Ялсенче ҫуралса ӳснӗ ҫамрӑксем ялта ӗҫ ҫуккипе аптраса хулана «йӑва» ҫавӑрас тӗллевпе ҫул тытаҫҫӗ. Анчах паянхи кунсенче хӑйсен майӗсем ҫине ҫеҫ шанса уйрӑм хваттер туянса ларма пур те пултараймаҫҫӗ. Ҫак кӑткӑс ыйтӑва вара патшалӑх татса пама тӑрӑшать.
Шупашкар хула администраци пуҫлӑхӗ кӑҫал ҫурлан 5-мӗшӗнче йышӑннӑ ятарлӑ 2470-мӗш постановленинче 2013 ҫулхи III кварталӑн пӗтӗмӗшлӗ пурӑнмалли ҫуртӑн 1 тӑваткал метр лаптӑк хакне палӑртнӑ — 28 670,22 тенкӗ. Ку укҫа тӑрӑх социаллӑ тӳллевӗн калӑпӑшне шутласа кӑларӗҫ, ҫурт-йӗр туянма патшалӑх пулӑшӑвӗпе тивӗҫтернӗ чухне усӑ курӗҫ.
Шупашкар хула кунӗ ячӗпе авиашоу йӗркелеме палӑртнӑ. Штурвал умне Мускав ҫывӑхӗнчи «Пӗрремӗш вӗҫев» аэроушкӑн пилочӗсем ларӗҫ. Авиашоу Хӗрлӗ лапамра иртмелле.
Сывлӑшра тӗрлӗ хурӑмлӑ майпа вӗҫме пултаракан ӑстасем хушшинче тӗнче тата Раҫҫей чемпионачӗсен призёрӗсем иккен. Йышра ҫӗршыври пӗртен пӗр хӗрарӑм-пилот Ирина Маркова та пуласса шанаҫҫӗ. Сывлӑшра тӗрлӗ ӗлке тума пултаракан ӑстасен клубӗнче «Як» маркӑллӑ самолетсем ытларах-мӗн.
Ӗҫ укҫи парӑмӗ ӳссе пырать. Ҫапла пӗтӗмлетнӗ Regnum хыпар агентстви Чӑвашстат хыпарланине тӗпе хурса.
Ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшӗ тӗлне ӗҫ укҫи парӑмӗ республикӑра 7,0 миллион тенке ҫитнӗ иккен, ку вӑл иртнӗ ҫулхи ҫав кунхипе пӑхсан 2,2 миллион тенкӗ нумайрах иккен. Пӗчӗк усламҫӑсем епле ӗҫленине калама йывӑр — ӗҫ укҫипе ҫавӑн чухлӗ парӑм пухса янисен шутне статистсем вӗсене кӗртмен. Ял хуҫалӑхӗ, сунар тата вӑрман хатӗрлес енӗпе тӑрӑшакан предприятисем вара вӑхӑтра татӑлманни пулкалать-мӗн. Маларах каланӑ парӑмран 58,4 проценчӗ шӑпах ҫавсене тивет те иккен. Тепӗр чӗрӗк пайӗ электроэнергетика предприятийӗсен тӳпи.
Ӗҫ укҫипе парӑма кӗменнисен шутӗнче — 17 районпа Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Ҫӗмӗрле хулисем. Вӑхӑтра татӑлманнисен списокне 3,9 миллион тенкӗ пухса янӑ Муркаш районӗнчи предприятисем тата 1,7 миллионлӑ улатӑрсем кӗнӗ.
Ҫапла палӑртнӑ Монополипе кӗрешекен федераци службин республикӑри управленийӗн ертӳҫин ҫумӗ Валерий Котеев. Сӑмахне ҫирӗплетме вӑл Шупашкарти «Салют» культура ҫурчӗ умӗнчи ҫӗре ултӑ усламҫӑна тара панине асӑнса хӑварнӑ. Хайхисенчен пиллӗкӗшӗ лавкка уҫма палӑртнӑ иккен, тепри — карас ҫыхӑнӑвӗн салонне.
Ҫӗре тара парасси ҫинчен калакан пӗлтерӗве вӑхӑтра е пурте курма пултаракан хаҫатра пичетлеменнине кура ытти усламҫӑ асӑрхамасӑрах юлнӑ-мӗн. Конкуренци пирки калакан саккуна пӑснӑ тесе монополипе кӗрешекенсем судах ҫитнӗ. Кунпа тӳре килӗшнӗ иккен. Монополипе кӗрешекенсем тара пани пирки калакан хутсене пӑрахӑҫлаттарма та суда тавӑҫ ҫырса панӑ.
Паян Шупашкарти Чапаев скверӗнче «Сӗтев» хаҫат йӗркеленӗ митинг иртрӗ. Халӑхӗ сахал марччӗ — пӗр 200–300 ҫын таранах пухӑнчӗ. Ытларах, паллах, ватӑраххисем. Ҫамрӑксем те ҫук марччӗ ӗнтӗ. Халӑх пухӑвӗнче ытти чухне тухакан ҫынсем те сахал пулмарӗҫ.
Тухса калаҫакансем хушшинче Эдуард Мочалов, Тамара Романова тата ыттисем пулчӗҫ. Хӑйсен сӑмахӗсенче вӗсем депутатсене ӗҫрен хӑтарма («хӑй вӑхӑтӗнче Тамара Романовӑна хӑтарнӑ пек» терӗҫ), Михаил Игнатьева тата правительствӑна отставкӑна яма чӗнсе каларӗҫ. Ҫавӑн пекех Илле Иванова тата «Сӗтев» хаҫата суя айӑпланине сивлеме ыйтрӗҫ.
Халӑх пухӑвӗ ытла та кичем ан пултӑр тесех пулӗ Эдуард Мочалова килӗштерменнисем хӑйсен плакачӗпе тухрӗҫ. «Мочалов, парӑмсене парса тат!», «Мочаловӑн вырӑнӗ тӗрмере!», «Эдик, пӑрах ҫынсене улталама!» ҫырнӑ хутсене туртса кӑларнӑ хыҫҫӑн тепӗр самантранах тенӗ пек вӑл ҫамрӑксене хӑваласа ячӗҫ, плакачӗсене туртса илсе ҫурса тӑкрӗҫ.
Сӑнсем (78)
Мӗнпе тивӗҫтерет 4G? Хула таврашӗнче унӑн хӑвӑртлӑхӗн вӑтам кӑтартӑвӗ мӗнле-ши? 4G тивӗҫтерекен модем, телефон таврашне туянма юрать-и? Ҫак тата ытти ыйтусем ҫине хурав тупма Шупашкар блогерӗсем хула тӑрӑх пӗчӗк ҫӳрев ирттернӗ.
Тест-драйв маршрутне мероприятие хутшӑнакансем хӑйсем суйланӑ пулнӑ. «Мегафонӑн» 4G тетелӗн майне хулан тӗрлӗ вырӑнӗсенче тӗресленӗ: ҫӗнӗ ҫурт-йӗр таврашӗнче, нумай ҫын ҫӳренӗ вырӑнсенче, хулан промышленность зонисенче. Тӗрӗслеве вара ятарлӑ виҫе техникипе тата ахаль телефонпа пурнӑҫланӑ.
Тӗрӗслев пӗтӗмлетӗвӗ тӑрӑх 4G хӑвӑртлӑхӗн вӑтам кӑтартӑвӗ 30 Мбит/ҫ, ытти вырӑнсенче вара 45 Мбит/ҫ та ҫитнӗ. Ҫӗнӗ технологи мелӗпе усӑ курас текенсене карас версийӗ ҫеҫ кирлӗ: телефон е модем.
«Хӑв куҫпа курни, илтнинчен лайӑхрах» каларӑша тӗпе хурса Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов Элкер урамӗнче вырнаҫнӑ мини-пасара кӗрсе тухнӑ. Унта вара чӑваш ял хуҫалӑх продукцине сутаҫҫӗ, ҫав шутӗнчех килте ӳстернӗ пахча ҫимӗҫсемпе ҫырласем те.
Леонид Ильич суту-илӳ ӗҫне пурнӑҫлакансене микрорайон ҫыннисене юрӑхлӑ продукципе тивӗҫтерсе тӑннишӗн тав сӑмахӗ каланӑ.
Администраци пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх ҫынсем суту-илӳ ӗҫӗшӗн тӳллемесӗрех хӑйсен сад-пахчинче ӳсекен ҫимӗҫсене сутса тӑма пултараҫҫӗ. Шупашкарта ун пек вырӑнсем пурӗ 24.
Элкер урамӗнчи сад-пахча ҫимеҫӗсене сутакан мини-пасар Мускав районӗнче чи пысӑк суту-илӳ лаптӑкӗ шутланать. Унта 12 картланӑ навес тата 6 сӗтел: пӗтӗмпе 78 суту-илӳ вырӑнӗ.
Ҫурла уйӑхӗ ҫитнӗрен вӗренӳ учрежденийӗсенче вӗренекенсем пӗччекен ҫӗнӳ вӗренӳ ҫулӗ валли хатӗрленме тытӑнчӗҫ. Шкул ачисем лавккасем тӑрӑх чупса хӑйсене валли кирлӗ тумсем, тетрадь-калем таврашӗсем туянаҫҫӗ. Шӑпӑрлансемшӗн ку хӑйне майлӑ пӗчӗк уяв. Анчах та пур ача-пӑча та ку савӑнӑҫа туллин туйса илеймест. Сӑлтавӗ тӗрлӗрен: нумай чухне ашшӗпе-амӑшӗн явапсӑрлӑхӗ, укҫа-тенкӗ ҫитменни.
Шупашкар хулинчи Мускав районӗн ачалӑха сыхлас пайӗн ӗҫченӗсем ҫак лару-тӑрӑва лайӑхлатас тесе «Ачана шкула яма хатӗрленер!» акци иртерет.
Нушаллӑ ҫемьесенче пурӑнакан ачасене ҫыру таварӗсем кирлӗ: ручка, кӑранташ, сӑрсем, пластилин, тетрадь тата ытти вӗренӳ япаласем.
Ыр ӗҫ тӑвас текенсем акцине пӗчеккӗн хутшӑнма та тытӑннӑ. Тӗпленрех акци ҫинчен ҫак телефон номерӗсемпе ыйтса пӗлме пулать: 23-52-18, 23-52-15, 23-52-29.
Мӗн кӑна шухӑшласа кӑлармаҫҫӗ пулӗ хӑшӗсем. Ӑслӑлӑхпа техника аталанӑвӗ пирки мар-ха... Конкурс тесен тем те пӗр шухӑшласа тупни тӗлӗнтерт.
Шупашкарта, акӑ, хӗрсем машина ҫӑвассипе конкурс йӗркеленӗ-мӗн. Ҫурма ҫарамасланнӑ та (хам кайса курман-ха, ӳкерчӗксем тӑрӑх ӑнланма пулать) вӗсем ӗҫе пуҫӑннӑ. Вӗсене пӑхма тем тӗрлӗ машина пырса ҫитнине пӗлтереҫҫӗ. Пухӑннӑ 40-е яхӑн автомобиль хушшинче ИЖран тытӑнса «Мерседес Бенц» таранах пулнӑ-мӗн.
«Эпир ку мероприятие водительсен тӗксӗм кунӗсене илемлетме пухӑнтӑмӑр», — тенӗ конкурс йӗркелӳҫи Дмитрий Матвеев. Унта хӑйсен клубӗн чи чипер пикине суйланӑ. Ҫак ята тивӗҫессишӗн хӗрсем машина кӑна ҫуман, ташласа та кӑтартнӑ. Йӗркелӳҫӗсем вӗсен илемне, авкаланма пултарнине тата машина ҫунине кура хакланӑ имӗш. Ҫӗнтерме вара Татьяна Вастеева пултарнӑ. «Ачаранах атте машинне ҫуса ӳснӗ те эпӗ ҫавӑнтанпа машинӑсене юрататӑп. Кунта хитре машинӑсемпе илӗртӳллӗ каччӑсем нумай. Тирпейлӗхе кӑмӑллатӑп. Ҫакӑ ҫӗнтерме пулӑшрӗ те», — тенӗ вӑл.
Ҫурлан 18-мӗшӗнчен тытӑнса Шупашкартан Ӗпхӗве 899 тенкӗпе вӗҫме май килӗ. Хаксем пирки каласан, унӑн виҫи темиҫе пин тенке ҫитме пултарать имӗш. Ку вӑл хӑҫан туяннинчен килет тесе пӗлтереҫҫӗ.
Авиарейссене юнкунсерен, эрнекунсерен тата вырсарникунсерен йӗркелӗҫ. Кунтан вӗсем 13 сехет те 30 минутра хускалаҫҫӗ, Ӗпхӗве 17 сехет те 40 минутра ҫитмелле. Вырӑнти вӑхӑтпа — тепӗр май каласан 2 сехет ытларах ҫеҫ кирлӗ пулӗ. Самолетсем авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗччен вӗҫме тытӑнмалла.
Авиарейссене «Тутарстан» авиакомпани 9 вырӑнлӑ «Cessna Grand Caravan» самолетсемпе йӗркелӗҫ.
+17.3 °C