Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнче вырнаҫнӑ 1-мӗш типографире йывӑр-лару пулнине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Предприятине 2015 ҫултах панкрут тесе йышӑннӑ. Хальхи вӑхӑтра унти 201 ӗҫчен умӗнчи парӑм 16,5 миллион тенкӗпе танлашать.

Панкрут тесе йышӑннӑ предприятире юлашки вӑхӑтра конкурс управляющийӗ пуҫ пулса тӑнӑ. Ку вӑл — саккунпа килӗшӳллӗн пулса пыракан утӑм. Анчах ҫав ҫын хӑйӗн тивӗҫне йӗркеллӗ пурнӑҫласа пыман. Ҫавӑншӑн ӑна административлӑ майпа темиҫе хутчен явап тыттарнӑ. Хайхишӗн ик айкки те тӑвайкки пулнӑ-ши — вӑл йӗркеллӗ ӗҫлеме тытӑнман.

Росреестрӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурс управляющине суд ултӑ уйӑхлӑха дисквалификацилесе ӗҫсӗр хӑварнӑ. Капла утӑма пирӗ республикӑра сайтра-хутра ҫеҫ тӑваҫҫӗ иккен. Юлашки хутчен ун пек тӗслӗх 2015 ҫулта пулнӑ.

Чӑваш Енӗн предприятийӗсем тата Михаил Игнатьев Элтепер Мускав облаҫӗнче иртекен ҫарпа ҫыхӑннӑ «Армия-2018» форума хутшӑнаҫҫӗ. Ҫурла уйӑхӗн 21-26-мӗшӗсенчи мероприятие Мускав облаҫӗнчи Кубинка хулинчи «Патриот» конгреспа курав центрӗнче йӗркеленӗ.

Чӑваш Енри паллӑ промышленность предприятийӗсем форумра хӑйсен продукцийӗпе паллаштараҫҫӗ. Пӗтӗм тӗнчери мероприятире «ВНИИР-Прогресс», «Волгостальконструкция», «Комбинат автомобильных фургонов» (чӑв. Автомобиль фургонӗсен комбиначӗ), «Лента», Шупашкарти В.И. Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗ, «ХСН» тулли мар яваплӑ общество, «ЭЛАРА» Г.А. Ильенко ячӗллӗ ӑслӑлӑхпа производство комплексӗ ҫар промышленноҫӗ валли кӑларакан продукцине хаклама май килӗ.

«Армия-2018» форум вӑхӑтӗнче ӑслӑлӑхпа ӗҫ программисен шучӗ 140-рен иртмеллине пӗлтереҫҫӗ.

Раҫҫейӗн ҫар техникин хӑвачӗпе те паллаштарӗҫ.

Паян Шупашкарти Трактор тӑвакансен проспектӗнчи Кадет корпусне тата Кадет паркне 180 волонтер ӗҫе тухнӑ. Вӗсен йышӗнче студентсем тата влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансем пур. Пулас кадетсен ашшӗ-амӑшӗ те, пурӗ 70 ҫын, шӑматкунлӑха хутшӑнать.

Строительство объектӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев канашлу  ирттернӗ. Генподрядчика, «Старко» тулли мар яваплӑ обществӑна тата унӑн пуҫлӑхне Андрей Александрова, паян каллех хытах ятланӑ. Ӳпкевӗ строительство организацийӗ хӑй ӗнер шантарнине паян пурнӑҫламаннипе ҫыхӑннӑ. Алӑксене тата кухня оборудованине вырнаҫтарма тытӑнмалла пулнӑ, анчах ӗҫе пуҫӑнман.

Кадет корпусне хӑтлӑх кӗртме шантарнине те строительсем пурнӑҫламан.

Пулӑшма волонтерсене чӗннӗ те, анчах пӳлӗмсене тата чӳречесене ҫума шыв та пулман — ӑна кӳршӗллӗ ҫуртсенчен илсе пыма тивнӗ. Элтепер ятланӑ хыҫҫӑн ҫеҫ цистернӑпа кӳрсе килнӗ. Пулӑшакансене ӗҫ хатӗрӗсемпе те туллин тивӗҫтермен.

Шупашкарти ӗҫсӗр ҫынсене «Промтрактор-Промлит» тулли мар яваплӑ общество йышӑнать. Республикӑн тӗп хулинчи Ӗҫлев центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, савутра рабочисем те, инженерсем те кирлӗ. Пӗр вӑхӑтра ӗҫ чарӑнса ларнӑ хыҫҫӑн паян предприятире производство вӑй илсе пырать тесе пӗлтереҫҫӗ. Юлашки виҫӗ уйӑхра унти ӳсӗм 20-30 процентпа танлашнӑ.

«Промтрактор-Промлит» савута кайма Шупашкарти Ӗҫлев центрӗ 423 ҫынна сӗннӗ, ӗҫе вырнаҫма 156 ҫынна хут панӑ. Иртнӗ эрнере савут 14 тӗп рабочие, пулӑшакан пӗр ҫынна тата инженерпа техника специалистне ӗҫе илнӗ.

«Промтрактор-Промлит» тулли мар яваплӑ обществӑн персонал енӗпе тӑрӑшакан пуҫлӑхӗ Наталия Герасимова юлашки икӗ уйӑхра 100 ҫын ӗҫе вырнаҫнине пӗлтернӗ. Паян савутра 1,5 пинӗн вӑй хураҫҫӗ, вӗсен уйӑхри вӑтам шалӑвӗ 30 пине яхӑн ларать. Ҫулталӑк вӗҫлениччен предприятие 800-е яхӑн ҫынна кӗтеҫҫӗ.

Паян «Чӑваш Ен» издательствӑпа полиграфи комплексӗ ҫур ӗмӗрхи юбилея паллӑ тунӑ. 14 сехетре пуҫланнӑ уява Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та пырса ҫитнӗ.

Издательствӑпа полиграфи комплексӗнче чылай ҫул ӗҫлекенсем предприяти аталанӑвне аван астӑваҫҫӗ. Хура тӗспе пичетлекен, шӑратнӑ саспаллисенчен текстсене пухнине те пӗлеҫҫӗ вӗсем.

Пилӗк теҫетке ҫулта предприяти аталаннӑҫемӗн аталанса пынӑ. Паян саккасҫӑсем полиграфи продукцийӗн пахалӑхне унчченхинчен чаплӑрах курасшӑн. Тепӗр майлӑ каласан, пурнӑҫпа тан утмалла, конкуренци вӑйлӑ саманара продукци пахалӑхӗшӗн те, потребителе юрассишӗн те тӑрӑшмалла.

«Чӑваш Ен» издательствӑпа полиграфи комплексне хальхи вӑхӑтра пуҫлӑх пулса Вадим Ефимов ертсе пырать.

Паян, утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкартан Самара каякан автоцистерна тӳнсе кайнӑ. Инкек Ҫӗрпӳри ҫул ҫавринче, Канаш енне каякан тӗлте, 14 сехет тӗлӗнче пулса иртнӗ. Машина «Химпром» предприятирен тухнӑ. Инкекре водитель шар курнӑ, аманнисем тек ҫук. Цистернӑран тӑварлӑ йӳҫек юхса тухнӑ. Йӳҫеке тасатас тесе тӗрлӗ служба ура ҫине тӑнӑ. Ҫав шутра 65 ҫынпа 32 техника тӑрмашнӑ. Вӗсен хушшинче ҫул-йӗр инспекторӗсем, пушар сӳнтерекенсем, Роспотребнадзор, Инкеклӗ лару-тӑру министерствин, «Химпромӑн» специалисчӗсем пулнӑ. Хими япалине ҫул ҫинчен ҫуса тасатнӑ.

Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-службинче ӗнентернӗ тӑрӑх, инкеклӗ лару-тӑрӑва пӗтерес ӗҫ епле пынине республика пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев сӑнаса тӑнӑ.

Етӗрне хули ҫумӗпе юхса иртекен Сӑр юханшывӗ урлӑ эстакада тума пуҫлассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернине пирӗн вулакансем астӑваҫҫӗ пулӗ. «Волго-Вятскуправтодор» федерацин хысна учрежденийӗ ҫав ӗҫе хӑш организаци пурнӑҫлассине утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче палӑртнӑ.

Подрядчикӑн ӗҫе ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен кӳлӗнмелле. Эстакада ҫулӗ 768 метр тӑршшӗ пулӗ.

Строительсем 33 метр тӑршшӗ тимӗр пӑрӑссем вырнаҫтарӗҫ. Эстакада патне пыракан ҫул-йӗре те вӗсен йӗркене кӗртме тивӗ. Ҫӗр ҫийӗнсе ишӗлсе пырасран та тӗплӗ ӗҫсем пурнӑҫламалла.

Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, подрядичикӑн мӗнпур ӗҫе 2020 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗ тӗлне вӗҫлемелле. Тепӗр майлӑ каласан, эстакадӑна шӑп та лӑп икӗ ҫулта хута ямалла.

Улатӑр районӗнче иртнӗ эрнере тӗрӗслев иртнӗ. Специалистсем Чӑваш Енӗн харпӑрлӑхӗнчи ял хуҫалӑх тӗллевӗллӗ ҫӗрпе вӗсен хуҫисем — арендаторсем — епле усӑ курнине пӑхса ҫаврӑннӑ.

Утӑ уйӑхӗн 6-мӗшӗнчи тӗрӗслев вӑхӑтӗнче 4305 гектар ҫӗр ҫинчи 13 участока пахаланӑ.

Тӗрӗслевҫӗсем Восход ял тӑрӑхӗнчи тата «Митра», «НДН Агро» тата «КиПиАй Агро Сеченово» тулли мар яваплӑ обществӑри ял хуҫалӑх ҫӗрӗсене тӗрӗсленӗ.

Ҫӗрпе епле усӑ курнине ытти районпа ял тӑрӑхӗнче те пахалаҫҫӗ. Тыр-пул е ытти ял хуҫалӑх культури ӳсмелли лаптӑксенче ҫум курӑкпа хытхура, йывӑҫ-тӗм хунавӗ ашкарсан акт ҫыраҫҫӗ. Кӑлтӑка кӑтартнӑ хута Росссельхознадозрӑн республикӑри управленине ярса параҫҫӗ, унтисем ҫӗр хуҫисене явап тыттараҫҫӗ.

Паян, утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Чӑваш Енри сакӑр районта «Чӑвашавтотранс» автобусӗсем ҫула тухмӗҫ. Кун пирки предприяти вокзалсен хуҫине — «АвтоВАС» акционерсен уҫӑ обществине — асӑрхаттарнӑ. Утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче шӑрҫаланӑ ҫырӑва вӑл Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствине те ӑсатнӑ.

«Чӑвашавтотрансӑн» автобусӗсем хӑш-пӗр хулара ҫӳреме пӑрахассине ведомство хӑйӗн сайтӗнче ӗнер пӗлтернине тӗпе хурса ку хыпара Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнер пӗлтернӗччӗ-ха.

Министерство асӑннӑ хуласенче (Улатӑр, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Куславкка, Ҫӗмӗрле) ҫеҫ мар, районсенче те предприяти автобусӗсем ҫӳремӗҫ иккен. Маларах асӑннӑ ҫырупа Александр Белов журналист паллаштарнӑ. Сакӑр районта пассажирсене пачах та турттарма пӑрахассине систернӗ вӑл. Унта сӑмах Улатӑр, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗмӗрле, Тӑвай районӗсем пирки пырать. Чи пысӑк йывӑрлӑх — вӗсенче урӑх перевозчиксем ҫукки.

Автобуссене ҫӳретме пӑрахнине «Чӑвашавтотранс» ҫунтармалли-сӗрмелли материалсем тата транспортра цифра тахографӗсем ҫуккипе сӑлтавланӑ.

Малалла...

«Чӑвашавтотранс» предприяти утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен тытӑнса хӑш-пӗр муниципалитетра пассажирсене турттарма пӑрахӗ. Предприятин транспорчӗ Улатӑр, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Куславкка, Ҫӗмӗрле хулисенче ҫӳремӗ.

Район-хулара пассажирсене турттарассипе муниципалитет саккасҫӑ шутланать. Хальхи вӑхӑтра пилӗк муниципалитетра ҫӗнӗ перевозчиксене кӗске вӑхӑтлӑх свидетельствӑсем парассипе ӗҫлеҫҫӗ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтерет. «Чӑвашавтотранс» предприяти вырӑнне хӑш-пӗр районта пассажирсене уйрӑм ҫынсем халех турттараҫҫӗ. Ведомствӑра хыпарланӑ тӑрӑх, ҫавӑн пек тӗслӗх Вӑрмар, Сӗнтӗрвӑрри, Етӗрне районӗсенче пур. Перевозчика ылмаштарнӑшӑн пассажирсем шар курмасса шанаҫҫӗ.