Граждан обществине аталантаракан фонд хӑйӗн ҫӗнӗ танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Унта пирӗн Элтерепӗн вырӑнӗ 2 йӗрке ҫӳлерех ӳссе Самар облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗнчен Николай Меркушкинран иртнӗ.

Кремле ҫывӑх фонд хӑйӗн танлаштарӑмӗнче пӗрремӗш хут регионсен социаллӑ экономикӑллӑ вырӑнне шута илнӗ. Унта регионти мӗнпур продукци калӑпӑшӗ (ВРП), пӗр ҫынна пырса тивекен ВРП калӑпӑшӗ, промышленность шайӗн улшӑнӑвӗ, вӑтам ӗҫ укҫи шайӗ, вӑтам ӗҫ укҫипе «потребитель карҫинккин» шайлашӑвӗ кӗнӗ. Унсӑр пуҫне тӗпчевре «Общественное мнение» (чӑв. Халӑх шухӑшӗ) фондӑн тата экспертсен шухӑшӗпе, Раҫҫей Федерацийӗн патшалӑх статистикин федераллӑ службин кӑтартӑвӗсемпе усӑ курнӑ. Ку танлаштарӑмра тӗрлӗ тӑрӑхсен ертӳҫисен ӗҫне хаҫат-журнал таврашӗ мӗнле ҫутатнине те шута илнӗ.

Танлаштарӑм пурӗ 3 ушкӑнран тӑрать: питӗ ҫӳллӗ вырӑнтисем, ҫӳллӗ вырӑнтисем тата вӑтам вырӑнтисем. Унччен пӗчӗк вырӑнтисене те уйӑркаланӑ пулнӑччӗ те, хальхисенче вӑл ушкӑн ҫук. Ҫавах та танлаштарӑмра юлашки йӗркесене йышӑнакан кӗпернерӑр-пуҫлӑхсем хӑйсен вырӑнӗсене ҫухатасси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Сӑмахран, нумай пулмасть Тверь облаҫӗн кӗпернаттӑрне хӑйӗн ӑшӑ вырӑнне пушатма ыйтнӑччӗ.

Малалла...

Шупашкар Раҫҫейри хӑрушсӑр хуласен йышне кӗнӗ. Ҫакна халӑхран ыйтӑм туса пӗтӗмлетнӗ.

Раҫҫейри хуласен хӑрушсӑрлӑх шайне Domofond.ru тата Avito.ru сайтсем хакланӑ. Тӗпчев хатӗрлемешкӗн ыйтӑм ирттернӗ. «Эпӗ хӑрушсӑр районта пурӑнатӑп тата тӗттӗмре киле таврӑнма хӑрамастӑп» ыйтӑва 1–10 балпа хаклама ыйтнӑ.

Ыйтӑма Раҫҫейри 100 хулари 310 пин ҫын хутшӑннӑ. Пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, Грозный хули — чи хӑрушсӑрри. Малти 10 хула йышне Шупашкар та кӗнӗ. Вӑл списокра 7-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Списокра Нижневартовск, Саранск, Сочи, Мурманск, Армавир хулисем те малти вырӑнсене йышӑннӑ.

Владивосток вара, халӑх шухӑшӗпе, чи хӑрушши.

Иртнӗ ҫул вӗҫӗнче Чӑваш Ен экологи танлаштарӑмӗнче 8-мӗш вырӑн йышӑннине пӗлтернӗччӗ . Хальхинче пирӗн республика пӗр йӗрке ҫӳлерех хӑпарнӑ.

2015–2016 ҫулсенчи кӑтартупа килӗшӳллӗн, Чӑваш Ен чи таса 10 регион йышне кӗнӗ. Танлаштарӑма «Симӗс патруль» общество организацийӗ хатӗрленӗ.

Специалистсем сывлӑш тасалӑхне, промышленноҫӑн экологи модернизацине, ытти япалана хакланӑ. «Симӗс патруль» директорӗ каланӑ тӑрӑх, танлаштарӑмра улшӑнусем ытлах пулман.

Малтисен йышне Тамбов облаҫӗ, Алтай Республики, Белгород облаҫӗ, Чӗмпӗр облаҫӗ, Алтай крайӗ, Чукотка автономи округӗ, Чӑваш Ен, Курск облаҫӗ, Томск тата Ростов облаҫӗсем кӗнӗ.

Аутсайдерсен йышӗнче — Свердловск, Челябинск облаҫӗсем, Ҫурҫӗр Осети, Ленинград, Мускав, Тула облаҫӗсем, Ханты-Манси атономи округӗ, Саха Республики, Ӗренпур облаҫӗ.

Раҫҫей Почтин Чӑвашри филиалӗ Никита Сверчков 125 ҫул тултарнӑ май ӑна халалласа конвертсем саккас панӑ. Вӗсем 500000 экземплярпа тухнӑ.

Филиал Чӑваш Ене халалласа кашни ҫулах конвертсем кӑларать. Унашкал конвертсем тӗнчипех сарӑлӗҫ, ыттисене чӑваш тӗнчипе, наци хӑйне евӗрлӗхӗпе паллаштарӗҫ.

Сӑмах май, Никита Сверчков — халӑх ӳнерҫи, профессионал ӳнере Чӑваш Енре пуҫаракансенчен пӗри. Конверт ҫинче унӑн «Чӑвашсем — Раҫҫейре» картинине сӑнлӗҫ.

Общество халӑх фрончӗ хӑйне евӗр танлаштарӑм хатӗрленӗ. Вӗсем ҫул-йӗрти ҫухрӑма шутласа унта мӗн чухлӗ ҫын вилни ҫине пайланӑ. 2015 ҫулхи кӑтартусене шута илнӗ.

«Ҫӗрпӳ — Чӗмпӗр» автоҫул ҫинче кашни 10 ҫухрӑмра 2,61 ҫын вилнине шутласа кӑларнӑ. М-7 ҫул ҫинче ку коэффициэнт 2,5-пе танлашнӑ. Ҫапла халӑх фрончӗн танлаштарӑмӗнче ку ҫулсем 9-мӗш тата 10-мӗш вырӑнсене йышӑннӑ.

Экспертсем 50,5 пин ҫухрӑма тишкернӗ. Вӗсем шутланӑ тӑрӑх, кашни 100 ҫухрӑмра 12,3 вилнӗ. Унччен Владимир Путин 2018 ҫул тӗлне ку кӑтартӑва кашни 100 ҫухрӑмра 10,6-па танлаштарма тӗллев лартнӑ. Пӗлтӗр ку 15,8-па танлашнӑ.

РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев постановление алӑ пуснӑ. Унпа килӗшуллӗн, пӗлтӗрхи тӑваттӑмӗш кварталта пӗр уйӑхра пурӑнма кирлӗ укҫа-тенкӗ виҫи 2,28 процент чакнӑ.

Пӗтӗмӗшле илсен, Раҫҫейре ку хисеп 221 тенкӗ чакнӑ. Документра палӑртнӑ тӑрӑх, ку кӑтарту ӗҫлекен ҫынсен 10187 тенкӗпе танлашнӑ. Тивӗҫлӗ канурисен — 7781, ачасен — 9197 тенкӗ.

«Известия» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, виҫе пӗчӗкленнин сӑлтавӗ — потребительсен карҫинккинчи апат-ҫимӗҫ хакӗ йӳнелни. Ҫӗрулми, купӑста, кишӗр, хӗрлӗ кӑшман, панулми хакӗсем пӗчӗкленнӗ.

ЧР Ӗҫлев тата социаллӑ хӳтӗлев министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн республикӑра ку кӑтарту 8191 тенкӗпе танлашнӑ.

Мускавра сётокан енӗпе ачасен хушшинче Пӗтӗм Раҫҫейри ӑмӑрту иртнӗ. Унта 41 регионти 1500 ытла спортсмен хутшӑннӑ.

Чӑваш Ен спортсменӗсем ӑнӑҫлӑ тупӑшнӑ. Арҫынсен кумитэ дисциплининче «Будокан» спорт клубӗн спортсменӗ Александр Аввакумов ҫӗнтернӗ. Ҫапла майпа вӑл Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командине кӗнӗ. Команда кӑҫалхи юпа уйӑхӗнче Грецире иртекен Европа чемпионатне хутшӑнӗ.

Александр кӗмӗл медаль хуҫи те пулса тӑнӑ. Ӑна вӑл командӑпа тупӑшса тивӗҫнӗ. Олег Тарашкинпа Владимир Тютин та Чӑваш Ен чысне хӳтӗленӗ.

Раҫҫейӗн ачасен пӗрлештернӗ командине Александр Максимов, Богдан Авдеев, Роман Владимиров тата Илья Тарасов кӗнӗ. Вӗсем Сербире иртекен ӑмӑртӑва хутшӑннӑ.

Либерал-демократсен партине ертсе пыракан Владимир Жириновский наци территорийӗсенчи шкулсенче вырӑссене вырӑнти чӗлхене вӗрентмелле мар тесе каланӑ.

Хӑйӗн шухӑшне вӑл вырӑс халӑхне «привилеги» кӳрессипе ӑнлантармасть-мӗн. Владимир Жириновский «вырӑссене хӳтӗлемелле», — тесе шухӑшлать. РЛДП ертӳҫи: «Раҫҫей ҫыннисене хӑйсен территорийӗнче пӗр чӗлхе кӑна вӗренмелли правӑна хӳтӗлемелле», «Пирӗн ҫынна наци территорийӗн — Мӑкшӑ Республикин, Чӑваш Енӗн (ун пеккисем пирӗн 33 регион) чӗлхине вӗренме хистемелле мар», — тенӗ.

Политик шучӗпе, 10 ҫулхи ачана тӑватӑ чӗлхе — вырӑслине, вырӑнтине тата икӗ ют чӗлхене — вӗренме ытла та йывӑр. Ҫапла пӗтӗмлетӳ патне вӑл хай «лингвист, филолог, тюрколог, литературовед» пулнӑран пырса тухнӑ-мӗн.

Владимир Жириновский Конституцине «вырӑс халӑхӗ» ӑнлав кӗртес шухӑшлӑ. Ҫӗршывӑн тӗп саккунӗн преамбули ҫапла майпа «эпир — вырӑс тата ытти халӑхсем» тенинчен пуҫланмалла имӗш.

Пушӑн 4–8-мӗшӗсенче Свердловск облаҫӗнчи Новоуральск хулинче спорт туризмӗ енӗпе Раҫҫей чемпоначӗ иртнӗ. Чӑваш Ен чысне Андрей Львов, Сергей Кузнецов, Семен Машанов, Андрей Белов хӳтӗленӗ.

Чӑваш спортсменӗсен пухмачӗ пӗрремӗш кунранах пуянланма тытӑннӑ. Сергей Семенов пӗлтӗрхи пекех каллех ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ. Йӗлтӗр связкинче те чӑваш спортсменӗсене ҫитекенни пулман. Пӗлтӗрхи чемпионатра Сергей Кузнецов тата Андрей Львов пьедестал ҫине кӑшт ҫеҫ хӑпарайман. Кӑҫал вара вӗсем финиша пӗрремӗш ҫитнӗ.

Ушкӑн дистанцийӗ юлашки кунра иртнӗ. Унта та пирӗн ентешсем маттурлӑхӗпе палӑрнӑ: кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗ.

РФ Президенчӗ Владимир Путин суйлав саккунне улшӑнусем кӗртнӗ. Документа пушӑн 9-мӗшӗнче право информацийӗн тӗнче тетелӗнчи официаллӑ порталӗнче пичетленӗ.

Улшӑнусем кӗртнӗ документпа килӗшӳллӗн, малашне суйлав участокӗсенче аккредитаци илнӗ журналистсем ҫеҫ ӗҫлеме пултараҫҫӗ. Анчах пурте мар. Ӑна илмешкӗн кӑларӑмра ӗҫ договорӗпе икӗ уйӑхран кая мар ӗҫлемелле. Аккредитацие суйлав умӗн виҫӗ кун маларах парӗҫ.

Суйлав комитечӗн ӗҫне «сӑмса чикнӗшӗн», ҫынсене суйлама чӑрмантарнӑшӑн штраф тӳлеттерӗҫ.