Шупашкарти Гладков урамӗнче шкул ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ тӗлне уҫӑлӗ-и? Нумаях пулмасть ҫак ыйту тавра калаҫнӑ, Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ унта ҫитсе те килнӗччӗ.

Халӗ ҫапла ҫирӗплетеҫҫӗ: ҫӗнӗ шкул авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне алӑкне уҫӗ. Унта монтаж ӗҫӗсене вӗҫленӗ-мӗн, патшалӑх аккредитацийӗн свидетельствине, вӗренӳ ӗҫне кӳлӗнме май паракан лицензие илнӗ.

Шкула 61 ҫынна ӗҫлеме илнӗ ӗнтӗ. Вӗсен йышӗнче 46-шӗ – вӗрентекен, 5-шӗ техника персоналӗ. Тепӗр 4 вӗрентекен, 12 персонал илме палӑртнӑ. Унти ӗҫченсене кӑҫалхи тӑватӑ уйӑхра ӗҫ укҫи тӳлеме республика хыснинчен 10,1 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.

Шкулта хальлӗхе 1-8-мӗш классем ҫеҫ ӑс пухӗҫ. Аслӑ классем ҫитес ҫултан ҫеҫ пулӗҫ.

Раҫҫейри чи ҫамрӑк университетсенчен пӗри – И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ – паян 50 ҫул тултарнӑ.

1967 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, вӗренӳ ҫулӗ пуҫланиччен 2 эрне юлсан, СССРти Министрсен канашӗ Чӑваш патшалӑх университетне йӗркелесси пирки постановлени алӑ пуснӑ.

Республика хими, машиностроени, медицина, экономика тытӑмӗсенче ҫитӗнӳсем тунинче Чӑваш патшалӑх университечӗн тӳпи те пур. Вӑл пилӗк факультетпа ӗҫлеме пуҫланӑ. Ҫур ӗмӗрте вӑл регионти пысӑк организации пулса тӑнӑ. Халӗ унта 16 пин ытла студент вӗренет.

И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ тата Севастопольти патшалӑх университечӗ килӗштерсе ӗҫлесси пирки килӗшӳ алӑ пуснӑ.

Килӗшӗве ЧПУ ректорӗ Андрей Александров тата Севастопольти университет ректорӗ Владимир Нечаев ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Икӗ аслӑ шкул ӑслӑлӑх тӗпчевӗ, вӗренӳпе методика енӗпе килӗштерсе ӗҫлӗҫ. Икӗ ен квалификацие ӳстерес тытӑма аталантарӗҫ, студентсемпе ылмашӑнӗҫ.

Нумаях пулмасть, ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче, ЧПУ делегацийӗ ректор ертсе пынипе Крымра пулнӑ. Унта вӗсем вӗренӳ базипе паллашнӑ, лабораторие тата инжиниринг центрне ҫитнӗ. Кӗҫех Севастополь делегацийӗ ЧПУна килмелле.

Шупашкарти пилӗк шкулта директор ҫук, ҫавна май ваканси пушӑ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ.

Шупашкарти 19-мӗш, 29-мӗш, 31-мӗш, 39-мӗш тата 47-мӗш шкулсенче ертӳҫӗ пуканӗ пушӑ, ҫавӑнпа вӗренӳ управленийӗ конкурс ирттересси пирки пӗлтернӗ.

Конкурса ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ирттерме палӑртнӑ. Документсене Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗнче ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Кандидатсен «Патшалӑх тата муниципалитет ӗҫӗ», «Менеджмент» е «Персоналпа ӗҫлесси» енӗпе аслӑ пӗлӳ пулмалла. Кунсӑр пуҫне педагогика е ертӳҫӗ должноҫӗнче 5 ҫултан сахал мар ӗҫлемелле.

Чӑваш Енри шкулсенче астрономи предметне вӗрентме пуҫласси пирки унччен сайтра пӗлтернӗччӗ. Шкул ачисене финанс грамотноҫӗ предметне те ӑса хывтарасшӑн. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ.

Ку предмета Раҫҫейри 72 регионта пилот мелӗпе вӗрентме тытӑннӑ ӗнтӗ. Чӑваш Енре ку проекта Сӗнтӗрвӑрринчи гимназире тата Патӑрьелти шкулта пурнӑҫласшӑн. Вӗсен йышне Шупашкарти виҫӗ шкул та кӗрӗ: 24-мӗш, 30-мӗш тата 48-мӗш.

Ҫулталӑк вӗҫне Раҫҫейре ку предмета вӗрентекен шкулсен йышӗ 500 таран ҫитмелле. Специалистсене у йрӑм курссенче хатӗрлӗҫ.

Шупашкарта кадет корпусне тума пуҫласси пирки сайтра унччен пӗлтернӗччӗ. Паян, ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, пулас корпусӑн никӗсне капсула хунӑ.

Савӑнӑҫлӑ мероприятие ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев, РФ Президенчӗн Атӑлҫи федераци округӗнчи тулли праваллӑ элчи Михаил Бабич хутшӑннӑ. Ун хыҫҫӑн Михаил Бабич Канаша кайнӑ, унта вӑл «Промтрактор-Вакун» савута тата Гемодиализ центрне ҫитсе курнӑ.

Аса илтерер: кадет корпусӗ ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче, Трактор тӑвакансен культура керменӗ ҫывӑхӗнче, пулӗ. Унта 16 класс вырнаҫӗ. Кадет корпусӗпе юнашар пӑр катокӗ те тума палӑртнӑ.

2017-2018 вӗренӳ ҫулӗнче шкул ачисем ҫӗнӗ предмета ӑса хывӗҫ. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтерет.

Авӑн уйӑхӗнчен пуҫласа шкул ачисене астрономи предметне вӗрентме тытӑнӗҫ. Анчах пур ҫӗрте те мар. Ку предмета условисем туса панӑ шкулсенче ҫеҫ хальлӗхе ӑса хывтарӗҫ. 2018 ҫултанпа вара пур шкулта та программӑна кӗртӗҫ.

Астрономи предметне ҫулталӑкра 35 сехет вӗрентӗҫ. Ӑна 2 уровеньпе вӗрентеҫ: база шайӗ тата тарӑннӑн шӗкӗлчени. Ку предмета ертсе пымашкӑн вӗрентекенсене хатӗрлӗҫ: квалификацие ӳстерсе е професси тӗлӗшӗнчен хатӗрлесе.

Ҫу кунӗсенче шкулсенчен тӗрлӗ ҫулта вӗренсе тухнисем шкул ҫулӗсене аса илме, пӗрле вӗреннӗ юлташӗсемпе тӗл пулса калаҫма пухӑнаҫҫӗ. Кашни шкулӑн хӑйӗн вӑхӑчӗ. Калӑпӑр, эпӗ ӗҫленӗ Штанашри вӑтам шкулта ҫулленех ҫурла уйӑхӗн пӗрремӗш шӑматкунӗнче туссем пуҫтарӑнаҫҫӗ, шкул пӗтернӗренпе 5, 10, 15, 20, 25... 50 ҫула палӑртма.

Кӑҫал та 50 ҫулхисем пухӑнма калаҫса татӑлнӑ. Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑмри 8 ҫул вӗренмелли шкултан 1972-мӗш ҫулта вӗренсе тухнисем ҫак кунсенче шкул пӗтернӗренпе 45 ҫул иртнине палӑртма пухӑнчӗҫ. Тӗлпулӑва 18-ӑн тата ачасен юратнӑ математика вӗрентекенӗ, халӗ Етӗрне хулинче пурӑнакан Чӑваш Республикин тата Раҫҫей Федерацин тава тивӗҫлӗ учителӗ, Раҫҫей ҫутӗҫ отличникӗ Жуков Рудольф Васильевич пухӑннӑ. Пурнӑҫ ҫулӗ класри ачасене ҫӗршывӗпех салатнӑ, вырӑнта ӗҫлесе тивӗҫлӗ канӑва тухнисем те пур.

Рудольф Васильевичӑн педагогикӑри пӗрремӗш утӑмӗсем шӑпах 1968-мӗш ҫулта Кӑкшӑм шкулӗнче пуҫланнӑ, вӑл шкул завучӗ тата икӗ пиллӗкмӗш классенче математика вӗрентнӗ. Рудольф Васильевич ун чухне ҫемье ҫавӑрма ӗлкӗрмен-ха, мӗнпур пушӑ вӑхӑтне пирӗнпе ирттеретчӗ, пире йӗлтӗрпе вӑрмана та илсе кайса, тӗрлӗ математика конкурсӗсем ирттеретчӗ, математикӑпа иртсе кайнӑ темӑпа зачёт та тыттаратчӗ!

Малалла...

Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗ журнал кӑларма тытӑннӑ. Вӑл «Вестник Чувашской государственной сельскохозяйственной академии» (чӑв. «Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн хыпарҫи») ятлӑ.

Ҫак кунсенче кӑларӑмӑн пӗрремӗш номерӗ кун ҫути курнӑ. Унта хальхи ӑслӑлӑха тата практикӑна халалланӑ 22 статья кӗнӗ. Журнал содержанине тематика пайӗсем ҫине уйӑрнӑ: ял хуҫалӑх ӑслӑлӑхӗ (агрономи, ветеринари, зоотехни), техника ӑслӑлӑхӗ, экономика ӑслӑлӑхӗ, философи тата педагогика.

Журнал страницисене уҫсан агрономири, зоотехнири, ветеринарири, ял хуҫалӑхӗн механизацийӗпе электрификацийӗнчи ӑслӑлӑх тӗпчевӗсемпе паллашма пулать.

Шупашкарти хӑш-пӗр шкулта ачасем икӗ сменӑпа вӗренеҫҫӗ. Мӗншӗнни паллӑ: вырӑн ҫитмест.

Шӑпӑрлансем пӗр сменӑпа кӑна вӗренччӗр тесен 10 пин ытла хушма вырӑн кирлӗ. Ку вара 10 шкулпа танлашать. Паллах, ку ыйтӑва тӳрех татса пама май ҫук. Ҫавна май Шупашкарта ачасем валли кашни ҫулах хушма вырӑнсем тума тӑрӑшаҫҫӗ.

Ҫӗнӗ пӳлӗмсем уҫса, киввисене юсаса ку ыйтӑва майӗпен татса парасшӑн. Ҫитес вӗренӳ ҫулӗ тӗлне 240 вырӑн йӗркелесшӗн. Кун валли, Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 10 миллион тенкӗ кирлӗ.

Кунсӑр пуҫне кӑҫал ҫулталӑк вӗҫне хулара 11 спорт лапамӗ хута яма палӑртнӑ. Вӗсенчен 8-шӗнче искуственнӑй сий пулӗ. 2018 ҫулта футбол енӗпе иртекен Тӗнче чемионатне хатӗрленнӗ май «Спортак» стадиона ҫӗнетӗҫ.