Ҫӗрпӳре ача чуччупа ярӑннӑ чухне лачака ӑшне путса ларни пирки сайтра унччен пӗлтернӗччӗ. Ҫав ӗҫ-пуҫ мӗнпе вӗҫленнине пӗлтерер.

Кӑҫал юпа уйӑхӗнче Ҫӗрпӳ хала администрацийӗ «СК «Алсер Строй» тулли мар яваплӑ обществӑпа килӗшӳ алӑ пуснӑ. Документра палӑртнӑ тӑрӑх, стройфирмӑн Никитин урамӗнчи тата Парк бульварӗнчи картише хӑтлӑлатмалла пулнӑ. Килӗшӳре палӑртнӑ срок вӗҫленнӗ пулин те подрядчик картише симӗслетмен, газон курӑкӗ акман. Ҫавӑн пекех территорие кӗме юраманнине кӑтартакан карта тытман. Ҫавна май арҫын ача, чуччупа ярӑннӑскер, лачака ӑшне путнӑ.

Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн прокуратура стройфирма тӗлӗшпе представлени ҫырнӑ. Куншӑн ӑна штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ. Ҫӗрпӳ хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан пуҫлӑх тӗлӗшпе те представлени ҫырнӑ.

Аса илтерер: Ҫӗрпӳ хулинче Халӑх фрончӗ хастарӗсем пулнӑ. Подрядчик тӑпран 20 сантиметр сийне илсе хӑйӑр тӑкни тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ.

Чӗмпӗр хулинче Шупашкара килекен суккӑрсемпе анланманлӑх сиксе тухнӑ. Поводырь йытӑсемлӗ хӗрпе каччӑна асӑннӑ хулари тӗп автовокзалта контролер тата хуралҫӑсем тытса чарнӑ. Вӗсем ҫамрӑксенчен йытӑсемшӗн билет ыйтнӑ. Лешсем Раҫҫей правительствин ятарлӑ йышӑнӑвӗпе пӗркенме пӑхнӑ, анчах май килмен.

Пӑтӑрмаха ӳкерсе илнӗ видеона Ютуб видеохостингра вырнаҫтарнине «ZNAK» интернет-хаҫат ҫырса кӑтартнӑ.

«Хӑлат пек сиксе ӳкрӗҫ. Полицейски саккуна хӑй те пӗлмест, ӑна суда памалла», — тенӗ видеора хӗр.

Пӑтӑрмах пирки Чӗмпӗр облаҫӗн прокуратуринче те пӗлеҫҫӗ иккен. Надзор органӗ ку фактпа тӗрӗслев пуҫарнине ӗнентернӗ. Сусӑрсене кӳрентернипе «Открытая Россия» (чӑв. Уҫӑ Раҫҫей) общество организацийӗ те кӑсӑкланнӑ.

Паян кӳршӗри Тутарстанра чӗлхесене вӗрентессине пӑхса тухнӑ. Унта Тутарстан прокурорӗ Илдус Нафиков та тухса калаҫнӑ. Хӑйӗн сӑмахӗнче вӑл хӑйне пӑхӑнакан ведомство республикӑри вӗренӳ системинче тунӑ тӗрӗслевсен пӗтӗмлетӗвӗсемпе паллаштарнӑ. Пурӗ 3856 нарушени тупнӑ, йӗркене пӑсман пӗр вӗренӳ учреждени те юлман. Малашне тутар чӗлхине республикӑра хӑйсен ирӗкӗпе ҫеҫ вӗренме май пуррине ҫирӗплетнӗ вӑл.

Тутарстанӑн Патшалӑх канашӗ республикӑра тутар чӗлхине вӗрентмелли постановленине те йышӑннӑ. Уншӑн пур депутат та пӗр саслӑн сасӑланӑ. Йышӑнупа килӗшӳллӗн Тутарстанра патшалӑх чӗлхине вӗрентме ирӗк пур, анчах куншӑн ашшӗ-амӑшӗсен ытларахӑшӗ йышӑнмалла.

Аса илтеретпӗр, нумай пулмасть Михаил Бабич патшалӑх чӗлхисене вӗрентме ирӗк парасси пирки каланӑччӗ. Анчах пурне те вӗрентесси е хӑйсен ирӗкӗпе-и — паллӑ марччӗ. Чӑннипе вара иккӗмӗш варианчӗ пурнӑҫа кӗни палӑрчӗ.

Чӑваш Енӗн тӗп хулинче «ВАД» тулли мар яваплӑ обществӑран суд 1 миллион тенкӗ шыраса илме йышӑннӑ. Сӑлтавӗ те паллӑ: фирма учредителӗ республикӑн экономика аталанӑвӗн министерствин специалистне сӗтев панӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал пӗлтерет.

Чӑваш Енӗн прокуратури хыпарланӑ тӑрӑх, 2015 ҫулта хайхи фирма учредителӗ асӑннӑ министерствӑн должноҫри ҫыннине тепӗр ҫын урлӑ 100 пин тенкӗ панӑ. Уншӑн тӳре хайхи пӗрлешӗве тимӗр-тӑмӑр туса кӑлармашкӑн, упрамашкӑн тата сутмашкӑн лицензи пама шантарнӑ. Ҫапла майпа саккуна пасса укҫа тыттарнӑ тулли мар яваплӑ пӗрлешӗвӗн учредителӗ те, сӗтев илекен специалист та айӑплине миравай суд ҫирӗплетнӗ. Фирмӑн халӗ куншӑн 1 миллион тенкӗ кӑларса хума тивӗ.

Прокуратура коррупципе вӑйлӑрах кӗрешесшӗн. Ведомство ЧР ШӖМне коррупци преступленийӗсене тупса палӑртас тӗллевпе вӑйлӑрах ӗҫлетӗр тесе предствалени ҫырнӑ.

Статистикӑна илес тӗк, кӑҫалхи 9 уйӑхра коррупци преступленийӗсене тупса палӑртас, пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, чӑнах та пӗчӗкленнӗ. Пӗтӗмпе 207 преступлени уҫӑмланнӑ. Кӑҫал сӗтевпе ҫыхӑннӑ 8 ҫынна ҫеҫ тытса чарнӑ. Пӗлтӗр 52 пулнӑ. ЧР прокуратури шухӑшланӑ тӑрӑх, полици япӑхрах ӗҫленӗрен преступленисене уҫӑмлатасси чакнӑ.

Прокуратура тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче коррупцие тупса палӑртас ӗҫе вӑйлатнӑ. Ку таранччен следовательсем патне 32 материал янӑ. Вӗсене пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн 25 пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Сӑмах май, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шӗнерпуҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе следстви пырать. Вӑл ҫӗр лаптӑкне коммерци организацине суту ирттермесӗрех панӑ, ҫапла майпа ял тӑрӑхне 19 миллион тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.

Красноармейски районӗн прокуратури шкул автобусӗсем ҫӳрекен ҫулсене тӗрӗсленӗ. Ведомство йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсене тупса палӑртнӑ.

Тӗслӗхрен, Яманак ялӗ ҫывӑхӗнче тӑрӑллӑ автопавильон ҫук. Унта вара шкул ачисем автобус килессе кӗтсе тӑраҫҫӗ. Ахаль ҫынсем те ҫула тухсан унта траснпорт кӗтеҫҫӗ. Чарӑнура тӑрӑ пулманни ҫынсен пурнӑҫӗпе сывлӑхӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратать.

Хӗлеҫ, Ҫеҫмер, Ыхракасси ялӗсен ҫывӑхӗнче те лару-тӑру ҫавнашкалах. Унта шкул автобусӗ чарӑннӑ вырӑнта тӑрӑллӑ павильон ҫук.

Тӗрӗслев ведомстви Красноамрейски районӗн администрацине ҫак ҫитменлӗхсене пӗтерме хушнӑ, суда тавӑҫ тӑратнӑ. Эппин, ҫитес вӑхӑтра ҫав чарӑнусенче тӑрӑллӑ павильон пулмалла. Суд прокуратура ыйтнине тивӗҫтернӗ.

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев, Айӑплава пурнӑҫа кӗртессмпе ӗҫлекен федераци службин пуҫлӑхӗн ҫумӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Валерий Балан Лапсарта тӑвакан следстви изоляторӗнче пулнӑ. Ҫав учреждение ҫӗнӗрен туса лартнӑ, ӗҫсене вӗҫленӗпе пӗрех. Унта харӑсах пӗр 500 ҫын вырнаҫӗ.

Строительство ӗҫӗсемпе паллашнӑ хыҫҫӑн ҫӗнӗ изоляторӑн ҫуртӗнче канашлу ирттернӗ. Унта пакунлисем йышлӑн хутшӑннӑ: Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ Александр Робота, Чӑваш Енӗн шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин, республикӑн прокурорӗ Василий Пословский, Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ Сергей Софронов, РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ Анатолий Митин.

Лапсартине хута ярсан Шупашкарти К. Иванов урамӗнчи 1648 ҫулта тунине киввине хупӗҫ.

Чӑваш Енре ҫынсене кивӗ тата ишӗлекен ҫуртран вӑхӑтра куҫарса пӗтереймен. Шучӗпе ӗҫсене авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне вӗҫлемелле пулнӑ. Анчах палӑртнине ку вӑхӑт тӗлне Канаш, Комсомольски тата Шупашкар районӗсенче ҫеҫ пӗтернӗ. Шупашкар, Ҫӗмӗрле хулисенче, Куславкка, Ҫӗмӗрле тата Етӗрне районӗсенче планпа пӑхнӑ вӑхӑт тӗлне ӗлкӗреймен.

Уншӑн хула-район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсене прокурор асӑрхаттарӑвӗсем ҫитсе выртнӑ. Пуҫлӑх пуканне йышӑнакан тӑватӑ ҫын тӗлӗшпе адмиоистративлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫӗмӗрле хула пуҫлӑхне явап тыттармӗҫ, мӗншӗн тесен ку должноҫе вӑл кӑҫалхи утӑ уйӑхӗнче ҫеҫ йышӑннӑ.

Шупашкарти, Ҫӗмӗрлери тата Шупашкар районӗсенче ҫурт-йӗр тӑвакансене те васкаманшӑн прокуратура хут ҫырса панӑ. Ун пек асӑрхаттару республикӑн строительство министрне те лекнӗ.

Шупашкар районӗнчи Кӑрмӑшри ача пахчинче воспитальте ӗҫленӗ хӗрарӑма черетлӗ отпускра чухне ӗҫрен кӑларнӑ. Ҫитменлӗх пирки асӑннӑ районти прокуратурӑна систернӗ, унтисем тӗрӗслев ирттерни ҫӑхав чӑнлӑхне палӑртнӑ.

Воспитатель кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗ—утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗсенче отпускра пулнӑ. Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен вӑл хӑйне ӗҫрен кӑларма ыйтса заявлени ҫырнӑ. Анчах ача пахчин заведующийӗ хӗрарӑмпа ӗҫ килӗшӗвне утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнчех татнӑ.

Тӗрӗслев материалне прокуратура Чӑваш Енӗн Патшалӑхӑн ӗҫ инспекцине ярса панӑ. Унтисем кӑлтӑка пӑхса тухса тивӗҫлӗ йышӑну тунӑ. Отпускри ҫынна ӗҫрен хӑтарма юраманнине кура Кӑрмӑшри ача пахчин ертӳҫине административлӑ майпа айӑпласа 4 пин тенкӗлӗх штрафланӑ.

Хваттер туянас текенсенчен самайӑшӗ нумай хваттерлӗ ҫурта хӑпартма пуҫличченех пая кӗрет те кайран ҫурта туса пӗтерессе кӗтсе пурӑнать. Таса чунлӑ застройщикпа килӗшӳ тусан шӑнман пӑрпа лартса ямӗ-ха, анчах пурте апла мар-ҫке.

Пайҫӑ килӗшӗвӗпе паян пирӗн республикӑра 138 объект ҫӗклеҫҫӗ. Строительсем 10,7 пин ҫынпа пайҫӑ килӗшӗвӗ ҫырнӑ. Пайҫӑ килӗшӗвӗпе ҫӗклекен объектсем республикӑн тӗп хулинче — 103, Ҫӗнӗ Шупашкарта — 17, Ҫӗрпӳре — 4, Канашра — 3.

Ҫурт-йӗре епле хӑпартнине тишкерес ыйтупа ӗнер республикӑн Строительство министерствинче канашлу ирттернӗ. Шупашкарти Афанасьев урамӗнче хӑпартакан «Синяя птица» (чӑв. Сенкер кайӑк) микрорайона халиччен «Ютон» общество ҫӗкленӗ, малашне урӑх организацие парасшӑн. 2013 ҫулхи кӗркуннех тума пуҫланӑ стройка вӑраххӑн пынине кура тӳре-шара ку ыйтупа унччен те канашлусем ирттернӗ. Шупашкарти Граждан урамӗнче 73 хваттерлӗ ҫурт хӑпартакан "Кратонстрой" общество та вӑр-варлӑхпа палӑрмасть.