылямалли конструкцисем тата вунӑ хулара, хӑшӗнче сӳтнӗ тӗслӗхсем пур? Пулмаҫҫӗ те, вӗсем патӗнче пушар пулман вӗт. Мӗншӗн-ха вӗсен пӑшӑрханмалла ҫукшӑнах. Мӗншӗн ют патшалӑхри автоконцернсем енчен те пӗр-икӗ машинӑра пӗрпекле неисправность пулсан, пур выпуска та кутӑн пухаҫҫӗ? Вӗсемшӗн компании ячӗ тупӑшран хаклӑрах.

Пирӗн тӑван патшалӑхра вара вӑрӑ-хурахсене чӑн-чӑн телей: енчен те ӑҫта-тӑр томограф списать турӗҫ-тӗк, пирӗннисем ҫавна ҫӗнӗ тесе илсе те ҫитереҫҫӗ тӑван ҫӗршыва. Укҫана вара ҫӗнӗ томограф чухлех уйӑраҫҫӗ кӗсъесене тултарса.

Малалла...

Роскачество Раҫҫейри аккредитациленӗ чи лайӑх ултӑ сӑнав центрӗнче, ҫав шутра Роспотребнадзорпа Росстандарт лабораторийӗсем, ҫӑкӑр тӗрӗсленӗ.

Атӑлҫи федераци округӗнче Киров, Чулхула, Ӗрнепур, Пенза, Самара, Сарӑту, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи, Пушкӑрт, Мӑкшӑ, Тутар, Удмурт, Чӑваш республикисенчи, Пермь крайӗнчи суту-илӳ маркӑллӑ 33 батон тӗрӗслев витӗр тухнӑ.

Шупашкарти 1-мӗш ҫӑкӑр савучӗн, 2-мӗш ҫӑкӑр савучӗн тата «Петровский» ҫӑкӑр савучӗн батонӗсене пахаланӑ. Тӗрӗслев палӑртнӑ тӑрӑх, 1-мӗш ҫӑкӑр савутӗнче пӗҫерекен батона пысӑк пахалӑхлӑ тавар тесе йышӑннӑ. Тепӗр икӗ савутӑн батонӗсене те экспертсем пахалӑхлӑ тата хӑрушсӑр тавар тенӗ.

Раҫҫейре, ют ҫӗрышвсенче Telegram мессенджер чӑхӑмлама пуҫлани пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче нумаях пулмасть хыпарланӑччӗ. Халӗ Шупашкарти хӑш-пӗр провайдер мессенджер ӗҫне чарма пуҫланӑ. «Чебнет», «Мегафон» тата МТС провайдерсем telegram.org тата t.me сайтсене хупланӑ.

«Билайнран» ку сайтсем уҫӑлаҫҫӗ-ха. Telegram хальлӗхе штатлӑ режимра ӗҫлет.

Сӑмах май, ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Мускаври суд мессенджера Раҫҫейре ӗҫлеме чарма йышӑннӑ.

Ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗччен Мӑнкун ыркӑмӑллӑх марафонӗ иртет. Вӑл «Пулӑшма вӑхӑт» ыркӑмӑллӑх фондне пулӑшать.

Марафон иртнӗ вӑхӑтра Юрия Славянская тата артистсен ҫемйи Антонпа Виктория Макарскисем чӗрӗ сасӑпа юрласа концерт лартӗҫ. Ҫавӑн пекех сусӑр ачасем, ваттисем патне кайма палӑртнӑ. Мари тата Чӑваш республикисенчи православи ҫамрӑкӗсемпе, нимеҫӗсемпе тӗл пулӗҫ.

Юлия Славянская Канаш, Шупашкар, Ҫӗмӗрле, Ҫӗрпӳ, Етӗрне хулисенче пулӗ. Антонпа Виктория Макарскисем Шупашкара ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче килӗҫ.

Шупашкарти икӗ канмалли вырӑн хӑтлӑ вырӑнсен федераци реестрне кӗнӗ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче пӗлтерне.

Реестра Раҫҫейри хуласенчи 125 канмалли вырӑн кӗнӗ. Вӗсен йышӗнчен иккӗшӗ – Чӑваш Енри. Мускав ҫыран хӗрри тата Константин Иванов скверӗ хӑтлӑх кӗртес енӗпе Раҫҫейре палӑрнӑ.

Ку архитекторсен тивӗҫӗ. Вӗсем хӑ йсен пултарулӑхне ҫак шайра кӑтартса Шупашкара юратнине палӑртнӑ. Кунта Шупашкар ҫыннисен тӳпи те пур. Вӗсем хулари чылай вырӑна хӑтлӑх кӗртнӗ чухне айккинче юлман.

Санкт-Петербургри гидрометеорологи университетӗнче вӗренекен каччӑ реанимацие лекнӗ. Вӑл тӑрӑхри «Фонтанка.ру» тӗнче тетелӗнчи хаҫатра ҫырнӑ тӑрӑх, нумай пулмасть ҫеҫ 18 ҫул тултарнӑ яша Купчинӑри 5-мӗш ача-пӑча пульницине илсе кайнӑ. Шӑмми-шаккине аванах хуҫса пӗтернӗскере реанимаци уйрӑмне вырттарнӑ.

Тӗнче тетелӗнчи хаҫатра ҫырнине ӗненсен, ҫамрӑк Фрунзе районӗнче хӑнара пулнӑ. Хӑй вӑл аслӑ шкулӑн Большевиксен проспектӗнчи общежитийӗнче регистрациленнӗ.

Каччӑ мӗн сӑлтавпа пиллӗкмӗш хутран персе аннине (е, тен, такам тӗксе янине) тӗпчевҫӗсем палӑртасса шанас килет.

Тӗнче тетелӗнчи эпир маларах асӑннӑ хаҫатра хыпарланӑ тӑрӑх, Чӑваш Енре ҫуралнӑ каччӑ ӳсӗр пулнӑ, унтан эрех шӑрши аванах кӗнӗ.

Паян, ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Мускавра суту-илӳ центрӗ ҫунма тытӑннӑ. «Персей» хулан хӗвелтухӑҫ енче вырнаҫнӑ.

Тӑватӑ хутлӑ ҫурта кӑнтӑрла ҫулӑм ярса илнӗ. Пушара 2-мӗш ранг йывӑрлӑхӗпе танлаштарнӑ. «Интерфакс» пӗлтернӗ тӑрӑх, пушарта аманнисем пур. Вӗсем иккӗн. Пӗр ҫын вилнӗ. Анчах информацие официаллӑ майпа ҫирӗплетмен. Суту-илӳ центрне (унта ача-пӑча япалисене сутаҫҫӗ) пынисене ҫӑлав пусмипе урама кӑларнӑ. Палӑртмалла: центрта ачасем валли вылямашкӑн аттракционсем те пур.

Пушар вӑхӑтӗнче центртан 300-е яхӑн ҫынна кӑларнӑ. Вӗсен йышӗнче унти ӗҫченсем те пулнӑ.

Аса илтерер: нумаях пулмасть Кемӗрти хӑрушӑ пушарта 64 ҫын вилнӗ. Вӗсенчен 41-шӗ — ачасем.

Пӗлтӗрхи кӑрлач уйӑхӗнче Волгоград облаҫӗнче «Тайота RAV4» транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ та тепӗр «Тайотӑпа» ҫапӑннӑ. Аварире иккӗмӗшӗн водителӗ тата унӑн 7 ҫулти ывӑлӗ вилнӗ.

Волгоград облаҫӗнчи МИХсем ун чухне «Тайота RAV4» тепӗр машинӑран иртсе каяс тесе транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухни пирки, ҫав вӑхӑтра тӗтре пулни ҫинчен ҫырнӑ. Аварире айӑплӑ водительпе унӑн пассажирӗ те аманнӑ-мӗн.

Пуҫиле ӗҫе судра пӑхса тухма вӑхӑт ҫитсен аварире айӑплӑ ҫын таҫта ҫухалнӑ. Ӑна полици шырама пуҫланӑ. Нумаях пулмасть ҫав ҫынна Чӑваш Енре тупнӑ. Хайхискер Улатӑрти мӑнастирте послушник пулнӑ.

Вӑл – Чӗмпӗр облаҫӗнче ҫуралнӑ 44 ҫулти арҫын. Хӑйӗн ҫылӑхне каҫарттарас тесе вӑл пурнӑҫне мӑнастирпе ҫыхӑнтарма шухӑшланӑ.

Велосипедпа тӗнче курса ҫӳреме юратакан Никита Васильев савнипе Анастасия Сафроновӑпа Алтай тӑрӑхне тухса кайнӑ. Никита унта ҫурт тума тытӑннӑ.

Пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче тӗнче тетелӗнче вӑл ҫурт тума пуҫланине ӳкернӗ видео тухнӑ. Кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче Никитӑна пӗрене хатӗрлемешкӗн 24 кун кирлӗ пулнӑ. «30 йывӑҫран 60 пӗрене тухрӗ. Ҫуркунне ҫитрӗ. Пӗрене хатӗрлесе пӗтертӗм. Ку питӗ кӑткӑс ӗҫ пулчӗ. Малашлӑхра интересли пайтах», - тенӗ Никита.

Вӑл унччен ҫурт туса курман. Ҫак ӗҫре вӑл пуртӑпа, рулеткӑпа, пӑчкӑпа кӑна усӑ курать.

Сирӗн ӑна пулӑшас килет тӗк – Никита хирӗҫ мар. Строительство валли материалсем кирлӗ: кантӑк, кирпӗч тата ыттисем те.

Ыран, пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш халӑх сайчӗ хальхи пек тӗрлӗ тӗслӗ пулмӗ. Кемӗрти суту-илӳ центрӗнче пысӑк инкекре шар курнисене асра тытнине, вӗсемпе пӗрле хурланнине пӗлтерсе сайт хурапа шурӑ тӗс ҫине куҫӗ. Турра шӗкӗр (усаллинчен ыр хӑватсем хӑтарччӑр), яланлӑха мар. Пӗр кунлӑха.

Ыран пирӗн ҫӗршывӗпех Хурлӑх кунӗ тесе йышӑннӑ. Кун пирки Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ятарлӑ хушу кӑларнӑ. Вӑл хӑй те Кемӗрте пулнӑччӗ.

Сӑмах май, унта ҫынсем митинга тухнӑ. Пухӑннисем ҫӑлавҫӑсен ӗҫӗпе кӑмӑлсӑрланса калаҫнӑ. Ҫӗршыв пуҫлӑхӗ яваплисене тупмаллине, право енчен хак памаллине хытарса каланине федераци телеканалӗсем ирех пӗлтерчӗҫ-ха.

Ҫӗршыв прокуратури регионсенчи суту-илӳ центрӗсенче тӗрӗслев ирттерме хушнӑ.