Юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Академические исследования этнической самобытности чувашского народа» кӗнекене хӑтланӑ. Унӑн авторӗ — паллӑ этнолог, религиовед, истори наукисен докторӗ Антон Салмин.
Хӑтлава монографи авторӗ, Раҫҫейӗн наукӑсен академийӗн Аслӑ Петӗр ячӗпе хисепленсе тӑракан Антропологипе этнографи музейӗн (Кунсткамерӑн) аслӑ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ Антон Салмин олнайн-мелпе хутшӑннӑ. Унсӑр пуҫне Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн хастарӗсем тата автономи ертӳҫи, экономика наукисен кандидачӗ Валериан Гаврилов та кӗнекене инҫет ҫыхӑну мелӗпе хӑтланӑ.
Антон Салмина ӑслӑлӑх тӗнчинче аван пӗлеҫҫӗ. Вӑл чӑвашсен тата чӑвашсен кӳршисемпе ҫыхӑннӑ халӑхсен этнологийӗпе тата историйӗпе ҫыхӑннӑ 270 ӑслӑлӑх ӗҫӗн авторӗ, ҫав шутра — 20 монографин.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра ҫӳрекен ватӑсем нумаях пулмасть поэтпа чей ӗҫме пуҫтарӑннӑ. Культура мероприятийӗ хулари А. Гайдар ячӗллӗ вулавӑшра иртнӗ. Ватӑ ҫынсемпе тӗл пулма паллӑ чӑваш поэчӗ Альбина Юрату пырса ҫитнӗ.
Поэт хӑйӗн кун-ҫулӗ, пултарулӑхӗнчи паллӑ утӑмсем ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Ватӑсем унран асӑнмалӑх автограф та ыйтнӑ, Альбина Юрату никама та хирӗҫлемен, алӑ пусса панӑ.
«Чӑваш юрӑҫисем шӑрантаракан чылай юрра пӗлетӗп. Анчах вӗсенчен самайӑшӗн сӑввине Альбина Юрату ҫырнине эпӗ пӗлмен те», — хавхаланса калаҫнӑ тӗлпулӑва хутшӑннӑ Людмила Васильева.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче паян Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗпе, Раҫҫей художникӗсен союзӗн членӗпе, тӗрлӗ преми лауреачӗпе Станислав Юхтарпа арт-тӗлпулу иртнӗ.
Станислав Юхтар (Михайлов) пултарулӑхӗ калама ҫук нумай енлӗ. Вӑл — живопись, графика, иллюстраци, прикладной искусство ӑсти. Ӑстаҫӑн пултарулӑхӗн тӗп теми чӑваш мифологийӗпе архаика культури пулса тӑраҫҫӗ.
Станислав Николаевич 1960 ҫулхи чӳк уйӑхн 3-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрӑмҫут ялнче ҫуралнӑ. Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн (халӗ университет) художествӑпа графика факультетне вӗренсе пӗтернӗ.
Эрнекун Хӗрлӗ Чутай районӗнче библиотекарьсем семинара пухӑннӑ. Район сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх унта пухӑннӑ культура ӗҫченӗсем 9 уйӑхра туса ирттернӗ ӗҫсене пӗтӗмлетнӗ, кӑтартусене тишкернӗ. Ҫавӑн пекех библиотекарьсене мероприятисене йӗркелеме тата вӗсене ирттерме усӑ куракан меслетсемпе паллаштарнӑ. Вӗсем пирки каласа панӑ май Ирина Капитонова методист район, республика тата ҫӗршыв шайӗнче иртнӗ конкурссене мӗнлерех хутшӑнни ҫинчен чарӑнса тӑнӑ.
Семинарта библиотекарьсене ҫавӑн пекех вулавӑшсене террортан мӗнле хӳтӗлемелли ҫинчен, пӗрремӗш пулӑшӑва мӗнле памаллине вӗрентнӗ.
Тутарстанри Наци библиотекине чӑвашла 1000 кӗнеке ӑсатнӑ.
Парне кӳресси ҫинчен Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев маларах Тутарстан Президенчӗпе Рустам Миннихановпа килӗшӳ тунӑ иккен.
Чӑваш халӑх поэчӗ Петӗр Хусанкай ҫуралса ӳснӗ Сиктӗрме ялӗнче иртнӗ «Уяв-2022» уявра Олег Николаев Тутарстанри муниципалитет вулавӑшӗсене чӑвашла илемлӗ литература парасси ҫинчен сертификатсем парнеленӗ. Халӗ вара кӗнекесем унта ҫитнӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакансем «Литература диктанчӗ» пӗтӗм тӗнчери ҫутӗҫ акцине хутшӑннӑ. Ӑна Мурманск облаҫӗнчи ӑслӑлӑх вулавӑшӗ Раҫҫейӗн Культура министерстви пулӑшнипе ирттернӗ.
Диктанта ҫырма Чӑваш Республикин Ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшне пуҫтарӑннисен вырӑс классикине тата хальхи вӑхӑтри литературӑна пӗлнине кӑтартса пама тивнӗ.
Диктант ҫырнӑ 35 ҫынтан 14-35 ҫулсенчисем 29-ӑн пулнӑ, 36-50 ҫутисем – 4-ӑн, 51-рен аслӑраххисем – 2-ӗн. Уйрӑмах хастаррисем — Шупашкарти электромеханика колледжӗнче вӗренекенсем.
Комсомольски районӗнчи тӗп вулавӑш ҫӗнӗ ӑрури библиотека уҫма ӗмӗтленет. Ҫав тӗллевпе ятарлӑ конкурс витӗр тухнӑ, федераци хыснинчен культура учрежденине килес ҫул 10 миллион тенкӗ укҫа уйӑрса парӗҫ.
Комсомольскинчи вулавӑш этнобиблиотекӑна ҫаврӑнӗ. Вӑл районта пурӑнакан тӗрлӗ наци ҫыннисен хӑйне евӗрлӗхӗпе паллаштаракан вырӑн пулса тӑрӗ. Тӗрлӗ халӑх ҫыннисем валли вулавӑшра тӗрлӗ мероприяти ирттерме палӑртаҫҫӗ.
Унчченхи йӑлана кӗнӗ вулавӑш вырӑнне библиотека нумай функциллӗ лапама ҫаврӑнӗ. Унта йӑлана кӗнӗ пичет кӑларӑмӗсемпе тата кӗнекесемпе кӑна мар, электрон- тата аудиокӗнекесемпе паллашма май килӗ, Брайль шрифчӗпе кӑларнӑ кӑларӑмсем те пулӗҫ.
Шупашкар районӗнчи Пархикассинчи ял вулавӑшне тӗпрен юсаса ҫӗнетме палӑртнӑ.
Республикӑн Культура министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, библиотека Раҫҫей субъекчӗсенчи библиотекӑсене 2023 ҫулта ҫӗнетмелли конкурсра ҫӗнтернӗ. Вулавӑша юсаса ҫӗнетме федераци хыснинчен 5 миллион тенкӗ уйӑрса парӗҫ.
Ҫӗнӗ ӑрӑвӑн вулавӑшӗ пулса тӑнӑ хыҫҫӑн «Манӑн ҫулӑм – ял хуҫалӑхӗ» проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май ҫамрӑксен «АгроПоколение» профориентаци шкулне уҫӗҫ, пӗчӗк вулакансем валли «Аграрикум» клуб йӗркелӗҫ. «Аграри профессийӗсен тӗнчине экскурси» интерактивлӑ плакат хатӗрлеме, «Ҫӗр тата ҫынсем» краеведени подкасчӗсем йӗркелеме палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Художник Станислав Юхтар» кӗнеке-альбома хӑтланӑ. Мероприятие пухӑннӑ художниксем, писательсем, искусствоведсем, педагогсем, кӗнеке кӑларакансем Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗн Станислав Юхтарӑн пултарулӑхне тата унӑн культурӑпа ӳнерти пӗлтерӗшне пысӑка хурса хакланӑ.
Сумлӑ кӑларӑма художникӑн мӑшӑрӗ, этнограф, педагог, художник Елена Енькка хатӗрленӗ. Ӑстан ҫемье альбомӗнчи сӑнӳкерчӗксемпе нумай усӑ курнӑ. Елена Енькка кӗнеке кӑларассипе 5 ҫул ӗҫленӗ.
Станислав Юхтар нумай кӗнекене илемлетме пулӑшнӑ. Ҫав шутра Иосиф Трерӑн «Хӗрӗх Чалӑш Хӗрлӗ Ту» сӑвӑсен пуххине те. Вӑл кӑларӑм 2021 ҫулта пичетленсе тухнӑ.
Кӗнеке-альбом пичетленсе тухнӑ ятпа ӑстана чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай; Марина Карягина поэт, прозаик, драматург; Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗ Владимир Степанов, Миша Григорян, Николай Енилин художниксем тата ыттисем саламланӑ.
Чӑваш Республикин Ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗ чӑваш халӑх писателӗпе Михаил Юхмапа воркшоп (акӑлчан чӗлхинчен чӑвашла куҫарсан ҫак сӑмаха «вӗрентӳ» тесе ӑнланма пулать) ирттернӗ.
Тӗлпулӑва «АнимаТус» мультстуди видеоҫыхӑну мелӗпе Ҫӗнӗ Шупашкарти вулавӑшра, Пӑрачкав районӗнчи тӗп вулавӑшра, Канашри вулавӑшра трансляциленӗ.
Вулавӑшра пӗлтернӗ тӑрӑх, Юхма Мишши — писатель, драматург, Пӗтӗм чӑвашсен культура центрӗн президенчӗ, Чӑваш ҫыравҫисен союзӗн правленийӗн председателӗ; Чӑваш Республикин, Мари Элӗн, Тутарстанӑн тата Удмурт Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ. Вӑл тӗнчери литература премийӗсене (ҫав шутра А. Фадеев, В. Пикуль, К. Симонов, М. Шолохов ячӗллӗ премисене) тивӗҫнӗ. Ӑна «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа чысланӑ.
+8.3 °C