Панкрута кӗрсе ӳкнӗ Чӑваш Енри предприятисем РФ Пенси фончӗ умӗнче темиҫешер миллион тенкӗ парӑма кӗрсе кайнӑ. Ку укҫа виҫи 223 мллион тенкех ҫитнӗ. Кунта пени те кӗрет, тӗп парӑм та. Юлашкинчен асӑнни 140 миллион тенкӗрен иртнӗ.

Кӑҫалхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗ тӗлне панкрутри предприятисемпе уйрӑм усламҫӑсен хисепӗ 320-е ҫитсе кайнӑ. РФ Пенси фончӗн Чӑваш Енри Уйрӑмӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, пенси страхованийӗпе Атӑлҫи пир-авӑр компанийӗ, Етӗрнери тимӗр япаласен савучӗ, «Чӑваш Енӗн авиалинийӗсем» акционерсен обществи, Муркаш районӗнчи «Ударник» федерацин унитарлӑ предприятийӗ, Шупашкарти «Электровӑй» электрооборудовани савучӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Ремсервис» муниципалитет предприятийӗ, Канаш районӗнчи «Керамика» тулли мар явпалӑ общество уйрӑмах пысӑк парӑмлӑ.

Шупашкарти Кӑнтӑр поселокӗнчи хӑш-пӗр урамра пурӑнакансем 21-мӗш ӗмӗрти ырлӑх ҫуккишӗн пӑшӑрханаҫҫӗ иккен. Урамра пурӑнакансем пӳртрен таса мар шыв тухса каймалла тӑвасшӑн. Анчах ун валли канализаципе насус станцийӗ кирлӗ, канализаци пӑрӑхӗ хумалла. Ҫынсем хӑйсен кӗсйинчен те «кӗмӗл» хывма хирӗҫ мар-мӗн.

Халӑх пуҫарулӑхне шута илсе хула влаҫӗсем асӑннӑ проект валли Шупашкар хыснинчен 1 миллион тенкӗ уйӑрма пӑхса хӑвранӑ. Ҫитмен пайне ҫынсем хӑйсем пухса парӗҫ.

Пӑрӑх тӑршшӗ 2,5 километрпа танлашӗ. Вӑл 100-е яхӑн пӳрте ҫыхӑнтарӗ. Канализаци пӑрӑхне Фадеев, Бажов, Михайловский, Боголюбов, Руставели урамӗсенч пурӑнакансем валли хурӗҫ.

Ҫывӑх вӑхӑтра Шупашкарта тата тепӗр вӑй-хал культуипе сывлӑх комплексӗ тума палӑртаҫҫӗ. Вӑл Эгер бульварӗчне вырнаҫӗ.

Ҫӗнӗрен хӑпартаканни те ыттисем пекех нумай функциллӗ пулассине шантараҫҫӗ. Унта спорт тата тренажер залӗсем, фитнес валли лапам, бассейн пӑхса хӑвармалла. Комплекс пӗр сехетре 150 ҫынна йышӑнайӗ. Ҫӗнӗ спорт сооруженийӗнчи спортӑн тӗп енӗ бокс пулмалла-мӗн. Ҫапах та спортӑн ытти енне те сирсе хӑвармӗҫ. Фитнес-аэробика, баскетбол, волейбол, мини-футбол выляма, ишме майсем йӗркелесшӗн.

Ҫак кунсенче строительсем ӗҫе кӳлӗннӗ. Спорт комплексне кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн вӗҫӗнче хута ярасшӑн.

Кунта сӑмах Михаил Игнатьев Элтепер Пӗтӗм Раҫҫейри Азербайджан Конгресӗн ертӳҫисемпе тӗл пулни пирки пырать. Чӑваш Енпе Азербайджан Республики килӗштерсе ӗҫлессине сӳтсе явнине Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ.

Курнӑҫӑва асӑннӑ Конгресӑн ӗҫ тӑвакан директорӗ Ильгар Гаджиев тата ҫав органӑн регионти уйрӑмӗн ертӳҫи Азиз Бадиров хутшӑннӑ. Республика ертӳҫисенчен Элтеперсӗр пуҫне ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Павлов, экономика аталанӑвӗн министрӗ Владимир Аврелькин, культура министрӗ Вадим Ефимов, Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков пулнӑ.

Михаил Игнатьев Чӑваш Еншӗн усӑллӑ пысӑк бизнес-проектсене аталантарма хатӗррине палӑртса хӑварнӑ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал кӗркунне Шупашкарта 5,7 пин ача парта хушшине пӗрремӗш хут ларӗ. Шӑматкун, кӑрлачӑн 31-мӗшӗнче, ачасене 1-мӗш класа ҫырӑнтарма тытӑнаҫҫӗ.

Ҫак кунран пуҫласа ашшӗ-амӑшӗ ача ҫӳреме тытӑнмалли шкула пырса ыйту ҫырма пултарать. Хӑйсен ҫумӗнче паспорт, ача ҫуралнине ӗнентерекен свидетельство, ача ҫав территорире пурӑннине ӗнентерекен документ пулмалла.

Ыйтусене утӑн 30-мӗшӗччен кашни кун йышӑнаҫҫӗ. Паллах, вырсарникунпа уяв кунӗсене шута илмесӗр.

Ачана пурӑннӑ тӑрӑхран урӑх ҫӗрте вырнаҫнӑ шкула ярас текенсене утӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа авӑнӑн 5-мӗшӗччен пушӑ вырӑнсене ҫырӑнтараҫҫӗ. Кӑрлачӑн 24-мӗшӗнче вара пулас шкул ачисене тата вӗсен ашшӗ-амӑшне уҫӑ алӑксен кунне йыхравлаҫҫӗ. Ку вӗсене шкулпа лайӑхрах паллашма пулӑшать.

Сӑвӑ вуланӑ самант

Паллӑ чӑваш сӑвӑҫи Петӗр Хусанкай ҫут тӗнчене 1907 ҫулхи кӑрлачӑн 22-мӗшӗнче килнӗ. Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх унӑн вил тӑпри умне чӑваш халӑхӗн хастар ҫыннисем кӑҫал та пухӑнчӗҫ.

Мероприятие «Самант» журналӑн редакторӗ Владимир Степанов хатӗрленӗ, вӑлах ертсе пычӗ. Хӑйӗн сӑмахӗнче вӑл иртнӗ ҫулсенче асӑну епле иртнине пӗлтерчӗ — хӑш ҫулхине ҫанталӑк мӗнле пулнӑ, миҫе ҫын тата кам-кам килнӗ. Кӑҫал пӗлтӗрхипе танлаштарсан йыш пысӑкччӗ — Антер Хусанкайпа унӑн арӑмӗ Гажидма Домбаевна, Владимир Милютин, Виталий Станьял, Алексей Сӗрмек, Геннадий Дегтярёв, Ирина Кириллова, Александр Кузнецов тата ыттисем. Пухӑннисем патне Надежда Иванова та шӑнкӑравларӗ — вӗренӳ институтне пӗлӳ ӳстерме пынӑ Канаш районӗнчи чӑваш чӗлхи вӗрентекенӗсем те ҫав самантра ура ҫине тӑрса поэта асӑнни пирки пӗлтерчӗ.

Пухӑннӑ халӑх палӑк умӗнче Петӗр Хусанкайӑн сӑввисене вуларӗ, паллӑ сӑвӑҫӑн пурнӑҫне тата ӗҫӗ-хӗлне аса илчӗ. Мероприяти чечек хунипе тата пӗрлехи сӑн ӳкернипе вӗҫленчӗ.

Кӑрлачӑн 24-мӗшӗнчен пуҫласа нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗччен Шупашкарта Шотланди культурин фестивалӗ иртет.

Роберт Бернс поэта халалланӑ фстивальпе килӗшӳллӗн икӗ конкурс йӗркелеҫҫӗ. Пӗри — ачасен ӳкерчӗкӗсен «Юмахри Шотланди» конкурс тата сӑвӑ вулакансен «Манӑн чӗре — тусем ҫинче» конкурсӗ.

Фестивале Мускаври Scottish SpiritS пултарулӑх ушкӑнӗ пӗрремӗш хут хутшӑнать. Вӑл ачасене «Зеленое знамя фей» (чӑв. Фейӑсен симӗс ялавӗ) интерактивлӑ Шотланди юмахне кӑтартӗ.

Мускаври паллӑ аккордионист Анатолий Исаев та фестивале хутшӑнӗ. Шотланди культурипе шупашкарсем кӑна мар, Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакансем те пуллашма пултараҫҫӗ. Унти 11-мӗш шкулта музыкӑпа литература каҫӗ йӗркелӗҫ.

Фестиваль пӗрремӗш хут иртмест. Ун пирки официаллӑ сайтӗнче ытларах пӗлме пулать: http://scotincheb.jimdo.com.

Кӑрлачӑн 16-мӗшӗнче Православи юрӑҫи Юлия Березова мӑшӑрӗпе автоаварире вилнӗ. Вӗсен пилӗк ачи тӑлӑха юлнӑ.

Екатеринбургра кӑштахран тӑлӑхсем валли укҫа та пухма тытӑннӑ. «НАША» хаҫат ку авари пирки ҫырса кӑтартсан редакцие Шупашкарти Елена шӑнкӑравланӑ. Вӑл Юлия Березовӑн тӑлӑх ачисене хӑйӗн патне илме хатӗр-мӗн.

Елена тӳрех аттепе аннене ҫухатни пысӑк хуйхӑ пулнине, вӗсен ӑшшине никам та улӑштарайманнине палӑртнӑ. Вӑл чи малтанах ачасемшӗн юлташ пуласшӑн. Унӑн мӑшӑрӗ те ачасене юратать. Хальлӗхе вӗсен 1 ывӑл ҫеҫ — 10 ҫулти Илья.

Тӑлӑха юлнӑ 6–17 ҫулсенче ачасем хальлӗхе Юлия Березовӑн амӑшӗ патӗнче пурӑнаҫҫӗ-мӗн.

Ҫак кунсенче Шупашкарта «Стоп кӗрт!» акцин пирвайхи пӗтӗмлетӗвне тунӑ. Вӑл иртнӗ эрнерех пуҫланнӑ.

Акципе килӗшӳллӗн, хулара пурӑнакан кашни ҫын юр хӳсе лартнине тасатманнине курсан stopsugrob@gmail.com электронлӑ адрес ҫине сӑн ярса пама пултарнӑ. Унта вырӑна, куна палӑртмалла.

Эрне те иртмен — Шупашкарти дежурнӑй диспетчер патне 45 хыпар ҫитнӗ. Иртнӗ эрнере юр тасатманнипе Мускав районӗ «палӑрнӑ». Картишсене управляющи компанийӗн тасатмаллине аса илтереҫҫӗ.

Ҫынсем пӗлтернӗ хыпара хӑвӑрт татса пама шантараҫҫӗ-мӗн. Хыпарланӑ 45 ыйтӑва татса панӑ ӗнтӗ. Хула администрацийӗнче япӑх ӗҫлекен компанисем выговорпа ҫеҫ хӑтӑлаймассине пӗлтереҫҫӗ.

Ҫул-йӗр ҫинчи шӑтӑк-путӑк, ҫуртсен картишӗнче ҫутӑ ҫукки, юр тасатманни, юраман вырӑна машина лартса хуни тата ытти кӑлтӑк пирки Чӑваш Енре пурӑнакансем «Халӑх тӗрӗслевӗ» порталта пӗлтерме пултарӗҫ. Ҫӗнӗ ресурс иртнӗ ҫул вӗҫӗнче ӗҫлесе кайнӑччӗ. Халӗ унта тӗрӗслев вӗҫленнӗ май ҫӗнӗ ресурспа ирӗклӗнех усӑ курма пулать.

Портала йӗркеленине халӑх шухӑш-кӑмӑлӗпе паллашас, ыйтусене палӑртас тӗллевпе сӑлтавлаҫҫӗ. Унта малтанласа кӗрес тесен gosuslugi.ru порталта регистрациленни кирлӗ. Уйрӑм ҫын пӳлӗмне кайран «Вконтакте»,«Facebook» тата «Google+» халӑх тетелӗсенчи аккаунтсемпе ҫыхӑнтарма пулать.

Ҫынсен ҫӑхавӗсемпе сӗнӗвӗсене 8 тӗп енпе йышӑнаҫҫӗ: ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ пулӑшу, ҫыхӑну, социаллӑ сфера, бизнес, экологи, хӑтлӑхпа инфраструктура, ҫул-йӗр тата ял хуҫалӑхӗ. Ҫырӑва чӑвашла та, вырӑсла та шӑрҫалама юрать. Сӑнӳкерчӗксем ярса парсан та аван. Информацие модератор тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ӑна яваплӑ министерствӑна ҫитерӗҫ.

Ҫынсем ҫырнисене пӑхса тухмалли вӑхӑт — 10 кунтан ытла мар.