Паян Чуллӑ Ҫырти (Тутарстан) 22-мӗш шкулта пушар тухнӑ. Вут-ҫулӑм тумтир ҫакмалли пӳлӗмрен пуҫланнӑ. Вырӑнти ИӖМ ӗҫченӗсем малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх айӑпӗ электропроводкӑра пулма пултарать.
Ҫулӑма вӑхӑтра асӑрханӑран шкулран пурне те вӑхӑтра кӑларма пултарнӑ. Пурӗ 801 ҫынна эвакуациленӗ, вӗсенчен 762 — вӗренекен ачасем. 12 ачана пусмапа усӑ курса, 18 ачана чӳречерен кӑларма тивнӗ — шкултан тухма вӗсене ҫара тӗтӗм чӑрмантарнӑ.
Вут-ҫулӑм тивнӗ шкула пӑрахса тухнӑ хыҫҫӑн ачасене юнашарти лавккана вырнаҫтарнӑ, каярах вара киле кайма ирӗк панӑ.
Паян Шупашкарӑн тӗп пайӗнче икӗ хутлӑ йывӑҫ ҫурт ҫунса кайнӑ. Вут-ҫулӑм тухни пирки пӗлсенех кунта 4 пушар машини пырса ҫитнӗ.
Ҫулӑма ҫӗнтернӗ хыҫҫӑн акӑ мӗн паллӑ пулнӑ: ҫуртӑн ҫур пайӗпе усӑ курманнипе пӗрех — пурӑнакансем унта сайтра хутра ҫеҫ килсе каяҫҫӗ иккен; иккӗмӗш ҫурринче вара пӗр пӗччен арҫын пурӑннӑ. Кӳршӗсем каласа панӑ тӑрӑх вӑл ӗҫме юратнӑ иккен. Вутпа кӗрешекенсем ҫурта тишкернӗ тӑрӑх пӗр вилӗ тупнӑ.
Пушар мӗнрен тухнине хальхи вӑхӑтра тӗпчеҫҫӗ.
Инкеклӗ ӗҫсен министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх йӑлӑм енчи пушара тытса чарнӑ, вӑл малалла сарӑлассин хӑрушлӑх ҫук. Северный посёлок ҫыннисем (ҫав шутра Первомайскинче, Пролетарскинче пурӑнаканнисем те) хӑйсен килӗсене те таврӑна пуҫланӑ.
ИӖМ информацийӗ тӑрӑх ҫулӑм хальхи вӑхӑтра 10 гектарта алхасать. Ку вырӑн 53 тата 55 №-лӗ шурлӑ кварталсенче, Лебединое кӳлӗрен ҫӳрҫӗререх вырнаҫнӑ. Пушарпа 412 ҫын, 100 ытла техника кӗрешет. Лабораторисенчи тӗрӗслев тӑрӑх сывлӑшри углерод йӳҫекӗпе озот диоксид шайӗ юракан концентрацинчен иртмест.
«Сӑрҫум» заповедникри тата Улатӑр районӗнчи Кире вӑрман хуҫалахӗнчи пушарсене те тытса чарнӑ.
Ҫитес вӑхӑтра пушарпа кӗрешекенсен йышӗ майӗпен чакӗ. Пушарсене пӗтернӗ хыҫҫӑн Шупашкарти сывлӑш та тасаласса шанмалла.
Ҫурлан 7-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи «Агрохмель» хуҫалӑрхра пулнӑ хыҫҫӑн Михаил Игрнатьев ҫакӑн пек сӑмахсем каларӗ: «Хӑмла пӑхса ӳстересси ҫӑмӑл мар, нумай ӗҫлеме тивет. Хамӑр симӗс ылттӑна, Чӑваш Ен пуянлӑхне, эпир ҫӗнӗрен чӗртсе упраса хӑваратпӑрах» (вырӑсларан Admin куҫарнӑ). Фирмӑн ертӳҫи Борис Семёнов пӗлтернӗ тӑрӑх, хӑмлана ӳстернисӗр пуҫне кайран сутма та вырнаҫтарма та йывӑр. Кӑҫал тата типӗ ҫанталӑк тӑни те тупӑш илме пулӑшаймасть — хӑмла сахал. Ҫавах та чӑвашӑн ӗҫлемелле — вӑл ӗмӗртенпех хӑмла ӳстернӗ, тесе палӑртрӗ «Агрохмель» ертӳҫи.
Ҫавӑн пекех Михаил Игрнатьев иртнӗ шӑматкун Вӑрнар тата Йӗпреҫ районӗсенчи ытти ял хуҫалӑхсенче пулса курчӗ. Йӗпреҫ районӗнчи Костер тӗп пӗлӳ паракан вӑтам шкулта ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне епле хатӗрленнипе кӑсӑкланчӗ. Кӗҫӗн Ҫӑвал ҫинчи пӗвепе паллашрӗ — кӑҫалхи шӑрӑхра вӗсем шывпа тивӗҫтерес ыйтӑва самай ҫӑмӑллатрӗҫ ӗнтӗ.
Ҫак ӗҫлӗ ҫулҫӳреве Чӑваш Республикин ял хуҫалӑх министрӗ пӗтӗмлетнӗ май пурне те ҫулӑмпа асӑрхануллӑрах пулма сӗнчӗ, пушар тухсан унпа пӗрле кӗрешмелле терӗ.
Ӗнер каҫхи Атӑл леш енне Мари Элрен вӑйлӑ пушар килнӗ. Вӑйлӑ ҫил тухнине пула ҫулӑм ҫӗр ҫумӗнчен йывӑҫсем тӑррине сиксе ӳкнӗ. Ку, паллах, пушара вӑйлӑрах ҫунма май панӑ — темиҫе сехет хушшинче вӑл Шупашкар вӑрман хуҫалӑхне ҫитнӗ. Паняхи 9 сехет тӗлне пурӗ 350 гектар вӑрман кӗлленӗ, 50 гекрарта ҫумлӑм алхасать.
Северный посёлока вут хыпса илес хӑрушлӑх пур, ҫавна пула ҫурлан 7-мӗшӗнче каҫхине унта пурӑнакан ҫынсене Сосновкӑна е Шупашкара ӑсатма тивнӗ. 71 ҫунна «Хум» («Волна») лагере куҫарнӑ, 11 ҫынна Сосновкӑри пульницана вырнаҫтарма май тупнӑ. Ҫавӑн пекех Первомайскипе Пролетарски посёлоксенчи ҫынсен те хӑйсен килӗсене пӑрахса кайма тивнӗ — ҫулӑм вӗсем патне те ҫитес хӑрушлӑх пур.
Пушарпа 103 тӗрлӗ енлӗ техникӑпа 608 ҫын кӗрешет. МИ-26 вертолет тата ИЛ-76 самолёт ҫулӑма шывпа сывлӑшран сапаҫҫӗ.
Северный посёлок ҫыннисене куҫарни (ИӖМ сӑнӗсем)
Акан 24-мӗшӗпе 25-мӗшӗнче ҫунакан типӗ курӑка сӳнтерме пушарниксем пурӗ 90 хут ҫула тухнӑ. Вӑрнар районӗнче вара ҫунакан курӑк пысӑк инкек кӳнӗ — Вӑрнар патӗнчи пушанса юлнӑ дача хуҫалӑхӗнче 5 ҫурт тӗппипех ҫунса кайнӑ, тата 20-мӗшӗ сиенленнӗ. Унсӑр пуҫне ҫулӑм юнашар вӑрмана ҫитсе унти лӑсӑллӑ йывӑҫсем ҫине сиксе ӳкнӗ — 2 ҫухрӑм ҫурӑ тӑршшӗпе 800 метр сарлакӑш вӑрман ҫунса кайнӑ.
Пушара сӳнтерме 3 машин тухнӑ. Унсӑр пуҫне юнашар вырнаҫнӑ Рункӑ, Уравӑш, Ҫавалкасси ял ҫыннисем, Вӑрнарти вӑрман хуҫалӑхӗн ӗҫченӗсем те вут-ҫулӑмпа кӗрешме тухнӑ.
Чӑваш халӑх сайчӗ асӑрхаттарать: типӗ курӑка чӗртсен писӑк инкек патне пырса тухма пулать! Ҫулӑмпа ҫамрӑк калчасем ӗнеҫҫӗ, хӗнлӗн шӑтса тухаҫҫӗ. Вӑрмансенче, ялсенче пушар тухасси те пулма пултарать. Ҫутҫанталӑка упрӑр!
+1.3 °C