Иртнӗ кунсенче Красноармейски муниципалитет округӗн социаллӑ аталану тата архив ӗҫӗсен пайӗ, Чӑваш Наци Конгресӗн Красноармейски округӗнчи уйрӑмӗ тата Нестер Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх йӗркеленипе Интернет урлӑ "Улӑп – 2022: Эпир – Улӑп йӑхӗнчен!" инҫет вӑйӑ конкурс вӗҫленчӗ. Ӑна Раҫҫей халӑхӗсен культура еткерлӗхӗн ҫулталӑкне, Чӑваш Енри паллӑ ентешсен ҫулталӑкне тата хамӑр ентеш Н.Д.Дмитриев (Карай) поэт-прозаик ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалланӑ. Конкурса пурӗ 74 ача хурав ярса панӑ. Вӑйӑ конкурс ыйтӑвӗсене пур ача та ӑнӑҫлӑ хуравлама пултарнӑ. Пӗтӗмӗшле илсен, ҫак шкулсен вӗренекенӗсем хастар пулчӗҫ: Красноармейски шкулӗ – 44, Чатукасси шкулӗ – 5, Карай шкулӗ – 4, Упи шкулӗ – 4, Трак шкулӗ – 4, Пикшик шкулӗ – 5 ача, Кӗҫӗн Шетмӗ – 2, Мӑн Шетмӗ – 3, Еншик Чуллӑ – 2. Пӗр ача Елчӗк районӗнчи Курнавӑш шкулӗнчен пулчӗ. Вӑйӑ конкурс ыйтӑвӗсен хуравӗсене тупма йывӑртарах пулчӗ пулин те, вӑл ӑнӑҫлӑ иртрӗ теме пулать. Чӑннипех маттур пулчӗҫ ачасем. Вӑйӑ конкурс оргкомитечӗ тата тӳресен йышӗ 36 ачан ӗҫне тивӗҫлипе хакларӗ: 1-мӗш вырӑна 12 ача ҫӗнсе илме пултарчӗ, 2-мӗш вырӑна 8 ача тухрӗ, 3-мӗш вырӑна вара 16 ача йышӑнчӗ.
Пултарулӑх енӗпе ӑнӑҫу тӑвакан Чӑваш Енре пурӑнакан сусӑрсен «Филантроп» пӗтӗм тӗнчери премие ҫӗнсе илес шанчӑк пур.
Ун пек конкурса пуҫласа 2000 ҫулта ирттернӗ. Ӑна 2 ҫулта пӗрре йӗркелеҫҫӗ. Ҫак ҫулсенче унта 36 ҫӗршыври тата ҫӗршывӑн мӗнпур регионӗнчи 10 пин ытла ҫын хутшӑннӑ. Премие пурӗ 470 ҫын тивӗҫнӗ.
«Филантроп» премие ӑслӑлӑхпа техника, вӗрентӳ, культура, литература тата ӳнер енӗпе палӑрнисем хутшӑнаяҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ институчӗ «Тӑван чӗлхе – пӗлӳ ҫӑлкуҫӗ» методика материалӗсен регионсем хушшинчи IV конкурсне пӗтӗмлетнӗ.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвне 55 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсем — шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденийӗсенче ӗҫлекен педагогика ӗҫченӗсем.
Конкурса ҫак номинацисемпе ирттернӗ: «Пӗлӳ – ӑс-хакӑл мулӗ» (шкул ҫулне ҫитмен ачасен ӑс-тӑнне аталантарасси); «Янра, чӑваш чӗлхи, янра» (шкул ҫулне ҫитмен ачасен пуплевне аталантарасси); «Ҫӗр пин юрӑ, ҫӗр пин тӗрӗ, ҫӗр пин сӑмах тӗнчи» (шкул ҫулне ҫитмен ачасене илемлӗхпе эстетика тӗлӗшӗнчен аталантарасси); «Ҫирӗп вӑй-хал – ҫирӗп сывлӑх» (шкул ҫулне ҫитмен ачасене вӑй-хал тӗлӗшӗнчен аталантарасси).
«Пӗлӳ – ӑс-хакӑл мулӗ» номинацире Вӑрнарти 5-мӗш ача пахчинчи Светлана Александрова тата Йӗпреҫ районӗнчи Хурамалти ача пахчинче ӗҫлекен Тамара Афанасьевӑпа Лидия Тарасова ҫӗнтернӗ; «Янра, чӑваш чӗлхи, янра» номинацире — Канаш районӗнчи Анаткас Уҫырма ача пахчинчи Надежда Андреева тата Шупашкарти 133-мӗш ача пахчинчи Наталия Андреевӑпа Инна Андреева; «Ҫӗр пин юрӑ, ҫӗр пин тӗрӗ, ҫӗр пин сӑмах тӗнчи» номинацире — Тӑвайӗнчи 1-мӗш тата 2-мӗш ача пахчисенче ӗҫлекен Тамара Павловӑпа Оксана Степанова тата Шупашкарти 47-мӗш ача пахчинчи Светлана Яковлева; «Ҫирӗп вӑй-хал – ҫирӗп сывлӑх» номинацире — Шупашкарти 162-мӗш ача пахчинчи Елена Старова.
Чӑваш Енре чи вуланакан кӗнекесене палӑртнӑ. Вӑл конкурса республикӑн Наци вулавӑшӗ, Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен союзӗ тата Чӑваш кӗнеке издательстви ҫулсерен ирттереҫҫӗ.
«Поэзи жанрӗпе чӑвашла ҫырнӑ чи вуланакан кӗнеке» чӑваш халӑх поэчӗн Юрий Сементерӗн «Ҫӗнтерӳ ячӗпе» кӗнекине палӑртнӑ. «Проза жанрӗпе чӑвашла ҫырнӑ чи вуланакан кӗнеке» номинацире Анатолий Хмытӑн «Тӗлленмен тӗлӗк» кӗнеки ҫӗнтернӗ, «Поэзи жанрӗпе вырӑсла ҫырнӑ чи вуланакан кӗнеке» — Виталий Захаровӑн «Меженица» кӗнеки, «Чи вуланакан ача-пӑча кӗнекисем — Марина Карягинӑн «Чӗвӗлти чӗкеҫ чӗппи», Ольга Австрийскаян «Пӗчӗкҫӗ шевле», Людмила Симонован «Кукша с Кукшумки».
Палӑксемпе историлле вырӑнсен кунне тӗнчипех уявласси 1984 ҫулхи ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче йӑлана кӗнӗ. Ҫав куна культура эткерлӗхне упраса хӑварас тӗллевпе йышӑннӑ. Кӑҫал тата Раҫҫейре халӑхсен культура эткерлӗхӗн ҫулталӑкӗ тесе йышӑнчӗҫ.
Культура эткерлӗхне упрассипе ӗҫлекен республикӑри центр «И это все – наследие республики!» (чӑв. Ку вӑл пурте — республика эткерлӗхӗ) ача-пӑча ӳкерчӗкӗсен конкурсне ирттерет. Конкурса 7-17 ҫулсенчи ачасем хутшӑнма пултараҫҫӗ.
Центрӑн директорӗ Александр Ипатьев пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн республика территорийӗнче культура эткерлӗхӗн палӑкӗ шутланакан пурӗ 686 объект пур.
Чӑваш Енре пресс-секретарьсен кадр резервне хатӗрлеҫҫӗ. Паянхи куна илсен сӑмах республикӑн ҫичӗ министерстви тата Чӑваш Енӗн Элтепер Администрацийӗн Пресс-службипе протокол управленийӗнчи хӑш-пӗр должноҫсем пирки пырать.
Списокра Чӑваш Енӗн Элтепер Администрацийӗн Пресс-службипе протокол управленийӗн пуҫлӑхӗ — йӗркелӳ уйрӑмӗн пуҫлӑхӗ, пресс-служба пайӗн пуҫлӑхӗ, информаци ресурсӗсен пайӗн пуҫлӑхӗ, информаципе аналитика пулӑшӑвӗн пайӗн пуҫлӑхӗ пур. Конкурса хутшӑнас кӑмӑллисен заявкисене ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗччен йышӑнӗҫ.
Ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗччен заявкӑсене республикӑн Сывлӑх сыхлав, Ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи, Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн, Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх, Спорт министерствисенче пресс-секретарьте ӗҫлес ӗмӗтлисенчен кадр резервне кӗме заявкӑсем йышӑнӗҫ; ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗччен — Стройминра тата Экоонмика ааланӑвӗнче министерствинче тӑрӑшма.
Чӑваш чӗлхи учителӗсемпе ача-пӑча пахчисенче чӑваш чӗлхине вӗрентекен воспитателӗсен конкурсне кашни ҫулах ирттерет. Ӑмӑртӑва Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗр В.А. Берендеев ячӗллӗ вӑтам шкулӗнче пухӑннӑ.
Канаш районӗн Уҫырмари «Хӗвел» ача-пӑча пахчин воспитательне Надежда Андреевӑна «Чӑваш чӗлхипе кӑсӑклантаракан чи лайӑх педагог» номинацире чи пултарулли тесе палӑртнӑ, ӑнах конкурсӑн ҫӗнтерӳҫи тесе йышӑннӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хулин 5-мӗш вӑтам шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен Наталия Афанасьевӑна «Ӑстаҫӑ вӗрентекен» номинацире, Шупашкар хулин 132-мӗш номерлӗ ача сачӗн воспитательне Ольга Иванова «Пултарулӑх тӗнчине ҫул кӑтартакан» номинацире, Самар облаҫӗн Шунтал районӗн Чӑтӑрлӑ вӑтам шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Екатерина Ишмуратовӑна «Тӑван чӗлхен хастар управҫи» номинацире, Патӑрьел районӗн 1-мӗш вӑтам шкулӗн чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенне Ольга Каллинӑна «Профессие парӑнса ӗҫлекен» номинацире, Элӗк районӗн 1-мӗш номерлӗ «Ҫӑлкуҫ» ача-пӑча пахчин воспитательне Вера Морозовӑна «Пултаруллӑ ҫамрӑк воспитатель», Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ лицейӗн пуҫламӑш классен вӗрентекенне Эльвира Николаевӑна «Ҫӗнӗлле ӗҫлекен учитель» номинацире ҫӗнтерӳҫӗ тесе палӑртнӑ.
«Чӑваш Енри ҫулталӑкри чи лайӑх учитель – 2022» республикӑри конкурса пӗтӗмлетнӗ. Ҫулталӑкри чи лайӑх учитель — Екатерина Ананьева. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти 17-мӗш шкулта ют чӗлхесем вӗрентет. Асӑннӑ вӗренӳ учрежденийӗнче шкулта 3 ҫул ӗҫлет.
«Педагогика дебючӗ» номинацире Красноармейски районӗнчи Трак шкулӗнче кӗҫӗн классене вӗрентекен Екатерина Кузнецова ҫӗнтернӗ.
Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗр шкулӗнчи Елена Жагерева — «Чи лайӑх класс ертӳҫи», Канаш районӗнчи Ҫеҫпӗл шкулӗнчи Ольга Гаврилова — «Ҫулталӑкри чи пултаруллӑ социаллӑ педагог».
Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви ачасемпе ҫамрӑксем валли ҫырнӑ алҫырусен конкурсне ирттессине пӗлтернӗ.
Унта уйрӑм авторсем те, авторсен ушкӑнӗсем те хутшӑнма пултараҫҫӗ.
Конкурса ӗҫсене ҫак номинацисемпе йышӑнӗҫ: шкул ҫулне ҫитмен тата кӗҫӗн шкул ҫулӗсенчи ачасем валли ҫырнӑ хайлавсем (конкурс ҫӗнтерӳҫине 50 пин тенкӗ тивӗҫӗ), вӑтам шкул ҫулӗнчи ачасем валли ҫырнӑ хайлав (75 пин тенкӗ премипе хавхалантарӗҫ), аслӑ ҫулсенчи шкул ачисем валли ҫырнӑ хайлав (ҫӗнтерӳҫӗне 75 пин тенкӗ лекӗ).
Конкурс материалӗсене маларах асӑннӑ ведомствӑна ҫу уйӑхӗн 15-30-мӗшӗсенче ҫитерсе памалла.
Ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче "Раҫҫейри чи лайӑх таксист" Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӑн регионти тапхӑрӗ иртнӗ. Кӑҫал унта 12 таксист хутшӑннӑ.
Конкурс икӗ пайран тӑнӑ. Теори пайӗнче водительсем ҫул-йӗр правилисемпе, хулари паллӑ вырӑнсемпе ҫыхӑннӑ ыйтусене хуравланӑ, аманнисене пӗрремӗш медпулӑшу панӑ. Практика пайӗнче таксистсем машинӑпа ҫӳрес ӑсталӑха кӑтартнӑ.
Пӗрремӗш вырӑна "Движок" таксопарк водителӗ Артур Михайлов йышӑннӑ. Вӑл регион шайӗнчи конкурсра пӗрре мар мала тухнӑ, 2019 ҫулта вара Раҫҫей шайӗнчинче кӗмӗл призер пулнӑ. Иккӗмӗш вырӑна Евгений Мурзин тухнӑ, виҫҫӗмӗшне - Дмитрий Осипов. Мала тухнисене 15, 10 тата 5 пин тенкӗ преми панӑ.
Кӑҫал конкурс финалӗ Чечняра ҫу уйӑхӗн 16-18-мӗшӗсенче иртӗ.
+15.3 °C