Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Мускавра «Раҫҫей мисӗ—2017» наци конкурсӗн финалӗ иртнӗ. Шурӑ ылтӑнран хатӗрленӗ, 1 миллион доллар тӑракан коронӑна тивӗҫме тата тӗнчери илемлӗх конкурсӗсене хутшӑнма Чӑваш Енри тӑватӑ пике тӗмсӗлнӗ. Ҫавсен шутӗнче — 19 ҫулти Анна Антонова (ӑна Чӑваш Енрен тесе паллаштарчӗҫ), 20-ри Анастасия Рыжкова сцена ҫине Шупашкар ячӗпе тухрӗ, 23-ри Кристина Андреева — Ҫӗнӗ Шупашкар ячӗпе. Чӑваш патшалӑх университетӗнче психолога вӗренекен Ольга Портнова та конкурса хутшӑннӑ. Иркутскра ҫуралнӑ пике хӑйӗн тӑван хулин ячӗпе конкурса хутшӑннӑ.
«Раҫҫей мисӗ» ята Свердловск облаҫӗнчи Полина Попова ҫӗнсе илнӗ. Ӑна 3 миллион тенкӗ укҫа тата автомобиль парнеленӗ. Унсӑр пуҫне ҫӗнтерӳҫӗ пикене тӗнчен кирек хӑш ҫӗршывӗнче вӗренме май туса параҫҫӗ. Анчах кӑҫалхи ҫӗнтерӳҫӗ Раҫҫейрех вӗренес шухӑшлине пӗлтернӗ.
Кӑҫал Раҫҫей музыка конкурсне «Евровидение» хутшӑнмӗ. Чылай вӑхӑт шӑв-шав пулнӑ хыҫҫӑн пирӗн ҫӗршыв унта конкурсҫа яма хирӗҫленӗ.
«Евровидение» кӳмепе ҫӳрекен Юлия Самойловӑна яма палӑртнӑ. Ҫак кунсенче Раҫҫей конкурс йӗркелӳҫисем сӗннӗ условисем тивӗҫтерменни пирки пӗлтернӗ. Кунсӑр пуҫне Раҫҫей «Евровидение» тӳрӗ эфирта кӑтартмӗ. Йӗркелӳҫӗсем артиста улӑштарма е видеокӗпер урлӑ юрлама сӗннӗ.
Юлия Самойлова Крыма кайса килнӗрен Украинӑри хӑрушсӑрлӑх служби ӑна хӑйсен ҫӗршывне 3 ҫуллӑха кӗме чарнӑ. Ку шӑв-шав ҫакӑнпа ҫыхӑннӑ. «Евровиденин» сӑнав канашӗн председателӗ Украина влаҫӗсен хӑтланӑвӗ конкурспа килӗшсе тӑманнине палӑртнӑ.
Чӑваш Ене ертсе пыракансем ӗҫлекенсем умӗнче парӑма кӗрсе кайнӑ патшалӑхӑн унитарлӑ предприятине, «Чӑвашавтотранса», епле пулӑшассине пӗлмеҫҫӗ. Тӗкӗ кӳме хатӗр, анчах епле ҫул суйламаллине хальлӗхе татса паман. Ҫакна REGNUM информаци агентствин журналисчӗпе калаҫнӑ чух ЧР Правительство пуҫлӑхӗ Иван Моторин тата республикӑн транспорт министрӗ Владимир Иванов палӑртнӑ.
Йывӑрлӑхри предприяти шӑпине ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче иртнӗ Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ ҫиччӗмӗш сесссийӗнче Кабминӑн иртнӗ ҫулхи ӗҫ-хӗлӗ пирки Михаил Игнатьев Элтепер отчет тунӑ хыҫҫӑн депутатсен ыйтӑвӗсене хуравланӑ чухне те хускатнӑччӗ. Яваплӑха республика ертӳҫисем хӑйсем ҫинчен сирмӗҫ, анчах ыйтӑва республика хысни шучӗпе ҫеҫ татма пӑхни тӗрӗс маррине палӑртнӑччӗ Михаил Игнатьев. «Вӑл предприятири ыйтӑва татса эсир хыснаҫӑсене — учительсене, врачсене ӗҫ укҫисӗр хӑварас тетӗр-им?» — пӗлтернӗччӗ вӑл хӑйӗн шухӑшне.
Ҫак уйӑхра «Чӑвашавтотранс» предприятие 2002–2016 ҫулсенче Ханты-Манси автономи округӗнчи «Березовнефтпродукт» предприятире тӗрлӗ должноҫре ӗҫленӗ Сергей Фомичев ертсе пыма тытӑнчӗ.
«Чӑвашавтотранс» предприятин пуҫлӑх тупӑннӑ. Унӑн пуканне йышӑнассишӗн конкурс иртнӗ. Вӑл ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче иртнӗ. ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ хыпарланӑ тӑрӑх, ку должноҫа ҫирӗплетнӗ.
Конкурсра Сергей Фомичев ҫӗнтернӗ. Вӑл 2006 ҫулта Мускаври патшалӑх уҫӑ университетне пӗтернӗ, унта вӑл организаци менеджменчӗ енӗпе ӑс пухнӑ. 2002-2016 ҫулсенче Сергей Фомичев Ханты-Манси автономи округӗнчи «Березовнефтпродукт» предприятире вӑй хунӑ. Унта вӑл механикран генеральнӑй директор таран ҫитнӗ.
Аса илтерер: унччен «Чӑвашавтотранса» Михаил Арзамасов ертсе пынӑ. Предприяти йывӑр лару-тӑрура пулнине, ку РФ транспорт министрне те кӑсӑклантарнине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.
«Студентсен ТЭФИ» конкурсра пирӗн ентеш Дарья Никонорова ҫӗнтернӗ. Финал ака уйӑхӗн 5–8-мӗшӗсенче Дон ҫинчи Ростов хулинче иртнӗ.
Дарья Никонорова И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн вырӑс тата чӑваш филологийӗпе журналистика факультетӗнче журналистика уйрӑмӗнче вӗренет. Вӑл конкурсра «ылтӑн» диплома тата парнене тивӗҫнӗ.
Пӗтӗм Раҫҫейри «Студентсен ТЭФИ» телекурав конкурсне Раҫҫей телекурав академийӗ ирттерет. Кӑҫал унта 55 аслӑ шкултан 359 ӗҫ ҫитнӗ.
Пирӗн ентеш «Пысӑк Ҫулҫӳрев» проектпа «Телекурав программин\фильмӗн продюсерӗ» номинацире ҫӗнтернӗ. Мала тухнисене паллӑ журналистсем чысланӑ: Андрей Максимов, Арина Шарапова, Дмитрий Дибров, Вадим Такменев, Елена Афанасьева.
Шупашкарти Иван Яковлев проспекчӗпе Мир проспекчӗ хӗресленекен ҫул ҫавринче пассажирсемпе транспорта вӑйӑ картине тухнӑ чӑваш хӗрӗсем кӗтсе илӗҫ. Чӑн-чӑн пикесемех мар та, анчах чечекрен ӑсталанӑскерсем илемӗпе аякран илӗртесси пирки иккӗленме кирлӗ мар.
Республика тӗп хулинче кӑҫал тата тепӗр ҫӗнӗ кӳлепе те пулӗ. Гладков урамӗнчи ҫул ҫаврине Автан вырнаҫтарасшӑн. Ҫак тата ытти ыйтӑва паян Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра сӳтсе явнӑ.
Тӳре-шара республикӑн тӗп хулине хӑтлӑх кӗртме предприяти-организацие те, суту-илӳ точкисемпе лавккасене те явӑҫтарасшӑн. Чи хастаррисене палӑртса хавхалантарма конкурс ирттересшӗн. Кӑна хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков сӗннӗ.
Ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗ тӗлне пӗрремӗш клумбӑсене вырнаҫтарӗҫ.
| АКА | 09 |
Ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче пирӗн сайт ҫак хыпарсемпе паллаштарчӗ (малтанхи пекех чи нумай пӑхни тӑрӑх вырнаҫтарнӑ):
• Альбина Юратуна министерство мӗнле хурав панине каласа патӑмӑр;
• Чӑваш Енри журналистсем хӑйсене ирӗклӗ е ирӗксӗр туйнине пӗлтертӗмӗр;
• Ачасене воспитани паракан хӗрарӑм митинга тухсан мӗн ҫухатма пултарни ҫинчен систертӗмӗр;
• «ЮТВ» телеканала «Роскомнадзор»-тан мӗншӗн сӑмах лекнине уҫса патӑмӑр;
• Дмитрий Медведев чӑваш тӑрахне мӑн валли укҫа уйӑрманни ҫинчен каласа патӑмӑр;
• Федераци театрӗсем пирӗн тӑрӑха мӗнле сӑлтава пула айккинчен иртсе кайнине пӗлме пултартӑр;
• Тӗмен облаҫӗнче мӗнле семинар чӑвашла иртни пирки пӗлейрӗр;
• Константин Яковлев министр мӗнле ҫӗнӗ картина туянни пирки хыпарларӑмӑр;
• «Раҫҫей мисӗ» конкурса миҫе чӑваш хӗрӗ каясси пирки каласа патӑмӑр;
Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗ «Чуваши на всю страну» (чӑв. Чӑвашсем пӗтӗм ҫӗршывӗпех) видеороликсен конкурсӗ ирттерессине пӗлтернӗ. Ӑна ӳкерекенсем хӑйсен ҫывӑх ҫыннисем патне видеосалам ӑсатайӗҫ. Роликсене эрнесерен хакласа ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗ-роликсене Наци телекуравӗн эфирӗнче кӑтартӗҫ. Чи-чи пултаруллин конкурсӑн финалне халалланӑ информаци сюжечӗн е ятарлӑ репортажӑн хӑни пулас шанчӑк пур.
Республикӑн Информаци политикин министерстви ӗнентернӗ тӑрӑх, Чӑваш наци телекуравне халӗ 8 миллион ытла ҫын пӑхать. Аса илтерер, нумаях пулмасть НТРК «Триколор» спутник правайдерӗпе килӗштерсе ӗҫлеме пуҫларӗ. Унсӑр пуҫне Наци телекуравӗ кабель сетӗнче 21-мӗш пускӑча йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
«Раҫҫей мисӗ» конкурса Чӑваш Енри тӑватӑ чиперук хутшӑнать. 19 ҫулти Анна Антонова Чӑваш Ен чысне хӳтӗлет. 20-ри Анастасия Рыжкова — Шупашкар, 23 ҫулти Кристина Андреева — Ҫӗнӗ Шупашкар, 21 ҫулти Ольга Портнова Иркутск чысне хӳтӗлеҫҫӗ.
Нумаях пулмасть наци костюмӗсен конкурсӗ пулнӑ. Пирӗн ентешсем те унта чӑвашсен илемлӗ кӗписене кӑтартнӑ. Ҫавӑн пекех вӗсем хӑйсен пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ. Пӗрисем ташланӑ, теприсем картина ӳкернӗ.
Конкурс йӗркелӳҫисем ҫӗнтерӳҫе суйлама йывӑр пулассине туяҫҫӗ. Ара, пикесем пӗри тепринчен маттур, хитре. Жюри пайташӗсене наци тумӗсен конкурсӗ питӗ килӗшнӗ. Чиперуксем илемлӗ тумсемпе тухса хӑйсен регионне тивӗҫлипе хӳтӗленӗ. Жюри те, чиперуксем те конкурс пӗтӗмлетӗвне чӑтӑмсӑррӑн кӗтеҫҫӗ.
Шупашкарти педагогика ӗҫченӗсен «XXI ӗмӗр» ассоциацийӗн «Вӗрентӳри ҫӗнӗ технологисем» ушкӑнне кӗрекен чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенӗсем пуш уйӑхӗн вӗҫӗнче професси конкурсне хутшӑннӑ. Ку сумлӑ ӗҫе йӗркелесе ертсе пырассине 54-мӗш вӑтам шкул хастарӗсем хӑйсем ҫине илнӗ.
«Чӗлхе уҫҫи — сӑмах тӗшши» конкурсра «вӑй виҫме» тӗп хуламӑрти 1, 2, 4-мӗш гимназисен, 49, 54, 55, 41-мӗш вӑтам шкулсен 15 педагогӗ кӑмӑл тунӑ. Тӑхӑр тапхӑрта тӗрлӗ ӗҫ экран ҫине пӗрин хыҫҫӑн тепри тухса пынӑ. Паллах, кунта фольклор, литература, чӗлхе енӗпе хӑш-пӗр ыйтусене аса илме ансатах пулман. Апла пулин те вӗрентекенсем пуҫа усман, пур ӗҫе те тулли кӑмӑлпа пурнӑҫланӑ.
Жюрин кӑсӑклӑ ӗҫне Владимир Иванов профессор, «Асамат&Шевле» ача-пӑча журналӗн тӗп редакторӗ Владислав Николаев, 3-мӗш лицей вӗрентӳҫи Александра Васильевна Ласточкина туса пычӗҫ.
Нумай ҫул И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче ют чӗлхесен кафедринче вӑй хуракан В.А. Иванов ӑсчах хӑйӗн савӑнӑҫне пытармарӗ — учительсене пурне те тав турӗ, канаш-сӗнӳсемпе, салам сӑмахӗсемпе малашне те ӑнӑҫусем пиллерӗ.
Чи хумхануллӑ вӑхӑт вӑл — пӗтӗмлетӳсем туни.
+14.3 °C